هدف کلی:
افزایش اطلاعات و آگاهی بیمار در رابطه با بیماری(آنژین صدری) و مصرف صحیح قرص زیر زبانی نیتروگلیسرین(TNG) به نحوی که دارو کاملا اثر خود را نشان دهد و بیمار دچار مشکل نشود.
اهداف جزئی:
1- بیمار بتواند درباره بیماری خود اطلاعاتی بدست آورد.
2- عوامل موثر بر بیماری( تخفیف دهنده- تشدید کننده) را بشناسد.
3- راههای مصرف اشکال دارویی نیتروگلیسرین را بشناسد.
4- به طور تئوری بتواند طرز مصرف TNG را بشناسد.
استراتژیهای آموزشی:
آموزش در رابطه با بیماری به طوری که قابل فهم برای فرد باشد.
ذکر عواملی که باعث تخفیف و تشدید بیماری می شوند.
آموزش راههای پیش گیری از عود بیماری
آموزش مصرف صحیح TNG.
برآیند مورد انتظار(هدفهای رفتاری)
1- بیمار بتواند توضیحاتی درباره بیماری بیان کند.
2- بیمار عواملی را که باعث تخفیف و تشدید بیماری می شوند را نام ببرد.
3- بیمار راههای پیشگیری از عود بیماری را بیان کند.
4- بیمار به طور تئوری مصرف صحیح TNG را بازگو کند.
5- بیمار بتواند به طور عملی مصرف صحیح TNG را انجام دهد.
شیوه مورد استفاده در آموزش:
1- سخنرانی 2- پرسش و پاسخ
رسانه ای که در آموزش مورد استفاده قرار گرفت
1- تصاویر 2- تلویزیون
فعالیت فراگیر:
بیمار در زمانی که آموزش بدوی داده می شد به آموزشات گوش می کرد و توجه لازم را داشت و در حین آموزش سوالاتی می پرسید و به سوالاتی که از او پرسیده می شد پاسخ می داد.
عنوان آموزش:
آموزش در مورد بیماری در حد درک بیمار:
به بیمار آموزش داده شد که آنژین صدری یک بیماری قلبی است که علت آن مربوط به رگهای قلبی می شود و به صورت درد در قفسه سینه بروز می کند و در افرادی که افزایش فشار خون دارد بیشتر بروز می کند.
آموزش عوامل خطر بیماری:
عواملی که باعث تشدید بیماری می شوند شامل مواد زیر است:
1- فعالیت 2- اضطراب
3- برخورد با هوای سرد 4- خوردن غذای سنگین 5- سیگار
یعنی کارهای سنگین و قرار گرفتن در موقعیتهایی که باعث افزایش فشار خون می شوند و عوامل استرس زا و قرار گرفتن در هوای سرد باعث می شود که بیماری بیشتر بروز کند و پایدارتر باشد.
افزایش مصرف دخانیات باعث افزایش مشکلات قلبی می شود.
تظاهرات بالینی بیمار:
1- حمله ای است ناگهانی و گذرا با دردی که به شانه چپ و بازوی چپ انتشار می یابد.
2- احساس آن به صورت فشردن- سوزش- له شدن- درد و... توصیف می شود.
3- شدت به ندرت درد به صورت شدید بروز می کند.
4- مدت: در موارد عادی کمتر از 5 دقیقه و در هنگام عصبانیت 20-15 دقیقه
5- کاهش درد: با تجویز نیتروگلیسرین و استراحت تخفیف می یابد.
تدابیر رژیم غذایی: مصرف زیاد کلسترول باعث ایجاد بیماری می شود. کلسترول نوعی چربی است. چربی های موجود در روغن های جامد از این نوع هستند. مغز و جگر نیز دارای مقدار زیادی کلسترول هستند. مصرف بیش از حد این نوع غذاها باعث تشدید بیماری می شود در مقابل مصرف میوه و سبزی جات تازه در درمان و کاهش بیماری بسیار موثر است.
آموزش استفاده از قرص TNG:
این دارو که به اشکال مختلفی تولید می شود برای کاهش درد در قسمت قفسه سینه و برای درمان آنژین صدری به کار می رود. و به صورت قرص- اسپری- کپسول و ویال وجود دارد. و از راههای وریدی- موضعی- زیر زبانی و خوراکی تجویز می شود.
جذب آن بسیار سریع و دارای شروع اثر سریع می باشد اوج اثر در مراحل مختلف متناوب است متابولیسم آن به صورت کبدی است و از راه ادراز دفع می شود.
عوارضی که ایجاد می کند شامل: 1- سردرد: که مهمترین آنها است. 2- تاری دید
3- ضعف 4- سرگیجه 5- غش 6- تهوع و استفراغ
تجویز قرص زیر زبانی:
در هنگامی که احساس درد در ناحیه درد در قفسه سینه پدیدار شد. کارهای زیر را انجام بدهید:
1- با احساس اولین علامت درد آنژینی بنشینید یا دراز بکشید و قرص را زیر زبان یا حفره دهانی قرار دهید.
2- اجازه دهید که قرص بطور طبیعی حل شود و آن را نباید ببلعید تا اینکه دارو به طور کامل حل شود.
3- بهتر از قبل از مصرف TNG یک جرعه آب بنوشید.
4- اگر درد پس از مصرف یک قرص تخفیف نیافت قرص های اضافی را می توان در فواصل 5 دقیقه ای مصرف نمود. اما نبایستی بیش از 3 قرص در مدت 15 دقیقه خورده شود، مصرف بیش از نیاز قرصها می تواند به وسیله ایجاد افت فشار خون جریان خون در عروق قلبی(کرونر) را بیشتر کاهش دهد.
5- قرص ها را همیشه همراه خود یا در کنار تخت خود داشته باشید.
پس از مصرف قرص به طریقی که گفته شد لازم است موارد زیر را رعایت کنید. به محض اینکه درد کاملا تسکین یافت هر مقدار قرص باقیمانده را کمی می تواند از دهان بیرون بریزید. زیرا مصرف اضافی آن باعث سرد درد می شود همیشه پس از مصرف دارو برای پیش گیری از سرگیجه یا غش به مدت 20-15 دقیقه پس از مصرف قرص آسوده باشید.
اگر درد قفسه سینه با سه عدد قرص زیر زبانی در مدت 15 دقیقه تسکین نیافت نشانه یک بیماری(انفارکتوس حاد میوکاردیابی کفایتی شدید کرونری) می باشد پس باید به اورژانس یا پزشک معالج مراجعه کنید. بهتر است قبل از انجام ورزش یا کارهایی که نیاز به تحرک دارند قرص زیر زبانی را مصرف کنید. که این کار 10-5 دقیقه قبل از شروع فعالیت انجام می شود.
سر دردی که پس از مصرف قرص پدیدار می شود طبیعی است مهمترین نشانه جذب دارو می باشد.
ممکن است بعد از مصرف سرگیجه، گیجی، سنکوپ مکررا روی می دهد بهبودی آن ها با وضعیت سر به پایین تنفس عمیق حرکت انتهاها تسریع می شود.
پس از مصرف از تغییر وضعیت سریع اجتناب کنید.
از ایستادن طولانی مدت پس از مصرف دارو خودداری کنید. بدون دستور پزشک از قطع دارو اجتناب نمائید.
بعد از آموزش تئوری و ذکر نکات مهم در مورد مصرف دارو برای درک بهتر بیمار از نحوی استفاده دارو طرز استفاده از قرص به طور عملی انجام شد.
ارزشیابی:
بعد از اینکه آموزش به بیمار داده شد از وی به طور شفاهی سوالاتی پرسیده شد تا مشخص شود آموزش تا چه اندازه مفید بوده است که ارزشیابی از 100 نمره در نظر گرفته می شود.
1- درباره بیماری توضیحاتی ارائه دهد. 15 نمره
2- تاثیر رژیم غذایی بر بیماری را توضیح دهد. 20 نمره
3- عوامل تخفیف دهنده و تشدید کننده بیماری را نام ببرید. 20 نمره
4- طرز مصرف TNG را توضیح دهد. 15 نمره
5- طرز مصرف TNG را به طور عملی انجام دهد. 30 نمره
انتظار است که در پایان ارزشیابی بیمار کاملا از بیماری خودآگاهی داشته باشد و بتواند عوامل خطر و نوع رژیم غذایی خود و عوامل تخفیف دهنده بیماری را بشناسد و به طور عملی مصرف صحیح قرص را یاد بگیرد. و انتظار می رود که از 100 نمره بتواند تمام نمره را گرفته و کاملا با بیماری و نوع برخورد با آن آشنا شود.