دموکراسی دیجیتالی Digital Democracy
دموکراسی دیجیتالی Digital Democracy، امروزه به عنوان یک مفهوم جدید در عرصه جامعه اطلاعاتی information society در هزاره سوم، پدیدار شده است. استفاده از نهاده های متنوع فناوری اطلاعات و ارتباطی روز برای تعمیق و تقویت و تحکیم ساختار دموکراسی و ارائه آن با نمودهای نوین به جامعه مخاطبان شبکه وند، رفتار سازمانی دموکراسی دیجیتالی را تشکیل می دهد. سایبر دموکراسی ابزار ممتازی در جهت معرفی ظرفیت ها و پتانسیل مولفه های دموکراسی یک کشور است و امروزه با شاهراه جهانی اطلاع رسانی اینترنت، این امر به وضوح قابل درک است. یکی از شاخص های عمده و اثربخش در گسترش دموکراسی دیجیتالی، سایت های رسمی دولت ها در اینترنت است. جامعه یک میلیارد کاربری وب، حجم مخاطب کمی برای اطلاع رسانی فراگیر و چند وجهی دولت ها در سرزمین دیجیتال نیست. باید از این ظرفیت استفاده کرد و با استفاده از ابزارها و فرآیندهای آزاد در آن در تبلیغ برنامه های رسمی به ۱۵ درصد از جمعیت فعال و باسواد کره زمین، بیش از پیش استفاده کرد. اگر چه بیش از ۱۰۰۰ سایت دولتی ایران در وب، با برنامه ای نامشخص و عدم مستندسازی فرآیند اطلاع رسانی دیجیتالی سازمان مطبوع خود، به کار مشغول هستند، اما سایت های سفارتخانه ای ایران در اینترنت که به طور مستقیم، مورد بازدید حجم زیادی از مخاطبان غیر ایرانی کشورمان در خارج از کشور، قرار می گیرند، نباید از معضلات پایگاه های رسمی ایران در وب، برخوردار باشند.
معضلات سایت های سفارتخانه ای
در یک نگاه کلی به بیش از ۲۰ سایت مرتبط به نمایندگی های ایران در خارج از کشور، ۶ معضل اصلی و واحد در این پایگاه ها قابل مشاهده است که امیدواریم، حتی اگر مرکز مدیریت سایت های دولتی ایران راه اندازی نشد، شورای عالی فناوری اطلاعات وزارت امور خارجه، برای رفع این نابسامانی ها، با تشکیل کمیته نظارتی بر فرآیند اطلاع رسانی دیجیتالی این وزارتخانه، اهتمام ورزد. مهمترین چالش های سایت های سفارتخانه ای ایران در وب به این شرح است:
۱ عدم مستندسازی یک برنامه منسجم برای طراحی، راه اندازی و به روزرسانی این پایگاه ها.
۲ عدم استفاده از دامنه domain مناسب و به خصوص پسوند extension شایسته پایگاه های سفارتخانه ای.
مثلا salamiran.org، به هیچ وجه شایسته سایت سفارتخانه ایران در تورنتو نیست.
۳ عدم معرفی جامع پتانسیل ها و ظرفیت های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جمهوری اسلامی به عنوان یکی از تمدن های تاریخ در تارنماهای رسمی ایران در وب.
۴ فقدان اطلاع رسانی چند زبانه، مالتی مدیا و تخصصی در کشورهای مقصد.
۵ نبود برنامه الکترونیکی جامع برای فرآیند صدور ویزا از طریق وب سایت های سفارتخانه ایران. امری که در سایت های سفارتخانه های اروپایی مستقر در ایران حداقل، در حال انجام است.
۶ قرارگیری بر روی میزبان host های غربی که هر لحظه امکان suspend کردن سایت را فراهم می کنند.
۲۱ سایت در یک نگاه
جهت بررسی اجمالی پایگاه های سفارتخانه ای ایران در وب، به ۲۱ مورد از این مراکز وبی، مراجعه کردیم. ماحصل بررسی کلی نگارنده را در ادامه می خوانیم. امیدواریم، در راستای نیل به دولت الکترونیک و فراگیر شدن ضریب اثربخشی اطلاع رسانی دیجیتالی ایران در وب، دولت نهم بیش از پیش به سازمان گسترده اطلاع رسانی الکترونیکی خود بها دهد.
۱ سایت سفارت ایران در پاریس: سایت سفارت ایران در فرانسه، در نشانی http://amb-iran.fr/index.php قرار دارد و بی شک، یکی از برترین سایت های سفارتخانه ای ایران در وب به شمار می آید. این پایگاه که پتانسیل های اطلاع رسانی خیلی خوبی ارائه کرده است، نمونه ارزنده ای برای دیگر سایت های سفارتخانه ای کشور در وب است. توجه به ارتباط الکترونیکی مخاطبان با مسئولان سفارت و اطلاع رسانی صوتی، تصویری و متنی اخبار ایران و فرانسه، ازجمله قابلیت های قابل توجه این سایت است.
۲ سایت حفاظت منافع ایران در آمریکا: این پایگاه که در آدرس: http://www.daftar.org/far/default.asp قرار دارد، از وضعیت نابسامانی برخوردار نیست. اما با وجود میلیون ها ایرانی مقیم آمریکا، حفاظت از منافع ایرانیان به هر صورت، باید بازتاب اینترنتی در این سایت داشته باشد که فعلا دردسترس نیست. خبرنامه های منتشره در این سایت که در آدرس: www.daftar.org/forms/socialaffairs/resaneh10.pdf قرار دارد، الگوی تعاملی خوبی برای سایت و مخاطبان آن است.
۳ سایت سفارت ایران در مالزی: در قیاس با سایت های سفارتخانه ای مالزی در وب سایت ایران در این کشور، منعکس کننده خوب ظرفیت های ایران برای مردم مالزی نیست. آن هم کشوری که به عنوان یکی از قدرت های آی تی آسیا مطرح است. به هر حال این سایت در http://iranembassy.com.my ارائه شده است. بارگذاری خوب و به روزرسانی مرتب مطالب پایگاه، سایت سفارت ایران در مالزی را می تواند یکی از عناصر مارکتینگ اینترنتی ایران برای گردشگری الکترونیکی کند.
۴ سفارت ایران در لاهه: سایت ایران در لاهه، در بارگذاری مطالب فرآیند خوبی را در پیش نگرفته است و نوع تصاویر و چیدمان مطالب سایت، روند حرفه ای ندارد. از سویی، به دلیل موقعیت خاص زبانی هلند، ارائه ورژن های زبانی مختلفی از پایگاه ضروری تصور می شود. این سایت در http://www.iranianembassy.nl قرار دارد.
۵ سفارت ایران در پکن: کشور یک میلیارد و دویست میلیونی چین، بهترین فرصت گردشگری دوجانبه برای ایرانیان و چینی ها است. این که چقدر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشورمان به جذب گردشگر از این کشور اقدام کرده است، خیلی نمودهای آشکاری حداقل در بعد اطلاع رسانی الکترونیکی در سایت سفارت، مشاهده نمی شود. سایت بیش از آن که چینی باشد، فارسی و انگلیسی است که باید این رویه اصلاح شود. این سایت در http://www.iranchina.org قرار دارد.
۶ سفارت ایران در توکیو: سفارت ایران در ژاپن، برای چندمین بار تغییر آدرس داده است. نشانی قبلی سایت ایران در آدرس: http://www2.gol.com/users/sjei/ قرار داشت که اکنون به www.iranembassyjp.com تغییر یافته است. برخلاف رسم سایت های سفارتخانه ای که از پسوند ملی کشور مقصد استفاده می کنند، سایت رسمی ایران در توکیو از پسوند کام استفاده کرده است و پایگاه، خیلی در اطلاع رسانی قابلیت های ایران به ژاپنی ها و همچنین مسائلی که ایرانیان در این کشور با آن روبه رو هستند، مطالب اجرایی ارائه نکرده است.
۷ سفارت ایران در جاکارتا: پایگاه ایران در جاکارتا، چند سالی است که طراحی و راه اندازی شده است و وضعیت قابل قبولی دارد. پرجمعیت ترین کشور جهان از لحاظ تعداد مسلمان، فرصت ایده آلی برای ایران جهت تحکیم و تقویت روابط اقتصادی سیاسی و فرهنگی می باشد. سایت سفارت ایران در اندونزی، باید این فرصت را غنیمت شمارد. برای کسب اطلاع به http://www.iranembassy.or.id مراجعه کنید.
8 سفارت ایران در کپنهاگ: سایت سفارت ایران در دانمارک، گویا بیشتر برای ایرانیان طراحی شده است تا دانمارکی های علاقه مند به ایران. به هر حال مثل دیگر سایت های سفارتخانه ای، اطلاع رسانی قوی پتانسیل های اقتصادی و فرهنگی ایران در این سایت انجام نشده است. اما گرافیک و چیدمان مطالب و لینک های خوب سایت، باعث نمی شود که ما از این پایگاه کم انتقاد کنیم. این پایگاه در www.iran-embassy.dk/fa/index.htm در دسترس است. این پایگاه از نادرترین سایت های ایرانی است که پیام سفیر آقای دانیالی را به زبان فارسی در ایندکس سایت قرار داده است و فرمی آن لاین برای ارتباط با مسئولان سفارت تعبیه نکرده است.