زنبور عسل مقدمه زنبور عسل از راسته نازک بالان (Hymenoptera) است.
زنبور عسل قسمتهای دهانی جونده و مکنده ، هر دو را داراست.
دگریسی آن کامل است و بطور دسته جمعی زندگی میکند و شامل سه دسته هستند.
ملکه (Queen) که تخم میگذارد.
نرها (prones) کارشان فقط بارور کردن ملکههای جدید است.
کارگرها (Worker) که ماده عقیم هستند و اغلب متعددی دارند.
کندوی زنبور عسل یا به صورت جعبههای مکعبی به ابعاد 50cm که کندوی modern میگویند و یا به بصورت سبد که کندوی بومی میگویند.
ملکه ملکه مادر کندو بوده و جنسیت آن ماده میباشد.
طول بدن ملکه هیجده میلی متر میباشد.
بالهای آن کوچک بوده و خرطوم آن توانایی جمع آوری شهد گلها را نداشته و درعوض دارای شکمی بزرگتر از مادههای کارگر بوده و دو تا شش سال میتواند زنده بماند.
ولی در زنبورداری تجاری بیش از دو سال از یک ملکه استفاده نمیشود.
ملکه عسل و گرده نمیخورد و بجای آن ژله رویال مصرف میکند.
زنبور عسل در حال جمع آوری شهد گل نیش ملکه همانند شمشیر تازی بوده و بدون خار میباشد.
زنبور ملکه ملکه مادر در سر خود نشانی قرمز دارد که به معنای تاج آن است و آن را در تصویر میتوان مشاهده کردتصویردر تصویر میبینید که جثه ملکه از دیگر زنبورها بیشتر است.
زنبور نر زنبورهای نر در کندو تنها وظیفه بارور نمودن ملکه را دارند و دارای نیش نمیباشند.
دارای سر و بالهای بزرگ میباشند.
توانایی جمعآوری شهد و گرده را نداشته و ۲۴ روز زنده میمانند.
زنبور نر در حجرههای بزرگتری نسبتبه زنبورهای کارگر پرورش مییابند.
تخمهای بارورنشده ملکه به زنبور نر تبدیل میشوند.
زنبور کارگر جنسیت زنبورهای کارگر ماده بوده.
طول بدن آنها ۹ میلیمتر میباد.
در یک کندوی قوی با تعداد ۱۰ قاب ۷۰ هزار زنبور کارگر وجود دارد.
زنبورهای کارگر با اینکه ماده هستند توانایی بارور شدن ندارند.
ولی در صورت نبودن ملکه در کندو میتوانند تخم ریزی کنند.
که در زنبورداری ماده تخمگذار گفته میشود.
نیش زنبورهای ماده خاردار بوده و طول آن در حدود ۱ میلی متر میباشد.
به خاطر وجود همین خارها پس از نیش زدن و ورود زهر به بدن موجوداتی که ساختار گوشتی دارد نیش در پوست گیر کرده و موجب جدا شدن کیسه زهر از زنبور میشود.
و پس از چند دقیقه زنبوری که نیش زده خواهد مرد.
وظایف زنبورکارگر جمع آوری شهد - گرده - آب - بره موم - پاسبانی از کندو - تولید عسل - رسیدگی به ملکه - پرورش نوزادان - رسیدگی به کندو و پاکیزهگی آن از بیشترین وظایف زنبورهای کارگر میباشد.
زنبور عسل در حال جمع آوری شهد طول عمر زنبور نر حدود 24 روز، زنبور کارگر حدود 21 روز و ملکه حدود 16 روز می باشد.
- زنبورها شش پا دارند که سه به سه در طرفین آنها قرار دارد.
- شاخک های آنها برای احساس کردن و دریافت اطلاعات از محیط میباشد.
- چشم آنها بصورت شبکه ای متشکل از میلیونها لنز خاکستری رنگ است و توانایی دید رنگی دارند.
- زنبورها از طریق حرکات بدنی و رقصی که انجام می دهند محل گلها را به یکدیگر اطلاع می دهند.
- معمولآ در بهار زنبورهای کارگر با انتخاب یک ملکه جدید اقدام به ساخت کندو جدید می کنند.
- عسل در واقع شکر فوق اشباع شده ای است که زنبورها از شهد گلها تهیه می کنند و کمتر از 20 درصد آب دارد.
- در فصل پاییز و زمستان به علت کمبود غذا بسیاری از زنبورهای کارگر برا نجات سایر افراد کندو اقدام به خود کشی می کنند.
ساختمان مورفولوژیکی زنبور عسل بدن زنبور عسل بطور متراکم از موهایی پوشیده است که دارای تارهای (Barbs) جانبی کوتاهی میباشد.
و به راحتی دانهها گرده را میگیرند.
در چشمهای مرکب و پاها ، موهای صاف وجود دارد پاهای جلویی در حاشیه ساق (tibia) موهای راست و خشن و کوتاهی را دارد و برای تمیز کردن چشمها از گرده گل بکار میرود و برس چشمی (Eye bursh) میگویند.
بالهای زنبور در هنگام رواز بوسیله قلابهایی بهم درگیر میشوند و یا بال به نظر میرسند.
و نوک این بالها مسیر شکل را طی میکند.
ممکن است 400 بار در ثانیه مرتعش شوند.
آروارههای زیرین mandibles در کارگران صاف برای جمع آوری گرده و ساختن شاخهها بکار میرود.
آروارههای زیرین maxillae مانند قاشقکهای طویلی بوده و برای جمع آوری گردههای گل بکار میرود.
لب تحتانی تبدیل به خرطوم شده و ضمایم حسی - بی (Cabialplas) در اطراف آن قرار دارد.
مایع شهد در اثر عمل مکنده حلق به درون چینهدان بزرگ یا معده عسل (Money Stomash) کشیده میشود.
چهار لب مثلثی دریچهای را درست میکند و از ورود عسل به معده جلوگیری میکند.
بجز موقعی که جهت تغذیه مورد نیاز است.
روده زنبور عسل باریک و دراز است.
و تقریبا به 100 لوله کوچک ، مالپیکی اتصال دارد و روده راست ، بزرگ است و به مخرج ختم میشود.
در انتهای بدن سوزن وجود دارد که فقط در کارگرها و ملکهها دیده میشود.
حس بویایی در زنبوران عسل بسیار قوی و تیز است و چشمها دارای تعداد فراوانی واحدهای بینایی است و دارای مغز نسبتا بزرگ است: زنبوران عسل قادر به تشخیص رنگ قرمز و سیاه از هم نمیباشند.
گونه و نژادهای زنبور عسل زنبور هندی (Apis Indiea) زنبور درشت (Apis drostata) زنبور ریز (Apis florae) زنبور عسل معمولی (Apis mellifera).
محصولات زنبور عسل و نحوه گردآوری آنها میتوان به شهد یا عسل و گرده زنبور عسل و بره "موم" که از صمغها بوجود میآید، اشاره کرد.
گرده زنبور عسل دارای انواع مواد الی و ویتامینها میباشد.
گرده شامل قندهای احیا کننده میباشد که در کل 31% در گروه کربوهیدرات وجود دارد.
میزان متوسط پروتئین گروه حدود 22% است و تمام اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز انسان در ترکیب پروتئینی دانه گروه وجود دارد.
عصاره اتری گروه حاوی چربیها و روغنها ، پیگمانها ، دونینها ، ویتامینها و هورمون رشد میباشد.
گروه حاوی 13 نوع اسید چرب و دو استدول عمده بنامهای 24- متیلن کلسترول "و بی سی توسترول" است.
برای جمع آوری دانه گرده میتوان از تله گرده ، استفاده کرد، ولی اینکار توصیه میشود، چون جمعیت زنبورها را تضعیف میکند.
بعضی از مصارف گرده زنبور عسل دانه گرده در پزشکی اهمیت خاصی دارد.
در درمان بیماریهای پروستات و آلرژی و در حال بیاشتهایی از داروهایی که از دانه گرده ساخته میشوند، استفاده میکنند.
دانه گرده بعنوان مکمل غذایی بکار میرود و از آن در رفع چین و چروک و لکههای صورت استفاده میگردد.
از داروهای مشهور میتوان به Prostaflor , Ofilorex اشاره کرد.
نیش زنبور از نیش زنبور عسل بعلت خاصیت قلیایی و اسیدی بودن آن در درمان بیماریها ، استفاده میکنند.
تولید مثل در کارگرها تنها اثری دیده میشود و ولی در ملکه به خوبی توسعه یافته است.
ملکه جوان 6 روز بعد از بیرون آمدن ، با یک زنبور نر جفتگیری میکند، اندامهای جفت گیری نر پاره شده و در کیسه تناسلی ماده باقی میماند و تا اینکه بعد از بازگشتن به کندو ، کارگرها آنرا از بین میبرند.
اسپرماتوزوئیدهایی که بدین صورت در کیسه ذخیره اسپرم ، جای میگیرد، بکار همه تخمهای لقاح یافتهای که ملکه خواهد گذاشت، بکار میرود.
تخمدانهای ملکه پر شده و شکم را پر میکند و ظرف دو روز ، شروع به تخم گذاری میکند.
از تخمهای لقاح نیافته ، زنبورهاینر (هاپلوئید 16 کروموزوم) و از لقاح یافتهها ، زنبورهای ماده (دیپلوئید و دارای 32 کروموزوم) تولید میشود.
تخمها تبدیل به لاروکرمی شکل کوچک فاقد پاها و چشم میشوند و از ژله شاهانه که توسط غدههای حلقی کارگران جوان تولید میگردد، تغذیه میکنند.
ولی لاروهای ملکه بیشتر به تغذیه شاهانه میپردازند و به همین جهت با سرعت زیاد بزرگ و تمایز مییابند.
دم لارو چندین بار ، پوست اندازی میکند روی سلول بوسیله موم پوشیده میشود.
و لارو در داخل آن قرار گرفته و شفیره نام دارد و دگردیسی را کامل نموده و به کمک آروارههای زبرین ، سرپوش حجره را پاره کرده و به شکل یک نوزاد جوان بیرون میآید.
بعد از عمل جفت گیری زنبوران نر ، به بیغذایی میافتند و میمیرند.
تیره شناسی زنبور حشرات جانورانی هستند که دارای سر ، سینه و شکم بوده و دارای یک جفت شاخک هستند دارای قطعات دهانی بوده و دارای سه زوج پاهای بندبند هستند و دو زوج بالدار هستند دارای قلب باریک میباشند.
تنفس آنها با لولههای نای منشعب و شاخه شاخه است.
دفع به کمک لولههای مالپیگی صورت میگیرد.
مغز در این جانوران از عقدههای مجتمع تشکیل شده و لقاح داخلی و جنس نر و ماده جداست.
تخم گذارند و رشد تخم تدریجی با دگردیسی است.
حشرات را به دو زیر رده بیبالان یا بیدگردیسان و زیر رده بالداران یا حشرات بالدار تقسیم میکنند.
حشرات بالدار به چندین راسته تقسیم میکنند که راسته زنبورها جزء بالداران نازک میباشد.
راسته نازک بالان ضمایم دهانی خردکننده و لیسنده دارند.
اغلب دارای چهار بالبند ولی بعضی بال ندارند.
بالها کوچک و غشایی و دارای چند رگبال است.
هنگام پرواز بالها با یکدیگر در هر طرف میپیوندد حیوانات ماده دارای اندام تخم گذارند و این اندام برای اره کردن ، خراشیدن یا نیش زدن میباشد.
لاروها شبیه گرم درخشنده و گاهی فاقد پا هستند.
شفیرهها معمولا در داخل پیله میباشند دگردیسی آنها کامل است.
عدهای از این جانوران زندگی اجتماعی و بعضیها زندگی انفرادی دارند.
بعضی لاروهای آنها به حالت انگلی زندگی میکنند.
دم درازان یا زنبور های جنگلی بدن آنها استوانهای شکل است زنبورهای درشتی میباشند، شکم آنها خاردار است و مادهها دارای اندام تخم ریز بلندی میباشند و لاروها در جنگلها و در روی درختان زندگی میکنند.
دله زنبوران بلندی آنها از 4 تا 38 میلیمتر میرسد اندام تخم ریز در این جانوران بلند است در تالسا تا 150 میلیمتر میرسد لاروها انگل پروانهها و سایر حشرات هستند و انگل داخلی یا خارجی میباشند بدن حیوان بالغ باریک و کشیده و رگبالهای آنها زیاد است شاخکهای آنها رشتهای و دارای مفصلهای زیاد است.
پشه زنبوران شبیه دله زنبوران ولی کوچکتر از آنها میباشند عادات و طرز زندگی آنها نیز شبیه نمونههای قبلی و بزرگی آنها کمتر از 3 میلیمتر است.
این جانوران معمولا در خارج از بدن میزبان به صورت شفیره درمیآیند تخمریز آنها بلند یا کوتاه است مثال آپانتلس گنگرگاتوس.
خلکی سیان زنبورهای کوچک و متوسطی میباشند شاخکهای آنها زانودار و خمیده است رنگ آنها سیاه یا فلزیست.
تعداد لاروها در دانهها یا ساقهها وجود دارند.
مازو زنبوران حشراتی کوچک و ریزند شکم آنها از طرفین فشرده است تخمها در بافتهای گیاهان مخصوصا در روی درخت بلوط گذاشته میشود و در اطراف لاروهای در حال رشد گالهای متورمی تولید میشود.
حیوان نر آن کمیاب و تولید مثل بکرزایی در آنها زیاد است.
سیه زنبوران حشراتی بزرگ سیاه رنگ و مو دارند لاروهای آنها انگل حشرات دیگرند مانند تیفیا.
طلا زنبوران پوست آنها رنگین است و دارای رنگهای مخصوص با جلای فلزی میباشد و سطح زیرین شکم آنها مسطح است.
لاروهای آنها در حجرههای لانه زنبورهای عسل و زنبورهای وحشی وجود دارند.
زنبوران این زنبور ها نیش میزنند و نیش آنها دردناک است.
مادههای جوان زمستان را در محل امنی میگذارنند و در فصل مساعد اقدام به تشکیل اجتماعی میکنند که یک فصل طول میکشد.
لانه آنها از مادهای شبیه این زنبورها نیش میزنند و نیش آنها دردناک است.
لانه آنها از مادهای شبیه کاغذ است که دارای شانههای افقی است و هر شانه شامل تعدادی حجره است که لاروها را دربر میگیرد.
کارگرها زیادند و نرها در اواخر تابستان از تخمکهای لقاح نشده تولید میشوند.
بالغها از نوش گلها یا شیره میوهها تغذیه میکنند.
گل مالان شکم در این زنبورها کشیده و طویل است و انتهای آن ستبر میباشد.
لانههای خود را از گل بر روی زمین میسازند و در آن شکاری نیش خورده جهت تغذیه لاروها قرار میدهند.
عسل زنبور نمایان این زنبورها در لانههای جداگانه ولی نزدیک به یکدیگر زندگی میکنند لاروها در حجرههای روبازند و هر روز حیوان بالغ به آنها غذا میدهد.
تک عسل زنبوران هر زنبور ماده یک لانه تهیه میکند و در آن تخم میگذارد و به لاروها نوش گلها و دانههای گرده میخوراند.
لانهها نزدیک یکدیگر قرار دارند.
مدخل بعضی از لانهها را یک زنبور نگهبان محافظت میکند.
کلان لبان در این زنبورها دارای سر پهن ، زبان دراز و آروارههای زبرین آنها تیز است در ساقه گیاهان و یا در چوب یا در زمین لانه میسازند و لانههای آنها محتوی نوش گلها و دانههای گرده است.
درودگران زنبورهای بزرگ و سیاه رنگ میباشند موهای روی بدن آنها کم است و آروارههای زبرین آنها قوی است و برای کندن حفره در چوبها جهت لانه سازی بکار میرود.
کلان عسلیان دارای اندازههای متوسط تا بزرگند.
روی بدن آنها موهای متراکم وجود دارد و زبان آنها طویل است و برای گرده افشانی شبدر و بسیاری از گیاهان خانواده غلات بکار میرود.
ملکههای جوان که زمستان را گذرانیدهاند اجتماعی را تولید میکنند که یک فصل طول میکشد و در این اجتماع ملکه تعدادی کارگر نرها وجود دارند.
این افراد در لانههای موش یا سایر جوندگان لانه میسازند و در لانه آنها حجرههای مومی برای دربرگرفتن لاروها و حجرههای عسل جهت انبار کردن غذا وجود دارد.
عسل زنبوران روی چشم این زنبورها کرک وجود دارد.
کارگرها دارای سبد یا زنبیل گرده در پشت پاها میباشند.
این زنبورها بومی دنیای قدیماند و نمونه آنها آپیس ملیفرا یا زنبور عسل معمولی میباشد که یکی از حشرات مفید میباشد.
زنبور عسل یکی از حشرات مفید میباشد که در تهیه عسل از آن استفاده میشود.
لوازم مورد نیاز برای زنبورداری کندو خصوصیات یک کندو ازورود زنبورهای مهاجم جلوگیری کند.
مقاوم در برابر اثرات مخرب نور خورشید و باران باشد.
مانع از نفوذ موریانه ها گردد.
اغلب کندوها چوبی هستند و رایج ترین آنها به نامهای مدرن یا ملی هستند.
قسمتهای مختلف یک کندو از پائین به با لا تخته تحتانی - طبقه - پنجره ملکه - قابها و زیرسازی آنها - صفحه جدا کننده - سرپوش ابزارآلات زنبورداری لباس کار زنبورداری - یک جفت پوتین یا چکمه خوب - یک جفت دستکش - توری جهت پوشاندن صورت - دودی یا دودکن - کاردک زنبورداری - کلاه - برسی یا شاه پر- قفس ملکه - بچه گیر - یک قوطی کبریت دودی یا Smoker زنبوران عسل تندخو به سادگی به زنبوردار اجازه خارج کردن عسل از کندو را نخواهند داد.
برای تخفیف دادن حملات آنها و یا اداره کردن زنبوران زمانی که کندو مورد بازدید قرار می گیرد از وسیله ای بنام دودی یا دود کن استفاده میشود.
برخی از دودکن ها از قلع و برخی از مس یا استیل ضد زنگ ساخته شده اند ویک دودکن باید دمنده قوی (ماق) و مخزن آتش مناسب داشته باشد.
بسته های مقوای نازک ،گونی کنف خشک و بخصوص پوسیده ،تکه های پارچه یا لباس پشمی کهنه ،چوب پوسیده و پهن گاو بهترین سوختها برای دودکن به حساب می آیند.
چند نکته راجع به زنبورداری 1-رنگ کندوها را اغلب به علت تشخیص بهتر آنها و انعکاس حرارت و جلوگیری از نفوذ گرما به داخل کندو سفید انتخاب می کنند.
2- فضای مورد نیاز برای فعالیت هر زنبور در کندو حدود 8 میلی متر می باشد.
3- زنبورها از رنگهای سیاه و قهوه ای خوششان نمی آید و در هنگام کار از بکار بردن وسایل این رنگی باید خودداری کرد.
آناتومی وانواع زنبور عسل زنبور عسل موجودی است که به صورت اجتماعی زندگی می کند و به دو صورت نر و ماده می باشد که ماده ها شامل ملکه و زنبور کارگر می باشند.
قسمتهای مختلف بدن یک زنبور سر: (چشمها- شاخک ها- ضمائم دهانی- مغز و غدد گوناگون ) سینه : ( بالها و پاها به آن اتصال دارند و مرکز حرکتی بدن زنبور است ) شکم: ( دستگاه گوارش – تنفس و گردش خون – نیش یا زوائد تولید مثلی است) چشمها: دوعدد چشم مرکب با چندین عدسی در دو طرف سر و سه چشم بسیار ساده کوچک بر روی فرق سر دستگاه گوارش شامل فک و خرطوم است .
کار فک یا ماندیبول mand_ible گزش، جویدن ، مکش و عمل لیسیدن آلت چنگ زدن به منظور: جمع آوری گرده – موم کاری – تمیز کردن کندو – جنگیدن – برداشت کردن و چیدن – کار با بره موم و تثبیت آن - پرستاری نوزادان انواع زنبور: هر کلنی شامل ملکه ، چند زنبور نر ، هزاران کارگر و نوزاد (تخم- لارو و شفیره می باشد.) ملکه:زنبور ملکه بزرگتر از زنبور کارگر و طویل تر از زنبور نر است و تنها یکبار جهت جفتگیری از کندو خارج می شود.وظیفه عمده ملکه تخم گذاری بوده و در طول اوج فصل پرورش نوزادان بین 1500 تا 3000 تخم می گذارند.
جفتگیری ملکه اصطلاحا این عمل را پرواز عروسی (Neptune) می گویند که 5 روز پس از خروج ملکه از سلول نوزادی اتفاق می افتد.ملکه به همراه بسیاری از زنبور های نر به پرواز در می آید او در ارتفاعات بالا پرواز کرده و تنها چند نر از 500 نر موفق به جفتگیری می شوند.
ارگان نرینه زنبور نر موفق, پس از جفتگیری شکسته و در ارگانلهای حیاتی ملکه گیر می کند و باعث مرگ زنبور نر می شود و ملکه 3 الی 4 روز بعد از جفتگیری تخمگذاری می کند.
زنبورنر:تنبل ترین زنبورهاست و تنها وظیفه آنها جفتگیری با ملکه است.
زنبور کارگر:کوچکترین و پرجمعیت ترین زنبوران عسل هستند و 98 درصد جمعیت کلنی را تشکیل می دهند .
وظایف یک زنبور کارگر عمل پاکسازی و نظافت - تغذیه و مراقبت از نوزادان - شان سازی - کمک کردن به ملکه - پرواز جهت یابی - تهویه کندو - وظایف محافظتی - جاسازی عسل ، گرده ، شهد و آب در سلولها - جلوگیری از غارت رقص زنبورچیست؟
رقص نیم دایره ای یا دم جنبان...: رقص نیم دایره که جهت آن به سوی بالا باشد بدین معنی است که غذای پیدا شده در جهت خورشید است.رقص نیم دایره که جهت آن به سوی پایین باشد بدین معنی است که غذای پیدا شده در خلاف جهت خورشید قرار دارد.رقص نیم دایره ای که در زاویه 60 درجه به چپ نسبت به خط عمود انجام می گیرد به کارگران می گوید که مسیر خود رادر 60 درجه به چپ در مسیر خورشید به منظورپیدا کردن غذا قرار دهند.رقص در زاویه 120 درجه به سمت راست نسبت به خط عمود به آنها می گوید راه خویش را در 120 درجه به سمت راست نسبت به خورشید قرار دهند.
تاریخچه ظهور و پیدایش زنبور عسل در کره زمین بدلیل جثه کوچک زنبور عسل، فسیل های این حشره به فراوانی سایر جانوران نمی باشد.
قدیمی ترین آثاروجود حشرات اولیه دردوره پیلوزوئیک pellozoic در حدود 400 میلیون سال قبل و در عهد دونین ( Devonian)مشاهده شده است ، زنبور عسل حشره نسبتاً جدیدی است که در عهد ژوراسیک jurasicدر دوره مزوزوئیک (Mesozoic) یعنی حدود 180 میلیون سال قبل پا به عرصه وجود گذاشته است درهمین دوره است که گیاهان گل دار و پرنده گان نیز ظاهر شده اند.
اجداد زنبورعسل بدون شک زنبورهای زرد و خرمایی (( غارتگر )) یا حشراتی مشابه آنها بوده اند که مانند زنبور های وسپایده (vespidae) ( زنبورهای سرخ و زرد) امروزی لانه های خود را در جاهای سر پوشیده بنا می کردند.زنبورهای زرد (غارتگر) امروزی گوشتخوار یا گندمخوار هستند.
زنبورهای اولیه و اجداد زنبورهای عسل فعلی نیز همین رفتار را داشتند .
با پیدایش گیاهان گلدار که منابع تازهً مواد غذایی، شهد و گرده گل در اختیار زنبور داران قرار گرفت و به دلیل سازش با محیط ،زنبوران توانستند تقریباً درتمام قسمتهای اروپا ، آسیا ، آفریقا، به جزء درصحرای خشک و کوهستانهای مرتفع که گیاهان مورد نیاز آنها در دسترس نبود ،انتشار یابند.انسانها احتمالاً آشیانه های زنبورهای وحشی را پیدا کرده و در مدت زمانی که زنبوران زنده بودند از عسل آنها استفاده می کردند زنبوران در حدود 4500 سال قبل از کندوها استفاده کرده و عسل آن را برداشت می نمودند.
جمع آوری عسل از آشیانه های اولیه(وحشی) در اوایل انسانها احتمالاً عسل را از آشیانه های وحشی در هر جایی که پیدا می کردند جمع آوری می کردند.
این عمل به غیر از مناطقی که پرورش زنبورعسل معمول گردیده هنوز نیز رایج است .
بعضی از حیوانات نیز آشیانه های زنبوران را مورد هجوم و غارت خویش قرار می دادند.
شامپانزه ها به نحوه استفاده از دست خویش برای برداشت عسل آگاهی یافته ,یاچوب نوک تیزی را به داخل آشیانه وارد کرده و پس از بیرون آوردن عسل آن را می خوردند.
بعد از پایان یافتن آخرین دوره یخ بندان(حدود 9000 سال پیش از میلادمسیح) ناحیه ای در اسپانیا به احتمال زیاد دارای بهترین آب و هوا بوده وچندین لوحه در مورد نحوه برداشت عسل در صخره هایی در آنجا پیدا شده است.
انواع مختلف زنبوران بدون نیش بومی مناطق گرم سیر ی می باشند و از بسیاری از آنها عسل برداشت می شود (اگر چه مقدار عسل تولیدی سالانه آنها کم است).آشیانه های آنها ممکن است در روی زمین و یا در روی درخت بوده باشند که به آسانی در دسترس انسانها هستند .
آنها نیش نمی زنند اگر چه می توانندمتهاجم را به انواع مختلف مورد اذیت و آزار قرار دهند ، ولی مانند زنبوران عسل مناطق گرمسیری ترسناک نیستند.
فلوکور یا فرهنگ عامه در مورد زنبور عسل بوجود آمدن خلق الساعه جانوران به عنوان یک واقعیت سالها مورد قبول آدمیان بود و خیال می کردند که زنبور عسل از اجساد گاو های مرده به وجود می آید.
بدون شک قفسه سینه اسکلت دام می توانست منطقه خوبی به عنوان کندو باشد.
بخصوص اگر روی آن را پوست پوشانیده باشد.
همین عقیده در میان آفریقایی ها رواج داشت ، با این تفاوت که آنها عقیده داشتند که زنبور عسل از جسد شیر به وجود می آید بر اساس داستانهای مردم آلمان زنبور عسل برای تولید موم برای کلیساها آفریده شده اند .
در افسانه مصریان ، زنبور عسل از خدای فتاب(( Ra))منشاً گرفته شده است .
زنبور عسل سمبل خدایان هندوها Krishna indera و vishna بود .در بعضی از قسمت های اروپایی تصور می شد که زنبور های عسل پیام آورانخدا می باشند و وجود آنها با مرگ و زندگی آدمیان در ارتباط است .
اگر عضوخانواده ای میمرد ، زنبوران عسل آن خانواده از آن آگاه بودند .
در این صورت کلنی را ترک می کردند ، می مردند و یا عسل نمی دادن .
مردمان ایرلند اسرار خود را برای زنبوران عسل فاش کرده و برنامه های آتی خود را با آنها در میان می گذاشتند اگر طرح آنها انجام شدنی بود زنبورها در کار تولید و ازدیاد عسل موفق بودند و اگر زنبورها وضع خوبی نداشتند طرح آنها نیز مو فقیت آمیز نمی شد هیچ وقت نباید بچه اول کندو ها را خرید بلکه باید آن را در مقابل جنسی معامله کرد.
آوردن بچه کندو به خانه و ملک اشخاص و مستقر شدن آنها آمد ندارد.
حتی در خواب دیدن بچه بیرون کردن زنبور عسل خبر دهنده وقوع مرگ در خانواده است نیش زدن زنبور عسل در خواب علامت آن است که دوستی به انسان خیانت می کند .
اگر خواب دیده شود که زنبور عسل برای شخص عسل تولید کرده است نشانه ان است که پولی به دست او خواهد رسید اگر زنبور عسل در حالت پرواز وارد خانه شده و خارج گردد نشانه شانس و آمد کار است ولی اگر بمیرد نشانه بد شانسی است اگر زنبور عسل را در دست نگه دارید مادامی که نفس را در سینه حبس کنید ، زنبور نیش نمی زند خواص درمانی زنبور عسل زنبور که نوعی از حشرات است دارای فوائد طبی می باشد.اگر زنبور بزرگ سرخ را بکوبند و با مقداری نمک طعام و عسل مخلوط کرده و بر برص یازخم ها و یا ورم های سرد مزاج بگذارند نافع می باشد زهر این زنبورها برای افرادی که ناراحتی عصبی سرد مزاج دارند بسیار نافع است وهنگامی که اینگونه افراد به وسیله این زنبورها گزیده می شوند به تجربه رسیده که ناراحتی آنان تقلیل می یابد مانند افراد فلج و سایر ناراحتی های سرد مزاج.
اگر بچه های این زنبور هارا سرخ کنند(بو بدهند)سپس مقدار 4 گرم از آنرا با مقداری فالوده سیب میل نمایند بدن را چاق می کند.
جهت تسکین درد محلی که این زنبورها گزیده اند باید اول محل را به شدت بمکند تا به هر مقدار که ممکن است از زهر خارج سازند سپس سرکه را با مقداری گل رس مخلوط کرده برمحل گزیدگی بگذارند ضمنا می توان عضو گزیده شده را برای تسکین درد مقداری در آبگرم قرار بدهند سپس از اب گرم بیرون آورده در آب خنک بگذارند درد تسکین پیدا می کند درباره گزش زنبور عسل و ورود زهر آن در بدن نوشته اند که برای افراد دارای ناراحتی های عصبی مفید است.
به علاوه زهر زنبور گرم مزاج است و برای ناراحتی های مزمن و سرد مزاج خوب است.افرادی را که زنبور در سال چند بار نیش می زند کمتر به مرض بهق و برص مبتلا می شوند.
ضمنا سم این حیوان در بهبودی بیماری ها کمک می کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند.
افرادی که در برابر زهر زنبور حساسیت دارند با واکسینه کردن خود حساسیت ارثی خود را زایل سازند و در غیر اینصورت باید خود را در معرض گزش زنبور قرار ندهند.
پزشکان قدیم برای مداوای سکسکه هایی که با داروهای معمولی خوب نمی شده اند لانه زنبور معمولی را پودر کرده و پودر حاصل را با مقداری شکر به بیمار می خورانیده اند که در اکثر مواقع سبب قطع سکسکه می شده است.
معرفی کردن ملکه جدید به کلنی گاهی پیش می آید که مجبور به تعویض ملکه می شوید.
در این زمان شما چند کار میتوانید انجام دهید: 1 – گاهی پیش می آید که زنبورهای کلنی خود نیاز به تعویض ملکه را حس می کنند.
در این هنگام آنها اقدام به پرورش ملکه نموده و ملکه را از بین می برند.
در این صورت نیاز نیست که شما کاری انجام دهید زنبورها خود بصورت غریزی و خودکار این کار را انجام داده اند.
2 – در صورتی که شما خواسته باشید این کار را انجام دهید بایستی کلنی را یتیم کنید یعنی ملکه را از بین ببرید .
در این حالت در صورتی که در کندو تخم روز وجود داشته باشند زنبورها اقدام به پرورش ملکه می نمایند .
در صورت عدم وجود تخم روز در کلنی بایستی یک کادر تخم روز به کندو داد تا زنبورها اقدام به پرورش ملکه نمایند.
در دو روش بالا زمان کمی طولانی می شود یعنی مدت زمان پرورش ملکه به مدت زمان افزوده میشود و زمانی که ما خواسته باشیم که سریعا به کندو ملکه معرفی کنیم و شروع به کار کند بهتر است که از روشهای زیر استفاده شود .
1 – از کندویی دیگر ملکه بگیریم و این زمانی است که خودمان در زنبورستان اقدام به پرورش ملکه نماییم .
2 - ملکه را از بیرون خریداری نماییم.
برای معرفی کردن ملکه جدید به کلنی بایستی از قبل اقداماتی را انجام داد که در زیر به آن اشاره می شود.
1 - 24 ساعت قبل از معرفی ملکه جدید باید کندو را یتیم کرد و در صورتی که در کندو شاخون و جود دارد باید آنها را از بین برد چون در صورتی که در کندو شاخون وجود داشته باشند از پذیرش ملکه امتناع می کنند.
2 - قفس ملکه در دو طرف درهایش پلمپ شده است و بایستی آنها را بشکنیم .
3 - در داخل قفس معمولا 3 تا 4 زنبور کارگر را برای تغذیه ملکه قرار میدهند که باید این کارگران را بیرون کرد .
4 – قفس را در وسط کادرها قرار میدهیم .
یک طرف قفس از خمیر شکر پر شده است که در صورتی که کلنی ملکه را بپذیرد خمیر شکر را خورده و ملکه را آزاد می کنند .
48 ساعت پس از معرفی ملکه باید کندو را بازدید کرد و از پذیرش ملکه توسط کلنی مطمئن شد .
زنبورهای کارگر کارگران از نظر جثه کوچکترین ولی فراوان ترین افراد در یک کلنی هستند .
این حشرات ماده های از لحاظ جنسی ناقصی هستند که در شرایط عادی قادر به تخمگذاری نیستند .
اگر در یک کلنی برای مدت حدود 10 روز ملکه بعللی وجود نداشته ، تخم و لارو جوان نیز وجود نداشته باشد تخمدانهای بعضی از کارگران فعال شده و تخم های زیادی را به طور نامنظم در داخل سلولها می گذارند .
تخمهای کارگران بعلت عدم آمیختن با اسپرم ، بارور نشده و به نر تبدیل می شوند و در این حالت اصطلاحا می گویند که کندو نر ریز شده است .
در بین آنها زندگی اجتماعی به قدری خوب توسعه پیدا کرده که هیچ یک از آنها زندگی انفرادی ندارند و عملا تمام فعالیتهای کندو بوسیله کارگران صورت می گیرد.
برای روشن شدن وظیفه زنبوران کارگر در طول دوران زندگی ، ابتدا زنبورهای کارگر را به دو دسته ، زنبوران کندو و زنبوران مزرعه تقسیم نموده و به طور خلاصه به شرح فعالیتهای هر دسته می پردازیم.
زنبوران کندو زنبوران عسل کارگر به طور طبیعی و عادی پس از خروج از سلولها تا مدت سه هفته در داخل کندو مانده و وظایف مختلفی را متناسب با سن خود انجام می دهند .
در سه روزه اول زندگی وظیفه کارگران تمیز کردن سلولهایی است که به تازگی خود و یا سایر زنبورها از آن خارج شده اند .
بین 3 تا 6 روزگی غذا دادن به لاروهایی که سن آنها بیشتر از سه روز است بعهده این زنبورها است .
وظیفه بعدی زنبوران کارگر یعنی در سن 6 تا 12 روزگی ، غذا دادن به لاروهای جوان کمتر از سه روز است.
در هفته سوم زنبورهای کارگر وظایف بیشتری به شرح زیر انجام می دهند: 1- تمیز کردن کندو از مواد خارجی و زنبورهای مرده 2- بسته بندی گرده های گل در سلولها 3- ترشح موم و ساختن لانه های مومی 4- بستن سلولهای پر شده از عسل و یا سلولهایی که در آنها لارو تنیده است 5- گرفتن شهد گل از زنبوران مزرعه 6- تبدیل شهد گل به عسل 7- کاربرد بره موم 8- تغذیه و مواظبت از ملکه 9- محافظت از کندو زنبوران عسل در سن 18 تا 21 روزگی بیشترین مقدار زهر را در کیسه زهر خود داشته و وظیفه آنها محافظت از کندو است.
زنبوران مزرعه پس از گذشت سه هفته از عمر زنبوران عسل کارگر ، ابتدا پرواز تمرینی شروع شده و سپس پرواز اصلی برای آوردن غذا شروع می شود .
زنبوران عسل کارگر بر حسب نیاز کندو ، مواد مورد احتیاج خود را به کندو می آورند.
عده ای از زنبورها شهد گل ، برخی گرده گل ، تعدادی آب و معدودی بره موم جمع آوری می کنند .
اگر یک زنبور را از ابتدای تولد تا انتهای مرگ عادی اش مورد مطالعه قرار دهیم فعالیتهایی را که بر حسب سن خود انجام می دهد عمدتا به شرح زیر است: 1 تا 3 روزگی تمیز کردن سلولها 3 تا 6 روزگی تغذیه کردن لاروهای مسن تر (بیش از سه روزگی)