بهبودی سمپتوماتیک مهار یا از بین بردن HBVDNA سروکانورژن Hbe Ag به anti-HBe طبیعی شدن ALT کاهش التهاب و فیبروز کبد جلوگیری از عوارض طولانی مدت کاهش در مورتالیته جلوگیری از انتشار ثانویه بیماری در حال حاضر FDA، 5 دارو را برای درمان هپاتیت مزمن B تأئید نموده است: 2bINF- در (1992) لامی ودیدین در (1998) آدفویر در (2002) Entecavir در مارس (2005) 2bPeg interferon - در می (2005) اینترفرون 2b: اولین درمان پذیرفته شده در بسیاری از کشورها برای هپاتیت مزمن B بوده است.
ساب کوتانه برای 4-6 ماه با دوز 5 میلیون واحد زیرجلدی روزانه یا 10 میلیون سه بار در هفته استفاده می شود.
ویژگی بیمارانی که به INF پاسخ بهتری می دهند: 1-ALT بالا 2-HBVDNA پایین 3- مدت ابتلای کوتاه مدت با عفونت 4- هپاتیت فعال لامی ویدین: مهارکننده ریورس ترانس کریپتاز، دوز 100 میلی گرم روزانه و درمان اولیه حدود 1 سال طول می کشد و معمولاً تا 6 ماه بعد از سروکانورژن HbeAg ادامه می یابد.
- درمان با لامی ویدین با توجه به ریسک مقاومت 20% در سال محدود شده است.
- مقاومت به لامی ویدین با افزایش >1-log در HBVDNA و یا افزایش ALT با یا بدون تغییر کلینیکال یا هیستولوژیکال مشخص می شود.
- در بیماران با فیبروز پیشرفته یا سیروز کبدی ثابت شده که درمان طولانی مدت با لامی ویدین ریسک پیشرفت بیماری و HCC را کاهش می دهد.
آدفوویر- آنالوگ نوکلئوتیدی که با مهار ترانس کریپتاز معکوس ویروس هپاتیت B از تکثیر ویروس جلوگیری می کند و در ضمن از فعالیت DNA پلیمراز نیز جلوگیری می کند.
- در بیمارانی که 1 سال درمان با آدفوویر گرفته اند در: 1- HbeAg مثبتها بهبود هیستولوژیک 53% در مقابل 25% پلاسبو 2- HbeAgمنفی ها بهبود هیستولوژیک 63% در مقابل 33% پلاسبو - این بهبود هیستولوژیک بخصوص در بیماران HbeAg منفی ها با درمان طولانی مدت آنتی وایرال ثابت شده است.
- مقاومت به آدفوویر در سال اول 0%، سال دوم 2%، سال سوم 7% و سال چهارم 15% است.
Entecavir: اخیراً توسط FDA جهت درمان هپاتیت B مزمن تأئید شده است.
آنالوگ نوکلئوزیدی دئوکسی گوانین است و به طور انتخابی تکثیر ویروس هپاتیت B را مهار می کند و بر علیه Wild-Type ویروس و Lamuvidine – resistance فعال است.
- قوی ترین داروی خوراکی آنالوگ نوکلئوزیدی است و باعث کاهش متوسط 6/98 log 10/copie per ml، HBVDNA می شود.
- هیچگونه مقاومتی در عرض 1 تا 2 سال درمان وجود ندارد.
- ولی بیماران مقاوم به لامی ویدین با انسیدانس حدود 6% مقاومت ژنوتیپیک و انسیدانس حدود 1% مقاومت فنوتیپیک دارند.
- موتاسیونهای مقاوم به آدفوویر به لامی ویدین حساس است و بیماران با مقاومت به آدفوویر با لامی ویدین درمان می شوند.
PEG - interfron درمان ارجح تری نسبت به مونوتراپی به لامی ویدین است و در بیماران بعد از 12 ماه پاسخ ویرولوژیک پایدار (SVR) و بیوشیمیایی دیده شده است.
- در حال حاضر PEG - interfron حداقل به مدت شش ماه اولین خط درمانی عفونت با هپاتیت مزمن B است.
- درمان ترکیبی: در حاضر در دست بررسی است.
نکات مثبت به نفع درمان ترکیبی شامل : اثر سینرژیستیک و مقاومت پایین تر این نوع درمان است.
و نکات منفی شامل: افزایش هزینه درمان، اثر افزایش عوارض جانبی داروها و تداخلات دارویی است.
درمان بیماران با هپاتیت مزمن HbeAg+ بیماران با HBVDNA بیمارانی که درمان نیاز ندارند باید هر 3 ماه تا یک سال و سپس هر 6 ماه تا 12 ماه مانیتورینگ شوند.
از آنجا که احتمال وجود بیماری کبدی مشخص در بیماران با 105 HBVDNAو ALT نرمال وجود دارد بیوپسی کبد باید انجام شود ولی مطالعات بیشتری لازم است که اثربخشی درمان در این گروه مشخص شود.
در بیماران با 105 HBVDNAو ALT بالا آدوفویر، لامی ویدین و یا INF هر سه به عنوان درمان مشخص شدند ولی PEG - Interfrone در حال حاضر به عنوان خط اول درمان است و برعکس آدوفویر و لامی ویدین در بیمارانی که HBVDNA بالا و ALT نرمال ارجح است چون این بیماران به INF پاسخدهی کمتری دارد.
بیمارانی که با آدوفویر و لامی ویدین درمان می شوند باید هر شش ماه مانیتورینگ شوند.
بخصوص آنهایی که با لامی ویدین درمان می شوند از جهت اینکه سریعتر مقاومت به لامی ویدین مشخص شود.
درمان باید تا شش ماه بعد از HBeAg سروکانورژن صورت گیرد و یا تا زمانی که سطح HBVDNA به سطح غیرقابل تشخیص برسد.
- در بیمارانی که HBeAg سروکانورژن پیدا می کنند ولی HBVDNA پایدار می ماند نیز درمان باید تا شش ماه بعد از سروکانورژن ادامه یابد.
- بیمارانی که عود می کنند باید مجدداً درمان شوند.
- بیمارانی که HBeAg مثبت می مانند و سروکانورژن پیدا نمی کنند باید تا زمان نامشخص درمان ادامه یابد و ریسک سروکانورژن با افزایش طول درمان افزایش می یابد.
درمان بیماران با هپاتیت مزمن HBeAg Negative - همانطور که اطلاع دارید حدود 40-90% بیماران HBeAg Negative در انتهای درمان پاسخ می دهند و در حدود 30-90% عود می کند و پاسخ ویرولوژیک پایدار حدود 15-25% دارند.
- همانطور که اطلاع دارید حدود 40-90% بیماران HBeAg Negative در انتهای درمان پاسخ می دهند و در حدود 30-90% عود می کند و پاسخ ویرولوژیک پایدار حدود 15-25% دارند.
- در ابتدا حدود 50% بیماران HBeAg Negative، HBVDNA زیر 105 دارند.
- درمان طولانی مدت (حتی اگر HBSAg سروکانورژن رخ بدهد) مورد نیاز است و درمان آدفوویر معمولاً به لامی ویدین ارجح است (به دلیل ریسک مقاومت پایین تر) طول مدت درمان مشخص نیست اگرچه درمان طولانی تر با SVR بیشتری همراه است.
در حین درمان HBVDNA و ALT هر 6 ماه باید چک شوند.
- مواردیکه به نفع مقاومت با لامی ویدین در درمان وجود دارد عبارتند از: HBVDNA بالا، نژاد غیرآسیایی و جنس مرد و BMI بالا - مقاومت معمولاً با افزایش سطح سرمی HBVDNA در حین درمان طولانی مدت آنتی وایرال مشخص می شود که با افزایش تخریب و آسیب کبدی و سطح ALT بالا همراه است.
- مونوتراپی با آدفوویر و یا درمان ترکیبی آن یعنی آدفوویر + ادامه لامی ویدین در موارد مقاوم باعث کاهش سطح سرمی HBVDNA می شود.
موضوع: الگوریتم درمان بیماران هپاتیت مزمن B و گایدلاینهای مربوطه استاد: سرکار خانم پاک طینت تهیه کنندگان: راحل قدسی جواد عبدالملکی