بررسی فرضیه چهار : بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد در این فرضیه مدل مورد برری دررگرسیون عبارت است از :
P/Bit = b.+b1ROEit+ eit
تحلیل همبستگی
ضریب همبستگی بین متغیر مستقل بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و متغیر پاسخ نسبت P/B برابر 742/0 می باشد و مقدار احتمال آن برابر 0.000 می باشد که 05/0 کوچکتر بنابراین با اطمینان 95% وجود ارتباط مستقیم و معنی داری مورد تأیید قرار می گیرد.
تحلیل مدل رگرسیونی :
ضریب تعیین مدل برابر 551/0 می باشد و بدین معنی است که حدود 55/0 از تغییرات متغیر پاسخ (نسبت P\B) بوسلیه متغیر مستقل (بازده حقوق صاحبان سهام شرکت) قابل توصیف است.
مقدار احتمال مربوط به فرض عدم کفایت مدل برابر 0.00 می باشد که از 05/0 کوچکتر است بنابراین با اطمینان 95% این فرض رد می شود در نتیجه مدل از کفایت لازم جهت بررسی برخوردار است.
بررسی فرضیه یک : بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی رابطه وجود دارد.
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
Log Market – Priceit = b0 + b1 ROE it + eit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
بررسی فرضیه دو : بین رشد شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی رگرسیون عبارتست از :
P/Bit - b0 + b1 Growthit + cit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
بررسی فرضیه سه : بین رشد شرکت و نسبت P/E رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
P/Eit = b0 + b1 Growthit + cit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
همانطور که در بررسی فرضیه سه ملاحظه کردیم وجود ارتباط معنی داری بین رشد شرکت و نسبت P/E مورد تأیید قرار نگرفت . حال با دقت به جدول فوق ملاحظه می شود فرضیه سه با توجه به اینکه مقادیر احتمال مربوط به شیب خط در شرکتهای کوچک و بزرگ از 0.05 بزرگتر می باشد مورد تأیید قرار نمی گیرد ولی در شرکتهای متوسط با توجه به اینکه مقدار احتمال مربوط به شیب خط کوچکتر از 0.05 می باشد می توانیم فرضیه را مورد تأیید قرار دهیم. بنابرانی فرضیه سه در مورد شرکتهای کوچک و بزرگ برقرار نیست ولی در مورد شرکتهای متوسط صادق است.
بررسی فرضیه چهار : بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت P/B رابطه وجود دارد
در این فرضیه مدل مورد بررسی در رگرسیون عبارتست از :
P/Bit = b0 + b1 ROEit + eit
نتیجه مدلها در سطوح اندازه شرکت در جدول زیر خلاصه شده است:
همانطور که در بررسی فرضیه سه ملاحظه کردیم وجود ارتباط مثبت و معنی داری بین بازده حقوق سهام شرکت و میانگین نسبت P/B مورد تأیید قرار گرفت. حال با دقت به جدول فوق ملاحظه می شود فرضیه چهار با توجه به اینکه مقادیر احتمال مربوط به شیب خط در شرکتهای کوچک, متوسط و بزرگ از 0.05 کوچکتر می باشند مورد تأیید قرار می گیرد. بنابراین فرضیه چهار در مورد هر سه گروه صادق است.
تحلیل آماری و تفسیر نتایج
فرضیه اول : بین بازده حقوق و صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی رابطه وجود دارد .
در این فرضیه وجود ارتباط مثبت و معنادار بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی به اثبات رسید و نتیجه گرفتیم که به ازاء هر ریال افزایش در بازده حقوق صاحبان سهام شرکت 861/0 ریال به ارزش بازار سهام عادی افزوده می گردد. که این نتیجه با تحقیق آقایان پترچن وگانگ در سال 2002 و تحقیق آقای ریچارد در سال 2003 سازگار می باشد.
ضمناً در مطالعه وجود ارتباط بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازا سهام عادی به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم و معنادار در شرکت های متوسط و بزرگ تأیید می شود ولی در شرکتهای کوچک علی رغم وجود ارتباط مستقیم در سطح 95% معنی دار نمی باشد ولی وجود ارتباط معنادار در سطح 85% را می توان مشاهده نمود.
همچنین با مطالعه ارتباط بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و ارزش بازار سهام عادی به تفکیک صنایع، وجود ارتباط مستقیم و معنادار در صنعت محصولات غذایی ومواد شیمیایی به اثبات رسید ولی در صنایع فلزات اساسی، کانی غی رفلزی، محصولات چوبی و کاغذ، ماشنی آلات و تجهیزات، ارتباط مستقیم ولی غیر معنی دار و در صنایع نساجی و وسایل موتوری و تجهیزات حمل و نقل ارتباط معکوس و غیر معنی دار مشاهده گردید.
فرضیه دوم : بین رشد شرکت و نسبت رابطه وجود دارد.
در فرضیه دوم وجود ارتباط مثبت و معنادار بین رشد شرکت و نسبت به اثبات رسید و نتیجه گرفتیم که به ازاء هر یک واحد افزایش در رشد شرکت 346/7 واحد افزایش در نسبت شرکت را شاهد خواهیم بود که با تحقیقات آقایان پترچن و گانگ در سال 2002 و تحقیق آقای ریچارد در سال 2003 سازگار است.
همچنین در مطالعه وجود ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم .و معنی دار در سطح 90% در شرکتهای بزرگ مشاهده می شود ولی در شرکتهای کوچک و متوسط ارتباط مستقیم غیر معنی دار مشاهده گردید.
همچنین با مطالعه ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک صنایع، در صنایع محصولات غذایی و مواد شیمایی ارتباط مستقیم ومعنی دار و در صنعت محصولات چوبی و کاغذ ارتباط معکوس و معنی دار مشاهده گردید ولی در سایر صنایع ارتباط معنی داری مشاهده نمی شود.
فرضیه سوم : بین رشد شرکت و نسبت رابطه وجود دارد.
در این فرضیه وجود ارتباط معنی داری بین شرکت و نسبت مشاهده نگردید. علی رغم اینکه نوع ارتباط مستقیم می باشد، ولی بعلت ضعیف بودن آن (معناداری در سطح 85%) در سطح 95% مورد تأیید قرار نگرفت. ولی آقایان پترچن و گانگ و ریچارد همچنین تحقیق انجام شده توسط سازمان مدیریت صنعتی در سال 80 بر روی 100 شرکت برتر ایران ارتباط مستقیم و معنی دار بین رشد شرکت و نسبت را نشان می دهد.
ضمناً در مطالعه وجود ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم و معنی دار در شرکتهای متوسط مورد تأیید قرار می گیرد (در سطح اطمینان 95%)، ولی در شرکتهای کوچک و بزرگ ارتباط معنی داری مشاهده نمی شود.
همچنین در بررسی فرضیه سوم در رابطه با ارتباط بین رشد شرکت و نسبت به تفکیک صنایع، وجود ارتباط معنی دار در هیچ یک از صنایع مشاهده نشد ولی صنایع فلزات اساسی و محصولات چوبی و کاغذ ارتباط معکوس و غیر معنی دار مشاهده گردید در سایر صنایع ارتباطات مستقیم و غیر معنی مشاهده می شود.
با توجه به اینکه در این فرضیه شرکتهای زیانده از محاسبات حذف نگردیده بودند و ممکن بود که زیانده بودن این شرکتها بر نتیجه این فرضیه تأثیر گذار باشد، لذا مجدداً این فرضیه بعد از حذف شرکتهای زیانده تست گردید ولی باز هم همان نتیجه قبلی منتج گردید. (مقدار P- Value قبل از حذف شرکتهای زیاده ده 158% بود ولی بعد از حذف شرکتهای زیانده مقدار P-Value به 153% تغییر یافت).
فرضیه چهارم : بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت رابطه وجود دارد.
در این فرضیه وجود ارتباط معنی داری بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت با اطمینان 95% مورد تأیید قرار گرفت و به ازاء هر یک واحد افزایش در بازده حقوق صاحبان سهام شرکت شاهدد 955/3 واحد افزایش در نسبت شرکت بوده ایم. که این نتیجه با تحقیقات قبلی سازگار می باشد.
ضمناً در بررسی رابطه بین بازده حقوق صاحبان سهام شرکت و نسبت به تفکیک اندازه شرکت، وجود ارتباط مستقیم و معنی دار در شرکتها کوچک، متوسط و بزرگ در سطح اطمینان 95% به اثبات رسید.
و همچنین در رابطه با ارتباط بین بازده حقوق صاحبان سهام و نسبت به تفکیک صنایع، وجود ارتباط مستقیم و معنی دار در صنایع کانی غیر فلزی، محصولات چوبی و کاغذ، ماشین آلات و تجهیزات، مواد شیمیایی، وسایل موتوری و تجهیزات حمل و نقل مشاهده گردید. در صنایع محصولات غذایی و نساجی ارتباط مستقیم و غیر معنی دار و در صنعت فلزات اساسی ارتباط معکوس و غیر معنی دار به اثبات رسید.
پیشنهادات ارائه شده با توجه به نتایج حاصل از تحقیق
1- با توجه به نوپا بودن بورس اوراق بهادار تهران و سطح پایین آگاهیهای عمومی نسبت به نحوه سرمایه گذاری، لازم است که سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور حمایت از سرمایه های مردم حداقل در کوتاه مدت بر روند قیمت سهام شرکتها نظارت داشته باشد و در صورت نیاز و مشاهده رشد بی رویه قیمت سهام ضمن تلاش در جهت افزایش سطح آگاهی سرمایه گذاران، با افشاگریهای لازم، توجه سرمایه گذاران را به واقعیتهای موجود جلب نماید. برای دستیابی به این منظور وجود یک نظام اطلاعاتی منسجم در بورس که قارد باشد کلیه اطلاعات مالی مورد نیاز سرمایه گذاران را به سهولت و با کمترین هزینه در اختیار ایشان قرار دهد ضروری است.
(جداول و نمودار در فایل اصلی موجود است)