مطالعه بازار و پیش بینی فروش :
اصولأ قبل از انجام هر گونه فعالیتی در رابطه با طرح ریزی یک واحد صنعتی ؛ بایستی محصول یا محصولات مشخصی را جهت تولید در آینده انتخاب نمود . در این مرحله ابتدا برای انتخاب محصول بهینه لازم است تا تعدادی ازمحصولات قابل تولید را با یکدیگر مقایسه کرده و پس از تعیین بهترین محصول جهت تولید ؛ به جمع آوری اطلاعات اولیه بیشتری در مورد بازار آن محصول پرداخت .
بازار هر محصول بستگی به میزان عرضه آن محصول ( مقدار تولیدات داخلی بعلاوه واردات ) و نیز به میزان تقاضای آن محصول ( مقدار صادرات و مصرف داخلی ) دارد . پس از برآورد تقریبی این دو کمیت و همچنین تخمین قیمتی مناسب برای حال و آینده آن محصول ؛ نوبت آنست که سهمی از بازار را که در آینده توسط تولیدات واحد صنعتی مورد نظر تحت پوشش قرار می گیرد ؛ براورد کرده وازاین طریق برنامه ای را برای تولیدات و فروش آینده خود در نظر گرفت .
2- تعیین شرح و مشخصات محصول :
در این مرحله لازم است تا اطلاعات بیشتری راجع به محصول مورد نظر جمع آوری گردد. این اطلاعات بیشتر جنبه فنی داشته و عموماّ پس از جمع آوری ؛ می بایست از دید فنی و طراحی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد . انجام یک تجزیه تحلیل فنی دقیق و حساب شده ممکن است به تغییر شکل ؛ جنس ویا نوع قطعات و اجزای بکار گرفته شده در محصول بیانجامد و نهایتاّ محصول جدیدی را با خصوصیات و ویژگیهای بهتر پدید آورد
در این مرحله پس از تعیین طرحها و نقشه های دقیق قطعات محصول و نیز نحوه مونتاژ آنها بر روی یکدیگر ؛ نوبت به آن می رسد تا این قطعات و اجزاء را به سه گروه اصلی به شرح زیر تقسیم کنیم :
- قطعاتی که مستقیماّ بایستی از بازار خریداری شوند .
- قطعاتی که برای ساخت به بیرون از کارخانه سفارش داده می شوند .
- قطعاتی که در کارخانه بایستی تولید گردند .
پس از دسته بندی این سه گروه اصلی و کد گذاری آنها ؛ با توجه به نرخ تولید برآورد شده در مرحله قبل ؛ نیاز سالانه به هر یک از قطعات را با احتساب میزان خرابی و دوباره کاری بدست آورد و به کمک این ارقام به محاسبه مقدار مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این تعداد از قطعات در طول سال خواهیم پرداخت .
3- تدوین روشهای ساخت :
در این مرحله با استفاده از دانش فنی و همچنین روشهای ساخت متداول برای تولید قطعات ؛ سعی در انتخاب بهترین روش ساخت برای تک تک قطعات ساختنی در داخل کارخانه کرده و همچنین به کمک نمودار مونتاژ محصول و نیز تکنولوژی ساخت تعیین شده برای تولید تک تک قطعات ؛ نمودار فرآیند عملیات را تدوین می نمائیم . این نمودار شبیه نمودار مونتاژمی باشد با این تفاوت که به جای هر یک از قطعات نمودار مونتاژ ؛ شرح عملیات تولیدی آن قطعه را به شکلی زنجیروار ؛ عیناّ جایگزین می کنیم .
4- طرحریزی بخش های تولیدی :
در این مرحله قدم های زیر به ترتیب برداشته خواهند شد :
- تعیین نوع عملیات تولیدی مورد نیازبرای قطعات ونهایتاّ تکمیل جداول مراحل ساخت قطعات .
- تعیین نوع و تعداد ماشین آلات تولیدی ؛ تجهیزات و وسایل کمکی مورد نیاز برای کلیه عملیات تولیدی .
- تعیین زمان استاندارد برای انجام عملیات تولیدی .
- تعیین ایستگاه های کاری ؛ استقرار بهینه ماشین آلات و نهایتاّ بالانس خط تولید .
- تدوین لیست ماشین آلات ؛ تجهیزات و وسایل کمکی و همچنین نیروی انسانی مورد نیاز برای بخش های تولیدی .
- برآورد مساحت اولیه مورد نیاز برای هر یک از بخش های تولیدی .
- تکرار کلیه عملیات فوق برای بخش مونتاژ محصول .
- تعیین مشخصات ظاهری ؛ مسیر و فرکانس حرکت مواد اولیه ؛ قطعات در جریان ساخت و محصول نهائی .
- تعیین واحد بار ؛ نوع و تعداد وسایل حمل و نقل مواد اولیه ؛ قطعات در جریان ساخت و محصول نهائی .
- طرحریزی انبارمواد اولیه ؛ انبار های موقت برای قطعات در جریان ساخت و انبار محصول نهائی .
- تعدیل مساحت بخشهای تولیدی و مونتاژ با توجه به فضای مورد نیاز برای انبار قطعات در جریان ساخت .
- تدوین جدول ( از - به ) میزان حمل و نقل مواد و قطعات بین انبارها ؛بخشهای تولیدی و مونتاژ .
- تعیین نوع و تعداد وسایط حمل و نقل مورد نیاز برای بخشهای فوق .
- تجزیه و تحلیل جدول ( از - به ) و تعیین بهترین استقرار برای بخشهای تولیدی ؛ مونتاژ و انبارها .
5- طرحریزی بخشهای غیر تولیدی :
اصولاّ بخشهای غیر تولیدی به دو گروه اصلی تقسیم مشوند .
گروه اول بخشهای سرویس دهنده به پرسنل یا همان بخشهای اداری می باشد.
گروه دوم بخشهای سرویس دهنده به تولید یا همان بخشهای پشتیبانی می باشند.
الف : طرحریزی بخشهای سرویس دهنده به پرسنل ( بخشهای اداری )
اصولاّ طرحریزی بخشهای غیر تولیدی کم اهمیت تر یا راحت تر از طرحریزی بخشهای تولیدی نبوده و می بایست بهنگام برداشتن قدمهای زیر ؛ دقت فراوانی مبذول داشت .
- بررسی و مطالعه روابط سازمانی درون کارخانه و نهایتاّ تعیین دپارتمان های مالی ؛ اداری و خدماتی مورد نیاز برای کارخانه مورد نظر .
- تهیه چارت سازمانی و تدوین شرح وظایف و ارتباطات قسمتهای مختلف طرحریزی شده در بالا .
- تعیین نیروی انسانی مورد نیاز جهت بخش های مالی و اداری .
- تعیین لوازم و تجهیزات مورد نیاز جهت بخش های مالی و اداری .
- برآورد مساحت مورد نیاز برای هر یک از بخش های مالی و اداری .
- تعیین استقرار بهینه برای بخش های مالی و اداری .