دانلود مقاله کنترل و کسری بودجه

کلیات ارتباط بین خواست‌ ها و نیاز ها با امکانات و مقررات: هر سازمانی برای تنظیم و کنترل امور اقتصادی در کشورهای جهان، مختلف است.

به نحوی که مسائلی در هندوستان، روسیه یا کشورهای اروپایی و امریکای شمالی، به ظاهر متفاوت به نظر می‌رسد، معذالک شکی نیست که بسیاری از مسائل در کشورها با هم ارتباط و همبستگی دارد.

مطالعه در مبانی نیازها و انگیزه‌های انسان سابقه‌ای بس طولانی دارد.

بیش از 200 سال قبل، فلاسفه یونان این نظریه را مطرح کردند که انسان به دنبال کسب راحتی و خوشی و پرهیز از سختی و درد و رنج است.

تا اوائل قرن هشتم میلادی، تقریباً این نظریه که انسان آگاهانه به دنبال به حداکثر رساندن خوشی‌ها و رفاه و به حداقل رساندن درد و رنج است، مورد قبول دانشمندان مغرب زمین قرار داشت و به نظریه‌های عرفانی و معنوی مشرق‌زمین هم توجهی نشده بود.

شناخت نیازهای انسان از دیدگاه مذاهب مختلف که بی‌ارزش معنوی انسان در کنار ارزش‌های مادی و دنیوی توجه قرار دارد، به بوته فراموشی سپرده شوه بود.

نکته بحث‌انگیز، نوع نیازها، طبقه‌بندی و تعیین اولویت آنهاست.

یکی از طبقه‌بندی‌های رایج تقسیم آنها، به نیازهای غریزی و اکتسابی است و در همین رابطه نیز رابطه نیز نیازها را به واقعی و مصنوعی تقسم‌بندی نموده‌اند.

در مورد نیازهای اکتسابی نظر این است که خواست‌ها متاثر از توقعات و توقعات تابعی از ارزش و ارزش‌ها، زائیده شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محیط می‌باشد.

به اقتضای شرایط و کیفیت محیطی و در پاسخ به آن، شرایط و کیفیات ترکیبی از نیازهای بشری که از نعمت داشتن نیروی آفریننده خلاقی برخوردار است، بروز می‌کند.

انسان در تلاش جاودانی خود برای زیستن و حفظ حیات و ادامه زندگی با استفاده از نیروی اعجاب‌انگیز عقل و اندیشه خود، حلقه تنگ زمان حال را شکسته و چشم به آینده دارد.

انسان سعی دارد به سبب توانایی اندیشیدن و قدرت آینده‌نگری خود، خویش را از نعمت زندگی، در طول حیایت محدود، خود هرچه بیشتر از خوان گسترده طبیعت سهمی فزونتر گیرد و هرچه بیشتر از بودن و زنده‌ماندن برخوردار گردیده و از نعمات آن فراوانتر بهره برد.

نیازمندی‌های متنوع و متعدد مردم در کشورهای مختلف نامحدود است.

در حالی که مانع اقتصادی آنها (نیروی انسانی، سرمایه، ثروت طبیعی و ...) نامحدود است.

چو هیچ کشوری نمی‌تواند هرنوع کالا و خدماتی را به هر تعداد که بخواهد ارائه نماید.

بدین جهت مساله انتخاب بین کالاها و خدمات مختلف اهمیت خاصی پیدا می‌کند.

زمانی که انسان دریافت که نمی‌تواند نیازهای نامحدود را با مانع محدود خود به صورت حداکثر ارضاء نماید، ناگزیر چاره‌ای اندیشید و آن ارضاء نیازها در حد مطلوب است و این مفهومی ار بودجه است.

واژه‌شناسی بودجه کلمه بودجه ابتدا در زبان عامیانه فرانسویان عهد میانه (بین قرون چهاردهم تا شانزدهم میلادی) با شکل Bouyette و با تلفظ «بوژت» با معنی کیسه و کمربندهایی که از چرم ساخته شده بودند، بکار می‌رفت و به ویژه به کیسه‌های چرمی و کوچک که در آن پول نهاده و به کمر می‌بستند، اطلاق می‌شده است.

این کلمه با کمی تغییرات به شکل «بوچت» و با تلفظ وارد زبان انگلیسی در عهد میانه (بین قرون دوازدهم تا پانزدهم میلادی) شده و به همان معانی در انگلستان رایج بوده است.

در انگلستان طی سال های قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی واژه فوق به شکل Budyet به تلفظ «باجت» تغییر شکل داده و به کیف چرمی کوچک حاوی پول، چک و یا سفته و مهر وزارت دارایی آن کشور اطلاق می‌شد.

بعدها نام کیفی گردید که صورت دریافت‌ها و پرداخت‌های کشور را در آن می‌نهادند.

بعد از انقلابات داخلی و بورژوازی در زمان چارلز دوم و تشکیل حکومت‌های پارلمانی واژه «باجت» برای اولین بار به کیف دستی وزیر دارایی انگلستان که در آن صورت‌حساب دریافت‌ها و پرداخت‌های دولت را به پارلمان می‌برد.

این واژه از آن زمان به بعد با همان شکل و تلفظ رایج گردیده و در اواخر قرن هجدهم، بعد از جنگ‌های استقلال آمریکا، به امریکا و بعد از انقلاب فرانسه با آن کشور صادر گردیده و تلفظ فرانسوی بودجه تداول یافت و با تدریج با به وجود آمدن حکومت‌های پارلمانی در سایر کشورهای جهان نیز رایج شده و اینک یکی از واژه‌های رایج مالی و بین‌المللی است.

تعریف بودجه: از بودجه تعاریف مختلفی شده است که هیچ یک از این تعاریف را شاید نتوان تعریف کاملی دانست.

با توجه به کاربردی که بودجه در زمان مختلف داشته، برداشت‌های متفاوت و خاصی از آن به عمل آمده است.

بودجه برنامه مالی است برای عملیات آتی.

بودجه عبارت از طرحی جامع در قالب اصطلاحات مالی، به دلیل آنکه یک برنامه جاری برای مدت معینی اجرا می‌گردد.

بودجه ...

یک سند مالی است که مربوط به درآمدها و هزینه‌ها دولت بودجه یک برنامه کار است، یک پیش‌بینی است و می‌تواند یک معیار هزینه و یک ضابطه شنجش کارایی دستگاه‌ها باشد.

بودجه ابزاری است برای بهبود و تصویب برنامه‌های توسعه.

فرآیند بودجه‌ریزی بودجه‌ریزی شامل چهارمرحله ذیل می‌باشد: مرحله تهیه و تنظیم و پیشنهادات لایحه بودجه مرحله تصویب بودجه اجراء بودجه مرحله نظارت بر بودجه به منظور ایجاد هماهنگی در تهیه و تنظیم موافقت‌نامه هزینه‌ای (جاری) سال 1381 سازمان آموزش و پرورش استان‌ها، ضمن تاکید بر رعایت خط‌مشی‌های اساسی، سیاست‌های اجرایی برنامه سوم توسعه، مفاد تبصره‌های قانون بودجه سال 1381 کل کشور و ضوابط اجرایی بودجه سال 1381، ضوابط مالی ناظر بر تهیه و تنظیم بودجه بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 27/11/1380 مجلس شورای اسلامی و سایر قوانین مرتبط، موارد ذیل به عنوان دستورالعمل ابلاغ می‌شود.

ضروری است ضمن تنظیم موافقت‌نامه‌های هزینه‌ای، دقت لازم در رعایت مفاد این دستورالعمل بعمل آید.

الف: اصول و خط مشی‌های راهبردی تکمیل و تثبیت نظام مدیریتی و اجرایی غیرمترمتمرکز.

توسعه مشارکت‌های مردمی و استفاده از ظرفیت‌های بخش غیردولتی در تصدی فعالیت‌های آموزشی، پرورشی و پشتیبانی.

قراردادن امر تربیت دانش‌آموزان در متن برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی و تعمیم آن به کلیه‌ی عوامل دست‌اندرکار در مدارس.

تقویت امور پرورشی، فرهنگی، ورزشی و فوق‌برنامه دانش‌آموزان و غنی‌سازی اوقات فراغت آنها در مدرسه و خارج از مدرسه.

بهبود کیفیت امور بهداشتی و تغذیه‌ای دانش‌آموزان.

تعمیق معرفت و بصیرت دینی و قرآنی و تحکیم مبانی فکری و عملی ارزش‌های انقلاب اسلامی و تعمیم فرهنگ ایثار و شهادت.

اهتمام همه جانبه نسبت به اعتلاء و گسترش ورزش و سلامت ‌دانش‌‌آموزان.

افزایش کیفیت تحصیلی و تربیتی دوره آموزش عمومی به ویژه ابتدای.

تکمیل پوشش تحصیلی دوره ابتدایی به نحوی که کودکان واقع در سنین واجب‌التعلیم به دلیل عدم دسترسی به مدرسه از تحصیل محروم نشوند.

افزایش پوشش تحصیلی دوره‌های راهنمایی تحصیلی و متوسطه به ویژه در مناطق روستایی و عشایری.

کاهش نابرابری‌های موجود در آموزش و پرورش دختران در مقایسه با پسران در بخش‌های آموزشی، پرورشی و بهداشتی.

اصلاح و تنظیم ترکیب دانش‌آموزی دوره متوسطه متناسب با نیازهای بازار کار و ایجاد ظرفیت‌های لازم در شاخه‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای بر اساس امکانات و منابع تعیین شده برای استان.

تعیین سقف منابع مالی قابل تامین از محل درآمدهای عمومی و اختصاصی برای هر منطقه به منظور ایجاد امکان برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف.

بهبود کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان استثنایی و استعدادهای درخشان توسعه فعالیت‌های سوادآموزی به ویژه در گروه سنی زیر 40 سال و زنان و دختران.

تقویت نقش شوراهای آموزش و پرورش در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی و سایر وظایف قانونی.

افزایش نقش اولیاء و معلمان در اداره مدرسه.

اصلاح ساختار و تغییر سمت و سوی جریان نیروی انسانی به مناطق توسعه نیافته و کمتر توسعه‌یافته.

محرومیت‌زدایی و ایجاد امکانات تحصیلی مناسب برای استان‌ها و مناطق توسعه نیافته و کمتر توسعه‌یافته بر اساس نتایح ارزیابی ظرفیت‌های اقتصادی و اجتماعی در استا‌های مختلف.

ارتقاء کیفیت نیروی انسانی از طریق افزایش میانگین سنوات تحصیلات معلمان.

ب: سیاست‌های اجرایی با توجه به تشکیل سازمان‌های استان‌ها به استناد مصوبه‌ی شورای عالی اداری و ابلاغیه‌ی شماره 432/13ط.

مورخ 15/12/79 سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، سازمان‌های آموزش پرورش از کلیه‌ی اختیارات قانونی برای سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و اجرای فعالیت‌های خود ـ به استثناء مواردی که در قوانین و مقررات جاری کشور به صراحت جزء اختیارات وزیر یا روسای سازمان‌های وابسته بیان شده است‌ـ برخوردار می‌باشند و ضروری است روسای سازمان‌های استان‌ها با تشکیل کمیسیون‌های تخصصی در بخش‌های مختلف امور آموزشی و تربیتی، امور حقوقی، امور اداری، امور مالی، امور تشکیلاتی و ...

نسبت به احصاء این‌گونه موارد اقدام و برنامه‌ریزی لازم جهت استفاده از اختیارات قانونی به عمل آورند.

بر این اساس اقدامات زیر نیز به عمل خواهد آمد: سازمان‌ها پس از تشکیل کمیسیون‌های تخصصی وظایف و اختیارات خود را در بخش‌های مختلف احصاء و این موارد را به همراه ابهامات موجود جهت بررسی و تعیین تکلیف حداکثر تا نیمه‌ی تیرماه به کمیسیون مرکزی اعلام خواهند نمود و کمیسیون مرکزی ابهامات را رفع و تا پایان مردادماه در قالب دستورالعمل جامع تفویض اختیار به سازمان‌های استانی اعلام خواهد نمود.

کمیسیون مرکزی تفویض اختیار با مسئولیت مشاور اجرایی و دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش حداکثر تا پایان مردادماه دستورالعمل جامع تفویض اختیار را تهیه و با امضاء وزیر آموزش و پرورش به استان‌ها ابلاغ خواهد نمود.

کمیته بررسی بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های اداری از ابتدای سال 81 از صدور هرگونه دستورالعمل یا بخشنامه که تصمیم‌گیری در خصوص موضوع آن در حیطه وظایف و اختیارات روسای سازمانهاست، خودداری نمایند و صرفاً برای دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی که بر اساس قوانین و مقررات مربوط ضرورت صدور آن محرز شناخته شود، مجوز صادر نماید.

با توجه به بند «2» مصوبه شماره 432/13ط.

مورخ 15/12/76 شورای عالی اداری، تشکیلات مرکزی سازمانهای نهضت سوادآموزی، آموزش و پرورش استثنایی و استعدادهای درخشان درچارچوب سیاست‌ها و برنامه‌های کلان و متناسب با شرایط جدید، وظیفه‌ی برنامه‌ریزی و هماهنگی و نظارت بر امور تخصصی واحدهای استانی خود را کما‌فی‌السابق در سقف اعتبارات مصوب برنامه‌های مربوط در موافقت‌نامه‌های شرح عملیات و همچنین اعتبارات ابلاغی بر عهده خواهند داشت.

با توجه به تغیرات ساختار تشکیلاتی حوزه مرکزی و سازمان‌های استان‌ها و مناطق آموزشی و تشکیل معاونت‌های: «آمورش عمومی و امور تربیتی» و «آموزش و پرورش نظر و مهارتی» و «تربیت بدنی و تندرستی» که به منظور قراردادن امر «تربیت» در متن برنامه‌های آموزشی و «تعمیم» وظیفه تربیت دانش‌آموزان به کلیه عوامل و عناصر دست‌اندرکار برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های آموزشی صورت گرفته است، اقدامات زیر توسط آموزش و پرورش به اجراء درخواهد آمد: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کتاب‌های درسی را با رویکرد تلفیق آموزش و پرورش مورد بازنگری قرار می‌دهد.

معاونت برنامه‌ریزی و منابع انسانی با همکاری معاونین آموزشی، پرورشی، تربیت بدنی و تندرستی و سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در اولین مرحله، اصول و روش‌های عمومی تربیتی و اهداف و روش‌های تلفیق آموزش و پرورش را در کلیه برنامه‌های آموزشی کوتاه‌مدت و بلندمدت معلمان و مدیران وارد می‌نماید.

معاونت پشتیبانی، ترتیبی اتخاذ خواهد نمود که سرجمع منابع مالی برنامه‌های تربیتی و پرورشی با اعمال رشد اعتبارات نسبت به سال 1380 کاهش نیابد.

این اعتبارات به فعالیت‌های پرورشی و فوق‌برنامه دانش‌آموزان که توسط مدارس و سازمان دانش‌آموزی (متناسب با ارائه خدمات و پذیرش دانش‌آموزان) به اجراء گذاشته می‌شود، اختصاص خواهد یافت.

شوراهای آموزش و پرورش که به منظور تحقق مشارکت و نظارت مردم در امر آموزش و پرورش و بهره‌گیری از کلیه‌ی منابع و امکانات جهت تاسیس، توسعه و تجهیز فضاهای آموزشی و پرورشی و تسهیل در فعالیت‌های اجرای آموزش و پرورش تشکیل شده‌اند.

به استناد ماده «4» قانون تشکیل شوراها و ماده «26» آیین‌نامه اجرای ماده «70» قانون برنامه در سطح استان وظایف و اختیاراتی دارند.

لذا ضروری است سازمان‌های استان‌ها، زمینه‌ها و تسهیلات لازم را جهت انجام هرچه بهتر وظایف شوراها فراهم نمایند و به ویژه از نقش دوگانه‌ی شوراها (شورای آموزش و پرورش و کارگروه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان) جهت تحقق اهداف آموزش و پرورش استفاده کنند و از درگیرکردن شوراها در امور جزئی و اجرایی خودداری نمایند تا شوراها بتوانند نقش سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی خود را جهت توسعه و تجهیز مدارس و بهبود وضعیت آموزش و پرورش استان در موارد ذیل ایفاء کنند.

4-1- تصویب ضوابط مربوط به تعیین هزینه سرانه دانش‌آموزی هر یک از مناطق تابعه از بودجه دولتی.

4-2- تصمیم‌گیری در مورد توزیع عوارض آموزشی وصول بین مناطق در شهر یا شهرستان‌هایی که بیش از یک منطقه آموزشی وجود دارد.

4-3- بررسی و پیشنهاد واگذاری بخشی از فعالیت‌های آموزشی و پرورشی به بخش غیردولتی با توجه به شرایط منطقه‌ای به مراجع ذی‌ربط برای تصویب.

4-4- ساماندهی کمک‌ها و جذب منابع غیردولتی و ارایه راهکارهای در چارچوب سیاست‌های بخشی به منظور توسعه مشارکت‌های مردمی و تقویت بخش خصوصی در فعالیت‌های آموزشی و پرورشی.

4-5- ارایه برنامه و فراهم‌کردن شرایط و امکانات لازم برای تقویت و پشتیبانی سوادآموزی و ارتقای سطح نوسوادان.

4-6- تعیین سهم هر منطقه از اعتبارات هزینه‌ای دولت که در قانون بودجه برای آموزش و پرورش عمومی و فنی و حرفه‌ای هر سالتن پیش‌بینی می‌شود، با توجه به توسعه آموزش و پرورش در هر یک از مناطق تابع و امکانات درآمدی از مناطق و استان.

دریافت کمک و خودیاری از اولیاء دانش‌آموزان و سایر اشخاص حقوقی و حقیقی که فرم‌های قبوض آن در هر شهرستان و منطقه بر اساس مقتضیات اقتصادی و اجتماعی تهیه و به تصویب شورای آموزش و پرورش همان شهرستان یا منطقه خواهد رسید.

در صورتی که مجز است که داوطلبانه پرداخت شود و نحوه‌ی مصرف این وجوه را شوراء تعیین می‌نماید و توسط اداره آموزش و پرورش به مدارس اعلام می‌شود.

دستورالعمل تنظیم و مبادله موافقنامه‌های هزینه‌ای سازمان‌های آموزش و پرورش استان‌ها اعتبارات واحدهای استان نهضت‌ سوادآموزی، آموزش و پرورش استثنایی و استعدادهای درخشان در اعتبارات فصل آموزش و پرورش عمویم سال 1381 سازمان استان به تصویب رسیده است و در تنظیم موافقت‌نامه‌های شرح عملیات اعتبارات این واحدها حداقل برابر ارقام مندرج در جدول شماره «1» پیوست این دستورالعمل به تفکیک و به شرح زیر پیش‌بینی شود.

اعتبار واحدهای نهضت سوادآموزی در قالب برنامه‌ «سوادآموزی» با شماره طبقه‌بندی «30103» اعتبار واحدهای سازمان آموزش و پرورش استثنایی در قالب برنامه‌ «آموزش کودکان استثنایی» با شماره طبقه‌بندی «30106» اعتبار واحدهای آموزش و پرورش استعدادهای درخشان در قالب برنامه «آموزش استعدادهای درخشان» با شماره طبقه‌بندی «30114» اعتبارات برنامه‌های مذکور بر اساس عملکرد سال 80 و اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان‌های مرکزی مربوطه، به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تعیین شده است و سازمان‌های استانی می‌توانند در صورت لزوم اعتبارات این برنامه‌ها را در فصل اول و سایر فصول متناسب با نیازها و اولویت‌های منطقه‌ای افزایش دهند، منوط به اینکه به سایر برنامه‌ها و فعالیت‌های اصلی لطمه‌ای وارد نشود.

تبصره: این دستورالعمل شامل کلیه واحدهای سازمان آموزش و پرورش استان از جمله واحدهای استانی سازمان‌های تجمیع شده مشمول تسهیلات و مزایای خاصی می‌باشند.

اینگونه مزایا و تسهیلات کماکان به قوت خود باقیست و عدم ذکر و درج کلیه موارد به معنای حذف آنها نمی‌باشد.

اعتبارات مربوط به برنامه‌ها و فعالیت‌های ملی سوادآموزی، آموزش کودکان استثنایی و استعدادهای درخشان در ردیف‌ ملی سازمان‌های مرکزی پیش‌بینی شده است و پس از تنظیم و مبادله موافقت‌نامه‌ها توسط سازمان‌های مرکزی، سهم استان‌ها مشخص خواهد شد.

ظرفیت‌ها و سهمیه‌های استخدامی متعهدین خدمت و آزاد در نظر گرفته شده برای استان با اولویت تامین نیروی انسانی مناطق توسعه نیافته و کمترتوسعه یافته انجام شود.

در برنامه‌ریزی آموزش‌های ضمن خدمت و دوره‌های ادامه تحصیل معلمان دوره‌های مختلف تحصیلی، آموزش معلمان شاغل در مناطق توسعه نیافته و کمترتوسعه یافته در اولویت قرار گیرد.

معاونت برنامه‌ریزی و منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش در برنامه‌ریزی و اجرای دوره‌های آموزشی متمرکز و برقراری سهیمه‌ی ادامه تحصیل معلمان، نیز این موضوع را مورد توجه قرار خواهد داد.

به استناد ماده «9» آیین‌نامه‌ اجرایی ماده «143» قانون برنامه و به منظور افزایش پوشش تحصیلی، سازمان‌های استان‌ها موظفند صرفه‌جویی لازم را در هزینه‌های آموزشی از طریق ایجاد یا تجمیع مدارس راهنمایی تحصیلی و متوسطه روستایی، برقراری سرویس ایاب و ذهاب هر هفته یکبار دانش‌آموزان به روستا و همچنین ایاب و ذهاب دانش‌آموزان از روستاهای فاقد مدرسه به روستاهای دارای مدرسه در قالب اعتبارات مصوب با رعایت قوانین و مقررات مربوط و در صورت امکان با استفاده از مشارکت‌های مردمی به عمل آورند.

به استناد ماده «5» قانون تنظیم، وزارت‌خانه‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی مجاز به کمک آموزش و پرورش شده‌اند، لذا ضروری است سازمان‌های استان‌ها اقدامات لازم را در جهت جلب کمک‌های مزبور در راستای اقداماتی که در سال قبل جهت اجرای بند «ب» تبصره «8» قانون بودجه انجام داده‌اند، به عمل آورند.

از آنجا که به استناد بند «ب» تبصره «8» قانون بودجه به شرکت‌ها و موسسات دولتی که بابت دو درصد سود ناخالص بند «د» تبصره «8» قانون بودجه سال‌های 73-71 بدهکار می‌باشند، اجازه داده شده است پرداخت بدهی خود را به صورت احداث فضاهای آموزشی با اولویت احداث مراکز شبانه‌روزی در مناطق مورد نیاز آموزش و پرورش تادیه نمایند.

لذا ادارت آموزش و پرورش ضمن بررسی و شناسایی شرکت‌ها و موسسات بدهکار ترتیبی اتخاذ نمایند تا با همکاری اداره کل نوسازی مدارس استان کلیه‌ی مطالبات مذکور در سال 1381 به حساب مربوط در خزنه‌ واریز یا به ترتیب فوق وصول و برای موارد مذکور در بند «ب» تبصره «8» قانون بودجه به مصرف برسد.

به استناد ماده «13» قانون تنظیم، اعتبارات غیرپرسنلی برنامه‌های آموزشی و پرورشی بدون الزام به رعایت قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/66 و دیگر مقررات عمومی دولت و با رعایت ضوابط تبصره «2» ماده «14» قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش قابل مصرف می‌باشد.

بدین ترتیب اعتبارات سایر فصول کلیه‌ی برنامه‌های آموزشی و پرورش قابل مصرف می‌باشند.

بدین ترتیب اعتبارات سایر فصول کلیه‌ی برنامه‌های آموزشی و پرورشی به استثناء برنامه‌های پشتیبانی فعالیت‌های آموزشی و خدمات رفاهی مشمول این بند می‌باشند و سازمان‌های استان‌ها سعی نمایند از تسهیلات قانونی ایجاد شده در جهت تحقق اهداف سازمان و افزایش بهره‌وری منابع استفاده نمیایند.

اعتبارات مربوط به طرح‌های مشارکت ملی، بین‌المللی و آزمایشی و خاص سوادآموزی در سال 1381 از محل اعتبارات ملی سازمان نهضت سوادآموزی تامین و ابلاغ خواهد شد.

ضروریست در اجرای فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای و خاص سوادآموزی مورد نظر سازمان‌های استانی که برای اولین بار به اجراء درخواهند آمد، قبلاً با سازمان نهضت سوادآموزی هماهنگ شود.

جهت پشتیبانی از مدارس دانش‌آموزان استثنایی و اجرای برخی فعالیت‌های ملی مربوط به کمک به تامین آتیه‌ی آنها اعتباراتی در بودجه مصوب سازمان آموزش و پرورش استثنایی به تصویب رسیده است که همراه با دستورالعمل اجرایی مربوط از سوی سازمان آموزش و پرورش استثنایی ابلاغ خواهد شد.

ضروری است که پوشش تحصیلی کامل در دوره‌ی ابتدایی به نحوی که هیچ‌یک از کودکان واقع در سنین واجب‌التعلیم به دلیل عدم دسترسی به مدرسه و امکانات آموزشی از تحصیل محروم نشوند، در سال 1381 مورد توجه قرار گیرد و در مناطق دوردست روستایی با تلفیق امکانات و استفاده از تجربیات مدیریت و کارکنان نهضت سوادآموزی ترتیبی اتخاذ گردد تا ضمن تحت پوشش قراردادن کودکان واجب‌التعلیم دوره‌ی ابتدایی حتی‌الامکان از تشکیل کلاس‌های کم‌جمعیت خودداری شود.

همچنین به منظور ارتقاء کیفیت دوره ابتدایی در توزیع اعتبارات فصل آموزش و پرورش عمومی بین برنامه‌ها، سهم برنامه آموزش ابتدایی ـ بدون در نظر گرفتن کاهش آمار دانش‌آموزان ـ بر مبنای عملکرد سال 1380 و اعمال درصدرشد اعتبارات فصل آموزش و پرورش عمومی در موافقت‌نامه‌های ظرح عملیات درج گردد.

‌در سال 1381 جهت پوشش تحصیلی دختران در دوره‌های آموزش ابتدایی در مناطق روستایی و عشایری در اعتبارات ملی و ردیف بهبود کیفی اعتباری منظور شده است.

سهمیه‌ی اعتباری هر استان در موافقت‌نامه شرح عملیات مشخص خواهد شد و در صورتی که سازمان‌های استانی هزینه‌های پرسنلی مربوط به این برنامه را از محل اعتبارات خود تامین و برنامه را اجراء نماید.

سهمیه‌ اعتباری آنها که جهت هزینه‌های غیرپرسنلی و پشتیبانی از این برنامه منظور شده است، ابلاغ اعتبار خواهد شد.

باتوجه به اینکه مجوز بهره‌برداری از اردگاه‌ها و کانون‌های فرهنگی ـ تربیتی به سازمان دانش‌آموزی داده شده است و مسئولیت ارائه خدمات فرهنگی وپرورشی به دانش‌آموزان در خارج از مدرسه و اوقات فراغت به عهده‌ی سازمان مذکور گذاشته شده است.

ضروری است با رعایت دستورالعمل ساماندهی نیروی انسانی سازمان‌های استان‌ها، اقدامات مشروحه‌ی ذیل را به عمل آورند: نیروهای اداری و آموزشی مورد نیاز جهت خدمت در کانون‌های فرهنگی ـ تربیتی و اردوگاه‌ها را با حفظ پست‌های سازمانی بر اساس درخواست سازمان با پرداخت حقوق و مزایا به سازمان یادشده مامور نمایند.

اعتبار لازم جهت کمک به سازمان دانش‌آموزی استان به منظور ارائه فعالیت‌های امور تربیتی و پرورشی خارج از مدرسه در موافقت‌نامه‌های شرح عملیات به نحوی که به سایر فعالیت‌های امور تربیتی و پرورشی لطمه‌ای وارد نشود، پیش‌بینی شود.

سازمان دانش‌آموزی استان از محل منابع در اختیار برابر موافقت‌نامه‌ای که با سازمان استان مبادله خواهد کرد، نسبت به انجام برنامه‌ها و فعالیت‌های پرورشی و اردوئی اقدام خواهد نمود.

اعتبار مربوط به تغذیه و پوشاک رایگان دانش‌آموزان مناطق محروم بطور کامل توزیع استانی و ابلاغ خواهد شد و ستاد مرکزی تغذیه پشتیبانی از اجرای این برنامه‌ را برعهده خواهد شد.

در استان‌هایی که امکان تهیه مواد غذایی با کیفیت و قیمت مناسب وجود ندارد، مراتب را جهت تدارک و ارسال مواد غذایی به ستاد مرکزی اعلام نمایند.

افزایش پوشش تحصیلی دانش‌آموزانی استثنایی و فراهم نمودن وسیله ایاب و ذهاب آنها بر اساس برنامه توسعه سازمان مرکزی آموزش و پرورش استثنایی و بر اساس اعتبارات و امکانات موجود مورد توجه قرار گیرد.

در سال 1381 اختصاص فضاهای آموزشی مربوط به نهضت سوادآموزی، آموزش استثنایی و استعدادهای درخشان به سایر فعالیت‌های مجاز نمی‌باشد.

در صورت ضرورت با تایید واحدهای ستادی سازمان‌های یادشده بلامانع خواهد بود.

نظر به اهمیت نیروی انسانی در فرآیند تعلیم و تربیت و سهم قابل توجه آن در هزینه‌های جاری، ضروری است سازمان‌های استان‌ها هرگونه تصمیم‌گیری در خصوص جریان نیروی انسانی را از طریق شورای برنامه‌ریزی نیروی انسانی آموزش و پرورش مناسب با تغییرات ترکیب جمعیت دانش‌آموزی از نظر دوره‌های تحصیلی و توزیع جغرافیایی آن در سطح استان به نحوی اتخاذ نمایند که حداکثر بهره‌وری از اوقات موظف نیروی انسانی به عمل آید و استفاده از نیروی حق‌التدریس به حداقل کاهش یابد.

بدین منظور ضروری است استخدام، بازنشستگی، بازخرید، انتقال، ماموریت و ماموریت تحصیلی را بطور جامع مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار دهند.

تعیین ضوابط سازماندهی نیروی انسانی مدارس در مناطق آموزشی در چارچوب اعتبارات مصوب به عهده‌ی سازمان‌های استان‌ها خواهد بود.

سازمان‌های استان‌ها می‌توانند این امر را به مناطق تفویض اختیار نمایند.

بنابراین دستورالعملی در این خصوص از سوی وزارت آموزش و پرورش صادر نخواهد شد.

با توجه به لزوم بهبود کیفیت و ارتقاء تحصیلی دانش‌آموزان عزیز شاهد و ایثارگر،‌ ضروری است هزینه‌های مربوط به این مدارس با اولویت تامین و پرداخت گردد.

بمنظور ایجاد تعادل در مهارت‌های فنی و حرفه‌ای، استفاده از مراکز شبانه‌روزی کاردانش و فنی‌و حرفه‌ای و بکارگیری سایر روش‌های مناسب در مناطق کمتر توسعه‌یافته در محدوده‌ی اعتبارات توسط شوراهای آموزش و پرورش استان مورد بررسی و توجه قرار گیرد.

به استناد ماده «44» قانون تنظیم، توزیع اعتبارات هزینه‌ای فصول چهارگانه (آموزش و پرورش عمومی، آموزش فنی و حرفه‌ای، تامین اجتماعی و تحقیقات)، بین برنامه‌ها و فصول هزینه (در سقف اعتبارات فصول هزینه مندرج در قانون) برای درج در موافقت‌نامه شرح عملیات باید به تایید شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان برسد.

لذا ضروری است سازمان‌های استانی بر اساس منابع مالی درنظر گرفته شده و با رعایت مفاد این دستورالعمل نسبت به توزیع اعتبارات اقدام و پس از تائید شورای آموزش و پرورش استان (کار گروه شورای برنامه‌ریزی و توسعه) به «دبیرخانه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان» ارایه نماید.

هزینه‌های مربوط به تشکیل کلاس‌های آمادگی کوتاه مدت برای ورود دانش‌آموزان مناطق دوزبانه و مناطقی که گویشی غیر از فارسی دارند، در حد عملکرد اعتباری سال 80 در برنامه آموزش و پرورش ابتدایی پیش‌بینی شود.

هزینه‌های برگزاری کلاس‌های بزرگسالان در مناطق برخوردار از محل دریافتی وجود مربوط از دانش‌آموزان و در مناطق غیر برخوردار به روش مشارکتی با تائید شورای آموزش و پرورش تامین خواهد شد.

ضوابط توزیع اعتبارات هزینه‌ای از محل درآمد عمومی اعتبارات ابلاغی سازمان آموزش و پرورش استان، با توجه به ادغام واحدهای استانی نهضت سوادآموزی، سازمان آموزش کودکان استثنایی و سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان به شرح برنامه‌های زیر توزیع گردد.

فصل آموزش و پرورش عمومی 30102- برنامه آموزش ابتدایی 30103- برنامه سوادآموزی 30104- برنامه آموزش راهنمایی تحصیلی 30105- برنامه آموزش متوسطه نظری 30106- برنامه آموزش کودکان استثنایی 30107- برنامه امور تربیتی و پرورشی 30109- برنامه آموزش پیش‌دانشگاهی 30111- برنامه آموزش معلمان 30112- برنامه پشتیبانی فعالیت‌های آموزشی 30114- برنامه استعدادهای درخشان تبصره: برنامه 30199 «خدمات اداری» به برنامه شماره 30112 با عنوان «پشتیبانی فعالیت‌های آموزشی» تبدیل شود.

برنامه شماره 30111 «آموزش معلمان» مربوط به پیش‌بینی اعتبارات آموزش‌های تربیت معلم و متعهدین خدمت می‌باشد.

اعتبار مربوط به آموزش پیش‌دانشگاهی از اعتبار برنامه آموزش متوسطه نظری تفکیک و ذیل برنامه شماره 30109 با عنوان «آموزش پیش‌دانشگاهی» منظور گردد.

فصل‌ آموزش فنی و حرفه‌ای 31104- برنامه آموزش غیررسمی کارکنان دولت 31105- برنامه آموزش متوسطه کاردانش 31107- برنامه آموزش متوسطه فنی و حرفه‌ای تبصره: اعتبارات مربوط به آموزش‌های ضمن خدمت ذیل برنامه شماره 31104 آموزش غیر رسمی کارکنان دولت منظورگردد.

فصل تامین اجتماعی و بهزیستی 30404- برنامه خدمت رفاهی فصل تحقیقات 31302- برنامه تحقیقات فرهنگی و آموزشی برای استخدام جدید اعتباری ضمن موافقتنامه پیش‌بینی نگردد.

در صورت صدور مجوز استخدامی جدید در سال 1381 با رعایت ماده «3» قانون برنامه سوم توسعه پس از تایید مراجع ذیصلاح قانونی صادر خواهد شد و در صورت اخذ مجوز، تعداد و اعتبار لازم از محل اعتبار مربوط به حقوق و مزایای خروجی‌های سازمان آموزش و پروش استان‌ها تامین شود.

ضروری است در موافقت‌نامه‌های شرح فعالیت‌های هزینه‌ای سهم اعتبارات هر منطقه به صورت جداگانه در فرم شماره 2-الف موافقنامه درج گردد.

در اجرای مواد 13.8 و 14 قانون تشکیل شوراهای آموزش و پرورش و به منظور فراهم نمودن امکان برنامه‌ریزی یکساله توسط ادارت آموزش و پرورش شهرستان‌ها و مناطق بر اساس منابع مالی مشخص، بهبود مدیریت منابع، محرومیت‌زدایی و ایجاد فرصت‌های آموزشی عادلانه در سال 1381، سهم شهرستان‌ها و مناطق هر استان از مجموع منابع مالی اختصاص یافته به استان از محل اعتبارات استانی و ملی، بر اساس تعداد دانش‌آموزان، نیروی انسانی، ضرایب محرومیت و سایر عوامل موثر در هزینه‌های آموزشی تعیین و در موافقت‌نامه‌های متبادله بین سازمان‌های آموزش و پرورش استان‌ها و مناطق آموزشی درج خواهد شد و ادارات موظفند در قالب منابع معین شده، کلیه فعالیت‌های جاری خود را سازماندهی و اجرا نماید.

اعتبار حاصل از صرفه‌جوئی در هزینه‌ها در سقف منابع مالی مشخص شده در اختیار ادارات مربوط قرار خواهد گرفت و سازمان‌های آموزش و پرورش استان‌ها نمی‌توانند صرفه‌جویی‌های حاصله را از منابع مالی تعیین شده، کسر نمایند.

اعتبار کسورات بازنشستگی سهم کارفرما (دولت) در سال 1381 در قالب ردیف ملی با شماره طبقه‌بندی 127507 تحت عنوان «وزارت آموزش و پرورش ـ کسورات بازنشستگی سهم دولت ـ ملی و استانی» تصویب شده است.

بنابراین اعتباری ضمن اعتبارات مصوب آموزش و پرورش استان‌ها بدین منظور پیش‌بینی نشود.

بکارگیری نیروی انسانی حق‌التدریس تمام وقت 24 ساعته که تعهد استخدامی ایجاد می‌نماید، ممنوع است.

سازمان‌های آموزش و پرورش استان‌ها با بکارگیری معلمان شاغل رسمی به صورت حق‌التدریس نیازهای خود را برطرف نماید و در صورت نیاز به استفاده از نیروهای حق التدریس حداکثر ساعات معلمان حق‌التدریسی غیر تمام وقت از 18 ساعتت تجاوز ننماید.

نرخ حق‌التدیس بر اساس دستورالعمل شمار 33392/3/ط مورخ 8/6/79 حداکثر در سقف اعتبار تعیین شده در جدول شماره «2» پیوست.

سقف اعتبار حق التدریس قابل افزایش نخواهد بود.

اعتبار حق‌التدریس هر استان بر مبنای اطلاعات ارایه شده از سوی دفتر طرح و برنامه که بر اساس نیاز و موجودی نیروی انسانی هر دوره تحصیلی محاسبه شده است، با اعمال نرخ حق‌التدریس هر دوره تحصیلی در هر استان براورد شده است.

سقف اعتبارات حق‌التدریس نمی‌تواند مبنا و ملاک بکارگیری نیروی حق‌التدریس باشد و بکارگیری نیروی حق‌التدریس صرفاً بر اساس ضوابط و دستورالعمل‌های مربوط و دستورالعمل‌های ساماندهی نیروی انسانی صورت خواهد گرفت.

اعتبار برنامه تحقیقات فرهنگی وآموزشی با هدف ارتقاء سطح فعالیت‌های پژوهشی کاربردی در بودجه سازمان آموزش و پرورش پیش‌بینی و منظور شده است.

در تعریف و انتخاب پروژه‌های تحقیقاتی، اصلی‌ترین مسائل و مشکلات آموزش و پرورش استان، در راستای حل چالش‌ها و تحقق مضامین و راهبردهای اساسی بخش‌ آموزش و پرورش در قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین ویژگی‌های منطقه‌ای و استانی در ابعاد اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و تربیتی و روانشناسی مورد شناسایی و توجه قرار گیرد.

الف: در تنظیم موافقت‌نامه‌های هزینه استانی، فرم پروژه‌های تحقیقاتی (پیوست شماره 3) نیز تهیه و تنظیم و ضمیمه موافقت‌نامه گردد.

ب: تامین اعتبار طرح‌های پژوهشی نیمه تمام سال‌های گذشته و مطالبات باقیمانده از طرح‌های خاتمه یافته در اولویت قرار دارند.

ج: تامین اعتبار برای پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری از محل اعتبارات مصوب در زمینه‌ی عناوین مرتبط با بخش آموزش و پرورش بلامانع است.

د: تامین اعتبار برای برگزاری همایش‌های استانی و منطقه‌ای، انتظارات پژوهشی، ایجاد بانک‌های اطلاعاتی و سایر فعالیت‌های مرتبط با امور پژوهشی بلامانع می‌باشد.

هـ : جزئیات بیشتر در مورد نحوه‌ی توزیع و مصرف اعتبارات تحقیقاتی در شیوه‌نامه‌ای که از سوی شورای تحقیقات وزارت آموزش و پرورش با هماهنگی دفتر امور آموزش و پرورش سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور صادر می‌شود، تشریح و ابلاغ خواهد شد.

تامین اعتبارات غیرپرسنلی با رعایت اولویت‌های ذیل انجام می‌شود: سرانه واحدهای آموزشی (شامل تعمیرات جزئی مدارس، هزینه‌های جاری، پرورشی، بهداشتی، آزمایشگاهی و کارگاهی و سرانه خدماتی) هزینه‌های مربوط به بازنشستگان (کمک هزینه عائله‌مندی، اولاد، عیدی بازنشستگان و پاداش پایان خدمت بازنشستگان سال 81) ماموریت، حمل و نقل و ارتباطات (شامل ماموریت معلمان راهنمایی روستایی) و هزینه سفر منتقلین.

سرانه غذایی مدارس شبانه‌روزی و نمونه دولتی و خوابگاه‌های مرکزی دولتی.

هزینه ایاب و ذهاب دانش‌آموزان طرح روستا مرکزی و مدارس شبانه‌روزی.

هزینه‌های آموزش ضمن خدمت کوتاه مدت کارکنان.

هزینه‌ی اجاره مدارس و سایر ساختمان‌های استیجاری و کلاس‌های نهضت سوادآموزی.

کمک هزینه لباس عوامل خدماتی و سایر عواملی که بر اساس مقررات مربوط مشمول دریافت لباس می‌باشند.

تعمیر و نگهداری خودروها و ماشین‌آلات و تجهیزات اداری.

امور رفاهی کارکنان و دانش‌آموزان.

تعمیرات جزئی ساختمان و تجهیزات اداری مورد نیاز.

هزینه‌ی فعالیت‌های فرهنگی و پرورشی دانش‌آموزان.

کمک به سازمان دانش‌آموزی استان متناسب با ارائه خدمات بر اساس قراردادی که بین سازمان استان و سازمان دانش‌آموزی استان منعقد خواهد شد و ارائه خدمات در کانون های فرهنگی ـ تربیتی و اردوگاه‌های واگذار شده استان.

هزینه‌های آب، برق، سوخت و هزینه‌های مربوط به تعمیر و نگهداری اردوگاه‌ها و کانون‌های فرهنگی ـ تربیتی واگذار شده به همراه هزینه‌ی حقوق و مزایای پرسنل مامور در سازمان دانش‌آموزی استان (و اردوگاه‌ها و کانون‌ها) به عنوان بخشی از کمک‌های مالی به سازمان دانش‌آموزی محاسبه و منظور شود.

کمک به موسسات غیرانتفاعی و غیردولتی ارایه دهنده‌ی آموزشهای کاردانش و مهارتی.

هزینه‌ی طرح‌های تحقیقاتیبا اولویت طرح‌های تحقیقاتی کاربردی جهت محاسبه شاخص‌های بهره‌وری، توزیع منابع و امکانات و ساماندهی و بهره‌وری نیروی انسانی و طرح‌های مربوط به جلب مشارکت‌های مردمی و متنوع‌سازی منابع مالی و بهبود مدیریت.

بخشی از اعتبارات برق مصرفی هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش با توجه به حجم بالای مصرف برق در آنها، در برنامه پشتیبانی فعالیت‌های آموزشی منظور شود.

نمونه فعالیت‌های اصلی هر برنامه جهت تنظیم موافقت‌نامه‌ها در پیوست شماره «4» درج شده است.

به منظور نظارت بر حسن اجرای بودجه و چگونگی انجام هزینه‌های پرسنلی و غیرپرسنلی و ایجاد هماهنگی بین استان‌ها در تخصیص اعتبارات، کلیه‌ی سازمان‌های آموزش و پرورش استان‌ها با همکاری ذیحساب‌ها و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها مکلفند عملکرد اعتبارات را به تفکیک اقلام هزینه به صورت 3 ماهه تهیه و تنظیم و برای اقدامات بعدی به دفتر بودجه و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش و دفتر امور آموزش و پرورش سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارسال دارند.