یکی از مشاغل مهمی که امروزه در تمام کشورهای جهان وجود داردو از تمام لحاظ جایگاه
ویژه ای در سراسر جهان پیدا کرده است بانکداری می باشد . امروزه در سراسر کشور با انواع
بانکها آشنا هستیم که یکی از آنها بانک رفاه میباشد . بانک رفاه یکی از شش بانک تجاری کشور است
که بیش از چهل سال قبل به ارائه خدمات بانکی اشتغال ورزیده واینک با استفاده از فن آوریهای
نوین به ارائه خدمات وسیع درهمه زمینه های بانکی به عموم هم میهنان عزیز مبادرت می نماید.
بانک رفاه با برخورداری از اعتماد و سپرده های مردم و توانائیها ی بالای خود در اجرای سیاست
های کلان اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران بخصوص در بخش صادرات کالاهای غیرنفتی
وتولیدات صنعتی وکشاورزی خدمات ارزشمندی را ارائه می دهد.
بانک رفاه با تدوین یک برنامه پنجساله عملیاتی در چارچوب برنامه سوم توسعه اقتصادی دولت
علاوه بر رشد و توسعه سازمانی افزایش منابع ومصارف خود را با نرخ رشد قابل توجهی پیش
بینی کرده است.
این بانک دارای یک شرکت کارگزاری در بورس تهران بوده ویکی از بانکهای مهمی است که
عضو هیات مدیره بورس میباشد لذا با داشتن توانائیها و امکانات لازم از طریق شرکت کارگزاری
وهم از طریق شعب خود به ارائه خدمات دادو ستد سهام به مردم اقدام می کند.
بانک رفاه بدلیل ایفای به موقع تعهدات ارزی از نظر بانکهای معتبر بین المللی یکی از خوشنام
ترین بانکهای تجاری محسوب میگردد که بابیش از هفتاد کارگزار منتخب از بانکها ی تراز اول
دنیا نیازهای مشتریان خود در عملیات بانکی بین المللی رامرتفع می سازد .
بانک رفاه می کوشد با استفاده از تجربیات پایوران ارشد خود و دستاوردهای علمی جهانی و
بهره برداری از خدمات جوانان تحصیلکرده و نو اندیش و اموزشهای مداوم هماهنگ با گسترش
شبکه شعب به نحومطلوبی در خدمت مشتریان بانک و آحاد ملت سرافراز ایران قرار گیرد.
بانک رفاه به جهت عملکرد مطلوب و ارائه خدمات مناسب به مشتریان موفق شد در سال 1378
لوح تقدیر ریاست محترم جمهوری را دریافت کرده و این لوح گرانقدر رادر کارنامه موفقیتهای
خود ثبت و ضبط نماید.
این بانک در پروژهای عمرانی کشور ازجمله راه سازی –آب و فاضلاب و راه اندازی صنعت و
خدمات سهم و نقش ارزنده ای داشته و در جهت شکوفائی اقتصاذی کشور تسهیلات صادراتی –
تولیدی و کشاورزی به واحدهای فعال در این بخشها اعطا نموده است.
بانک رفاه در بخش نشرکتاب و صنعت چاپ نیز فعالیتهای چشمگیری داشته است بطوری که با
حضور شاخص خود و ارائه خدمات وسیع بانکی در دوازدهمین نمایشگاه بین المللی کتاب در
1378موفق به کسب لوح بلورین نمایشگاه گردیده است.
بانک رفاه پس از 14 ماه تلاش در آذر ماه 1379موفق به اخذ "ایزو" گردید و در آذر ماه سال
1380 پس از بازنگری و ممیزی گواهینامه مذکور تمدید گردید.
قسمت اول- ساختار نظام بانکی کشور:
1- طبقه بندی بانکها
2- موسسات اعتباری
3- ارکان بانکها
4- تاریخچه عملیات بانک رفاه
قسمت چهارم: اهداف و وظایف نظام بانکی کشور:
1- اهداف نظام بانکی
2- وظایف نظام بانکی
3- ابزارهای نظام بانکی ( پول – انواع پول- منابع-
انواع منابع – پول شویی – منابع سیستم بانکی)
بخش اول
نظام پولی
و بانکی
قسمت دوم: تعاریف:
1- نظام پولی و بانکی
2- سیستم پولی و بانکی
3- بانک
4- بانکداری
5- سیاست پولی
6- فعالیتهای بانکی
قسمت سوم:سیر تحول نظام بانکی کشور:
1- ملی شدن بانکها
2- قانون عملیات بانکی
بدون ربا
بخش اول : ساختار نظام بانکی کشور
قسمت اول:1-1 – طبقه بندی بانکها
بر اساس لایحه ادغام بانکها بانکها ی کشور برحسب نوع فعالیتها و عملیات بانکی به 4 دسته طبقه
بندی می گردند که عبارتند از:
الف)بانک مرکزی ج.ا.ا:به بانکی مرکزی بانکداردولت وبانکها گفته می شود که مسئولیت کنترل
وضعیت پولی و اعتباری کشور را از طریق تنظیم و اعمال سیاستهای پولی و اعتباری وایجاد
تعادل در اقتصاد کشور را بر عهده دارد .
ب)بانکهای تجاری : این بانکها از لحاظ منابع به سپرده های مردم متکی بوده ودر بخشهای مختلف
اقتصادی (کشاورزی –صنعت ومعدن – ساختمان و مسکن – خدمات بازرگانی ) فعالیت می کنند.
بانکهای تجاری دولتی عبارتند از: 1)بانک ملی ایران 2) بانک صادرات ایران 3)بانک تجارت
4)بانک ملت 5)بانک سپه 6)بانک رفاه
ج) بانکهای تخصصی : بانکهایی که از لحاظ منابع به سپرده های مردم – منابع دولتی و اعتبارات
بانک مرکزی متکی بوده و عمده فعالیت آنها جهت اعطای تسهیلات در بخش اقتصادی متمرکز می
باشد و زمینه اصلی فعالیت آنها در نام هریک از آنها نهفته است.
بانک تخصصی عبارتند از بانک کشاورزی –بانک مسکن- بانک صنعت و معدن و بانک توسعه
صادرات.
د)بانکهای خصوصی : بانکهای خصوصی با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بر
اساس قانون به صورت شرکت سهامی عام تشکیل می شوند و زیر نظر بانک مرکزی فعالیت
می کنند . بانکهای خصوصی دارای اساسنامه مستقل بوده ولی نبایستی مواد آن مغایر با قوانین و
سیاستهای بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار باشد. در حال حاضر شش بانک خصوصی در
ایران فعالیت می کنند که عبارتند از : بانک پارسیان – بانک کار آفرین – بانک اقتصاد نوین – بانک
سامان – بانک سرمایه – بانک پاسار گارد .
2-1- موسسات اعتباری
موسساتی هستند که از طریق جذب سپرده های مجاز بانکی و استفاده از سایرابزارهای مالی به
تجهیز منابع مبادرت نموده و این منابع را به اعطای تسهیلات اعتباری ویا هر نوع دیگری حسب
تعیین بانک مرکزی تخصیص می دهند که به دو نوع تخصصی و عمومی تقسیم می شوند .
الف) موسسات اعتباری تخصصی :این موسسات در زمینه اعطای تسهیلات اعتباری یا یک رشته
از فعالیت ها ی اقتصادی و فقط بصورت شرکت سهامی عام و یا خاص فعالیت می کنند.
ب) موسسه اعتباری عمومی: موسسه اعتباری که در چند رشته از فعالیتها ی افتصادی یا چند نوع
از انواع تسهیلات اعتباری فعالیت میکندوبه صورت شرکتهای سهامی عام فعالیت می نمایند مانند
موسسه اعتباری ینیاد –موسسه اعتباری توسعه صنعت ساختمان .
ج)صندوق های قرض الحسنه : ساختار تشکیلاتی صندوقهای قرض الحسنه همانند سایر موسسات
است . صندوق های قرض الحسنه دارای اعضاء هیات موسس-هیات مدیره-مدیرعامل-بازرسین
و...می باشند.
منابع مالی صندوق های قرض الحسنه را سپرده های مردم تشکیل می دهند وتوان مالی درصندوق
-های قرض الحسنه بستگی به سپرده هادارد.
مهمترین عاملی که در افزایش سپرده های مردم در صندوق های قرض الحسنه موثر است عبارتند
ازعوامل معنوی-اعتمادواطمینان مردم نسبت به موسسین –مکان فعالیت-نوع فعالیت –تبلیغات و...
است.
3-1- ارکان بانکها
پس از ملی شدن بانکها لایحه قانون اداره بانکها در تاریخ 3/7/57 به شرح ذیل تعیین وبه تصویب
شورای انقلاب اسلامی رسید.
ارکان بانکها عبارتند از : مجمع عمومی بانکها –شورای عالی بانکها –هیات مدیره هر بانک و
بازرسان قانونی آن.
4-1- ساختار بانک بر حسب وظائف اصلی و فرعی
در سیستم بانکی ساختار سازمانی به دو دسته کلی تقسیم می گردد که عبارتند از صف و ستاد.
ستاد: ستاد بانکها که همان تشکیلات و ادارات مرکزی می باشند و امور مربوط به مدیریت برنامه
ریزی-سیاست گذاری و... را بر عهده داشته ونقش رهبری بانک را ایفا می نماید.
صف:واحدهای اجرائی بانک و موسسات اعتباری است که وظیفه اجرای عملیات را بر عهده
دارندمانند شعب-باجه.
5-1 تاریخچه و فعالیتهای بانک رفاه:
الف) کلیات
در خرداد ماه سال 1339 در اجرای تبصره 39 قانون بودجه سال 1338ونیز ماده 38 قانون
سازمان بیمه های اجتماعی وبه منظور سرمایه گذاری و بهره برداری ازوجوه بیمه کارگران
اولین مجمع موسس بانک رفاه کارگران مرکب از وزراء بازرگانی ومدیرعامل سازمان بیمه های
اجتماعی تشکیل و بانک با سرمایه اولیه 400000000 میلیون ریال از محل وجوه سازمان مزبور
تاسیس و در تاریخ 27/5/1339 تحت شماره 7453 به ثبت رسید و فعالیت بانک با افتتاح شعبه
مرکزی در تهران و شعبه اصفهان از ششم فروردین ماه سال 1340 آغاز گردید .
قانون ملی شدن بانکها مصوب خرداد ماه 1358 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران به بانک
تسری یافت و بانک رفاه کارگران ملی اعلام شد و سرمایه آن کلا متعلق به دولت گردید و متعاقب
آن طبق نامه شماره 3285 /دش مورخ 5/5/1372ونیز چهل و چهارمین اجلاس مورخ
29/4/1372 شورایعالی اداری مقرر شد بانک رفاه کارگران با حفظ شخصیت حقوقی و استقلال
مالی و اداری به سازمان تامین اجتماعی وابسته و بر اساس مصوبه مورخ 31/6/1380 مجمع
فوق العاده بانک شخصیت بانک رفاه به (سهامی عام-غیر دولتی) تغییر یافت واساسنامه جدید بانک
در 72 ماده و13 تبصره مورد تصویب قرار گرفت که موجب رای شماره 81/355 مورخ
2/7/1383 هیات عمومی دیوان عدالت اداری – مصوبه اخیر الذکر ابطال و مقرر گردید امور
بانک کماکان بر اساس مفاد اساسنامه مصوب مورخ5/11/1376 مجمع عمومی فوق العاده بانک
رفاه کارگران اداره گردد.
ب) فعالیت بانک طبق مفاد ماده (3) اساسنامه به این شرح میباشد:
بانکداری از طریق جذب سپرده ها-اخذ تسهیلات و استفاده از سایر ابزارهای مالی در زمینه اعطا
-ی تسهیلات اعتباری و سرمایه گذاری در رشته های مختلف اقتصادی و تسهیل امور داخلی و
خارجی بشرح ذیل فعالیت می نماید.
1- قبول انواع سپرده های بانکی اعم از دولتی و غیر دولتی
2- اعطای تسهیلات اعتباری در چارچوب قانون-آئین نامه ها و دستور العمل های اجرائی قانون
عملیات بانکی بدون ربا
3- انجام معاملات ارزی
4- انتشار و خرید و فروش اوراق مشارکت و سایر اوراق تجاری طبق ضوابط قانونی
5-صدور ضمانت نامه و ظهر نویسی و تضمین اسناد اوراق بهادار از جمله اوراق مشارکت و هم
چنین قبولی و پرداخت دیون آنها از اصل و متفرعات
6- دریافت تسهیلات از اشخاص حقیقی و حقوقی طبق ضوابط مقرر
7- اجاره صندوق امانات
8-قبول وکالت –وصایات – قیومت – نظارت و تولیت برای اداره امور مربوط به اموال اشخاص
حقیقی و حقوقی
9- اعطای تسهیلات برای صدور کالا و خدمات فنی ومهندسی
10- اخذ و اعطای نمایندگی بانکها و موسسات مالی و پولی و اعتباری داخلی و خارجی
11- مشارکت و سرمایه گذاری و طرحها و واحدهای تولیدی –خدماتی و بازرگانی داخلی وخارج
12- اخذ تسهیلات بانکی از داخل یا خارج از کشور و هر گونه سپرده گذاری نزد بانکهای داخلی
و خارجی
13- صدور اعتبار نامه و چکها ی مسافرتی و انجام معاملات مربوط به آنها و خرید اوراق قرضه
و اسناد خزانه داخلی و خارجی
14- پذیره نویسی و انجام کلیه معاملات مربوط به سهام شرکتها
15- حفظ و ایجاد رابطه کارگزاری با بانکها وموسسات مالی واعتباری داخل و خارج از کشور
16- انجام معاملات طلا و نقره
17-ایجاد شرکتها ی سرمایه گذاری و کارگزاری بورس در تهران و شهرستانها
18- خرید سهام بانکهای داخلی و خارجی طبق ضوابط و مقررات مربوط
19- مشارکت حقوقی و سرمایه گذاری با بانکهای تجاری خارجی در مناطق آزاد
20- ترخیص و حمل ونقل کالا از بنادر و گمرکات به حساب بانک یا به حساب مشتریان و معامله
21- انجام هر گونه عملیات بیمه مربوط به بانک یا به حساب مشتریان نزد شرکتها و موسسات بیمه
- قبول امانات و نگهداری سهام و اوراق و سایر اشیاء و اموال قابل قبول
23- افتتاح حسابهای قرض الحسنه –پس اندازو سرمایه گذاری بنام خود نزد بانکهاوموسسات
اعتباری
24- انجام سایر عملیات بانکی و معاملات بازرگانی که بموجب قوانین و مقررات برای بانکها
ممنوع نباشد.
25- اداره و بکار گیری ذخایر سازمان تامین اجتماعی
26- انجام امور مربوط به وجوه اداره شده
قسمت دوم:نظام پولی و بانکی
تعاریف:
1-2- نظام پولی و بانکی:نظام پولی و بانکی در هر کشور را می توان مجموعه ای از پس انداز
کنندگان –تسهیلات گیرندگان و موسسات مالی یا موسسات واسطه میان آنها دانست که دارای
ارتباط متقابل میباشند و بخشی از نظام اقتصادی است که در راستای اهداف و نیازهای کشور فعا
لیت می نمایند .
2-2- سیستم پولی و بانکی:مجموعه ای از موسسات مالی هستند که برای تسهیل جریان پول
و اعتبارتاسیس می گردند.
موسسات مالی بطور کلی به دو دسته تقسیم میشوند که عبارتند از:
الف – موسسات مالی بانکی شامل بانکهای تجاری – بانکهای تخصصی – بانکهای خصوصی .
ب- موسسات مالی غیربانکی شامل موسسات وام و پس انداز – موسسات سرمایه گذاری – مو
-سسات اعتباری غیر بانکی – اتحادیه های اعتباری – صندوق های قرض الحسنه پس انداز -
شرکتهای بیمه بورس و...
درنظام بانکی وپولی فعالیت موسسات مالی توسط بانک مرکزی تعیین و نظارت می شود.
3-2-بانک : بانک موسسهای اعتباری است که مجاز به قبول سپرده از اشخاص بوده ومنابع
حاصله را در جهت رشد بخشهای اقتصادی به کار می گیرد و نیز واسطه وجوه میباشد و در
حقیقت واسطه بین پس انداز کنندگان و متقاضیان تسهیلات و اعتبارات میباشد.
4-2- بانکداری : کلیه فعالیتهایی که بانکها انجام می دهند بانکداری نامیده می شود وبانکها
عملیات بانکی و پولی را در چهار چوب مقررات و قوانینی انجام می دهند که برای آنها تعیین شده
است .
چهار چوب های قانونی مذکور عبارتند از :
1- قانون پولی وبانکی کشور 2- قوانین و مقررات حاکم برموسسات بانکی کشور
3- اساسنامه بانک 4- عرف و رویه های بانکی مورد تائید نظام بانکی کشور
5-2-سیاست پولی:به مجموعه تدابیر – روشها و اقداماتی که بانک مرکزی با استفاده از ابزارها
و اختیارات خود در جهت کنترل نقدینگی و اعتبارات تعیین میکند سیاست پولی اطلاق می شود .
6-2-فهالیتهای بانکی : فعالیتهای بانکی به دو دسته عمده طبقه بندی می شوند که عبارتند از :
الف) فعالیتهای عملیاتی : به آن دسته از فعالیتهای بانکی اطلاق می شودکه بانک مستقیما در
نتیجه آنها موثر بوده وحاصل این فعالیتها اعم از اینکه سود آور باشد یا زیان بخش عاید بانک می
مانند اعطای تسهیلات و اعتبارات به متقاضیان که به نتیجه این فعالیتها سود یا زیان عملیاتی گردد.
اطلاق می گردد.
ب) فعالیتهای غیر عملیاتی:به آن دسته فعالیتهای بانکی اطلاق می شود که بانک مستقیما در
نتیجه آن ذی مدخل نبوده و صرفا به دستور و تقاضای مشتریان انجام می گردد و حاصل این فعا
-لیتها به مشتریان بر میگردد و بانک صرفا کارمزد حق العمل خود را دریافت میکند مانند حوالجا
-ت – بروات –قبول وکالت و ...
فعالیتهای بانک از نظر ماهیت عملیات به سه دسته عمده تقسیم می گردند:
الف- تجهیز منابع( جمع آوری پس انداز و سپرده های مشتریان)
ب- تخصیص منابع ( اعطای تسهیلات و اعتبارات مورد تقاضای مشتریان )
ج- ارائه خدمات پولی و بانکی( حوالجات-بروات-چکهای انتقالی و ...)
فعالیتهای بانکی بر حسب قلمرو و محدوده فعالیت به دو دسته عمده تقسیم می گردند:
الف-بانکداری داخلی:مجموعه فعالیتهای بانکی در محدوده یک کشور که در چهارچوب قوانین و
مقررات داخلی حاکم بر نظام پولی و بانکی انجام می شود .
ب- بانکداری بین المللی یا بانکداری خارجی:به مجموعه ای از روشها- شیوه ها- طرز عمل
–قواعد متعا رف ومقررات پذیرفته شدهای که به کمک آن وجه کالا و خدمات خریداری شده توسط
وارد کننده به فروشنده ویا صادرکنندهدر کشور دیگر پرداخت می شود و نقل و انتقالات سرمایه-
حواله ها و تبدیل پولهای بیگانه به یکدیگر صورت می گیرد.
قسمت سوم: سیر تحول نظام بانکی کشور
1-3-ملی شدن بانکها:در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در نتیجه عوامل متعددی از جمله انتقا
ل سپرده ها به خارج از کشور توسط سرمایه گذاران سلب اعتماد مردم به بانکهاو...اغلب بانکها-
خصوصی در وضعیتی قرارگرفته بودند که علیرغم کمکهای بانک مرکزی عملیاتشان متوقف و یا
خطر ورشکستگی آنها را تهدید می نمود از این رو شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران درتار
یخ 17/3/58 برای حفظ حقوق و سرمایه های ملی و تضمین سپرده ها و پس انداز های مردم در-
بانکهاکلیه بانکهای خصوصی را ملی اعلام نمود و بر اساس قانون مذکور مالکیت 28 بانک خصو
-صی (شامل 13 بانک که خارجی ها سهیم بودند و 15 بانک که مالکیت ایرانی داشتند)از بخش
خصوصی سلب و به دولت واگذار و اداره امور آنها برعهده دولت قرار گرفت.
با اجرای طرح ملی شدن بانکها بانکهای کشور به استثنای بانک مرکزی از 36 بانک در پایان سال
1357 به تعداد 9 بانک (به استثنای بانکهای استان ) که شامل 6 بانک تجاری و 3 بانک تخصصی
تقلیل یافت( بانک توسعه صادرات در سال 1370 تاسیس شد و بانکهای تخصصی به 4 بانک
افزایش پیدا کرد).
2-3- قانون عملیات بانکی بدون ربا : با تغییر و اصلاح ساختار نظام بانکی اقدامات اولیه
درجهت حذف بهره تنها به کاهش نرخ بهره و تغییر نام آن به کارمزد و حداقل سود تضمین شده
محدود گردید وپس از مطالات لازم و انطباق عملیات بانکی با موازین اسلامی قانونی تحت عنوان
"قانون عملیات بانکی بدون ربا" در تاریخ 8/6/62 توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و در
تاریخ 10/6/62 به تائید شورای نگهبان رسید و از اول سال 1363 رسما در جمهوری اسلامی
ایران به مورد اجرا گذاشته شد.
قسمت چهارم: اهداف و وظایف نظام بانکی کشور
1-4- اهداف نظام بانکی کشور : به موجب ماده (1) فصل اول "قانون عملیات بانکی بدون
ربا " (مصوب 8/6/1362 ) اهداف نظام بانکی کشور به شرح ذیل می باشد.
الف) استقرار نظام پولی و اعتباری بر مبنای حق و عدل (با ضوابط اسلامی) به منظور تنظیم
گردش صحیح پول و اعتبار در جهت سلامت و رشد اقتصاد کشور
ب) فعالیت در جهت تحقق اهداف و سیاستها و برنامه های اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران
با ابزارهای پولی و اعتباری
ج) ایجاد تسهیلات جهت گسترش جلب و جذب وجوه آزاد و اندوخته ها و پس اندازها و سپرده ها
و تجهیز آنها در جهت تامین شرایط و امکانات کار و سرمایه گذاری به منظور اجرای طرحها و
سیاتسهای دولت با تاکید بر افزایش تولیدات کشاورزی و صنعتی و تامین نیازهای عمومی و خود
کفایی کشور
د) حفظ ارزش پول و ایجاد تعادل در موازنه پرداختها و تسهیل در مبادلات بازرگانی وامور
پرداختها و مبادلات و معاملات وسایر خدماتی که به موجب قانون بر عهده بانکها می باشد.
2-4- وظایف نظام بانکی کشور :وظیفه اصلی بانکها به دو بخش اصلی و کلی تقسیم می
گردد که عبارتند از جمع آوری منابع (تجهیز منابع) و مصرف منابع ( تخصیص منابع)
وظایف نظام بانکی کشور به موجب "فانون عملیات بانکی بدون ربا " عبارتند از :
1) تنظیم-کنترل و هدایت گردش پول و اعتبار طبق قانون و مقررات ابلاغی از طریق بانک
مرکزی ج.ا.ا.
2) انجام کلیه عملیات بانکی – ارزی – ریالی و تعهد یا تضمین پرداختهای ارزی دولت طبق
قانون و مقررات
3) انجام عملیات مربوط به اوراق بهادار طبق مقررات
4) اعمال سیاستهای پولی واعتباری طبق قانون و مقررات
5) افتتاح انواع حسلبهای قرض الحسنه ( جاری و پس انداز) و سپرده های مدت دار( کوتاه مدت
و بلند مدت)و صدور اسناد مربوط به آنها طبق قوانین و مقررات
6) اعطای تسهیلات و اعتبارات بر اساس سیاستهای دولت و قوانین و مقررات
7)انجام سایر امور پولی و بانکی بر اساس تعاریف مصوب در اساسنامه بانکها
3-4-ابزارهای نظام بانکی کشور :
پول وانواع آن
اقتصاد دانان پول را بر اساس وظایفی که به آن محول شده است به شرح ذیل تعریف نموده اند.
الف) پول وسیله مبادله است (کلیه کالاها و خدمات عرضه شده با پول مبادله می شود ).
ب) پول وسیله سنجش ارزشها است ( ارزش کالا و خدمات با پول سنجیده می شود).
ج) پول ذخیره ارزش است ( با اندوختن پول قدرت خرید در زمان آینده حفظ می گردد).
د) پول وسیله پرداختهای آتی است ( معاملاتی در حال حاضر انجام می شود که تسویه آن موکول
به آینده می گردد یا بالعکس مانند معاملات سلف ).
و) پول واحد ثبت معاملات بازرگانی در دفاتر حسابداری است .
1) انواع پول:
با توجه به نقشی که پول در بازارهای مختلف مبادلات و معاملات پیدا می کند کار داد و ستد و
تجارت را توسعه بخشیده و عملیات آنها کار روزمره بانکها است و به انواع ذیل تقسیم می گردد .
1-1-پول کالایی: مربوط به جوامع نخستین می باشد و تحصیل انواع کالاها ی تولیدی از طر
یق تعویض و مبادله کالا ( پایاپای) امکان پذیر بوده است که البته مشکلات بسیاری به همراه داشت
2-1- پول فلزی: در جوامع مختلف برای مبادله شمشهای طلا و نقره را به سکه های کوچک و
متنوع تبدیل و مسکوکات را به مهر خود ممهور و در قلمرو جغرافیایی خود رایج می ساختند.