مقدمه
امروزه برای هر نوع حرکت آگاهانه و هدفمند در بازارهای بینالمللی در راتسای افزایش سهم بازار و توسعه صادرات ، بازاریابی اندیشیده ضرورت خاص خود را دارد. عرضه محصولی خوب با قیمتی مناسب ، بکارگیری روشهای مطلوب توزیع، استفاده از تبلیغات آگاهکننده و هدفمند و از همه مهمتر شناسائی رقبا، فرصتها و تهدیدهای محیطی، از لازمهها و عناصر موثر در کسب سهم مناسب در تجارت جهانی میباشد. رساله حاضر در راستای هدف فوق تحت عنوان "بررسی تطبیقی شیوههای بازاریابی صادرات گل های تزئینی ایران با رقیب عمده (هلند)" انتخاب شده است که به شناسائی و ارزیابی الگوها، روشها و شیوههای بازاریابی گل و گیاهان زینتی کشور ایران و هلند در یک بازار ثالث پرداخته است و از طریق تجزیه و تحلیل تطبیقی آنها، بمنظور توسعه صادرات گلهای تزیینی ایران در بازارهای جهانی خصوصا بازار کویت ، اقدام به الگوبرداری از شیوههای اثربخش بازاریابی کشور هلند که در ردیف اولین صادرکننده گل و گیاه در جهان بوده و 68 درصد از سهم بازار جهانی گل و گیاه را به خود اختصاص داده است ، نموده است . ساختار پایاننامه مشتمل بر شش فصل است ، بطوریکه فصلهای اول و دوم به ترتیب تحت عناوین کلیات و مباحث و موضوعات تئوریک در برنامهریزی بازاریابی بینالمللی میباشد که اطلاعات فصول مذکور از طریق مراجعه به منابع اطلاعات ثانویه جمعآوری گردیده است . فصل سوم به بررسی و ارزیابی موقعیت و شیوههای بازاریابی صادرات گل های زینتی هلند پرداخته است که نحوه مدیریت بازاریابی، روشهای رقابتی و آمیختههای بازاریابی این کشور را در بازار کویت توسط مشاهده، پرسشنامه و رجوع به اطلاعات ثانویه، مورد شناسایی قرار داده است . فصل چهارم شیوههای بازاریابی صادرکنندگان گلهای زینتی ایران را در کشور کویت مورد بررسی قرار داده و از طریق مشاهده پرسشنامه و مصاحبه، نقاط قوت و ضعف بازاریابی گل های زینتی ایران را در بازار مذکور، مشخص نموده است . فصل پنجم به بیان طرح تحقیق و فرضیههای اصلی و فرعی و تجزیه و تحلیل آماری دادهها پرداخته است . در فصل ششم به بررسی و ارزیابی نتایج حاصل از آزمون فرضیهها و مقایسه بین دو شیوه بازاریابی صادرات گلهای تزئینی کشور ایران و هلند اختصاص یافته است که نشانگر آن است که صادرکنندگان ایرانی برخلاف صادرکنندگان هلندی، به فاکتورهای قیمت ، بستهبندی، تبلیغات ، ترویج فروش و ... در بازار کویت توجه کاملی نداشته و از خصوصیات بازار مصرفکننده اطلاع چندانی ندارند و در عین حال دستاندرکاران دولتی و خصوصی که در امر تولید و صادرات گل و گیاه مشغولند به تشکیلات زیربنائی همچون پایانههای صادراتی و مجتمعهای تولید گل (دهکدههای گل و گیاه) و سیستمهای اطلاعرسانی که میتوانند در راستای افزایش سهم بازار گل و گیاه ایران در بازارهای جهانی نقش بسزائی داشته باشند عنایت کافی نداشته و سرمایهگذاری لازم را در این موارد ننمودهاند و این در حالی است که هلند موفقیت خود را در بازارهای جهانی مرهون سیستم حراج، پایانههای صادراتی و شبکههای اطلاعرسانی و ... میداند. در آخر با توجه به نتایج بدست آمده از تحقیق، به صادرکنندگان پیشنهاد شده است تا به کیفیت محصول، بستهبندی گل و گیاه، شرایط فروش شرکت و برگزاری نمایشگاههای تخصصی خارجی و داخلی و ...، به عنوان استراتژیهای کوتاه و میانمدت توجه لازم نموده و به دستاندرکاران تولید و صادرات کشور و از جمله دولت پیشنهاد گردیده است که در راستای توسعه بخشهای زیربنائی و متعاقب آن توسعه صادرات این محصول، اقدام به تاسیس پایانههای صادرات گل و گیاه، مجتمعها و دهکدههای گل و گیاه و سیستم فراگیر قیمتگذاری به تاسی از کشور هلند و شبیه به سیستم حراج یا مزایده کشور مذکور نماید که البته پیشنهادات مذکور، در یک برنامهریزی بلندمدت استراتژیک میبایست مدنظر مبادی زیربط و صاحبنظران قرار گیرد.
رز پر طرفدارین گل ایرانی
کشور ایران از زمانهای بسیار دور درزمینه پرورش گل فعالیت داشته است، چهار فصل بودن و هوای معتدلی که در ایران وجود دارد به این امر دامن زده و باعث شده تا اکثر گلها قابلیت پرورش در ایران را داشته باشند.
کشور ایران از زمانهای بسیار دور درزمینه پرورش گل فعالیت داشته است، چهار فصل بودن و هوای معتدلی که درایران وجود دارد به این امر دامن زده و باعث شده تا اکثر گلها قابلیت پرورش در ایران را داشته باشند.
به طور مثال در مناطق شمالی کشور گلهای آتشین، در مناطق کویری گلهایی از قبیل رز در رنگهای مختلف و گل محمدی پرورش مییابد و درمناطق کوهستانی گلهایی مانند لاله وحشی میروید.
گل در اکثر کشورهای جهان نمادی از عشق و محبت است در روز ولنتاین که روز مهر و پیوند عشاق است، رز قرمز نمادی برای این روز محسوب میشود و زوجهای جوان به یکدیگر رز قرمز هدیه میدهند. در ایران حتی گلهایی که در مناطق حارهای میروید مانند ارکیده و آنتریوم و استرلیزیا هم پرورش داده میشود این امر باعث شد تا ایران پس از هلند و چین به عنوان سومین کشور پرورش دهنده گل در جهان مطرح شود .
در ایران پرورش و فروش گل به صورت حرفهای ایجاد شده است و بسیاری از موسسات کشاورزی اقدام به پرورش گل و صادر به کشورهای جهان میکنند، این موسسات بایستی در عضویت سازمان جهانی اینترفلورا باشند تا بتوانند به نقاط مختلف جهان گل صادر کنند، به طور کلی گل در ایران از طریق سه روش تولید میشود.
الف) تولیدات گلخانه ای که شامل گلهایی نظیر آنتوریوم، استرلیزیا، ارکیده، زنبق، میخک، همیشه بهار، شیپوری میشود.ب) تولیدات فضای باز که شامل گلهایی نظیر آفتابگردان، مریم، بنفشه آفریقایی میشود.
گل رز،پرطرفدارترین گل
جعفری صاحب گل فروش در خیابان آفریقا گل رز را پرطرفدارترین گل میداند و معتقد است اکثرگروههای سنی گل رز را میپسندند و در تمام مراسم هم کاربرد دارد.
او در مورد چگونگی انتخاب گل توسط اشخاص مختلف میگوید، ما ازمشتریان کاربرد گل را سوال میکنیم به طور مثال برای بیمارستان تاج گل یا دستهگل وسبد بزرگ کاربردی ندارد زیرا فضا محدود است اما برای عروسی یا مراسم ختم اگر دستهگل بزرگتر باشد جلوه بیشتری دارد.
او درباره انتخاب رنگهای گل میگوید: سن و سال در انتخاب رنگها تاثیر دارد ،اکثر افراد مسن ترجیح میدهند هنگام خرید گل رز رنگ سفید و زرد آن را همراه ببرند اما جوانها رنگ قرمز را میپسندند، ضمن اینکه باید توجه شود این گل برای چه مراسمی تهیه میشود در اکثر مراسم عزاداری وختمها از گل سفید استفاده میشود و استفاده از گل قرمز به نوعی بیاحترامی است ودر تزیین گل توجه به این نکات ضروری است.
جعفری قیمت گل را از شاخهای 700 تا 800 تومان تا 20 الی 30 هزار تومان میداند او گرانترین گل را لیلیوم و آنتریوم میداند که با توجه به رنگ گل این قیمتها تغییر پیدا میکند به طور مثال آنتریوم سبز 3 هزارتومان قیمت دارد. او ارزانترین گل را مارگریت و گلایل میداندو میگوید: این گلها اغلب در مراسم عزاداری به کار میرود، به خاطر قیمت پایینی که نسبت به بقیه گلها دارد برای تزیین سبد از آنها استفاده می شود چون میشود از تعداد زیادی استفاده کرد و قیمت مناسبتری پیدا میکند و جلوه بیشتری هم دارد.
وی علت بالا بودن قیمت برخی از گل ها را نوع پرورش آنها میداند و میگوید گلهایی مثال ارکیده و لیلیوم بومی ایران نیستند و برای پرورش آنها شرایط خاصی نیاز است در نتیجه هزینه قابل توجهی هم باید پرداخت و قیمت پایه آن هم بالاست در نتیجه نسبت به بقیه گلها قیمت بالاتری پیدا می کنند .