) مقدمه غلات به گروهی از گیاهان زراعی اطلاق می گردد که دانه آنها در درجه اول برای تهیه نان و تغذیه اکثر مردم جهان و در درجه دوم جهت تغذیه حیوانات و پزندگان و کار های صنعتی به مصرف می رسد.
غلات از نظر مناطق کشت به دو گروه عمده تقسیم میشوند.
غلا نواحی معتدل و سرد مانند گندم، جو، چاودار ویولاف غلات مناطق گرم از قبیل برنج، ذرت، سورگم ( ذرت خوشه ای) و ارزن از گروه، گندم وجو به مقدار زیاد و در سطح وسیع در زمین های ذراعتی دنیا گشت می گردد حتی در نواحی خشگ که با بارندگی برای تولید محصول و رشد و نمو این گیاهان نسبتا کافی باشد گشت این گروه موفقعت آمیز است از طرف دیگر در بین غلات، هر چند برنج غذای اطلی بیش از نصف غذای مردم جهان می باشد .لاکن گندم گندم از نظر اهمیت با توجه به سطح زیر غلات و تولید سالانه ی مقیاس جهانی در درجه اول قرار دارد.
تولید به ویزه گندم همواره حرفه اصلی کشاورزان حتی در مناطق نیمه خشک بوده وخود نشانه آن است که اجداد و حتی گندم و شاید جو، در مناطق خشک یافت میشودند.
بنارین تولید در دنیا از اهمیت فو العادع ای برخوردار و دربین آنها گندم و ارزش بیشتری را دارا میباشد.
2-تاریخچه و کلیات نباتات زراعی که در نقاط مختلف دنیا ودر شرایط مختلف آب و هوایی گشت می گرددند و محصول آنه به مصرف تامین غذایی ضروری و اولیه انسا میرسد قرنها پیش از نباتات وحشی در ابتدا از نظر اشکال سطح زمین به صورت کنونی وجود نداشته بلکه در بعضی نقاط به مقدار زیاد، در برخی مناطق کمتر و در پاره ای از نقاط اصلا وجود نداشته اند.
عوامل متعدد مانند حرکت یخچلها ، رودخانه ها، رگباره سیل، تغیرات آب و هوای و همچنین وجود و دخالت انسا ن و حیوانات و پرندگان موجب انتقال بذر آنها از نقطهای به نقطه ای دیگر شده و به تدریج انتشار و ازدیاد یافته اند.
طبق مدارک موجود یکی از نباتاتی که از قدیم در دنیا کشت میشده گندم می باشد و منطقه پیدایش آن ابتدا در سوریه و فلسطین بوده واز آنجا به مصر و بین النهرین وسپس به ایران آمده، و بعدا از طریق ایران به هندوستان ، ترکمنستان ، چین و روسیه بلاخره با اروپا رفته و سپس به سایر نقاط دنیا انتقال یافته است.در مورد تاریخچه اصلاح گندم چیچگونه مدک دقیقی در دست نیست، لکن آنچه مسلم است طعبیت به خودی خود در این کار دخالت داشته وبه مورو زمان در گندم تغیراتی به وجود آمده.
و هیبرید اسیون طبیعی در این ارقام مختلف به وقوع پیوسته است.
در اینکار اصلاح هیبرید بین دو رقم بنا عطایی و شاه پسند برای تهیه گندم شاه پسند زودرس انجام گیرد، ولی از آن به بعد بر اثر اصلاح گندم های مختلف ارقام دیگری که نسبت به شاه پسند برتری داشته به وجود آمده و به تدریج جای گذین گندم شاه پسند گردیدند.دستگاهای مورد نیاز در مرحله های (کاشت، داشت، برداشت) تهیه زمین گندم( آماده سازی) خاکی که برای گشت گندم در نظر کرفته میشود باید با اندازه ی کافی داشته و در قسمت سطحی نرم و حاطل خیز بوده وزیاد محکم بنا شده و از وسایل ادوات کشاورزی بیش از اندازه مورد نیاز در زمین استفاده نشود.
هرگا در تناوب گیاه قبلی نوعی غله باشد.
لازم است باقیمانده کاه و کلش حاصل از گیاه قبای به خوبی نرم و خرد شده و با خاک کاملا مخلوط شود( در مناطق خشک و کم آبی بهتر است کاه و کلش را تا حد امکان جم آوری و از زمین خارج نمود، زیرا به علت کم آبی روطوبت بلندب و سختی پوسیده ودیر از بین میروند) واین مخلوط در تمام قشر وعمق خاک قرار گیرد ( طبق تجارب به دست آمده هر تن کا و کاش می تواند6-7 واحد ازت به خاک اضافه نماید) تهیه زمین گندم شامل مراحلی مختلفی است که با در نظر گرفتن سیستم ذرات (آبی ودیمی، مکانیزه و معمولی متفاوت می باشد.به طور کل مراحل مختلف تهیه زمین گندم عبارتنداز شخم ، دیسک، مرس، تسطیح زمین ستیز عملیات لازم که بستگی به سیستم ذرات خواد داشت شخم: گندم گیاهی است که احتیاج به شخم عمیق نداشته و با در نظر گرفتن بافت خاک معمولا شخمی به عمق 12تا15 سانتی متری برای این گیاه کافی است در خاک های غیر قابل نفوذ ودر مواردی که ادوات کشاورزی خیلی زیاد در ریزش کار کرده و خاک کوبیده شده باشد، لازم است عمق شخم به 20تا22 سانتی متر برسد زیرا خاکی که دارای عمق لازم بوده و با اندازه کافی نرم شده باشد.
آب باران را بهتر بیشتر ذخیره کرده نتها بذر در چنین خاکی بهتر جوانه تولید می ناید بلکه گیاه دراین خاک رشد بهتری خواهد داشت همچمین برای تهیه زممین باید بهوضع تناوب و نبات قبلی نیز توجه نمود(1) 5 - توضیحاتی در مورد دستگاها در مرحله آماده سازی (کاشت) 1-5- تراکتور: از آنجا که کاربرد تراکتوردر دنیا جدید بسیار گسترده است، تراکتور هایی که ساخته میشوند دارای توان، و اندازه و طرحهای متفاوتی هستند ، تحول تدریجی تراکتور، موجب به وجود آمدن طبقه بندی های گوناگون برای آن شده است.
تراکتور نیروی محرکه لازم را برای به کار گیری ادوات گمختلف کشاورزی و منابع طبیعی تامین میکند.
استفاده از انواع مختلف تراکتور در کشاورزی مکانیزه امروزی امری ضروری به شمار میرود.
تراکتور های ساخته شده امروزی ممکن است به روش زیر طبقه بندی شوند(13) الف) بر اساس تأمین خاصیت کشش و خودرو بودن ب) براساس موارد استفاده 2-5- لولر(تسطیح کن) در مناطقی که آبیاری به روش سطحی یا غرقابی صورت می گیرد و سطح زمین باید با شیب یکنواخت مناسب تسطیح شود تا آب به طور یکنواخت بر روی زمین جاری شده میزان نفوذ در همه جا یکسان باشد و از فرسایش آبی جلوگیری شود علاوه بر آن در بستر سازی نهایی از تسطیح کننده استفاده می شود.
این تسطیح کن دارای شاسی طویل، چهار یا شش چرخ حامل، تیغه تسطیح کننده و ادوات می باشند ماشین به یک نقطه اتصال تراکتور وصل شده و به وسیله آن کشیده می شود ارتفاع تیغه از زمین به وسیله چرخهای حامل یا جک هیدرولیکی و مکانیکی قابل کنترل است از این تسطیح کننده در اراضی وسیع و برای تسطیح نهایی استفاده می شود شاسی طویل دستگاه باعث می شود که زمین در سطوح ترازتر تسطیح شود.
این دارای سه جفت چرخ حامل است.
چون طول دستگاه زیاد است تسطیح اراضی با حداکثر دقت انجام می شود در سرپیچها جکهای هیدرولیک تیغه را از زمین بلند می کنند تا خاک در جلو تیغه جمع نشود.
مشخصات ویژه لولر(تسطیح کن) تغییر زاویه تیغه در دو جهت عمودی و افقی به سهولت قابل انجام است.
در لولرهای مجهز به جک هیدرولیک تنظیم ارتفاع تیغه به آسانی توسط راننده تراکتور انجام می شود.
چرخ گردان در قسمت جلوی لولرهای سنگین با فاصله زیاد از تیغه علاوه بر تسهیل در حمل دستگاه از تاثیر حرکات تراکتور در سطوح ناهموار با تیغه لولر و به تبع آن موج دار شدن زمین جلوگیری می کند.
3-5.
گاو آهن برگردان دار: گاوآهن برگردان دار یکی از متداولترین و با سابقه ترین ماشینهای تهیه زمین است.
این ماشین خاک را بریده و بلند و سپس واژگون می نماید.
طی این مراحل خاک نسبتا خرد می شود این اعمال را اصطلاحا شخم می نامند از آنجا که عمل شخم زدن از مهمترین عملیات خاک ورزی است ماشینی که این عمل را انجام می دهد نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و مورد توجه خاص متخصصان و کشاورزان می باشد.
گرچه در تحقیقات به عمل آمده برای برخی از محصولات شیوه های دیگر خاک ورزی توصیه می شود، با این حال از اهمیت گاو آهن کاسته نشده و کاربر آن همچنان جایگاه ویژه ای را در ماشینهای خاک ورزی اولیه دارد و روز به روز کاملتر می شود.
انواع گاو آهن برگردان دار: 1- دامی: {کشتی:{یک خیشه، دو خیشه}یک خیشه:{یکطرفه، دوطرفه} 2- تراکتوری:{سوار، نیمه سوار، کشتی} سوار:{یک خیشه، دوخیشه، چند خیشه} یک خیشه:{یکطرفه، دوطرفه} شناخت قسمتهای گاوآهن برگردان دار: عبارتند از: عامل خاک ورز- شاسی منطمات و نقاط اتصال عامل خاک ورز واحد مشترک کلیه گاوآهنهای برگردان دار می باشد.
به عنوان مثال یک گاو آهن سه خیشه در واقع یک گاوآهن با سه عامل خاک ورز است.
هر عامل خاک ورز از قسمتهای خیش و ساق تشکیل شده است.
خیش به وسیله ساق به شاسی متصل می گردد.
خیش که مهمترین قسمت عامل خاک ورزی است عمل بریدن، شکستن و برگردانیدن خاک را انجام می دهد.
این اعمال با فرد شدن نسبی خاک همراه است.
گاوآهن برگردان دار مجموعه خیش از تیغه(سوک)، خاک برگردان، پیشانی، کفش، پاشنه و تنه تشکیل شده است.
و به صورت یک کوه سه پهلو می باشد.
تیغه ها انواع مختلفی دارد: تیغه ذوزنقه ای، تیغه منقاری، تیغه مثلثی، تیغه گوشه دار، تیغه دیلم دار از تیغه های ذوزنقه ای برای خاکهای سبک استفاده می شود و بیشترین کاربرد تیغه، تیغه گوشه دار می باشد.
و جنس تیغه از فولاد می باشد و مقاومت خوبی از خودشان نشان می دهد.
4-5- دیسک: برای تهیه زمین ابتدا باید آن را تسطیح نمود، سپس شخم زد.
پس از اجرای شخم با گاوآهن، معمولا برای نرم کردن خاک و آماده سازی بستر از هرس بشقابی(دیسک) استفاده می شود.
در این نوع ماشینها، بشقابها عامل نرم کردن خاک و عملیات خاک ورزی هستند.
قسمتهای دیسک از دو قسمت کلی شاسی و عوامل خاک ورز تشکیل شده است.
برای تهیه زمین ابتدا باید آن را تسطیح نمود، سپس شخم زد.
الف) شاسی دیسک: به مجموعه تیرکهای که از نبش یا پروفیل با اندازه های مختلف ساخته شد.
اصطلاحا(شاسی دیسک) گویند که از یک سو به تراکتور متصل می شود و از سوی دیگر عوامل خاک ورز یعنی بشقابها به آن متصل شده است.
ب: بشقابها: بشقابها عوامل خاک ورز هستند.
این عوامل به صورت ردیفی روی محورهایی قرار دارند هر ردیف عامل خاک ورز شامل بشقابها، محور بشقاب، قرقره های واسطه، یاتاقانها، کرپی اتصال محور به شاسی و تیغه های پاک کننده بشقابهاست.
بشقاب صفحه تو گردفولادی با ضخامت 5/3 تا 5/9 میلیمتر است که دارای لبه صاف یا لنگره ای است.
در وسط بشقاب سوراخ چهار گوشی وجود دارد که محور بشقابها در آن قرار میگیرد.
قطر بشقاب متفاوت و از 40 تا 60 سانتی متر متغیر است.
5-5- خطی کار خطی کار ماشینی است که بذر را روی خطوط موازی به دنبال هم و در عمق مناسب می کارد.
خطی کار برای کاشت بذر و غلات مانند گندم، جو، چاودار و همچنین برای یونجه و شبدر و...
به کار میرود.
برخی از خطی کارها برای کاشت محصولات به صورت دیم طراحی شده اند برخی دیگر همراه با کاشت، کود را نیز در کنار آن در زیر خاک قرار می دهند.
خطی کار نسبت به بذر پاش مزایایی دارد که از جمله آنها می توان موارد زیر را بیان کرد.
کاشت یکنواخت هزینه اندک عملیات کاشت هزینه اندک عملیات کاشت بی نیازی از ماشین دوم، برای زیر خاک کردن بذر و کاهش زمان امکان استفاده از ماشین های ردیفی برای عملیات داشت و برداشت پس از کشت با خط کار 6-5 اصول کار خطی کار در این ماشین مقدار معین بذر بوسیله موزع از مخزن بذر گرفته و داخل لوله ای به نام لوله سقوط ریخته می شود.
بذر از طریق لوله سقوط داخل شار باز کن در خاک ایجاد شده قرار می گیرد.
در همین موقع مقدار خاک بوسیله پوشانده روی بذر ریخته می شود سپس با حرکت فشار دهنده بر روی خاک ریخته شده در شیار بذر در موقعیت خود تثبیت می گردد و در ارتباط نزدیک با خاک برای جذب مواد معدنی و رطوبت قرار می گیرد.
اجزای ساختمان خطی کار عبارتند از: شاسی، مالبند، مخزن بذر و یا مخزن بذر و کود و همزن، موزع، لوله سقوط شیار بازکن، پوشاننده، فشار دهنده، اهرام شروع و خاتمه کار، علامتگذاری، چرخهای حامل، سکوی بازرس.
و این دستگاهها مجهز به: مارکر اتوماتیک- موزعهای بذر فلزی شیار دار، شیار بازکن تک دیسکی و یا کفشکی با توجه به شرایط خاک.
گیربوکس دستگاه مجهز به قفل مخصوص است که فقط در هنگام حرکت به جلو عمل می کند.
مخزن بذر و شافت موزع و محفظه بذر از مواد گالوانیزه و قسمتهای متحرک بادامکها از فولاد ضد زنگ می باشند.
6- مرحله داشت: در زراعت گندم مراحل داشت مشتمل بر عملیاتی چون آبیاری مبارزه با علفهای هرز آفات و بیماریها و مصرف کود شیمیایی است.
در بیش از نیمی از مزارع گندم دیم هیچگونه عملیات داشت انجام نمی شود و در حدود 20% ارافی دیم فقط مصرف کود سرک(نیتروژن) و در 502% اراضی مبارزه با آفات و علفهای هرز عمده عملیات داشت محسوب می شود.
در برخی مناطق سردسیر کشور در زراعتهای پاییزه گندم زارها در پایان زمستان ماله می کشند تا ریشه و طوقه بوته های که در اثر سرما از خاک جدا گشته اند مجددا به خاک چسبیده و ریشه های جدید تولید کنند در برخی مزارع نیز که گندم زودتر از موقع کشت و بوته ها پرپشت شده باشند سرچر دادن(توسط گوسفندان) یا چیدن(قصیل بند) از خوابیدگی محصول جلوگیری می کنند در برخی دیم زارها قبل از آنکه گندم به ساقه برود آنرا غلظت می زنند تا تولید ریشه های اضافه بنماید و در اثر فشردگی و تراکم خاک نیز رطوبت اعماق خاک صعود پیدا کند و نامیع ریشه گیاه برسد.
7- توضیحاتی درباره دستگاه های در مرحله داشت: 1-7- سمپاش: آفت و بیماریهای گیاهی، خسارت جبران ناپذیری بر محصولات کشاورزی وارد می سازند از این رو کشاورزان ناچارند برای حفاظت از محصولات در مراحل مختلف رشد و نمو محصول، با آفات و بیماری ها مبارزه کنند.
از جمله ادواتی که برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند سم پاش ها و گرد پاش ها هستند این وسایل سموم شیمیایی را بر روی مزارع و باغ ها می پاشند، قبل از استفاده از این دستگاهها کشاورز باید از موارد زیر اطلاع کافی داشته باشد.
آفاتی از انواع آفات و بیماریها و زمان مناسب سم پاشی انتخاب نوع سم مناسب شناخت و استفاده صحیح از دستگاه سم پاش برای اینکه کشاورزان بتوانند بهترین نتیجه را از عملیات سم پاشی بدست آورند، علاوه بر موارد فوق باید به نکات زیر توجه داشته باشند.
1- تهیه سم پاش مناسب 2- آگاهی از وضعیت آب و هوایی حمل مورد سم پاشی 3- مقدار مناسب سم با توجه به نوع گیاه سم پاش ها انواع مختلفی دارند.
1- بوم تیر افشانک 2- شیرهای کنترل 3- فشارسنج 4- تنظیم کننده فشار 5- مخزن 6- شاسی 7- پمپ 8- افشانک 9- لوله، صافی 2-7- کود افشان کودهای دامی جامد که فضولات دام و طیور حاصل می شود اثر مفیدی در بهبود کیفیت خاک دارد.
مقدار مصرف کود دامی 15 تا 60 تن در هکتار است.
از این رو پخش این مقدار کود به طور یکنواخت و سریع در یک هکتار زمین بردن کاربرد ماشین مخصوص امکان پذیر نیست.
کود افشان ماشینی است که برای انتقال و پخش کودهای جامد دامی در مزرعه استفاده می شود.
ساختمان کود افشان: اساسا کود افشان، یک تریلی(پی نورد) کشش است که به نقاله پخش کننده، دستگاه انتقال حرکت به قطعات متحرک و عامل کود افشان مجهز می باشد.
8- دستگاه باران ساز غلطان از نوع(TRI_MATIC) ترایماتیک(TRI_MATIC) نام تجاری دستگاه باران ساز غلطانی است که لوله های آب بر آن مستقل از محور چرخها عمل مینماید.
همانطوریکه در بحث قبل صحبت شد.
به منظور نقل و انتقال دستگاه رول لاین از مزرعه ایی به مزرعه دیگر و در واقع برای جابجایی آن عمود بر جهت حرکت چرخها می بایستی اجزاء دستگاه را از هم جدا نمود و یا از تخته اسکی و وسایل چرخ دار دیگر استفاده نمود در حالی که در مدل ترایماتیک محور چرخها قادر هستند تا 90 درجه بچرخند و سپس از نیروی تراکتور برای تغییر محل دستگاه استفاده کرد یک چنین دستگاهی دارای مزایایی است که وجه مشترکی با مزایای برشمرده شده در مورد دستگاه رول لاین ندارند.
نمایی از سیستم ترایماتیک 1-8 مزایای دستگاه ترایماتیک این دستگاه دارای محسناتی بشرح زیر می باشد: 1- محور چرخها تا 90 درجه قادر به چرخش هستند، بطوریکه بوسیله نیروی تراکتور برای تغییر مکان آن از مزرعه ایی به مزرعه دیگر میتوان استفاده نمود.
2- سیستم طوری میتواند طراحی شود که لوله های، آب بر در ارتفاعی دلخواه قرار بگیرند بطوریکه امکان آبیاری مزارع ذرت را نیز دارا میباشد.
3- این دستگاه جهت نصب لوله های فرعی که پشت دستگاه کشیده میشوند دارای قابلیت بهتری از دستگاه رول لاین میباشد.
2-8 مشخصات فنی استاندارد سیستم ترایماتیک این سیستم که هم اکنون چندین هزار دستگاه آن در جهان جهت آبیاری مزارع بکار میروند از لحاظ فنی دارای مشخصات زیر است: لوله: لوله های آب بر از جنس آلومینیوم، به قطر 7 اینچ و ضخامت 064/1 اینچ (6/1میلیمتر) است که توسط چند پایه محکم میشوند.
طول این لوله از 391 تا 2095 فوت(638-119 متر) میباشد اما در مدل های استاندارد طول برابر با 1320فوت(402) متر میباشد بطور عموم لوله های آب بر دستگاه صرفا حامل آب هستند و به شکل یک انشعاب از خط لوله اصلی حمل میکند و عموما فاقد هر گونه سیستم پخش آب هستند از این لوله، لوله های فرعی بطور 109 متر منشعب میشود که در پشت دستگاه(دبی،آب) برابر است با 1200 (3 295/H) GPM با فشاری برابر 5/4 اتمسفر لوله های آب بر دارای شیرهای تخلیه یکطرفه میباشند که همانند دستگاه رول لاین در هنگامی که فشار آب کم میشود(زمانی که ایستگاه پمپاژ خاموش گردد) آب سیستم بطور اتوماتیک تخلیه میگردد.
موتور: دستگاه بوسیله موتوری با توان 16 اسب بخار که در قسمت میانی سیستم نصب شده است به حرکت درمی آید این موتور شافتی را که در طول لوله کشیده شده است به گردش در می آورد در هر کدام از برجهایی که چرخها قرار دارند.
حرکت این شافت توسط تسمه و پولی(PULLY) به چرخها انتقال میابد و سرعت حرکت دستگاه به طرف جلو برابر با 20-15 فوت در دقیقه(/متر 10/6- 6/4) مصرف سوخت دستگاه برای آبیاری 65 هکتار برابر است با 44 لیتر بنزین در هنگام حرکت دستگاه و سیستم بایستی در یک خط مستقیم حرکت نماید.
بدین منظور چرخهای سیستم دارای مکانیزمی به منظور تصحیح مسیر حرکت خود بطور اتوماتیک میباشد این سیستم زمانی بکار می افتد که یکی از چرخها از مسیر خارج شده باشد.
اتصالات: اتصالاتی که لوله ها را به هم متصل مینماید از جنس آلومینیوم و بشکل کمربندی هستند.
به منظور قدرت مانور بیشتر دستگاه در اراضی لتپه این سر سوله ها بوسیله نبش با زاویه زیاد و طول 2/6 متر بر روی نبش با زاویه بسته ترو طول 3 متر نصب میشود.
آبپاشها: آبپاشها به فاصله 3/9 متر بر روی لوله های کشنده نصب میگردنند سیستم باران ساز ترایمایتیک برای گیاهان پا بلند مدلهایی از سیستم ترایمایتیک برای آبیاری گیاهان پابلند مخصوصا ذرات طراحی و ساخته شده است، در این مدل بجای آبپاش که بر روی لوله های کشنده نصب میشود دستگاه از آب پاشهای بزرگ(Gun) استفاده میکنند.
که بر روی لوله آب بر نصب میگردند.
تعداد چرخهای این مدل استاندار باشد فواصل نصب آبپاشها حدود 32 متر میباشد.
سرعت حرکت در این مدل 6/7 متر در دقیقه میباشد.
فواصل آبیاری در هر قطعه 7/48 متر و مقدار اراض تحت آبیاری 2 هکتار در هر تعویض میباشد.
9- عملیات برداشت در نواحی خشک و در صورتیکه سطح زیر کشت زیاد و عوامل نامساعد و پستی و بلندی در زمین وجود نداشته باشد و زراعت به طریقه کرش نباشد، برای سهولت و سرعت برداشت از ماشینهای مختلف استفاده بعمل میاید.
ماشینها یا دستگاههای برداشت گندم متفاوتند.
عده ای از آنها مانند ماشین برداشت علوفه، ساقه ها را از نزدیک زمین قطع نموده و در یک مسیر قرار میدهند که باید آنها را با وسایل دیگر جمع آوری و خرمن کرد.
عده ای دیگر پس از آنکه ساقه ها را قطع کردند دسته بندی و اطراف آنها را نخ پیچی کرده و مسیر خود در سطح زمین قرار میدهند پس از خاتمه برداشت باید با وسائل مختلف دسته ها را جمع آوری کرد و خرمن کرده و یا در انبار قرار داد.
نوع دیگر ماشینهای برداشت کمباین ها میباشند که عمل برداشت، کوبیدن اجرا کردن دانه از کاه)، تمییز کردن، درجه بندی کردن گندم( از نظر دانه های درشت، ریز، شکسته و آرد شده و خاک) همچنین کیسه کردن را با هم انجام می دهند.
انواعی از کمباین های برداشت گندم که خیلی مدرن میباشد کاه را نیز بسته بندی کرده و در مسیر کمباین در سطح زمین همواره با کیسه های گندم قرار می دهند که سپس باید آنها را بطور جداگانانه جمع آوری کرد.
هر گاه برای برداشت گندم از کمباین استفاده شود باید نسبت به درجه حرارت و رطوبت محیط و بخصوص شبنم که شبها روی گیاه قرار می گیرد توجه خاص مبذول داشت.
معمولا بین ساعت 22 تا 4 صبح رطوبت نسبی هوا بخصوص در مناطق مرطوب نظیر گرگان و مازندران بین 85 تا 90 بوده و به علت زیادی رطوبت برداشت مناسب نسبت از ساعت 6 صبح به بعد بعلت گرم شدن هوا بتدریج رطوبت کم شده دانه ها رطوبت خود را از دست داده و شبنم موجود در روی گیاهان تبخیر می گردد.
بنابراین برای شروع برداشت می توان از ساعت 6 تا 10 صبح اقدام کرد، لکن بهترین و مناسبترین ساعت برداشت در مناطق مرطوب بین 12 تا 16 می باشد که رطوبت به حداقل می رسد و شبنم وجود ندارد.
در صورتیکه هوا مساعد می باشد تا ساعت 20 می توان نسبت به برداشت اقدام کرد.
هر گاه در مناطق مرطوب و در محیط هائی که باران تابستانه دارند، در موقع برداشت، باران ریزش نماید لازم است پس از قطع باران برداشت را مدتی حدود 24 ساعت بتاخیر انداخت تا رطوبت باران از سطح نباتات تبخیر شده و اندامهای گندم خشک گردند.
در مناطق خشک و خیلی برداشت معمولا از ساعت 6 صبح شروع شده و تا 12 ادامه می یابد.
در این نواحی گرمی زیاد هوا، برداشت محصول از ساعت 12 به بعد دشوار خواهد بود.
پس از آنکه محصول برداشت شده، آنها را در محلهای مخصوص و یا در انبار نگهداری می نماید.
مدت زمان نگهداری گندم در انبار بستگی به درصد رطوبت دانه ها و درجه حرارت داخلی انبار دارد.
توضیحاتی در مورد دستگاههای برداشت: 1-9- کمباین: از آنجا که برداشت غلات با درو دسته بند و خرمنکوبی تا جمع آوری محصول، به تعدادی کارگر نیاز دارد و وقت زیادی تلف میشود.
از این رو ماشینی طراحی شده است که کلیه اعمال برداشت غلات را در یک مرحله انجام دهد.
این ماشین کمباین نامیده می شود.
در واقع کمباین(چین کوب) تکامل یافته ماشین های برداشت غلات و نباتات دانه ای است که در نهایت صرفه جویی و به بهترین وضع نباتات دانه ای را درو کرد.
جمع آوری و پس از اجرای دسته از اعمال، دانه را از کاه جدا دانه به دست آمده را در مخزن خود انبار می کند.
در موقع برداشت گندم و بخصوص زمانی که برداشت بوسیله کمباین انجام می گیرد.
توجه به نکات زیر لازم است: واریته های مختلف هر یک جداگانه برداشت و از مخلوط کردن آنها خودداری گردد.
گندم کاملا رسیده باشد.
واریته های که در مقابل ریزش دانه حساس می باشند قبل از رسیدن کامل باید برداشت شوند تا از ریزش دانه ها جلوگیری شود.
از برداشت گندم در مواقعی که رطوبت هوا زیاد بالاست و با شبنم به مقدار زیاده روی نبات قرار گرفته خودداری شود.
قبل از شروع برداشت، کمباین و یا سایر ماشینهای برداشت را کاملا تمیز.
آماده کرد.
قبل از شروع برداشت، قسمتهای داخلی کمباین مانند کوبنده ها و غربالهای سرعت کوبنده ها و غربالها را دقیقا تنظیم کرد تا از شکسته شدن دانه ها و تلفات جلوگیری شود.
سرعت تنظیم فلکه مخصوص را که جریان باد شدید در دستگاه ایجاد مینماید به خوبی تنظیم کرد تا دانه ها و کاه به خوبی از هم جدا شوند.
شکل 2- کمباین 10- تناوب زراعی تناوب گندم در نقاط مختلف کشور بسته به شرایط محیطی، نوع زراعت(آبی و دیم) و غیره متفاوت است.
در برخی نقاط کشاورزان چند سال متوالی گندم می کارند که از نظر زراعی صحیح نبوده و خطر ابتلاء به آفات و بیماریهای گیاهی و علفهای هرز را زیاد و حتمی می سازد.
بهترین تناوب آنهایی هستند که خواص فیزیکی شیمیایی و بیولوژیکی خاک را اصلاح کنند مثل تناوب گندم با سیب زمینی یا چغندرقند، حبوبات، نباتات روغنی، نباتات علوفه ای و غیره...
1-10- تناوب در زراعتهای مکانیزه تناوب پنج ساله در مناطق سردسیر مثل یونجه - یونجه - یونجه - گیاهان و جینی - گندم و تناوب 8-7 ساله در مناطق معتدل و گرم مثل یونجه(بمدت 5 سال متوالی) گیاهان و جینی- گندم- جو می تواند بکار برده شود.
فصل دوم: جو مقدمه غلات به گروهی از گیاهان زراعی اطلاق می گردد که دانه آنها در درجه اول برای تهیه نان و تغذیه اکثر مردم جهان و در درجه دوم جهت تغذیه حیوانات و پزندگان و کار های صنعتی به مصرف می رسد.
غلات نواحی معتدل و سرد مانند گندم، جو، چاودار ویولاف غلات مناطق گرم از قبیل برنج، ذرت، سورگم ( ذرت خوشه ای) و ارزن از گروه، گندم وجو به مقدار زیاد و در سطح وسیع در زمین های ذراعتی دنیا گشت می گردد حتی در نواحی خشگ که با بارندگی برای تولید محصول و رشد و نمو این گیاهان نسبتا کافی باشد گشت این گروه موفقعت آمیز است از طرف دیگر در بین غلات، هر چند برنج غذای اطلی بیش از نصف غذای مردم جهان می باشد .لاکن گندم گندم از نظر اهمیت با توجه به سطح زیر غلات و تولید سالانه ی مقیاس جهانی در درجه اول قرار دارد.
2- تاریخچه و کلیات(جو) دانشمندان گیاه شناس عقیده دارند که جو یکی از قدیمی ترین گیاهان روی زمین و مبدا آن باحتمال زیاد آفریقا است.
قدیمی ترین جو از ارقام دو ردیفه وحشی است که در حفاریهای جنوب اروپا به دست آمده و معلوم شده که در عنصر حجر کشت می شده این گیاه از شمال سوئد، خاورمیانه تا مصر، همچنین از سطح دریا تا ارتفاع 4000 متری هیمالیا کشت می شده است.
نام جو در ایران از کلمه جاو JAV که در زبان پهلوی جو گفته میشده و گرفته شده و در هند نیز jau نام دارد.
در حال حاضر اهمیت جو در دنیا تقریبا برابر گندم است.
لکن تولید آن حدود نصف تولید گندم میباشد.
مهمترین کشورهای تولید کننده جو: روسیه، چین، اتازولی، کانادا، فرانسه، انگلستان، ایرلند، ترکیه، دانمارک، آلمان غربی، هندوستان، ایتالیا و بلژیک است.
سطح زیر کشت جو در دنیا در سال 1972 معادل 85 میلیون هکتار بوده که به علت افزایش مصرف در صنعت و دامداری به ویژه در کشورهای اروپائی افزایش یافته است.
تولید متوسط جو از هر هکتار، طی سالهای 1968 تا 1970 در دنیا، 7/1 تن و در کشورهای اروپائی تولید متوسط آن 7/2 تن بوده است.
در حال حاضر کشورهای ایرلند و دانمارک با 4 تن و کشور فرانسه و انگلستان با حد متوسط 5 تن در هکتار بیشترین رقم تولید از هر هکتار دارا می باشد.
دستگاههای مورد نیاز در مرحله های(کاشت، داشت، برداشت) 1-2- آماده سازی یا کاشت 2-2- داشت 3-2- برداشت 4-2 تهیه زمین(آماده کردن بسته بذر) زمینی که در آن جو کشت می شود، هر گاه به نحو مطلوب و با وسایل کامل آماده شود در بالا بردن مقدار محصول تاثیر زیادی خواهد داشت.
جو احتیاج به خاکهای خیلی عمیق ندارد و اگر عمق خاک حدود 25 سانتی متر باشد، جهت رشد و نمو آن کافی است.
بنابراین جو احتیاج به شخم خیلی عمیق نداشته و در عمق 25 سانتیمتری باید عملیات به خوبی انجام شود.
به علت آنکه در تناوب معمولا جو بعد از گندم و یا سایر غلات قرار می گیرد هر گاه کاه و کلش در زمین زیاد باشد، بهتر است آنها را از زمین خارج کرده و بقیه را خرد نموده و زیر خاک کرد.
افزودن کاه و یا کلش غلات در مناطق خشک به زمین موجب بالا رفتن قدرت نگهداری آب و اصلاح خاک می گردد.
عمق شخم، همان طوری که بیان گردید و جنس خاک زراعتی برای جو 22 تا 25 سانتیمتر می باشد و مهم آنست که شخم زمستان و در اواسط پاییز انجام شود تا در طول زمستان کلوخها در اثر سرما و یخبندان خرد شده و رطوبت باران و یا برف در خاک به خوبی ذخیره شده و تهویه خاک کامل گردد.
در مناطق مرطوب می توان شخم را جهت کشت جو بهاره در اواخر زمستان اجرا کرد و کلوخها را به وسیله دیسک و هرس خرد نمود.
در این مناطق جذب اکسیژن و تهویه خاک به اندازه و سایر مناطق که در آنها شخم پائیزه اجرا می شوند نخواهد بود.
در مورد جو پائیزه عملیات تهیه زمین مانند گندم است.
لیکن چون اغلب در تناوب جو بعد از گندم و یا سایر غلات قرار می گیرد.
پس از برداشت گندم و یا دیگر غلات لارم است باقیمانده غلات را کاملاً از زمین خارج و باقیمانده ی آن را در اوائل پاییز با شخم زیر خاک و به وسیله دیسک و هرس کاملاً خرد کرد تا مشکلی براس کاشت و یا رویش بذر وجود نداشته باشد.
کودهای مورد نیاز را باید همراه با شخم پاییزه در زمین پخش نمود تا در تمام قسمت زمین پخش شده و در عممق مناسب قرار گیرد تاگیاهی که بعداً کشت شود، به خوب از آن استفاده نمود.
5-2 تراکتور: از آنجا که کاربرد تراکتور در دنیای جدید بسیار گسترده است، تراکتورهایی که ساخته می شوند دارای توان، اندازه و طرحهای متفاوتی هستند، تحول تدریجی تراکتور، موجب به وجود آمده طبقه بندی های گوناگون برای آن شده است.
تراکتور، نیروی محرکه لازم را برای بکارگیری ادوات مختلف کشاورزی و منابع طبیعی تامین می کند.
استفاده از انواع مختلف تراکتور در کشاورزی مکانیزه امروزی امری ضروری به شمار می رود.
تراکتورهای ساخته شده امروزی ممکن است به روش زیر طبقه بندی شوند.
الف) براساس تامین خاصیت کششی و خودرو بودن ب) براساس موارد استفاده شکل 3- تراکتور 6-2 لولر(تسطیح کن) در مناطقی که آبیاری به روش سطحی یا غرقابی صورت می گیرد و سطح زمین باید با شیب یکنواخت مناسب تسطیح شود تا آب به طور یکنواخت بر روی زمین جاری شده میزان نفوذ در همه جا یکسان باشد و از فرسایش آبی جلوگیری شود علاوه بر آن در بستر سازی نهایی از تسطیح کننده استفاده می شود.