هدف از انجام آزمایش :
منظور از دانه بندی خاک عبارت است از جدا سازی دانه های خاک در اندازه مختلف است که هر قسمت به صورت درصدی از ذرات نسبت به کل نمونه خاک بیان می شود .
معادلات و روابط مورد استفاده در آزمایش :
وزن خاک مانده روی هر الک
100* = درصد مانده روی هر الک
وزن کل نمونه
درصد مانده روی هر الک – 100 = درصد رد شده از هر الک
وسایل مورد نیاز :
الک : سری الک های استاندارد در آزمایشگاه مطابق آنچه که در شکل نشان داده شده است می باشد .
ترازو : حساسیت آن باید 2/0 درصد وزن نمونه تحت آزمایش باشد . ترازوی مورد استفاده در آزمایشگاه مطابق شکل می باشد .
دستگاه شیکر Shaker ( تکان دهنده مکانیکی ) :
تصویر دستگاه تکان دهنده مورد استفاده در آزمایشگاه مطابق شکل زیر است .
شرح آزمایش :
ابتدا مقدار 2000 گرم خاک را بوسیله ترازو اندازه گیری می کنیم سپس آن ها را به آرامی در داخل سری الک ها می ریزیم . عمل سرند کردن با حرکات افقی و عمودی به طوری که مصالح دائما در سطح الک در حرکت باشند انجام خواهد گرفت . حرکت الک را می توان به وسیله تکان دهنده مکانیکی و یا با دست ایجاد کرد . در هیچ صورتی نباید مصالح روی یک الک با دست از الک رد شود . عمل سرند کردن باید تا زمانی که بیش از 5/0 درصد وزن کل نمونه در دقیقه از هر الک رد نشود ادامه یابد در مورد آن قسمت از مصالح مانده روی الک 75/4 میلیمتر روش صحیح سرند کردن وقتی است که فقط یک لایه از مصالح بر روی سطح الک باشد .
وقتی از روش مکانیکی برای سرند کردن استفاده می شود صحت و یکنواختی کار به همان صورتی است که در بالا شرح داده شد . پس از پایان سرند کردن به روش مکانیکی وزن مصالح مانده روی هر الک با دقت 1/0 گرم وزن می شود .