انجام کارهای بدنی شدید در وضعیت نادرست قرار گرفتن بدن در فعالیت روزانه ، خم شدنها ، چرخش های مکرر ، حمل اجسام سنگین و اعمال تکراری ضعف عضلات پشت و شکم و کوتاه شدن برخی عضلات ، از مهم تر ین عوامل بروز علایم می باشند
با وجود پیشرفتهای شگفت آور دانش پزشکی ، شماری از بیماری ها از جمله کمر درد هنوز به صورت یک معما باقی مانده اند . تقریبأ 80 درصد جمعیت جهان در طول زندگی خود به نحوی از کمر درد رنج می برند. پس از سر درد ، درد ناحیه کمر ، شایعترین ناراحتی در جوامع کنونی است . امروزه تکامل وسایل زندگی ، کاهش تحرک و افزایش وزن بدن افراد رادر پی داشته که نتیجه تهری آب ، آسیب پذیری مهره های کمراست . کمر درد علاوه بر ایجاد ناراحتی های فردی سبب کاهش ظرفیت کاری ، اتلال یا اتلاف وقت ، غیبت از کار، افزایش هزینه های بهداشتی _درمانی و زیانهای اقتصادی ناشی ازپرداخت دستمزد به افراد مسدوم می شود . گر چه علت بروز کمر دردهای گوناگون به طور کامل شناخته نشده، اما اگر متخصصین پزشکی به این باورند که ماهیت 70 در صد کمر درد مکانیکی ناشی از عدم تحرک است و از شرایط نامناسب کار ، وضعیت نادرست بدن و عوامل محیطی ناشی می شود . از سوی دیگر ، معلولیتهای ناشی از ضایعات کمری شایع ترین و در عین حال مهم ترین عامل ایجاد محدودیتهای حرکتی در گروههای زیر 45سال قراردارد . این معلولیتها از آنجا به وجود می آید که بیمار مبتلا به فتق دیسک مهره های کمری شود و به دلیل فشار دیسک بر اعصاب .نخاعی ، دچار فلج اندام تحمانی می گردد همچنین اعصاب کمر درد ، یک از عوامل نا توانی افراد بین 45 تا 65 سال می باشد . انجام کارهای بدنی شدید در وضعیت نا درست قرار گرفتن بدن در فعالیت روزانه ، خم شدنها ، چرخشهایمکرر ، حمل اجسام سنگین و اعمال تکراری ضعف عضلات پشت و شکم و کوتاه شدن برخی عضلات از مهم ترین عوامل بروز کمر درد می باشند . بنابر این با آگاهی از عوامل فوق و آشنایی با روشهای ساده پیشگیری ( انجام حرکتهای ورزشی و حفظ وضعیت صحیح بدن ) تا حدود زیادی می توان از بروز کمر درد و عوارض نا مطلوب آن کاست .
کمر درد و علت بروز آن :
کمر درد یکی از پدیده های نا خوشایند انسان در جوامع امروزی است . شتاب زندگی ماشینی ، انسان را گرفت و عوارض بی شماری ساخته که کاهش تحرک و بروز ضایعات عضلاتی _ اسکلتی ، یکی از عواقب آن به شمار می آید . در میان ضایعات مذکور ، کمر درد از همه شایع تر است . به طوری که کمتر کسی را می توان یافت که در طول زندگی خود حداقلیک با ر کمر درد را تجربه نکرده باشد . در بعضی بیماران ، کمر درد پس از مدتی بر طرف می شود در برخی دیگر ناتوانیها و معلولیتهای طولانی ، بر جای مِیِ گذارد به بیان بهتر عوامل متعددی در ایجاد کمر درد نقش دارند ، که از آن جمله می توان از بلند اجسام سنگین ، حمل نا درست اجسام ، ضربه ها، انجام فعالیت های طولانی چاقی ، رانندگی های طولانی ، تصادف، فشار ناشی از کار ، حرکت های طولانی و کنترل نشده ، وضعیت های نادرست و غیر طبیعی بدن گرفتگی و اسپاسم عضلاتی ، بیماریهای روماتیسمی ، بیماریهای استخوانی و ….. نام برد . کمر درد به نظریه متخصصین پزشکی بر 3 گروه است : (1) کمر درد های ا لتهابی (2) کمر درد های میکانیکی (3) کمردرد های ارگانیک
کمردردهای ا لتهابی :
علت این گونه کمردرد بروز ا لتهابات موضعی یا عمومی در ساختمان های اطراف مهره می باشد . به طور معمول بیماران مبتلا به کمر درد های التهابی ، از درد سوزشی ناحیه ی کمر شکایت دارند و قادر به تحرک یا تغییر وضعیت تنه نیستند . در مرحله التهابی انجام حرکتهای ورزشی نامناسب سبب تشدید درد کمر می شود .لذا تجویز حرکات ورزشی منا سب در این دوره از اهمیت زیادی بر خوردار است
کمردردهای مکانیکی :
کمر درد های مکانیکیاز شایع ترین نوع کمر درد ها می باشد . این گونه دردها هنگامی ایجاد می شوند که مفاصل در وضعیتی نا مناسب قرار گیرند در این حال بافت نرم اطراف آنها تحت کشیدگی زیاد قرار گرفته درد فکری می شوند . دردهای مکانیکی ، معمولأ عمل طبیعی ستون مهره ها دیسک بین مهره ها و بافت نرم اطراف را دچار اختلال می سازد . در حال حاضر نظر اکثر متخصصین پزشکی و فیزیوتراپی بر این است که ورزش درمانی و اصلاح وضعیت های نادرست بدن سبب بهبود این گونه کمر درد ها می شود .
کمر درد های ارگانیک :
کمر درد ارگانیک ضایعاتی هستند که ر اثر اختلالات مادر زادی ستون فقرات بوجود می آیند .علاوه بر این در مواردی نیز درد احشا ء شکمی مانند کلیه ها ، دستگاههای تناسلی و … به ستون مهره ها منتقل شده ، به صورت کمردرد بروز می کند که در این گونه موارد ورزش در درمان مبتلایآن به کمر درد مفید واقع نمی شود . لذا توصیه می شود که قبل از تشخیص دقیق از ورزشهای سنگین خود داری کرد .
پیشگیری از کمر درد با ورزش :
· از حفظ یک ورزش به طور مداوم خود داری کنیم .
· از ورزشی که کمر و ستونفقرات را نادرست نگه می دارد بپرهیزیم .
· سعی کنید حرکات را جوری تنظیم کنید که وضعیت بدن صحیح باشد .
· از بلند کردن اجسام سنگین و حمل آنها به تنهایی خود داری کنیم .
· از کفش های لغزنده در هنگام راه رفتن های طولانی هرگز استفاده نکنیم
· هنگام خرید و رانندگی حرکات زیادی سنگین انجام ندهیم .
آب درمانی :
به طور کلی هر گونه معالجه و مداوا به کمک آب را می توان هیدروتراپی یا آب درمانی دانست . البته اینجا منظور مصرف غیر خوراکی آب یعنی حرکات و نرمش های خاصی در آب . معمولأ از آب به خاطر اتراتش در ایجاد گرما ،سرما
تسکین درد و روکیس (مثل ) کردن عضلات استفاده می گردد . آب به دلیل برخی خواص فیزیکی نظیر چسبندگی ،شناوری ، فشار و دیسکوزتیه اثرات مهمی در حرکات ورزشی داشته با شد و دارد
کمر درد دومین علت مراجعه مردم به کلینیکهای پزشکی است و 60 تا 80 درصد مردم در طول زندگی کمر درد را تجربه کردهاند. دکتر سعید کارآموزیان متخصص جراحی مغز و اعصاب و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در گفتوگو باایسنا، اظهار کرد: کمردرد شایعترین علت ناتوانی بسیاری از افراد کمتر از 45 سال است و در طول سال، 15 تا 20 درصد مردم کمر درد دارند. وی افزود: بسیاری از کمر دردها به دنبال بلند کردن اجسام سنگین ایجاد میشود بطوری که شخص قادر به راه رفتن نیست و انجام هر حرکتی باعث تشدید درد میشود. دکتر کارآموزیان در مورد توقعات این بیماران از پزشک معالج خود اظهارکرد: بیمار انتظار دارد که پزشک علت درد را تشخیص دهد و البته برای جلوگیری از عود درد اقدام مناسب انجام دهد. وی خاطرنشان کرد: هر چند در دهه اخیر پیشرفتهای زیادی در زمینه تشخیص، درمان و پیشگیری کمر درد صورت گرفته ولی هنوز تردیدهای زیادی در مورد کمر درد وجود دارد و هنوز در بسیاری از موارد درمان مؤثری برای آن وجود ندارد. دکتر کارآموزیان در مورد شایعترین عوامل کمر درد عنوان کرد: کشیدگی عضلات کمر، فتق دیسک کمر، شکستگی ناشی از پوکی استخوان و تنگی کانال نخاعی از عمدهترین عوامل کمر درد هستند. وی یادآور شد: در این میان انواع بیماریهایی التهابی، بیماریهای مادرزادی و انواع عفونتها را نباید فراموش کرد. دکتر کارآموزیان تاکید کرد: در مواردی همچون سابقه ترومای جدید، سابقه سرطان، دردهای شبانه، پوکی استخوان، کاهش وزن و سن بالا و یا در صورت بوجود آمدن نقص عصبی بهتر است اقدامات تشخیصی سریعاً انجام شود. وی در مورد این که در چه مواقعی از عمل جراحی استفاده میشود، به ایسنا گفت: در صورت بروز علایم عصبی پیشرونده، درد شدید که به درمانی غیر از جراحی پاسخ ندهد و اختلال شدید در فعالیتهای روزانه بیمار نیاز به عمل جراحی دارد. وی تاکید کرد: ورزش روزانه و پرهیز از فعالیتهایی که به ستون فقرات آسیب میرساند ( مثل بلند کردن اجسام سنگین به روش نادرست) می تواند در پیشگیری از کمر درد موثر باشد .
همه ما حداقل یک بار درد کمر را در طول زندگی تجربه کرده ایم که عامل بالقوهِ وجود این شرایط به طور عمده مکان های کاری می باشد. عوارض استخوانی ومفصلی ناشی از کار و تغییر شکل وضعیت طبیعی بدن از زمان های قدیم شناخته شده اند.
شغل و کار ضمن این که زندگی کارگر را تأمین می کند برای سلامت او نیز خطراتی را به بار می آورد. تکرار مداوم حرکات یکنواخت باعث می شود که بدن حالتی را که در موقع انجام دادن این حرکات به خود می گیرد حفظ نماید ، در نتیجه از حالت طبیعی خود خارج شده و وضع غیرعادی به خود بگیرد که ممکن است باعث درد عضلات مربوط شود.
مهندسین ارگونومیست (شاخهای از علم بهداشت حرفه ای) با جمع بندی و شناخت علل، انواع کمر درد را به شرح زیر طبقه بندی کرده اند:
1 ) سن : شایع ترین سن ابتلای به کمردرد ، سنین میانسالی است.
2 ) بیماری ها: از جمله پوکی استخوان ، اسکولیوز (خمیدگی بیش از حد ستون فقرات(، تنگی کانال نخاع و آنفلوانزا را می توان نام برد.
3 ) ضربه: ضربه یا سقوط به پشت می تواند باعث کشیدگی یا پارگی بافت های اطراف ستون فقرات یا حتی منجر به شکستگی استخوان شود.
4 ) استرس یا عصبانیت: هیجانات شدید می تواند باعث انقباض عضلات پشت شود و عضلات منقبض شده می توانند درد ایجاد کنند. همچنین عضلات منقبض شده، مستعد کشیده شدن هستند.
5 ) نحوه حرکت : حرکات ناشیانه پیچ خوردگی یا تقلای بیش از حد می تواند باعث کشش یا پارگی تاندونها، لیگامان ها (رباطها (و عضلات موجود در ناحیه کمر شود.
6 ) ورزش نکردن : ستون فقرات انسان باید توسط عضلات قوی هم در ناحیه جلو و هم عقب حمایت شوند ، اگر به اندازه کافی ورزش نکنیم این عضلات ضعیف گشته و ستون فقرات بدن را مستعد آسیب می کند.