الف: انواع روش های واردات کالا
.واردات از محل ارز خریداری شده از سیستم بانکی جهت گشایش اعتبار
2. واردات کالا با ارز ازاد جهت گشایش اعتبار
3. واردات در مقابل صادرات ازمحل پروانه صادراتی به نام شخص صادر کننده ( غیر قابل واگذاری ).
4. واردات در مقابل صادرات به کشورهای اسیای میانه و افریقا با ارائه پروانه صادراتی به نام صادر کننده یا به نام دیگری با واگذاری رسمی از طریق دفاتر اسناد رسمی .( حق واگذاری به غیر برای یک بار است.)
5. واردات به صورت بدون انتقال ارزمحل سرمایه گذاری خارجی پس از تایید سازمان سرمایه گذاری ( وزارت امور اقتصاد ودارایی) JOINT VENTURE
6. واردات بصورت بدون انتقال ارز از محل فهرست اقلام مجاز اعلام شده ( بند9 ماده 38 )
7. واردات به صورت بدون انتقال ارز از محل مصوبات کمیسیون 4نفره مستقر در وزارت بازرگانی
تشریفات ثبت سفارش کالا ی وارداتی در وزارت بازرگانی
ضوابط فنی ثبت سفارش کالا
درماده ( 115 ) قانون برنامه سوم مقرر شده است که موانع غیر تعرفه ای واردات کالا حذف و ضوابط فنی در ثبت سفارش به جا ی مجوز ورود اعمال گردد: قوانین و ضوابط فنی مورد نیاز جهت ثبت سفارشات کالا ( به منظور اعمال کیفیت و بهداشت دامی و نباتی و انسانی )
در بخش دوم و سوم این مجموعه اورده شده است.
کالاهایی که ترخیص انها نیاز به ارائه مجوز های قانونی نظیر استاندارد. بهداشت . قرنطینه دامی و نباتی و انرژی اتمی دارد وبه علت کیفیت نامناسب مورد تایید وزارت خانه ها و سازمانهای ذیربط قرارنمی گیرند .اعاده ی انها به مناطق ازاد تجاری _ صنعتی مجاز نمی باشد .صرفا قابل اعاده به خارج از کشور می باشد .( بخش نامه شماره 4 6 9 3 9 1 / 2 6 7 / 3 6 7 / 3 7 مورخ 4 1 / 8 /2 8 3 1 گمرک ایران).
مدارک مورد نیاز برای ثبت سفارش کالا
1- کارت باز رگانی معتبر
2- کارت عضویت وزارت بازرگانی( ثبت نام )
3- اوراق ثبت سفارش 5 برگی تایپ و امضا شده توسط متقاضی . بدون قلم خوردگی و لاک گرفتگی ( جهت واردات در مقابل صادرات وبدون انتقال ارز . اوراق ثبت سفارش در 2 برگ کافی است )
4- اخذ مجوز های قانونی لازم بر اساس مندرجات ذیل یادداشت های فصل تعرفه مربوطه در کتاب مقررات صادرات و واردات و سایر مصوبات ودستور العمل ها ابلاغ شده از قبیل ( مجوز وزارت بهداشت . جهاد کشاورزی . انرژی اتمی و .....)
5. اصل پروفرما +کپی ان .
درج شرایط ذیل در پروفرما ضروری است
- نام و ادرس کامل خریدار ( شماره تلفن و فاکس)
- نام وادرس فروشنده ( شماره تلفن و فاکس )
- مشخصات کامل کالا
مبلغ کرایه حمل– قیمت فوب (FO B)قیمت واحد کالا –
مقدار ،وزن ،تعدادونوع بسته بندی کالا
نام کشور ذینفع( فروشنده) و نام کشور تولید کننده کالا
نام کشور مبدا حمل ،محل بار گیری ،وسیله حمل ومدت حمل
نام ارزمورد معامله و نحوه پرداخت وجه کالا
نام مرز ورودی وگمرگ مقصد
شماره وتاریخ صدور پرو فرماو امضاءان به همراه تاریخ انقضا
درج شماره استاندارد یکی از استانداردهای مورد قبول مؤسسه استاندارد ایران و اعلام انطباق کالا با استاندارد مذکور ، در مواردی که کالا مشمول فهرست استاندارد های اجبار ی وارداتی اعلام شده می با شد .
ارائه ی ترجمه رسمی پروفرماهای غیر از زبان فارسی وانگلیسی
ارائه ی کاتالوگ جهت ماشین الات و بعضی از کالاهای مصرفی که – مشخصات کالا در پرو فرما گویا نباشدو بروشور یا انالیز برای بعضی کالاهای شیمیایی
اعلام فروشنده مبنی بر ارسال شماره سریال برخی لوازم خانگی به همراه اسناد حمل
رعایت بند(( 2)) و (( 3)) ایین نامه ای اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات در مورد اقلامی که به صورت مستعمل وارد می شود ودرج کلمه مستعمل د رپروفرما
دستور عمل اصلاحیه ثبت سفارشات
1- در مواردی که گشایش اعتبار اسناد ی صورت پذیرفته باشد.
- پنج برگ اصلاحیه + نام بانک به انضمام کپی ثبت سفارش پروفرماهای قبلی که توسط بانک برابر اصل شده باشد
2- در مواردی که اوراق ثبت سفار ش به بانک عامل ارائه نگردیده است برابر دستور العمل و با توجه به نوع اصلاحیه ، توسط دایره پذیرش اداره ثبت سفارش ، راهنمایی لازم به عمل خواهد امد
دستور العمل تمدید ثبت سفارشات
1 تکمیلف فرم در خواست تمدید ثبت سفارش
2- ارائه اصل انضمام یک سری کپی اوراق ثبت سفارشات پروفرما
دستور العمل ابطال ثبت سفارشات
ارائه در خواست متقاضی مبنی بر ابطال ثبت سفارش
ارائه اصل اوراق ثبت سفارش پروفرما وضمائم مربوطه
نحوه گردش کار اجرایی ثبت سفارش در وزارت بازرگانی
عضویت ( ثبت نام )
-تکمیل فرم ثبت نام
-ارائه مدارک براساس نیازهای ذکر شده در ظهر فرم
- دریافت مدارک توسط مسئول عضویت
- رسیدگی و انطباق اصل اسناد با تصاویر مربوطه و فرم تکمیل شده و اعاده ان به متقاضی
- صدور کارت عضویت
- تحویل کارت به متقاضی
پذیرش
اخذ اسناد ثبت سفارش و کنترل مدارک
احزار هویت طبق کارت ثبت نام ( عضویت )
تطبیق اسناد با مقررات به صورت مقدماتی
ارائه رسید به متقاضی و درج شماره ، در اسناد اخذ شده
ثبت مشخصات در دفاتر
ارجاع اسناد به بخش کا رشناسی
3-کارشناسی
-تطبیق مدارک ارائه شده با دستورالعمل ها ی موجود و مقررات
- تطبیق پروفر م با فرم ثبت سفارش تایپ شده
- بررسی تعرفه کالا براساس H.S
-تائید مراتب در ظهر اوراق ثبت سفارش ، برای پرونده ها کامل
- تکمیل فرم نواقص ،برای پروندههای دارای نقص
4- مهروکارمزد
-کنترل وتنظیم اسناد جهت مهر و شماره 8 رقمی
- بررسی نوع معامله ثبت سفارش و انطباق جهت مهر مربوطه
- درج مهر در اوراق ثبت سفارش و اصل پروفرما
- محاسبه کار مزد و صدور فیش بر اساس مبلغ ارزش ریالی کالا
- ارجاع مدارک به قسمت تحویل
- هماهنگی لازم با حسابداری در پرداخت های خاص
5- تحویل پرونده
- مدارک کامل
- اخذ رسید از متقاضی
-احراز هویت ( طبق کارت ثبت نام )
- ارائه فیش کار مزد به متقاضی جهت پرداخت بانک
- اخذ فیش پرداخت شده
- تفکیک اسناد ( اسنادی که تحویل متقاضی می شود و اسناد بایگانی )
- درج تاریخ روز در اوراق ثبت سفارش پروفرم ( داخل مهر وروی فرم )
- تحویل اوراق ثبت سفارش و پروفرما و سایر اصل اسناد به متقاضی
بخشنامه گمرک در مورد ثبت سفارش کالاهای ایرانی
در خصوص تقاضای تجویز ثبت سفارش کالا های ایرانی که مجداد وارد ایران می گردند به اگاهی می رساند کالاهای صادرات قطعی به کشورهای دیگر ، به هنگام برگشت ، چنانچه ضوابط بند 15 ماده 37 قانون امور گمرکی را نداشته باشند ، مشمول مقررات عمومی صادرات و واردات بوده که پس از ثبت سفارش و پرداخت حقوق ورودی قابل ترخیص خواهند بود ، بدیهی است که شکل مذکور منحصر به برخی محصولات تولیدی توسط واحد های دولتی است که به لحاظ اختلاف قیمت محصولات تولیدی در فروش صادراتی قیمت های داخلی به وجود می اید و چنانچه شرایط فروش قیمت های داخلی با قیمت های صادراتی اختلاف فاحش نداشته باشند یا شرایط فروش داخلی اسان تر و بدون زمان تحویل باشد ، مشکلات مذکوررفع خواهد شد ، لذا گمرک ایران مخالف رویه مذکور می با شد ، زیرا باعث اختلال در تجارت خارجی و آمار صادرات و واردات خواهد بود.
بدیهی است چنانچه کالاهای صادراتی توسط صادر کننده وبدون هیچ گونه تغییر اتی عینا برگشت داده شود به عنوان کالای برگشتی تلقی و اگر از جوایز صادراتی نیز استفاده نموده باشد ، در زمان ترخیص ، جایزه مذکور از واردکننده ( صادر کننده اولیه) مطالبه خواهد گردید.
مدارک مورد نیاز و مراحل صدور مجوز واردات بدون انتقال ارز از محل بند های ماده ( 38 ) ایین نامه مقررات صادرات و واردات
بند 2 – کسر تخلیه ، ضایعات کالای وارداتی ، مغایرت کالای وارداتی
مدارک مورد نیاز
بخش اول – مدارک کالای وارده:
ارائه کارت بازرگانی متقاضی
در خواست کتبی متقاضی
تاییدیه وزارت خانه تولیدی ذیربط
کپی فاکتور + اصل
کپی بارنامه و قبض انبار
مکاتبات با فروشنده ومدارک مثبته
بخش دوم – مدارک ثبت سفارش اولیه
کپی مجوز وزارت بازرگانی ( ثبت سفارش ) وپروفرما مربوطه
کپی فول تلکس اعتبار اسنادی یا اعلامیه فروش ارز
کپی پروانه سبز کالای ترخیص شده اولیه
بند 3 – چناچه خریدار موفق به اخذ تخفیف از فروشنده خارجی شود
بخش اول مدارک مربوطه به کالای وارده :
در خواست کتبی متقاضی
تشخیص گمرک ایران مبنی بر تایید تخفیف
کپی بارنامهوقبض انبار(درصورتی که کالا حمل گردیده باشد)
بخش دوم –مدارک مربوط به ثبت سفارش اولیه:
کپی مجوز وزارت بازرگانی(ثبت سفارش)وپروفرمای مربوطه
کپی فول تلکس یااعلامیه فروش ارز
کپی پروانه سبز کالای ترخییص شده اولیه
بند 5-کالای مورد نیاز پیمانکاران ومشاوران
مدارک مورد نیاز
موافقت کتبی ازسازمان دولتی ذیربط
درخواست کتبی پیمانکار
تصویرقرداد پیمانکاری معتبر
فاکتور کالا
کپی بارنامه وقبض انبار کالا
بند 6- اجزاء قطعات،تجهیزات ولوازم مورد نیاز خط تولید واحد های تولیدی که قرداد گارانتی دارند.
مدارک مورد نیاز
بخش اول –مدارک کالای وارده
درخواست کتبی متقاضی
تشخیص وزارتخانه تولیدی ذیربط
کپی فاکتور +اصل
کپی بارنامه وقبض انبار(در صورتی که کالا حمل شده باشد )
تعهد قرارداد گارانتی
بخش دوم – مدارک ثبت سفارش اولیه
1-کپی مجوز وزارت بازرگانی (ثبت سفارش )و پروفرمای مربوطه
2- کپی فول تلکس اعتبار اسنادی یا اعلامیه فروش ارز
3- کپی پروانه سبز کالای ترخیص شده اولیه وقبض انبار
بند 7-اجزاءو قطعات و لوازم مورد نیاز برا ی تعمیر ونگهداری وخدمات پس از فروش دستگاهای خارجی موجود در داخل کشور
مدارک مورد نیاز
درخواست کتبی موردنیاز
ارائه گواهی از فروشنده مبنی بر نماینده انحصاری بودن خدمات بعد از فروش
مدارک مربوط به ثبت سفارشات سال گذشته وسال جاری
کپی فاکتور کالا
کپی بارنامه یا قبض انبار
مدارک موردنیاز کالاهای اهدایی موضوع بند 9 ماده( 37 ) قانون امور گمرکی
تقاضای کتبی سازمان دولتی (( با امضا بالاترین مقام ذیربط آن سازمان))
درج اهدایی بودن در اسناد توسط شرکت اهدا کننده
تایید اسناد اهدایی توسط سفارت جمهوری اسلامی ایران در کشور مبدا
قبض انبار
بارنامه
وظایف و نحوه کار کمیسیون 4 نفره در ارتباط با واردات بدون انتقال ارز
به استناد اصل 127 قانون اساسی ، هیئت وزیران طی مصوبه شماره 43016/ 25705 مورخ 29 / 10/ 1380 وزرای امور اقتصادی و دارایی ، صنایع و معادن ، بازرگانی و رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را به عنوان نمایندگان ویژه رئیس جمهور در مورد تشخیص و موافقت با واردات کالاهایی که مشمول بند های ماده ( 37) ایین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات وورادات نمی شود ، تعیین نمود . در مصوبه مذکور تصریح گردید ، تصمیمات نماینده گان مذکور ، درحکم تصمیمات رئیس جمهور و هیئت وزیران بوده و لوازم الاتباع است تصویب گردیده .
کمیسیون چهار نفره به ریاست وزیر بازرگانی ، تشکیل می شود و دبیر خانه آن در وزارت بازرگانی مستقر می باشد .
اهم امور قابل رسیدگی در کمیسیون مطابق دو نوع فرم و مدارک مندرج درآن جمع بندی وبه کمیسیون ارائه می گردد.
مقررات ورود کالای مستعمل
بررسی در خواست متقاضیان واردات کالا های مستعمل بند 3 ماده 42 ایین نامه اجرایی مقررات صادرات وواردات از وظایف کمیته ماده 1 ایین نامه مقررات صادرات و واردات می باشد
چگونگی ورود کالای مستعمل
ورود خودرو های مستعمل از جمله ماشین الات راه سازی در چار چوب مصوبات دولت ودستور العمل مربوطه صورت می گیرد
ورود تجهیزات ، دستگاهها و ماشین الات مستعمل ، برای خط تولید ، با مجوز وزارت خانه صنعتی مربوطه انجام می شود .
در سایر موارد ، کالاهای مستعمل با رعایت مقررات مربوطه منوط به موافقت ( کمیته ماده 1 ) ایین نامه اجرایی قانون مقررات و صادرات ، می باشد .کمیته ماده 1 ، در وزارتخانه بازرگانی وبه ریاست معاون( وزیر بازر گانی ) تشکیل می گردد.
مراحل رسیدگی به درخواست های ورود کالاها ی مستعمل در کمیته ماده 1 و مدارک مورد نیاز :
ارائه تقاضا نامه و تکمیل فرم درخواست مربوطه به دبیر خانه کمیته ماده 1
رسیدگی ابتدایی به در خواستها ، توسط دبیر خانه کمیته ماده 1 و انجام استعلام ها ی لازم از مراجع ذیربط با توجه به نوع کالا، به منظور تکمیل اطلاعات و جمع اوری نظرات کتبی سازمانهای ذیربط
طرح موضوع در جلسات کمیته ماده 1
انعکاس نتیجه بررسی به مراجع ذیربط
صدور مجوز ، براساس نظر کمیته و ابلاغ ان به گمرک ، به منظور ترخیص
کارت بازرگانی
در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران تجارت خارجی در انحصاردولت بوده و حق وارد کردن کلیه محصولات طبیعی و صنعتی وتعیین میزان و شرایط ورود انهابه دولت واگذارشده است.
ولی از انجائیکه دولت به نحو مطلوبی نمی تواند تمامی این تجارت را انجام دهد و مسائل و مشکلات فراوانی در اجرای قانون فوق برای دولت وجود دارد، لذا طبق قانون انحصار تجارت خارجی به دولت اجازه تفویض اختیار تجارت خارجی به بخش های غیر دولتی داده شده است
می تواند خرید محصولات خارجی را که خود نمی خواهد مستقیما عهده دار شود با شرایط تعیین شده تحت مقررات ویژه به اشخاص با مؤ سسات مختلف غیر دولتی واگذار نماید. بنابراین برای اینکه دولت کنترل مؤ ثری روی اشخاص و مؤ سسات تولیدی و تجاری که به امر واردات و تجارت خارجی اشتغال دارند، داشته باشد ، انها را ملزم به داشتن کارت بازرگانی کرده است.بنابراینن شرکت ها و سازمان هایی که می خواهند مواد و کالا های خود را از خارج تهیه کنند می بایست دارای کارت بازرگانی باشند.
اما این سؤال می تواند ایجاد شود که کارت بازرگانی چیست؟ کارت بازرگانی مدرکی بر احراز شرایط پیش بینی شده برای عاملین واردات و صادرات و یا در واقع مجوز اشتغال به کار واردات و صادرات است که توسط اتاق بازرگانی و همچنین صنایع و معادن ایران صادر و به تایید وزارت بازرگانی می رسد. به عبارت دیگر کارت بازرگانی مدرکی است که دارنده آن می تواند با رعایت مقررات صادرات و واردات، اقدام به وارد کردن و یا صادر کردن مواد، کالا و خدمات بنماید.
اعتبار اسنادی
اعتبار اسنادی تعهدنامه یا قرراددادی است که به موجب آن بانک گشایش کننده اعتبار به در خواست شخص خریدار ، بانک دیگری را که بانک کارگزار نامیده می شود، مجاز می سازد که اگر فروشنده در طی مدت اعتبار، اسناد حمل کالا را منطبق با شرایط مندرج در اعتبار اسنادی به بانک کارگزار تحویل دهد، بانک مذکور پس از بررسی اسناد با مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی ، اقدام به پرداخت وجه متعلقه تا میزان اعتبار به فروشنده نموده و سپس اسناد را به بانک گشایش کننده اعتبار اسنادی جهت ارائه به خریدار ارسال می نماید. بنابراین اعتبار اسنادی که مخفف آن L.C است، فرمی است که بنابه درخواست متقاضی و پس از آن که وی فرم تکمیل شده در خواست گشایش اعتباری اسنادی را تسلیم بانک خود کرد توسط بانک خریدار صادر و به کمک آن وجه معینی به حساب یا حواله کرد. شخص ذینفع در کشور خارجی واریز می گردد.
علت پیدایش اعتبار اسنادی
اعتبار اسنادی یکی ا زعمده ترین روش های پرداخت در معاملات تجاری بین المللی است که در حال حاضر تقریبا بخش قابل ملاحظه ای از پرداخت های بین المللی بابت بهای کالای خریداری شده و خدمات خریداری شده از خارج در این قالب انجام می گیرد.
از نظر صادرکنندگان کالا نیز اعتبار اسنادی مطمئن ترین روش پرداخت بهای کالا و خدمات است. این نکته روشن است که اصولا واردات کنندگان همیشه می خواهند پس از دریافت کالا وجه را به ذینفع بپردازند یا اینکه ترجیح می دهند با انتقال مالکیت کالا از پرداخت وجه آن تامدتی خوداری کنند. از طرفی دیگر صادرکنندگان نیز مایل اند وجه کالایی را که می فروشند، پیش از آنکه اختیار کالا از دست آنان خارج شود ، دریافت کنند. این تضاد منافع سبب پیدایش اعتبارات اسنادی به عنوان راحل میانی در داد و ستد بین خریدار و فرشنده گردید. بدین طریق که پرداخت وجه درمقابل اسناد مالکیت کالا یا به عبارت دیگر انتقال وجه در مقابل اسنادی که مورد نیاز و قبول خریدار باشد، انجام پذیرد. همین ویژگی باعث شده تا در کشور های مختلف جهان ، اعتبار اسنادی به نحو گسترده ای بکار گرفته شود.