دانلود تحقیق آزمایشگاه تشخیص دامپزشکی و نقش مهم آن در پیشگیری و کنترل بیماری های طیور

صفحه اول شامل :

آزمایشگاه تشخیص دامپزشکی رحمانی آماده ارائه خدمات آزمایشگاهی زیر در زمینه دام و طیور می باشد :

آزمایشات کشت و آنتی بیوگرام طیور و دام ، انجام تست های MS ، MG ، SP ، HI نیوکاسل و آتفلوانزا ، تعیین سن واکسیناسیون بر علیه گامبورو ، کشت قارچ و در زمینه طیور و تشخیص گسترش های خونی از نظر انگلی و DC ، آزمایشات شیر ( CMT ) و کشت آنتی بیوگرام شیر ، در زمینه دامی می باشد آزمایشات آب ( میکروبی ، تعیین PH و سختی و کلر و ... ) می باشد .

« بسمه تعالی »

اهمیت و تاثیر آزمایشگاه دامپزشکی و نقش مهم آن در پیشگیری و کنترل بیماری های طیور و صنعت پرورش طیور

مقدمه :

آگاهی از اهمیت صنعت طیور به عنوان یکی از مهمترین تامین کننده های اصلی پروتئین حیوانی مورد نیاز انسان موجب افزایش اهمیت پرورش طیور در دنیای امروز گردیده است به طوری که این اهمیت چه از لحاظ رشد جغرافیایی و افزایش مراکز پرورش طیور و چه از لحاظ پیشرفت های علمی و تخصص حاصله در این زمینه کاملاً آشکار است .

پیشرفت های علمی و فنی با هدف افزایش میزان تولید ، موجب شده است که تغییراتی در روش های تشخیصی و درمانی صورت گیرد و امروزه کنترل بسیاری از بیماری ها را آسان نماید . تنظیم برنامه ای فراگیر به منظور پیشگیری از بیماری های طیور ( که در این میان استفاده از روش های آزمایشگاهی دامپزشکی به منظور کنترل همه جانبه اقدامات پیشگیری کننده نقش بسیار اساسی ایفا می نماید ) ، بسیار فراتر از تنها استفاده از یک روش مثل واکسن یا هر روش دیگری می باشد ، بلکه باید تمام علل و عوامل را در نظر گرفت به عنوان مثال واکسیناسیون فرایندی است که خود در برگیرنده مسائل مختلف دیگری می باشد ، به طوری که به منظور حصول اطمینان از تاثیر عملیات واکسیناسیون بایستی از یک سو عواملی از قبیل خود پرنده ، نوع واکسن ، روش واکسیناسیون و از همه مهمتر کنترل تیتر آنتی بادی های مادری در جوجه های سنین پایین ( هفته اول ترجیحاً 3 روز اول زندگی ) با انجام ازمایشات سرم شناسی می باشد ، زیرا خود واکسن بدون در نظر گرفتن میزان آنتی بادی ها و ایمنی مادری باعث بر هم خوردن سیستم ایمنی و حتی از بین رفتن آن می باشد . پس مکانیزم های ایمنی و تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر واکسیناسیون با استفاده از روش های آزمایشگاهی به منظور تصمیم گیری جهت انجام واکسیناسیون و ارزیابی و کنترل و نظارت بر آن امری بسیار مهم و حیاتی است .

به دلایل زیر پیشگیری بر درمان اهمیت دارد :

1 خیلی از عوامل بیماری زا به ویژه ویروس ها به داروهای موجود حساس نیستند .

2 هرگاه تجویز دارو ها ( آنتی بیوتیک ها ) بر اساس آنتی بیوگرام صورت نگیرد ، درمان به هیچ وجه مؤثر واقع نمی شود به دلیل تغییر مصرف آنتی بیوتیک های مختلف مقاومت دارویی حاصل می شود و به دارو های موجود مقاوم می شوند .

3 باقیمانده دارویی در گوشت و تخم مرغ مشکلات عمده ای را در بهداشت عمومی ایجاد می نماید .

4 خسارات متعدد بیماری به ویژه خسارات غیر مستقیم در یک گله مبتلا به وسیله دارو قابل برگشت نمی باشد .

1 1 : اهمیت و حساسیت آزمایشات کامل هفته اول دوره پرورشی :

بروزر بیماری در هفته اول دوره پرورشی ازیک طرف بر روی میزان تبدیل غذایی و ازطرف دیگر اثرات سوء بر روی جوجه ها می گذارد و ممکن است جوجه ها به طور همیشه ضعیف بمانند .

1 1 آنتی بیوگرام :

این آزمایش روش بسیار مناسبی است که به وسیله آن می توان حساسیت باکتری را در برابر آنتی بیوتیک های مختلف بسنجیم ، با استفاده از نتایج بدست آمده از آنتی بیوگرام می توان آنتی بیوتیک مناسب را جهت در مان مشخص نماییم و از بروز مقاومت میکروبی تا حد امکان جلوگیری نماییم .

2 1 ایمنی پرندگان :

قبل از پرداختن به نقش آزمایشات سرمی وضعیت ایمنی را مورد بررسی قرار می دهیم ، ایمنی شامل محافظت از بدن پرنده توسط دستگاه ایمنی در برابر عوامل بیگانه می باشد ایمنی شامل دو نوع می باشد .

1 2 1 ایمنی فعال :

ایمنی می باشد که در طول عمر پرنده در اثر برخورد با عوامل بیماری زا وارد شده به بدن پرنده و یا واکسن های تجویز شده ایجاد می گردد . این نوع ایمنی در اولین تماس بدن با عوامل بیماری زا ایجاد می شود که به عنوان پاسخ اولیه می باشد . این پاسخ در اولین تماس با عوامل بیماری زا و یا واکسن روی می دهد و از نظر سرمی شامل یک افزایش اولیه سریع ولی زود گذر در میزان IgM (‌ ایموگلوبولین M ) می باشد که به دنبال آن سطح IgG به آرامی آفزایش می یابد و لیکن به مدت طولانی تری در سرم باقی می ماند .

پاسخ ثانویه در اثر تماس مجدد با عوامل بیماریزا یا واکسن پدید می آید .

ایمنی فعال خود شامل دو جزء می باشد :

1 ایمنی هومورال ( پادتن های خنثی کننده )

2 ‌ ایمنی سلولی ( بیگانه خواری )

با انجام آزمایشات سرم شناسی می توان به میزان پادتن های سرم و به وضعیت ایمنی هومورال پی برد .

2 2 1 ایمنی غیر فعال :

این نوع ایمنی در اثر انتقال پاد تن های موجود در سرم مادر از راه زرده جوجه انتقال می یابد . این ایمنی به طور اختصاصی جوجه را در برابر عواملی که مادر در معرض آنها قرار گرفته یا علیه آنها واکسینه شده است محافظت می نماید . ایمنی غیر فعال عمدتاً از نوع هومورال و عامل اصلی آن ایمونوگلوبولین G می باشد . عیار پادتن های مادری در سرم جوجه یک روزه ارتباط مستقیم با سطح پادتن های سرم مادر دارد و در اکثر موارد عیار این پادتن ها در سرم جوجه از این میزان در مادر کمتر می باشد و همچنین با رشد جوجه این عیار به مرور زمان کاهش می یابد. محافظت حاصل از پادتن های مادری به طور قابل ملاحضه ای بستگی به نوع بیماری دارد ، به طوری که در مورد بیماری هایی مانند گامبورو ، آنسفالیت و عفونت های رئوویوسی ایمنی بسیار خوب و قابل قبولی ایجاد می کند و در مورد نیوکاسل محافظت ایجاد شده در حد متوسط و خوب می باشد در حالی که محافظت ایجاد شده در برابر بیماری هایی مثل مارک ، برونشیت عفونی و لارنگوتراکئیت کمتر می باشد .

آزمایش های سرم شناسی به منظور تشخیص بیماری ها ، کنترل وضعیت اپیدمیولوژیک و کنترل ایمنی ایجاد شده توسط واکسیناسون می باشد . به منظور تشخیص بیماری ، با استفاده از روش های آزمایش گاهی سرم شناسی می توان نسبت به تایید نوع بیماری که با مشاهده نشانه های بالینی به آن مشکوک شده ایم اقدام نماییم ، زیرا در این مواقع پادتن مربوطه در سرم افزایش می یابد پس هرگاه جوجه واکسینه نشده باشد ظهور پادتن نشان دهنده این است که جوجه در معرض آلودگی با ویروس مربوطه قرار گرفته است .

3 1 آزمایشات تشخیص مایکوپلاسما ها و سالموند ( SP ، MS ، MG‌ ) :

مایکو پلاسموز و صدمات اقتصادی :

یکی از بیماری های مهم دستگاه تنفس جوجه و معروف به بیماری مزمن دستگاه تنفسی (‌CRD) می باشد که با علائم رالهای تنفسی ، سرفه ، ترشهات بینی و کاهش مصرف دان مشخص می شود و در صورتی که با ویروس های دستگاه تنفس و یا E . Coli همراه باشد عوارض حاصله خیلی شدید می باشد .

صدمات اقتصادی : این بیماری باعث کندی رشد ، کاهش ارزش لاشه میزان تخم گذاری در مرغ تخمگذار می شود . با آزمایش به موقع و سریع سرم جوجه ها می توان به وجود این بیماری ها پی برد و اقدامات لازم را در جهت مبارزه انجام داد .

4 1 آزمایشات HI نیوکاسل و آتفلوانزا :

از این آزمایش جهت تشخیص بیماری های مهم نیوکاسل و آتفلوانزا استفاده می شود موارد کاربرد آن در جوجه های سنین پایین سنجش ایمنی مادری می باشد . در مورد واکسیناسیون توجه به تیتر آنتی بادی های مادری نکته بسیار مهمی می باشد زیرا که اثر واکسن ، ایمنی مادری را کاهش می دهد و باعث بر هم خوردن و حتی در مواردی از بین بردن سیستم ایمنی می شود ، پس سنجش ایمنی مادری با آزمایش HI‌ بسیار ضروری می باشد .

5 1 آزمایشات سرمی به منظور تشخیص بیماری :

با استفاده از این آزمایش ها می توان دریافت که آیا طیور مورد بررسی در معرض بیماری قرار گرفته اند یا خیر ، در طیور غیر واکسینه یا جوجه مبتلا شده از مرغان غیر واکسینه وجود تیتر ( پادتن ) در سرم جوجه حاکی از قرار گرفتن در معرض آلودگی یا وجود بیماری در گله می باشد . در طیور واکسینه شده نیز چنانچه سطوح سرمی با سطوح کلاسیک مشاهده شده سازگاری نداشته باشد ( میزان پادتن ها بسیار بالاتر از حد معمول باشد ) و یا آنکه سطوح سرمی به قدر کافی تغییر یافته باشد نشانه وجود بیماری است و در غیر اینصورت دال بر واکسن می باشد.

6 1 استفاده از سرم شناسی ( HI ) به منظور نظارت بر واکسیناسیون :

هدف اصلی از انجام آزمایشات سرمی به منظور نظارت بر واکسیناسیون ، تعیین عیار متوسط در سطح گله و ضریب تغییر عیار گله می باشد و به عبارت دیگر آیا واکسیناسیون انجام شده توانسته است که ایمنی لازم را در جوجه ها بوجود بیاورد یا خیر زیرا که در صورت وجود تیتر (‌داشتن پادتن ها ) نشانه واکسیناسیون صحیح و بوجود آمدن ایمنی قابل قبول برای گله می باشد . هرگاه ما بدون سنجش ایمنی به وسیله آزمایش HI اقدام به واکسیناسیون نوبت دوم و سوم بنماییم نه تنها به نتایج رضایت بخش دست پیدا نمی کنیم بلکه حتی در صورت داشتن تیتر موجب تلفات شدید و بروز بیماری نیز می شود . ( در مورد نیوکاسل و آتفلوانزا ) .

7 1 تعیین سن واکسیناسیون علیه گامبورو با استفاده از الیزا :

جوجه ها همانگونه که ذکر گردید در اثر انتقال پادتن های مادری از طریق زرده تخم مرغ دارای یک سطحی از ایمنی غیر فعال هستند ، پس مهمترین مشکلی که در زمان واکسیناسیون طیور علیه گامبورو با آن مواجه هستیم این است که پادتن های مادری موجود در سرم جوجه در عمل ویروس واکسن تداخل می نماید ، کلیه موفقیت در واکسیناسیئون مؤثر علیه گامبورو محافظت از پرنده در برابر ویروس حاد این است که به محض کاهش قدرت ایمنی مادری از واکسن استفاده شود ، انتخاب زمان مناسب برای واکسیناسیون به منظور پیشگیری از بروز عفونت ناشی از ویروس حاد گامبورو از اهمیت بسزایی برخوردار است .

زمان مناسب برای واکسیناسیون علیه گامبورو به دو عامل بستگی دارد :

1 نوع ویروس وحشی ، کلاسیک باشد یا فوق حاد باشد .

2 عیار پادتن های مادری در جوجه 3 1 روزه ، چون در 3 روز اول زندگی جوجه عیار پادتن ها کاهش نمی یابد و ثابت است و کاهش پادتن های مادری بعد از روز سوم آغاز می شود و سنجش عیار پادتن های مادری با انجام آزمایش الیزا میسر می باشد . پس با انجام آزمایش الیزا زمان مناسب واکسیناسیون را تعیین و بدون دغدغه می توان اقدام به واکسیناسیون علیه گامبورو بنماییم .

نکته دیگری در مورد گامبورو این است که ویروس زنده واکسن به وسیله پادتن های مادری خنثی می گردد این خصوصیت در مورد واکسیناسیون علیه گامبورو و تا اندازه ای اهمیت دارد که تا زمان از بین رفتن قسمتی یا تمام پادتن های مادری نمی توان نسبت به انجام واکسیناسیون اقدام نمود و حتماً باید با الیزا عیار پادتن ها را اندازه گیری کرد و سپس روز واکسیناسیون را تعیین نماییم .