دانلود تحقیق چگونگی اسکن قلب

ساختمان و عملکرد قلب  

الف- ساختمان قلب (آناتومی )   

انسان می تواند در غیاب بافت مغز زنده به حیات بیولوژیک خود ادامه دهد

(مثلا در افراد دچار مرگ مغزی) ولی مرگ قلبی همیشه مساوی است با

مرگ قطعی. پس می توان گفت قلب مهمترین عضو حیاتی بدن است.

این عضو مخروطی شکل بصورت کیسه ای عضلانی تقریبا در وسط فضای

سینه( کمی متمایل به جلو و طرف چپ) ابتدا در دل اسفنج متراکم و

وسیعی مملو از هوا یعنی ریه ها پنهان شده و سپس توسط یک قفس

استخوانی بسیار سخت اما قابل انعطاف مورد محافظت قرار گرفته است.

ابعاد قلب در یک فرد بزرگسال حدود 6x9x12 سانتیمتر و وزن آن در آقایان

حدود 300 و در خانم ها حدود 250 گرم(یعنی حدود 0.4 درصد وزن کل بدن)

می باشد. قلب توسط یک دیواره عضلانی عمودی به دو نیمه راست و چپ

تقسیم می شود. نیمه راست مربوط به خون سیاهرگی و نیمه چپ مربوط

به خون سرخرگی است. هر یک از دو نیمه راست و چپ نیز مجددا بوسیله

یک تیغه عضلانی افقی نازک تر به دو حفره فرعی تقسیم می شوند.>

حفره های بالایی که کوچکتر و نازک تر هستند بنام دهلیز موسوم بوده و

دریافت کننده خون می باشند. حفره های پایینی که بزرگتر و ضخیم ترند

بطن های قلبی هستند و خون دریافتی را به سایر اعضاء بدن پمپ می

کنند.

پس قلب متشکل از چهار حفره است : دو حفره کوچک در بالا (دهلیزهای

راست و چپ ) و دو حفره بزرگ در پایین(بطن های راست و چپ).

ب- عملکرد قلب (فیزیولوژی)   

قلب مانند تلمبه ای خون تازه (خون سرخرگی) را تا دور دست ترین نقاط

بدن فرستاده و سپس خون استفاده شده(خون سیاهرگی) را مجددا جهت

پالایش در ریه ها و کلیه ها به سوی خود باز می گرداند. هر نوبت فعالیت

قلبی حدود 0.8 ثانیه طول می کشد و مرکب از دو مرحله

انقباض(سیستول) به مدت 0.27 ثانیه و استراحت (دیاستول) به مدت 0.54

ثانیه است. بنابر این در حالت طبیعی در هر دوره فعالیت قلبی ، زمان بی

حرکتی و استراحت قلب دو برابر زمان انقباض آن است. قوای محرکه یا

تلمبه قلب در اصل در طرف چپ(بطن چپ) این عضو قرار گرفته و بطن

راست با پمپاژ ضعیف خود، تنها ارتباط قلب و ریه ها را جهت تبادل گازی

برقرار می کند. لذا ضخامت جدار و قدرت انقباضی بطن چپ چند برابر بطن

راست بوده و علائم بیماریهای قلبی نیز عمدتا مربوط به اختلالات موجود در

بطن چپ هستند. در بسیاری از آزمایشهای تشخیصی قلب و عروق، از

جمله اسکن قلب مطالعه و بررسی بطن چپ ، هدف اصلی آزمایش را

تشکیل می دهد. با هر ضربان قلب حدود 100 میلی لیتر خون توسط بطن

چپ به طرف اعضاء بدن رانده می شود.

حجم خون پمپ شده به اعضاء بدن در یک روز بالغ بر 000/10 لیتر و در یک

عمر متوسط ، بیش از 250 میلیون لیتر می باشد!

ج- سرخرگهای کرونر قلب 

خون رسانی به عضله قلب( که میوکارد نام دارد) توسط سیستم گردش

خون کرونر(اکلیلی یا تاجی) تأمین می شود. این سیستم از دو سرخرگ

اصلی کرونر چپ (LMCA) و کرونر راست ( RCA ) و انشعابات آنها (LAD، LCX ، PDA ، OM ها و ...)

 تشکیل شده است . مقدار جریان خون سیستم سرخرگی کرونر حدود 225

میلی لیتر در دقیقه است. البته در شرایط خاص (فعالیتها و هیجانهای روحی)

 همراه با بالا رفتن سرعت ضربان قلب و افزایش حجم خون خارج

شده از این عضو، جریان خون سرخرگهای کرونر نیز تا حد 6-4 برابر افزایش

می یابد.

بیماری سرخرگهای کرونر قلب  (CAD)

امروزه بیماری سرخرگهای کرونر قلب، شایعترین عامل مرگ و میر در جهان

را تشکیل می دهد. لذا باید کوچکترین ناراحتی قلبی را جدی گرفت و قبل از

پیشرفته شدن آن ، برای تشخیص و درمان بیماری اقدام نمود. حملات قلبی

در نزدیک به 1.3 موارد بطور ناگهانی و برای نخستین بار، بدون وجود آگاهی

قبلی شخص از بیماری زمینه ای خود اتفاق می افتند.

اگر شما مردی هستید با سن بالاتر از 40 سال و یا یک خانم بالای 45 سال،

در صورت داشتن حداقل 2 مورد از عوامل خطر(Risk Factor) نامبرده در زیر،

لازم است خود را از نظر بیماری سرخرگهای کرونر قلب مورد بررسی قرار

دهید:

1- سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی (وجود بیماری قلبی در بستگان جوان تر از 55 سال)

2- سبک زندگی کم تحرک (از نظر فیزیکی)

3- دیابت قندی

4- کلسترول بالا

5- فشار خون بالا

6- مصرف دخانیات

7- بالا بودن وزن

البته بعضی عوامل دیگر نظیر فشارهای روحی- عصبی نیز در بروز این

بیماریها نقش دارند. مثلا افراد بسیار پر کار ،پر مسئولیت، عجول، عصبی،

کسانی که در زمانی کوتاه چندین کار را بطور یکجا و با هم انجام می دهند،

افراد بسیار کمال گرا که از خود انتظاراتی به مراتب بالاتر از امکانات و

توانایی های خود دارند بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلاء به بیماریهای

قلبی قرار دارند.

آقای دکتر کنون ، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد می گوید:

( بسیاری از مردم تصور می کنند که قلب دائما کار می کند ولی در حقیقت

بعد از هر ضربان انقباضی، استراحت معینی برای قلب وجود دارد. وقتی که

بطور متوسط در هر دقیقه 70 بار نبض می زند معنایش این است که قلب

فقط 9 ساعت از 24 ساعت را کار کرده و 15 ساعت بقیه را استراحت می

کند مثل قلبتان همیشه قبل از احساس خستگی استراحت کنید.)

علائم بالینی بیماری سرخرگهای کرونر    (بیماری ایسکمیک قلب)

ناگهان دچار درد قفسه سینه می شوید و موجی از ترس وجود شما را فرا

می گیرد . به اندازه کافی درباره این درد شنیده اید تا آن را خطر ناک بدانید.

اما قبل از آنکه دچار وحشت شوید یک مسأله را در نظر داشته باشید : در

فیلمهای تلویزیونی درد قفسه سینه همیشه نشانه حمله قلبی است اما در

زندگی واقعی آنقدر هم خطرناک نیست. گرچه همیشه باید خطرناکترین

علت را برای آن در نظر داشت. امروزه بیشتر از 50 علت برای درد قفسه

سینه شناخته شده که بسیاری از آنها چیز مهمی نیستند و اصلا درمانی

لازم ندارند.

درد واقعی قلب که پزشکان به آن آنژین صدری (Angina Pectoris) می

گویند ویژگی های خاصی دارد. دردی است در ناحیه وسط سینه که همراه

با احساس فشار و گرفتگی توصیف می شود. معمولا این درد، دردی

خنجری و لحظه ای نیست بلکه بتدریج ایجاد شده و کمتر از 20 دقیقه طول

می کشد. با فعالیت تشدید و با استراحت یا با خوردن قرصهای

نیتروگلیسیرین تسکین می یابد.

ممکن است به گردن، فک پایین، شکم،شانه و بازوها (بخصوص بازوی چپ)

تیر بکشد. در آنژین صدری رسوب چربی در درون سرخرگهای کرونر قلب،

مجرای آنها را تنگ کرده است. این بیماری که به بیماری تصلب

شرایین(Altherosclerosis) معروف است بطور تدریجی از دوران نوجوانی

آغاز شده و در اثر کاهش جریان خون عضله قلب، آن بخش از عضله را دچار

کمبود اکسیژن و در نتیجه درد می کند. آنژین صدری اصولا در هنگام فعالیت

یا لحظات هیجان روی می دهد یعنی در مواقعی که کار قلب افزایش یافته و

نیاز آن به خون غنی از اکسیژن بیشتر شده است. سایر عوامل زمینه ساز

عبارتند از: مواجه شدن با هوای سرد، پر خوری و خوردن غذاهای سنگین،

مناسبات زناشویی و یبوست.

آنژین صدری در حین فعالیت، یک حالت اورژانس نیست اما یک زنگ خطر

است. فرض کنید که مجرای داخلی یکی از سرخرگها بسیار باریک شود یا

لخته ای خون، آن را کاملا مسدود سازد. در این صورت بخشی از عضله قلب

می میرد (آنفارکتوس قلبی). روی دادن چنین حالتی حمله قلبی نام دارد.

درد حاصله شبیه آنژین صدری است اما طولانی تر وشدید تر و اغلب همراه

با سرگیجه، حالت تهوع، تنگی نفس و تعریق. اگر این علائم را پیدا کردید

منتظر خوب شدن آن ننشینید. فورا به اورژانس پزشکی مراجعه نموده و از

تخریب بیشتر قلب خود پیشگیری کنید.

اسکن پرفیوژرن میوکارد (اسکن قلب)   

یک گروه از روش های تشخیصی دقیق و آسان بیماری سرخرگهای کرونر

قلب (CAD)، آزمایشهای پزشکی هسته ای می باشند که بی تردید

مهمترین و متداول ترین نوع آنها تصویربرداری (اسکن) پرفیوژن میوکارد

است، همان آزمایشی که بخاطر آن به این مرکز مراجعه نموده اید.

این آزمایش ، زیر مجموعه ای استاز دانش نوپای پزشکی هسته ای

(Nuclear Medicine) که یکی از رشته های تخصصی جدید پزشکی است.

در اینجا با بهره گیری از یک ماده رادیو اکتیو بی خطر ، خون رسانی به عضله

قلب در دو حالت ورزش و استراحت بطور جداگانه مورد بررسی دقیق

(اسکن) قرار می گیرد. همانگونه که قبلا ذکر گردید علائم بیماری در

سرخرگ های کرونر قلب غالبا در هنگام فعالیت بیمار ظاهر می شوند و

معمولا در حالت استراحت مشکلی وجود ندارد (مانند خودروی معیوبی که

بطور کلی سوخت ناکافی به موتور آن می رسد و در سرعتهای معمولی

سالم به نظر می رسد ولی در سرعتها و شیبهای بالا دچار اختلال می

شود). بنابراین برای بررسی دقیق تر و واقعی تر وضعیت خون رسانی به

عضله قلب بهتر است قلب را در شرایط فشار بررسی کنیم تا آن منطقه که

دچار افت نسبی جریان خون (ایسکمی) به علت تنگی سرخرگی است خود

را بهتر نشان دهد . در این صورت با کشف منطقه مبتلا به افت جریان خون ،

بطور غیر مستقیم سرخرگ مبتلا به تنگی  را شناسایی کرده و با درمان

بموقع تنگی ، از پیشرفت بیماری و خطرات بعدی پیشگیری خواهد شد.

بنابراین اسکن قلب باید بطور توأم با آزمون ورزش انجام شود. آزمون ورزش

که حداکثر نیم ساعت بطول می انجامد یا با دوچرخه و یا با دستگاه تردمیل

( Treadmill) به عمل میآید.