دانلود مقاله صنعت چاپ

مقدمه صنعت چاپ در جامعه امروزی نقش بسزایی یافته و بر همگان آشکار است که این صنعت عظیم که بزرگترین و مهمترین انتشار دهنده هنر و فرهنگ و دانش بشری است ، تأثیر بسیاری بر آگاهی و فهم مردم جهان گذارده است.

در ایجاد این صنعت عظیم ، مردان بزرگی با عزمی استوار و محکم ایستادگی کردند و حتی عده ای از آنان همه زندگی و کوشش خود را بر سر این مهم گذاردند.

گرچه عدهای از آنان نه تنها از این فداکاری در زمان حیات خویش بهره نگرفتند ، بلکه حتی هستی خویش را نیز در این راه از دست دادند.

با همه ارزشی که چاپ و چاپخانه در دنیا دارد ، متآسفانه در ایران به این امر مهم توجه چندانی نشده است.

با این که در سی سال اخیر جهشی نسبی در امر چاپ و چاپخانه به وجود آمده ، هنوز به گونه ای شایسته بدان ارج ننهاده و محققان و صاحبنظران ، دقیق و موشکافانه به تحقیق و پژوهش درباره آن نپرداخته اند.

جز چند مقاله و رساله مختصر در کتابها و بعضی روزنامه ها و مجلات چیز در خوری راجع به چاپ نوشته نشده است.

فصل اول : تاریخچه صنعت چاپ چاپ در جهان تاریخ چاپ ، به استناد اسناد و مدارک موجود ، به پنج قرن قبل از میلاد یعنی زمان هخامنشیان می رسد.

در این دوره برای امضای اسناد ، مهرهایی به کار می رفت که از چوب تهیه شده بود و به اعتباری می توان آن را ابتدایی ترین نمونه چاپ دانست که بعد ها به چاپ چوبی شهرت یافت.

هنر چاپ با قالبهای چوبی ای که حروف به طور بر عکس بر آنها حک شده بود ، در صومعه ای بودایی در چین بنیان نهاده شد.

این روش در چین که خود مبدع آن بود بیش از کشورهای اروپایی معمول بود به طوری که نمونه منقوش در صفحاتی از چوب کنده کاری می شد و نسخ متعددی از آن تکثیر می یافت و موجب بسط علم و دانش می گردید.

قدیمیترین کتاب چاپ شده که هنوز باقی مانده است و می توان تاریخش را به طور موثق تعیین کرد ، متنی بودایی به نام سوترای الماسی است که در سال 868 میلادی به چاپ رسیده است.

تحول صنعت چاپ و ابزار آن صنعت چاپ در نیمه دوم قرن بیستم پیشرفت برق آسایی داشت به نحوی که هم اکنون مدرنترین دستگاههای چاپ رایانه ای در خدمت این صنعت عظیم به کار گرفته شده اند.

اولین ماشین چاپ که به وسیله نیروی بخار کار می کرد در سال 1811 در لندن به وسیله کوئیننگ Koening آلمانی اختراع شد.

روش فوتوگراور در سال 1850 و هلیوگراور در سال 1838 اختراع شد.

چاپ رنگی در آغاز قرن بیستم شرئع و به دنبال آن ماشین های چاپ با سرعت زیاد تکمیل شد تا بصورت امروزین در آمد.

پرس آهنی که جای پرس چوبی را گرفت در اواخر قرن 18 به وسیله یک نفر انگلیسی به نام استن هوپ Stanhope ساخته شد.

تهیه حروف و روش حروف چینی نیز از پیشرفت بی بهره نمامد.

در قرن 19 کوششهای دیگری برای سرعت عمل در حروفریزی و حروفچینی به عمل آمد که در نتیجه در سال 1886 مرجن تایلر لاینوتایپ و راگر در سال 1890 تیپوگراف و لنستون در 1886 مونو تایپ را اختراع کردند.

در سال 1944 حروفچینی از طریق عکاسی و در سال 1954 حروفچینی به وسیله ماشینهای حسابگر و در سال 1966 با درست کردن دستگاه چاپگر لیزری عملی گردید.

آغاز چاپ در ایران ساخت مهر را نخستین اقدام انسان برای چاپ می دانند.

این مهر ها را که برای تأیید فرامین و احکام پادشاهان و حکام ایرانی به وجود آمد ، روی نگین انگشتری و سنگهای عقیق و در و زمرد و یاقوت حک می کردند و با مرکب مخصوصی روی طومارها و کاغذ های فرامین و احکام می زدند.

یکی از مدارک بدست آمده در این زمینه ، مهر داریوش ، پادشاه هخامنشی است که هم اکنون در موزه لندن نگه داری می شود.

در موزه مونیخ آلمان هم مهرهای برنجی بزرگی همراه با نمونه چاپ شده آن وجود دارد که مربوط به قرن هفدهم بوده و بر آنها سوره حمد نقش شده است.

اما واژه ای که امروز در ایران به نام « چاپ » می شناسیم ، در اواخر قرن هفتم هجری قمری به صورت « چاو » به زبان فارسی وارد شد.

کلمه چاپ ، لفظی است که از اصل چینی ( کااو Cao ) گرفته شده است ، و بین سالهای 690 – 694 زمان سلطنت گیخاتوخان پادشاه مغول ایران به صورت « چاو » وارد زبان فارسی گردیده است و عبارت از پول کاغذی است که گیخاتوخان ، در سال 693 طی فرمانی به کلیه بلاد تابعه ، دستور استفاده آن را در معامله به جای زر و سیم صادر کرد.

دستگاهی که برای تهیه و اشاعه « چاو » دایر شد « چاوخانه » نامیده گشت و بعد ها چاو و چاوخانه به ترتیب به نام چاپ و چاپخانه مستعمل گردید.

نخستین چاپخانه و چاپ اولین کتاب در ایران در زمان صفویان ( قرن یازدهم ) عدهای از مبلغان مذهبی و کشیشان فرقه « کرملیت » در محوطه کلیسا و نمارخانه خود در میدان نیر اصفحان چاپخانه ای با حروف سربی دایر کردند.

آنان بعضی از ادعیه و اذکار مسیحی و سپس انجیل و تورات را با حروف سربی عربی به دو زبان عربی و فارسی چاپ کردند.

در سال 1050 قمری پس از آن که ارامنه ارمنستان را شاه عباس صفوی به اصفهان کوچ داد ، در کلیسای « وانک » یا کلیسای سن سور واقع در جلفای اصفهان اسقفی به نام خاچاطور گیساراتسی چاپخانه ای دایر کرد که برای اولین مرتبه در ایران با حروف و وسایل ابتدایی توسط کشیشان ساخته شده بود.

در این چاپخانه کتابی به زبن ارمنی به نام ساغموس یا زبورداوود چاپ کردند که چاپ آن یکسال و نیم طول کشید.

در مدت 330 سالی که چاپخانه در کلیسای وانک دایر بود ، علاوه بر تقویمها ، گزارشهای جلسات مذهبی و غیره ، حدود 263 جلد کتاب با کوشش خلیفه های کلیسا چاپ و منتشر شد.

چه کسانی به فکر تأسیس چاپخانه در ایران افتادند ؟

همرمان با تأسیس چاپخانه کلیسای وانک در ایران ، عده ای از رجال و درباریان و شاهان صفوی به فکر تأسیس چاپخانه در ایران افتادند.

اما ایرانیان در حدود یکصد و پنجاه سال اقدامی برای ایجاد چاپخانه فارسی نکردند.

تا اینکه در زمان فتحعلی شاه قاجار ، به همت ولیعهد او ، عباس میرزا چند تن برای آموختن فن چاپ به انگلستان و روسیه فرستاده شدند و آنها پس از آموختن این فن ، اول بار دستگاهای چاپ حروف سربی و سپس دستگاه چاپ سنگی را به ایران آوردند.

فصل دوم : کلیات و اهداف شرکت تاریخچه تأسیس و اهداف شرکت به نشر: شرکت به نشر ( انتشارات آستان قدس رضوی ) بصورت شرکت سهامی خاص تأسیس شده وطی شماره 20674 مورخ 9/11/1353در اداره ثبت شرکتها ومالکیت صنعتی تهران به ثبت رسیده است.

در سال 1375 دفتر مرکزی آن به مشهد منتقل شد و به جهت رسیدن به هدف اولیه صاحبان سهام از بوجود آوردن این شرکت واحد انتشارات مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی در مورخه 25/12/76 به شرکت ملحق گردید.

شرکت به نشر از شرکتهای عضو گروه عمران وخدمات سازمان اقتصادی آستان قدس رضوی می باشد.

فعالیت خود را در سال 1364 بمنظور ارائه بهتر محصولات واحدهای فرهنگی آستان قدس رضوی در تهران آغاز کرد.

در سال 1376با ادغام بخش انتشارات و فروشگاههای کتاب مؤسسه چاپ و انتشارات بر اساس اهداف زیر به فعالیت ادامه داد : 1 – تولید و انتشار کتاب و محصولات فرهنگی 2 – توزیع و خرید و فروش کتاب در داخل و خارج کشور 3 – تأسیس فروشگاهها و نمایشگاههای دائمی کتاب و محصولات فرهنگی موضوع فعالیت شرکت طبق اساسنامه : 1 - چاپ و انتشار انواع کتب و مطبوعات 2 - تأسیس فروشگاههای محصولات کتاب 3 - خرید و فروش و پخش کتب در سراسر کشور و خارج از کشور 4 - مشارکت در سایر شرکتها 5 - انجام هرگونه عملیات مجاز بازرگانی که با موضوع فعالیت شرکت ارتباط داشته باشد.

فعالیت اصلی شرکت موضوع فعالیت‌ شرکت طبق اساسنامه عبارت است از‌چاپ و انتشار انواع ‌کتاب و مطبوعات تأسیس فروشگاههای مخصوص خرید و فروش و پخش انواع کتاب در سراسر ایران و خارج از ایران و مشارکت در سایر شرکتها و هر نوع عملیات مجاز بازرگانی‌که با موضوع فعالیت شرکت ارتباط داشته باشد.

وضعیت اشتغال متوسط تعداد کارکنان دایم و موقت طی سال به شرح زیر بوده است : سال مالی منتهی سال مالی منتهی به 31/01/1384 به 31/01/1383 کارکنان رسمی 44 45 کارکنان قراردادی 37 46 کارکنان ساعتی 9 8 جمع 90 99 داراییهای ثابت مشهود داراییهای ثابت مشهود بر مبنای بهای تمام شده در حسابها ثبت می شود.مخارج بهسازی وتعمیرات اساسی که باعث افزایش قابل ملاحضه در ظرفیت یا عمر مفید داراییهای ثابت یا بهبود اساسی در کیفیت بازدهی آنان می گردد ، به عنوان مخارج سرمایه ای محسوب و طی عمر مفید باقیمانده داراییهای مربوط مستهلک می شود.

هزینه های نگهداری و تعمیرات جزئی که به منظور حفظ یا ترمیم منافع اقتصادی مورد انتظار واحد تجاری از استاندارد عملکرد ارزیابی شده اولیه دارایی انجام می شود هنگام وقوع به عنوان هزینه های جاری تلقی و به حساب سود و زیان دوره منظور می گردد.

استهلاک دارایی های ثابت با توجه به عمر مفید برآوردی داراییهای مربوط و بر اساس نرخهای زیر محاسبه می شود : دارایی نرخ استهلاک روش استهلاک ساختمان وتأسیسات 7% نزولی وسائط نقلیه 35-25% نزولی اثاثیه و منصوبات 10ساله مستقیم ابزار آلات 100 % - مستحدثات 3ساله مستقیم مستحدثات(سوییتهاوانبارها) 15ساله مستقیم نرم افزارهای رایانه ای 5 ساله مستقیم حق الامتیاز چاپ کتاب 10 ساله مستقیم حق الامتیاز فیلم وزینک 15ساله مستقیم برای داراییهایی که در خلال ماه تحصیل و مورد بهره برداری قرار می گیرد ، استهلاک از اول ماه بعد محاسبه و درحسابها منظور می شود.

در مواردی که هر یک از داراییهای استهلاک پذیر پس از آمادگی جهت بهره برداری به علت تعطیلی کار یا علل دیگر برای مدتی مورد استفاده قرار نگیرد ، میزان استهلاک آن برای مدت یاد شده معادل 30 % نرخ استهلاک منعکس در جدول بالا است.

موجودی مواد وکالا موجودی مواد وکالا به اقل بهای تمام شده و بصورت بر آوردی ارزشیابی می شود.

موجودی مواد وکالا به اقل بهای تمام شده و بصورت بر آوردی ارزشیابی می شود.

بهای تمام شده موجودی با بکارگیری روشهای زیر تعیین می گردد : روش مورد استفاده دفتر مشهد دفتر تهران مواد اولیه و ملزومات میانگین متحرک - کالای در جریان ساخت شناسایی ویژه - کالای ساخته شده میانگین متحرک - کالاهای غیر تولیدی درانبار میانگین متحرک میانگین متحرک روش محاسبه ذخیره کاهش ارزش موجودیها بشرح جدول زیر می باشد : شعبه تهران شرکت به‌نشر دارای یک شعبه در تهران می‌باشد.

کارهای حسابداری که در مشهد انجام می‌گیرد عیناً در تهران نیز انجام می‌شود.

اعم از چاپ کتاب، خرید و فروش کتاب.

برنامه‌های حسابداری که در دفتر مرکزی مورد استفاده قرار می‌گیرد در شعبه تهران نیز استفاده می‌شود.

تبادل کتاب و انجام برخی هزینه‌ها در حسابهای فی مابین تهران و مشهد ثبت می‌شود و در پایان دوره مالی مغایرت گیری به عمل آمده و اصلاحات لازم انجام می‌گیرد تا مانده هر دو طرف برابر شود.

این مانده در صورتهای مالی تلفیقی تعدیل می‌شود.

برآورد قیمت پس از ارزیابی آثار در خصوص محتوا ، کیفیت و حکمیت اثر و تأیید آن توسط هیئت مدیره قرارداد نشر بسته می شود.

نشر کتاب از نظر هزینه تابع شرایط و مقتضیات اقتصادی و اجتماعی است.

گرانی کاغذ و مقوا ، کمبود صاحبان فن در چاپ ، بالا رفتن هزینه کارگری ، گرانی لوازم چاپ ، آثار محسوسی در تولید کتاب می گذارد.

عواملی که در برآورد قیمت یک کتاب تآثیر گذار است شامل : تعداد صفحه کتاب ، نوع کاغذ مورد استفاده در چاپ ، مراحل آماده سازی کتاب ( چون: ویرایش ، حروفچینی ، صفحه آرایی و غیره ) ، تیراژ کتاب و… می باشد.

تیراژ یک کتاب را در چاپ اول هیئت مدیره تصویب می کند ولی در چاپ های بعدی ، واحد توزیع و فروش طبق گزارشات ارسالی از فروشگاهها مقدار مورد نیاز بازار را برای چاپ مجدد تعیین می کند.

انتشارات آستان قدس رضوی ( شرکت به نشر ) در این مؤسسه فرآیند چاپ و نشر آثار با هدف انتشارات آثار در حوزه های کودک و نوجوان و بزرگسالان و در شاخه های مختلف علمی ، دانشگاهی ، عمومی وبا فرایین دینی و… منتشر خواهد شد.

انتشارات آستان قدس رضوی از سال 1362 فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون عناوین بسیار زیادی را منتشر نموده است.

گروه کودک و نوجوان این موسسه فعالیت خود را از سال 1380 آغاز کرده و تاکنون 20 اثر برگزیده در نمایشگاههای متفاوت موفق به کسب عناوین و جوایز متعدد گردیده اند همچنین کتب علمی و دینی مقطع بزرگسال در دوره های قبل به عنوان آثار برگزیده در سطح کشور معرفی شده است انتخاب این انتشارات به عنوان ناشر برگزیده کتب بزرگسال و نیز ناشر نمونه آثار کودک و نوجوان بطور جداگانه جزو افتخارات آن به شمار می آید .

این انتشارات سالانه بیش از 300 عنوان کتاب در پایه های اول و دوم به بعد روانه بازار نموده و خدمات فرهنگی خود را انجام می دهد.

فصل سوم : فرآیند پذیرش و چاپ آثار 1)پذیرش و بررسی آثار : محققان و نویسندگان و بطور کلی صاحبان آثار در حوزه های مختلف که قصد چاپ آثار خود را دارند با مراجعه به ناشران خواستار چاپ اثر خویش می باشند این مؤسسه در رویارویی با اشخاص فوق در گام نخست پس از گفتگوی اولیه با نویسندگان از آنان می خواهد کلیات اثر خود را همراه با مشخصات کامل خود به ناشر ارائه دهند.

سپس انتشارات ارزیابی اولیه خود را در خصوص محتوا ،کیفیت و حکمیت اثر توسط کارشناسان داخلی انجام می دهد چنانچه اثر در نخستین گام از شرایط مطلوب برخوردار بود برای ارزیابی دقیق تر به ارزیابان تخصصی خارج از حوزه انتشارات که ( اغلب اساتید دانشگاه ) هستند سپرده می شود و در صورت تایید و برخورداری از قابلیت چاپ جهت تصویب در هیات مدیره در نوبت قرار می گیرد.

مشخصات یک اثر خوب به طور کلی باید به قصد اطلاع رسانی به خواننده یا آموزش او یا پرورش قوه نقادی در او باشد و حتی المقدور روش بدون ریا و تصنع باشد.

نویسنده در پرتو علمی ترین جهانبینی عصر و تجهیز شدن به آموزش روشهای پژوهشی لازم است بداند چگونه مطلب را عنوان کند و چه را بنویسد و چه را ننویسد.

2 ) طرح آثار و تصویب نهایی آنها در هیأت مدیره : آثار پس از ارزیابی های متفاوت ( پیوست شماره های 5 ، 6، 7 ، 8 ) و در صورت تأیید ارزیابی آن برای تصویب نهایی به هیأت مدیره مؤسسه برده می شود تا اعضای هیأت مدیره مطابق با اصول و سیاستهای انتشارات آن را تصویب و یا احیاناً رد نمایند.

سپس اگر اثر تصویب شود با مؤلفان قرارداد نشر ( پیوست شماره 9 ) بسته می شود و لیست وضغیت کتاب مشخص می شود ( پیوست شماره 10 ) و پس از آن مراحل آماده سازی آغاز می شود در غیر اینصورت و در صورت عدم تأیید ارزیابان و تصویب نشدن نشر کتاب در هیأت مدیره ، اثر به صاحب آن برگردانده می شود.

مراحل آماده سازی کتاب : 1) ویرایش الف : ویرایش محتوایی : در این مرحله آثار به صاحب نظران برجسته علمی سپرده می شود تا اثر را از حیث مسائل محتوایی و کیفی به طور دقیق ویرایش کنند نظرات بر محتوای آثار و تائید علمی محتوای کتاب و احیاناً رفع نقص و کاستی های احتمالی و یا مباحث نامربوط و پیشنهاد های اصلاحی برعهده ویراستار محتوایی است که با دقت بالای خود بر ارزش و غنایی محتوای اثر خواهد افزود.

ب : ویرایش تطبیقی :چنانچه آثار ترجمه باشد اثر به مترجم متخصص در حوزه مربوط سپرده می شود تا با تطبیق ترجمه با متن اصلی نقص های احتمالی مترجم برطرف واستحکام ترجمه را تعیین می نماید.

در این مرحله دقت لازم صورت می گیرد تا از مترجمانی به عنوان ویراستار استفاده شود که خود دارای اثر بوده و از مترجم اثری که به آنها داده می شود تسلط و مهارت بیشتر برروی متن داشته باشد.

ج : ویرایش فنی و زبانی : پس از اینکه آثار مورد ویرایش محتوای و یا تطبیقی قرار گرفته اند در مرحله سوم در محل شرکت و توسط ویراستار و انتشارات ویراستاری فنی - زبانی می شود ، در ویرایش زبانی اصلاح ساختار دستوری جملات مشکلات زبانی و بطور کلی شیوایی و روان بودن متن مورد بررسی و اصلاح قرار می گیرد به نحوی که خواننده براحتی بتواند فارغ از مشکلات زبانی اثر را بخواند و به مفهوم آن بطور کامل پی ببرد در ویرایش فنی شاخص های فنی اثر همچون فهرستها زیرنویسها، محل شکلها و جدولها، تصاویر و همچنین تیتر بندی و عنوان بندی و بسیار موارد دیگر مد نظر ویراستار قرار دارد و کار ویرایش با توجه به آنها انجام می شود.

2) حروفچینی : در این مرحله آثار پس از انجام مراحل ویراستاری به حروفچین سپرده می شود و حروفچین با مهارت و تسلط در کار خویش آثار را حروفچینی می نماید ، یعنی بر اساس دستورهای چاپی که معمولاً روی خبر مشخص است «حروف »و « نمادها و نشانه ها » را جمع آوری کرده و کنار هم می چیند.

دادن آرایش به صفحات و بطور کلی صفحه آرایی توسط حروفچین انجام می شود واو با دقت و سلیقه خاص خود به آرایش صوری کتاب می پردازد.

هدف از صفحه آرایی کتاب‌‌ ، ایجاد انگیزه بیشتر برای خواندن ، راحتی در خواندن و ایجاد زیبایی با به کارگیری عناصر بصری معقول است.

3) تصحیح و مقابله : پس از اینکه آثار حروفچینی شدند به واحد تصحیح سپرده می شوند و در این قسمت متن اولیه که برروی آن ویراستاری انجام گرفته با متن حروفچینی شده تطبیق داده و نمونه خوانی می شود تا مواردی که از نظر حروفچینی دور مانده و یا خطای احتمالی برروی متن اصلاح شود.

سپس مصحح برای بار دوم اثر را مورد بررسی و مقابله متن ویرایش شده بانمونه حروفچینی شده قرار می دهد تا نکته ای از نظر دور نمانده باشد.

4) طراحی جلد : پس از اینکه کار تصحیح و مقابله پایان پذیرفت اصلاحات مصحح آن توسط حروفچین برروی متن اعمال می شود دو نسخه نهایی و یا « لی آوت » آثار جهت تأیید نهایی به صاحب اثر سپرده می شود و همزمان نسبت به اخذ فهرست برگی آثار و ثبت مشخصات کتاب در کتابخانه ملی ایران اقدام می شود، در مرحله بعد به طراحی جلد اثر پرداخته می شود و طراح انتشارات با توجه به محتوای اثر و موضوع کتاب طرحی متناسب برای جلد آن بر می گزیند.

طراح جلد برابر نظر طراح و گرافیست یا صاحب اثر طراحی می شود ، این قسمت اهمیت فوق العاده در زیبایی کتاب و جلب نظر خوانندگان دارد و در واقع کار پوشش و حفاظت صفحات کتاب را به عهده دارد.

5) ارسال به چاپخانه در مرحله آخر پس از آماده شدن نسخه نهایی و طرح جلد کتاب به ناظر چاپ سپرده می شود تا وی برای تحویل آن به چاپخانه و نظارت بر فرآیند چاپ اقدامهای لازم را بعمل آورد ( پیوست شماره 11 ) ، پس از اینکه کار چاپ تمام شد صحافی صورت می گیرد در صحافی باید توجه داشت که کنترل فرمهای چاپ و شماره صفحات ، انتخاب نوع صحافی ، دقت در انتخاب چسب و چسب زنی ، مهارت صحاف سبب می شود که اوراق کتاب از هم جدا نشود و در پایان کتاب روانه بازار می شود.

قطع کتاب : کتاب در اندازه‌های مختلف چاپ می‌شود شامل نیم‌جیبی، رقعی، وزیری، خشتی، رحلی، مقدار کاغذ و گلاسه مصرفی برای چاپ کتاب بر مبنای این اندازه‌ها محاسبه و قیمت‌گذاری می‌شود.

قطع و اندازه کتاب ها معمولاً به تناسب موضوع ، مخاطب و کاربری کتاب تعیین می شود.

عامل دیگری که در تعیین قطع کتابها مؤثر است اندازه های استاندارد ورقهای تولید شده در کارخانه ها است.

قطع های موجود کتاب در ایران عبارتند از : فصل چهارم : حسابداری بهای تمام شده شرکت بررسی سیستم حسابداری شرکت به‌نشر : شرکت به‌نشر از 2 قسمت تولیدی و بازرگانی تشکیل شده که شامل حسابهای دفتر مشهد و حسابهای دفتر تهران می‌باشد.

در سیستم حسابداری صنعتی شرکت به نشربرای مجموعه کتب یک حساب کل درنظر گرفته‌اند و برای هر کتاب یک کد معین و برای هر نوع هزینه آن یک کد تفضیلی مشخص می‌کنند.

تیم حسابداری شرکت به‌نشر شامل 6 نفر به شرح ذیل می‌باشد: مدیریت امور مالی : مسؤلیت کل امور مالی و حسابداری شرکت را بر عهده دارد از جمله : کلیه اسناد ، نامه ها و رسید چک ها بایستی به تأیید مدیر مالی برسد تا جهت تأیید نهایی به دفتر مدیر عامل ارسال شود ، همچنین هزینه های عمومی و اداری با تأیید مدیر مالی قابل پرداخت می باشد.

سرپرست حسابداری : تنظیم ودجه و گزارشات مالی پایان سال و پاسخگویی عملیات حسابرسی و نیز تأیید اسناد حسابداری تنظیم شده در قسمت های انتشارات ، بازرگانی و جاری را بر عهده دارد.

حسابداری انتشارات : مسؤلیت برآورد قیمت فروش کتاب ، ثبت هزینه های چاپ کتاب و تعیین بهای تمام شده واقعی کتاب های چاپ شده را بر عهده دارد.

حسابداری بازرگانی : مسؤلیت سرپرستی فروشگاهها ، ثبت کتاب های ارسالی به فروشگاهها ، ثبت فروش کتاب و وجوه واریزی حاصل از فروش کتاب ، نگهداری حساب انبار های کتاب و تعیین میزان فروش هر کتاب جهت تعیین تیراژ کتاب در چاپ های بعدی را بر عهده دارد.

حسابداری جاری : مسؤلیت محاسبه و پرداخت حقوق کارمندان ، ثبت هزینه های عمومی ، اداری ، توزیع و فروش را و همچنین محاسبه استهلاک دارایی ها در پایان سال از وظایف حسابداری جاری می باشد.

بایگانی و امور بانکی : اسناد تنظیم شده در قسمت های مختلف را پس از تأیید مدیر مالی به دفتر مدیر عامل ارسال می کند تا به امضای نهایی برسد ، سپس مدارک پیوست را شماره گذاری و بایگانی می کند ، همچنین صدور چک و نوشتن رسید چک ها بر عهده این بخش است.

این شرکت از سه برنامه جدا از هم جهت انجام امور حسابداری استفاده می‌کند : 1) برنامه حقوق و دستمزد جهت محاسبه حقوق و مزایای پرسنل و صدور فیش حقوقی 2) برنامه انبار و فروش جهت نگهداری اطلاعات مربوط به گردش و موجودی کلیه کتابهای چاپ شده و خریداری شده.

3) برنامه حسابداری اصلی که دارای یک قفل سخت افزاری است استفاده می‌کند.

اسناد حسابداری پس از ثبت موقت در قسمتهای تولید، بازرگانی و حقوق به سیستم مرکزی که قفل و روی آن نصب است منتقل می‌شود و در آنجا پس از تعریف کدهای جدید در صورت لزوم با ترتیب مشخص از نظر تاریخ و شماره به ثبت نهای می‌رسد.

و در دفاتر قانونی نوشته می‌شوند.

سند پس از ثبت نهایی چاپ می‌شود و مدارک لازم ضمیمه آن می‌گردد.

هر سند حسابداری را بطور معمول 4 نفر امضا میکنند ، اول تنظیم کننده ، دوم رئیس حسابداری ، سوم مدیر مالی و در نهایت مدیر عامل و در صورت نبود هر کدام سند فاقد اعتبار می‌باشد.

اسناد حسابداری پس از ثبت نهایی قابل تغییر نیستند و در صورت بروز هر گونه اشتباه که بعد از ثبت نهایی متوجه آن شویم بایستی سند اصلاحی صادر شود.

پس از این مراحل سندها به ترتیب شماره بایگانی می‌شود و در پایان دوره مالی در اختیار تیم حسابرسی قرار می‌گیرد.

سیستم هزینه یابی سفارشات : سیستم هزینه یابی سفارش کار توسط سازمان ها و شرکت هایی به کار گرفته می شود که محصولات خود را در دسته های مجزا که تفاوت اساسی بین آنها وجود دارد تولید می کنند مانند شرکت های چاپ و نشر کتاب.

در این سیستم هر دسته محصول به عنوان یک سفارش مجزا و یک موضوع هزینه مشخص محسوب می شود.

این سیستم برای مواردی مناسب است که محصولات تولید شده از لحاظ مواد مورد مصرف و کار مورد نیاز با یکدیگر متفاوت اند.

هرمحصول بر اساس ویژگی های مورد نظر مشتری خاصی ساخته می شود و قیمت کالا بر اساس بهای تمام شده همان محصول خاص تعیین می شود.

بنابر این بهای تمام شده مربوط به یک سفارش خاص باید میان کالاهای تولید شده مرتبط با آن سفارش سرشکن شود.

سیستم هزینه یابی سفارش کار با هدف تخصیص هزینه ها به هر یک از این سفارشها طراحی می شود ، سپس به منظور دستیابی به هزینه متوسط هر واحد محصول موضوع هر یک از سفارشها هزینه های تخصیص یافته به هر سفارش را می توان بر حسب واحد هایی از محصول که به آن سفارش مربوط می شود به شکل میانگین محاسبه کرد.

هزینه ( بهای ) تولید خلاصه صورت هزینه ( بهای ) تولید بصورت زیر می باشد : مواد اولیه مصرفی دستمزد مستقیم هزینه های سربار انتشارات مواد اولیه مصرفی : مواد اولیه مصرفی بشرح زیر می باشد : کاغذ , گلاسه , زینک , گالینگور محتوای اصلی محصول تولید شده را مواد اولیه تشکیل می دهد.

این مواد در فرآیند تولید با استفاده از نیروی انسانی و صرف منابع دیگر سازمان ، تبدیل به کالای ساخته شده می شود.

این مواد مستقیماً در تولید کالا نقش دارند و ماهیت کالای تولیدی به آنها وابسته است.

موجودی مواد اولیه یکی از اقلام دارایی های جاری شرکت است که در انتهای دوره در ترازنامه انعکاس می یابد.

خرید مواد اولیه : مسؤل انبارشرکت پس ازنیاز به تأمین مواد اولیه از طریق پر کردن فرم درخواست خرید مواد ( پیوست شماره 12 ) آن را به اطلاع سرپرست دفتر تولید می رساند و پس از موافقت مدیر عامل شرکت سفارش خرید داده می شود.

شرکت مواد اولیه را با نرخ تعاونی خریداری می کند و بصورت امانی در اختیار چاپخانه ها قرار می دهد.

پس از ارسال مواد اولیه خریداری شده توسط فروشنده این مواد تحویل انباردار شرکت می شود ، هنگامی که کالای مورد سفارش توسط فروشنده مربوطه ارسال می شود واحد تحویل مسؤل تحویل گرفتن مواد مورد در خواست و صدور فرم رسید انبار است.

در این هنگام باید دقت شود که نوع کالا و شرایط فیزیکی حاکم بر آن مطابق با سفارش شرکت باشد ، در صورت تطابق شرایط ، نسبت به تحویل کالا و صدور فرم رسید کالا اقدام می شود و فاکتور آن پس از تأیید مدیریت جهت پرداخت به واحد مالی ارسال می شود.

مواد خریداری شده توسط انباردار رسید شده و یکبرگ از رسید به همراه برگ درخواست خرید به واحد حسابداری ارسال می شود و ضمن محاسبه قیمت میانگین هر واحد ( مثلاً برگ برای کاغذ ) ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد.

- موجودی مواد اولیه ×× بستانکاران/ وجه نقد ×× در سیستم حسابداری برای مواد اولیه کدکل برای انبار شرکت و انبار چاپخانه‌ها کد معین و برای هر یک از مواد اولیه کد تفضیلی مشخص می‌شود.

صدورمواد ازانباربه خط تولید : شرکت برای برقراری کنترل دقیقتر بر نظام اطلاعاتی موجودی مواد و مقادیر فیزیکی موجودی ها و نحوه مصرف مواد و صدور آن از انبار ، خروج مواد از انبار را منوط به در خواست قسمت های متقاضی مواد می دانند.

بدین ترتیب هر یک از بخش های تولیدی شرکت که نیازمند مواد خاصی برای تولیدات خود باشد با تکمیل سندی به نام « فرم در خواست مواد » و تحویل آن به انبار ، مواد مورد نیاز را دریافت می کند.

در برگ در خواست مواد مشخص می شود که در خواست کننده مواد کیست ، بدین ترتیب می توان بهای تمام شده مواد صادره از انبار را به حساب سفارش مربوطه منظور کرد.

مواد بصورت امانی در اختیار چاپخانه و مراکز لیتوگرافی گذاشته می‌شود ، خروج مواد اولیه از انبار شرکت به انبار چاپخانه‌ها برحسب قیمت میانگین در حسابها ثبت می‌شود ( پیوست شماره13) ،که نحوه ثبت آن در دفاتر بصورت زیر می باشد.

- موجودی مواد امانی ×× موجودی مواد اولیه ×× روش تعیین بهای تمام شده مواد ( میانگین موزون ) از روش میانگین بهای تمام شده مواد در مواردی استفاده می شود که مواد اولیه مورد استفاده در جریان تولید مصرف زیادی دارد ، اما تمام واحد های آن مشابه هم هستند و عملاً فرقی با یکدیگر ندارند ، روش میانگین بهای تمام شده می تواند کمک زیادی به تعیین بهای تمام شده مواد مصرفی و موجود بنماید.

در روش میانگین موزون هزینه یک واحد مواد اولیه از طریق ضرب کردن قیمت های خرید در هر یک از مقادیر خریداری شده مواد اولیه و تجمیع این حاصلضربها و سپس تقسیم کردن این حاصل جمع بر جمع مقدار مواد اولیه محاسبه می شود.

هنگامی که صادره های اضافی به فرآیند ساخت به انبار عودت داده می شود با آخرین نرخی که مواد اولیه به خط تولید ارسال شده بود محاسبه می شود و ثبت آن بصورت زیر می باشد.

- موجودی مواد اولیه ×× موجودی مواد امانی ×× کتابهای در جریان چاپ : طی یک دوره مالی یکساله حدود 400 تا 450 عنوان کتاب در جریان چاپ می‌باشد که از این تعداد حدود 200 تا 250 عنوان آن به چاپ می‌رسد.

هزینه‌های انجام شده توسط چاپخانه ها برای هر کتاب از جمله لیتوگرافی، چاپ، صحافی، غلط‌چسبانی و...که شامل : ( مواد , دستمزد , سربار می باشد ) از طریق فاکتورهای ارائه شده توسط چاپخانه‌ها ( پیوست شماره 14) که به تأیید مدیریت می‌رسد در حساب هر کتاب ثبت می‌شود.

مقدارمواد اولیه مصرفی که در فاکتور چاپخانه‌ها مشخص شده است برحسب آن قیمت میانگین محاسبه و از طرفی در حساب کتاب مربوطه ثبت و از طرف دیگر از موجودی مواد امانی در چاپخانه‌ها کاسته می شود و ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد.

-کتب در جریان چاپ ×× بستانکاران ×× -کتب در جریان چاپ ×× مواد امانی نزد چاپخانه ×× ( بابت مواد امانی مصرف شده ) کتابهای چاپ شده : این حساب تمامی ورود و خروج کالا به انبار محصول را کنترل می کند ، مانده این حساب نشاندهنده موجودی کالای ساخته شده می باشد.

طی دوره مالی هر کتابی که چاپ و وارد انبار می شود به قیمت برآوردی ثبت می‌شود ، پس از چاپ یک کتاب قیمت واقعی آن در حساب موجودی کتب ثبت می شود ، نحوه ثبت آن در دفاتر بصورت زیر می باشد.

-کتب چاپ شده ×× کتب در جریان چاپ ×× وقتی چاپ یک کتاب به اتمام می‌رسد بایستی کلیه هزینه‌های مربوط به چاپ کتاب در کد حسابداری آن ثبت شده باشد در غیر اینصورت پی‌گیری لازم توسط حسابداری انتشارات صورت می‌گیرد.

محاسبه بهای تمام شده کتب چاپ شده : کلیه هزینه‌های انجام شده در طی دوره مالی برای هر کتاب از واحدهای مختلف از طریق فاکتورهای ارائه شده توسط چاپخانه‌ها که به تأیید مدیریت می‌رسد در حساب هر کتاب ثبت می‌شود.

در پایان دوره مالی جهت محاسبه قیمت تمام شده واقعی کتب چاپ شده ابتدا هزینه‌های قسمت‌های مختلف انتشارات شامل : قسمت های ویراستاری، حروفچینی، نسخه‌پردازی و طراحی طبق گزارش کار این واحدها بین کتابهایی که روی آن‌ها کار صورت گرفته بر مبنای تعداد صفحات ، درصد تکمیل و درصد کاربری سرشکن می‌شود و در سیستم حسابداری در کد کتابهای مربوطه ثبت می‌شود ، سپس کتابهای چاپ شده به همراه کلیه هزینه‌های ثبت شده در یک جدول گردآوری شده و قیمت تمام شده واقعی چاپ هر کتاب محاسبه می‌شود.

سپس این قیمت تمام شده واقعی با قیمت برآوردی مقایسه و انحراف مساعد یا نامساعد آن شناسایی می‌شود ( پیوست شماره 15) ، این انحراف ممکن است در حساب تعدیل موجودی کتب یا در حساب سود و زیان ثبت شود.