موضوع آزمایش : رنگرزی طبیعی پشم و ابریشم با قرمز دانه.-1
وسایل و مواد مورد نیاز :
بشر (به عنوان حمام رنگرزی )، همزن ، دما سنج ،پیپت ، پیست ، استوانه مدرج ، هیتر ، قرمزدانه ، کالای پشم و ابریشم ، آب مقطر، اسید اکسالیک ، زاج سفید .
هدف از آزمایش :
بررسی اثر میزان رنگزای قرمز دانه بر فام حاصله .
تئوری آزمایش :
در این آزمایش هدف بررسی اثر میزان رنگزا بر فام الیاف پشم و ابریشم میباشد بنا بر این همه شرایط برای 3 بشر در نظر گرفته یکسان خواهد بود و تنها میزان رنگزا تفاوت خواهد کرد .
برای دندانه دادن از زاج سفید استفاده میکنیم و 3 درصد اسید اکسالیک به ان می افزاییم . مقدار کالا هم 0.2gr پشم و 0.2 gr ابریشم میباشد و چون L:R (100: 1) است بنا بر این حجم حمام 40cc خواهد بود .
منحنی رنگرزی :
روش کار :
سه بشر را در نظر گرفته و برای دندانه دادن از زاج سفید به میزان ده درصد استفاده میکنیم . اسید اکسالیک هم به میزان 3 % به حمام می افزاییم و سپس کار را از روی منحنی رنگرزی آغاز میکنیم .
پس از اینکه حمام و کالا ها به مدت 30 دقیقه جوشید رنگزای قرمز دانه را به حمام می افزاییم در بشر شماره 1 ، 2 % ، بشر شماره 2 ، 5 % و در بشر شماره 3 ، ده درشد رنگزا را خواهیم داشت . مقدار مواد هم با توجه به درصد های خواسته شده و درصد های موجود محاسبه میکنیم و سپس میزان آب مقطر را به دست می آوریم . ( درصد موجود زاج ، 5% و اسید اکسالیک ، 1 % )
حمام شماره 5 : زاج سفید ( ده درصد )،اسید اکسالیک (سه درصد ) ، قرمز دانه ( دو درصد )
0.4 * 10 / 5 = 0.8 cc= زاج سفید
0.4 * 3 / 1 = 1.2 cc= اسید اکسالیک
0.4 * 2 / 1 = 0.8 cc= قرمز دانه
40 – ( 0.8 + 1.2 + 0.8 ) = 37.2 cc= آب مقطر
حمام شماره 6 : زاج سفید ( ده درصد )،اسید اکسالیک (سه درصد ) ، قرمز دانه (پنج درصد )
0.4 * 10 / 5 = 0.8 cc= زاج سفید
0.4 * 3 / 1 = 1.2 cc= اسید اکسالیک
0.4 * 5 / 1 = 2 cc= قرمز دانه
40 – ( 0.8 + 1.2 + 2 ) = 36 cc= آب مقطر
حمام شماره 7 : زاج سفید ( ده درصد )،اسید اکسالیک (سه درصد ) ، قرمز دانه ( ده درصد )
0.4 * 10 / 5 = 0.8 cc= زاج سفید
0.4 * 3 / 1 = 1.2 cc= اسید اکسالیک
0.4 * 10 / 1 = 4 cc= قرمز دانه
40 – ( 0.8 + 1.2 + 4 ) = 34 cc= آب مقطر
مقدار کالا برای هر سه حمام 0.2 gr پشم و 0.2 gr ابریشم میباشد .
مشاهدات : از حمام 5 به 7 مقدار رنگزا بیشتر شده و فام حاصله بر روی الیاف نیز پر رنگ تر گشته است . فام حاصله بر روی پشم و ابریشم متفاوت میباشد .
نتیجه گیری : تمام شرایط ( نوع دندانه و مقدار آن ، نوع اسید و مقدار ان ، روش رنگرزی ) برای هر سه حمام یکسان بوده و تنها تفاوت آنها در مقدار رنگزا میباشد که با افزایش مقدار ان فام الیاف نیز تیره تر یا پر رنگتر میشود .
نمونه های بدست امده :
حمام 5
حمام 6
حمام 7
نمونه پشم
نمونه ابریشم