دانلود تحقیق بررسی ادرار

یکی از مواردی که تا حد زیادی می‌تواند به تشخیص بیماری‌ها کمک کند، ادرار یا همان بول است.

بول در طب سنتی اسامی دیگری نیز دارد که یکی از آن تفسره است زیرا تفسیر کننده حالت‌های بدن است و دلیل نیز نامیده می‌شود زیرا حالتهای بیمار را به پزشک نشان می‌دهد تا بتواند در مورد معالجه تصمیم بگیرد.

قاروره ظرفی شیشه‌ای است که ادرار را در آن جمع می‌کنند و عملاً و بصورت مجازی ادرار را، قاروره هم می‌نامند.

در بدن چهار هضم وجود دارد که عبارتند از: 1 – هضم اول: معدی 2 – هضم دوم: کبدی 3 – هضم سوم: عروقی 4 – هضم چهارم: بافتی که ادرار در واقع مواد زائد ناشی از هضمهای دوم تا چهارم است که تا وقتی که از مجرای آلت دفع نشده نام ادرار بخود نمی‌گیرد، وقتی از آن خارج شد نام ادرار یا بول می‌گیرد.

ادرار به چند چیز دلالت می‌کند: 1 – غذای مصرف شده که فرضاً مصرف سبزیجات، زعفران، فلوس، به ترتیب رنگ ادرار را سبز، زرد و قرمز می‌کنند.

2 – اندامهای گوارشی که مهمتر از همه کبد است.

فرضاً سفیدی ادرار به خودی خود نشانه سردی کبد است.

3 – اوضاع اعضای دیگر به واسطه اندامهای گوارشی.

برای مثال از سفیدی ادرار متوجه می‌شویم کبد سرد است و به واسطه سردی کبد متوجه می‌شویم شخص درد مفصلی نوع سرد هم دارد.

ادرار از 2 قسمت تشکیل شده است: 1 – قسمت رقیق که از نوشیدنی‌ها بوجود آمده است.

2 - رسوب که مواد زایدی است که به دلیل نداشتن خاصیت غذائی از غذا جدا شده و ممکن است در ظرف ادرار ته‌نشین شود یا معلق بماند و یا روی ادرار شناور شود.

زمان گرفتن نمونه ادرار: صبح ناشتا بعد از خواب متعادل بدون اینکه شخص بیخوابی کشیده باشد بهترین زمان نمونه‌گیری است.

باید توجه داشت که بعضی از اقدامات مشخصات ادرار را تغییر می‌دهند و لازم است قبل از نمونه‌گیری این اعمال انجام نشده باشد.

این اعمال عبارتند از: ورزش، فصد، حجامت، ماساژ، حنا گذاشتن، نزدیکی و...

بهترین نور برای بررسی ادرار، نور طبیعی است اما گاهی به ناچار مجبور می‌شویم در افرادی که همیشه شب‌کار هستند و روز می‌خوابند، نمونه ادرارشان را شب بعد از بیدار شدن از خواب گرفته و بررسی کنیم.

در مورد کسانی هم که دائم روزه‌دار هستند می‌توان این کار را انجام داد.

اما اگر شب‌کاری یا روزه‌داری یک امر موقت باشد، در این حالت ادرار برای بررسی وضعیت فرد قابل اعتماد نیست.

مشخصات ظرف جمع‌آوری ادرار: 1 – شیشه سفید صاف بلوری شفاف.

2 – به شکل مثانه یا بالون ته گرد باشد که رسوب طبیعی بتواند ته آن جمع شود و رسوب غیر طبیعی پراکنده شود.

3 – اندازه آن متوسط باشد.

اگر کوچک باشد و تمام ادرار در آن جا نشود نمی‌توان به مشخصات آن استدلال کرد و اگر خیلی بزرگ باشد نیز ادرار ته ظرف جمع می‌شود و باز هم نمی‌توان مشخصات واقعی ادرار را متوجه شد.

باید اندازه‌ای باشد که تمام ادرار در آن بگنجد و مقداری‌ هم سرش خالی بماند که بتوانیم ادرار را حرکت دهیم.

اگر ظرف کوچک باشد: الف: به علت تراکم ادرار در ظرف، رنگ آن طبیعی نیست.

ب: امکان به سرعت جدا شدن مواد جامد وجود ندارد.

ج: وقتی قسمت بالایی پر شود روی قسمت پائینی سایه می‌اندازد.

4 – وسط زیر ظرف، برآمدگی به طرف داخل نداشته باشد زیرا باعث جدا شدن اجزای ادرار می‌شود.

5 – شیشه ظرف بسیار ضخیم نباشد چون در این صورت حالت ذره‌بین ایجاد کرده و در ضمن در حرکت هم مشکل ایجاد می‌کند و تموج ادرار غیر طبیعی می‌شود.

6 – ظرف باید تمیز و بدون جرم باشد تا ادرار را بتوان به خوبی ملاحظه نمود.

برای این کار لازم است شیشه با آب مقطر شسته شده تا رسوب آب بر آن جرم ایجاد نکند و در حالت وارونه به طور طبیعی خشک شود و برای خشک کردن آن از دستمال استفاده نشود تا پرز روی ظرف برجای نگذارد.

7 – نمونه باید در دمای متعادلی نگهداری شود.

8 – نمونه باید حرکت نداشته باشد زیرا حرکت ایجاد حباب و کف روی ادرار می‌کند.

9 – نمونه زیاد نماند و به زودی بررسی شود.

طریقه بررسی ظرف ادرار: 1 – قدما برای دست راست احترامی خاص قائل بودند لذا توصیه می‌کنند که ظرف ادرار با دست چپ گرفته شود.

2 – از سایه خود یا سایر اشیاء دور نگهداشته شود و مواظب باشیم عکس لباس یا سایر اشیای رنگی داخل ادرار نیفتد.

3 – در نور طبیعی بررسی شود اما زیر نور مستقیم آفتاب هم نباشد چون آفتاب و شیشه حالت ابر‌مانندی در ادرار ایجاد می‌کنند.

4 – ادرار در حال حرکت نباشد زیرا در زمان حرکت رسوب با قسمت شفاف مخلوط می‌شود.

5 – حداکثر ظرف شش ساعت از زمان گرفتن ادرار، نمونه باید بررسی شود چون اگر هوا گرم باشد رنگ آن تغییر می‌کند و رسوب آن تحلیل می‌رود و اگر هوا سرد باشد کف روی ادرار از بین می‌رود و ادرار غلیظ می‌شود و نیز هر چه زمان بیشتر می‌گذرد به دلیل حل شدن حباب‌ها مواد بیشتری ته‌نشین می‌شوند و روی ادرار فقط آب خالص می‌ماند و زیر آن کدر می‌شود.

6 – حداقل یک ساعت نمونه بماند و سپس بررسی شود تا رسوب آن فرصت ته‌نشین شدن داشته باشد.

تبصره: بطور کلی مدت زمان ماندن ادرار قبل از بررسی تحت شرایط دمای هوا، فصل، زمان، وضعیت فرد و...

متفاوت است و در مجموع می‌توان گفت باید به اندازه‌ای که رسوب جدا شود صبر کنیم.

چیزهایی که در ادرار تغییر ایجاد می‌کنند: 1 – خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها: سبزیجات، زعفران، فلوس و مرّی بترتیب رنگ ادرار را سبز، زرد، قرمز و سیاه می‌کنند.

نوشیدنی‌های رنگی رنگ ادرار را به رنگ خود درمی‌آورند و غلظت آن را نیز تغییر می‌دهند.

2 – اعمال بدنی: الف - حنا بستن بخصوص در افرادیکه پوست بدنشان نازک است و بخصوص که مدت زیادی روی پوست مانده باشد، رنگ ادرار را قرمز می‌کند، اما وجه افتراق آن با خون این است که ادرار را غلیظ نمی‌کند اما خون در ادرار غلظت ایجاد می‌کند.

ب – روزه‌داری، بی‌خوابی، نگه‌داشتن ادرار، رنگ ادرار را زرد و قرمز می‌کند و اکثر اوقات بعد از بیداری زیاد رنگ ادرار سفید و کدر می‌شود و دلیل سفیدی این است که حرارت که باعث به وجود آمدن رنگ ادرار است تحلیل می‌رود و دلیل کدورت این است که به علت بیداری،‌غذا خوب هضم نمی‌شود و اجزای غلیظ آن در ادرار دفع می‌شود.

پزشک در این حالت باید هوشیار باشد و سفیدی رنگ ادرار را دلیل پیش‌آگهی خوب بیماری قرار ندهد.

ج – بعد از نزدیکی با انزال یا بی انزال، ادرار گرم می‌شود و به نظر چرب می‌آید.

و رسوبی شبیه نخ در ادرار ایجاد می‌شود.

علت گرم شدن ادرار هجوم خون به سمت اعضای ادراری تناسلی و علت رسوب ریسمانی وجود مذی در صورت عدم انزال یا بقایای منی در صورت انزال است.

د – اسهال، استفراغ، ورزش و حرکات سنگین هر کدام به نحوی ادرار را تغییر می‌دهند.

توضیح دو نکته به نظر ضروری است: 1) به طور متوسط 12 ساعت طول می‌کشد تا غذا هضم و جذب کامل پیدا کند و ادراری که از آن تشکیل می‌شود نماینده و گویای آن هضم باشد.

اگر چند ساعت بعد از غذا در حالی که هنوز 12 ساعت نشده است نمونه گرفته شود، ادرار کمرنگتر است چون هنوز هضم کامل پیدا نکرده است و اگر بلافاصله بعد از غذا نمونه گرفته شود این نمونه برای این غذا نیست و از غذاهای قبل از آن تشکیل شده است.

البته استثنایی هم وجود دارد که دیابت است و در آن بدلیل گرم بودن مزاج کبد و کلیه خیلی سریع آب جذب می‌شود.

2) شب قبل از نمونه‌گیری گرسنه و یا با شکم پر نخوابد بلکه کمتر از حد عادی غذا بخورد زیرا هر دوی این حالت‌ها ادرار را تغییر می‌دهند.

3 – حالت‌های روحی مثل خشم و غضب، ترس، شادی و...

هر کدام به طریقی ادرار را تغییر می‌دهند.

4 – به دلیل توجه طبیعت به جانب دیگر ادرار تغییر می‌کند مثلاً در بیماری‌های گرم انتظار داریم ادرار زرد باشد.

اما گاهی به دلیل گرایش طبیعت به سمت دیگر غیر از ادرار، ادرار سفید می‌شود.

افتراق ادرار انسان از سایر چیزها: 1 – مایعات: آب عسل، سنکنجبین، زعفران، آب گلرنگ، آبکامه و آب کاه چیزهایی هستند که ممکن است با ادرار اشتباه شوند.

وجوه افتراق: الف – ادرار را هرچه نزدیکتر بیاوریم غلیظتر و هرچه دورتر ببریم صاف‌تر به نظر می‌آید بر عکس مایعات دیگر.

ب – در ته ظرف سکنجبین و آب عسل، آلودگی‌ای شبیه عسل وجود دارد و چیزی شبیه ابر وسط شیشه وجود دارد و کف آب عسل زرد است.

ج – رسوب ادرار وسط شیشه و رسوب آبکامه در یک طرف شیشه جمع می‌شود.

رسوب ادرار متحرک است اما در آبکامه چیزی شبیه ابر وسط شیشه وجود دارد.

2 – ادرار حیوانات: ادرار الاغ غلیظتر و سفیدتر از ادرار انسان مانند روغن ذوب شده است و ادرار چهارپایان و اسب شبیه ادرار الاغ ولی از آن صاف‌تر است و به نظر می‌رسد نصف بالای آن صاف و نصف پائین آن کدر است.

ادرار شتر زرد مایل به کبودی و بدون کف است و وسط آن چیزی شبیه پنبه زده شده وجود دارد.

ادرار گوسفند مایل به زردی و شبیه ادرار انسان است اما قوام ندارد و رسوب آن مانند روغن یا مانند رسوب روغن است و هرچه غذای بهتری خورده باشد ادرارش صاف‌تر است.

ادرار آهو شبیه ادرار گوسفند و انسان است اما بدون قوام و بدون رسوب است و به علت حرارت مزاج و سرعت حرکات از ادرار گوسفند صاف‌تر است.

دلالت ادرار بر اعضاء: ادرار بیشتر از همه بیان کننده اوضاع کبد و عروق و اعضائی است که در آن‌ها عبور می‌کند یعنی کلیه و مثانه.

بعد از آن نشان دهنده اوضاع قلب و معده و طحال و در نهایت مبین احوال سینه و مغز و مفاصل است.

ادرار اطفال: در کودکان 7 سال به بالا می‌توان به مشخصات ظاهری ادرار استدلال کرد اما زیر 7 سال به خصوص هرچه سن کمتر باشد ادرار قابل اعتماد و قابل استدلال نیست به خصوص زیر یک سال که طفل فقط شیر می‌خورد.

علت این امر دو چیز است: 1 – ضعف طبیعت و تغذیه با شیر که باعث می‌شود نتواند مواد رقیق را از سایر مواد جدا کند.

2 – غلبه سردی و رطوبت بر بدن اطفال که باعث می‌شود ادرار ایشان کمرنگ‌تر باشد.

مواردی که در ادرار مورد ارزیابی قرار می‌گیرند: 1 – رنگ 2 – قوام (رقت و غلظت را شامل می‌شود) 3 – میزان شفافیت 4 – رسوب 5 – مقدار 6 – بو 7 – کف بعضی طبیبان دو مورد لمس و طعم را هم بررسی می‌کردند اما شیخ الرئیس و سایر متأخرین بدلیل نجاست، این دو مورد را بررسی نمی‌کردند.

اموری که از ادرار می‌توان به آنها رسید: 1 – پیش آگهی 2 – نوع بیماری 3 – مدت بیماری 4 – محل بیماری 1 – پیش‌آگهی: رنگ و رسوب طبیعی ادرار نشان دهنده پیش‌آگهی خوب و رنگ و رسوب غیرطبیعی، بخصوص هرچه غیر طبیعی‌تر باشند مانند ادرار سیاه نشان دهنده پیش‌آگهی بد هستند.

2 – نوع بیماری: رنگ ادرار تا حدی می‌تواند طبیعت بیماری را مشخص کند فرضا ادرار زرد نشان می‌دهد بیماری صفراوی است اما این کلّی نیست و گاهی به دلایلی در بیماری صفروای، ادرار سفید است.

3 – مدت بیماری: اگر ادرار خیلی زود به حالت طبیعی برگردد نشان می‌دهد بیماری بزودی بهبود می‌یابد و برعکس.

4 – محل بیماری: فرضاً نوع رسوب در بیماری‌های کلیه و مثانه متفاوت است و یا اگر خون در ادرار وجود داشته باشد بسته به روشن یا تیره بودن آن می‌توان تشخیص داد منشاء خون از مجاری تحتانی یا فوقانی است.

ضررهای ادرار نکردن به موقع: 1 – احتباس ادرار 2 – ایجاد فیستول و مجاری جدید که به مناطق غیر طبیعی سرباز می‌کنند.

3 – تشکیل شن و سنگ کلیه و مثانه نگهداشتن ادرار به سه دلیل رنگ ادرار را نیز تغییر می‌دهد: الف – قسمت رقیق از رونه‌ها ترشح شده و غلیظ آن باقی می‌ماند.

ب – به دلیل تندی که ادرار دارد، توقف آن در مثانه باعث می‌شود رطوبات مثانه ذوب شده و با ادرار دفع شود.

ج – به علت ماندن ادرار در مثانه و تأثیر حرارت روی آن، رنگ و وضعیت ادرار تغییر می‌کند.