آنفلوانزا ( Influenza )
با محافظت خود در مقابل بیماری آنفلوانزا از دیگران محافظت کنیم
تعریف بیماری آنفلوانزا:
بیماری آنفلوانزا، یک بیماری حاد ویروسی دستگاه تنفسی است که معمولا خود محدود شونده است و در موارد همه گیری، عوارض و مرگ و میر بیشتری دارد.
علایم بیماری:
تب بالای 38 درجه سانتیگراد، سردرد، خستگی، بدن درد، آبریزش بینی و چشم، ناراحتی گلو و سرفه.
راه انتقال:
ترشحات حلق و بینی بیماران، مخزن عفونت است و سرفه و عطسه باعث انتقال بیماری می شود.
انتشار بیماری:
ویروس آنفلوانزا، دائما در حال تغییر می باشد که همین موضوع زمینه ساز وقوع همه گیری آنفلوانزا است. تاکنون سه نوع آنفلوانزا به نامهای B ,A و C شناخته شده است که نوع A، بیشترین توانایی ایجاد همه گیری را دارد.
بزرگترین همه گیری آنفلوانزا ( در اسپانیا در سال 1919- 1918)، سبب 500 میلیون ابتلا و 40 میلیون مرگ در سراسر جهان گردید.
کودکان در سنین مدرسه، هسته اولیه انتشار آلودگی محسوب می شوند و افزایش تعداد کودکان مبتلا به بیماری تنفسی تب دار، اغلب اولین نشانه شروع همه گیری آنفلوانزا در یک جامعه است که با ظهور موارد بیماری در بالغین ادامه می یابد.
بیماریزایی:
آنفلوانزا، علاوه بر انسان، در حیوانات نیز بروز می نماید و نوع حیوانی آن نیز قابل سرایت به انسان می باشد. آنفلوانزای پرندگان، شایعترین نوع آن است و شیوع آن نه تنها برای انسان خطرناک است بلکه باعث صدمات اقتصادی سنگینی در دامداری ها می گردد.
چرا آنفلوانزا حائز اهمیت است:
آنفلوانزا، قابلیت ایجاد همه گیری وسیع را دارد.
وقوع همه گیری آنفلوانزا، غیر قابل پیش بینی است.
سرعت انتشار آنفلوانزا، بسیار بالا است.
همه گیری آنفلوانزا، عواقب گسترده اجتماعی و اقتصادی دارد.
در بیماران قلبی، ریوی، کلیوی، افراد مسن و کودکان، عوارض شدید و مرگ و میر بیشتری به دنبال دارد.
واکسیناسیون آنفلوانزا:
واکسیناسیون بر علیه آنفلوانزا از عوارض شدید و مرگ و میر بیماری جلوگیری کرده و موارد بستری را تا 50 درصد کاهش می دهد.
فاصله زمانی واکسیناسیون تا ایجاد ایمنی در بدن، حدود 2 هفته طول می کشد.
به دلیل تغییرات در ویروس آنفلوانزا، لازم است هر ساله واکسیناسیون با واکسن آنفلوانزا تکرار شود.
در صورت دریافت واکسن، احتمال ابتلا به شکل خفیف آنفلوانزا وجود دارد.
واکسن آنفلوانزا، تاثیری بر سایر ویروسها و بیماریهای مشابه ندارد.
واکسن آنفلوانزا از بروز سرماخوردگی جلوگیری نمی کند.
اولویت مصرف واکسن آنفلوانزا در کدام گروه های جامعه می باشد؟
سالمندان و بیماران ضعیف و ناتوان.
مبتلایان به بیماریهای مزمن ریوی، قلبی، کلیوی و نقص ایمنی.
کودکانی که به مدت طولانی تحت درمان با آسپرین بوده اند.
پرسنل بهداشتی درمانی.
چه افرادی واکسن آنفلوانزا را نمی توانند استفاده کنند؟
افرادی که به تخم مرغ حساسیت دارند، بیماران تب دار و افرادی که در موارد قبلی تزریق واکسن، حساسیت داشته اند نباید واکسن آنفلوانزا را استفاده کنند.
توصیه های بهداشتی در زمان همه گیری آنفلوانزا:
پوشاندن دهان در زمان سرفه یا عطسه، استفاده از ماسک، استفاده از دستمال کاغذی و معدوم ساختن صحیح آن بعد از مصرف؛
شستشوی دستها بعد از سرفه، عطسه و دست زدن به دهان و بینی؛
شتشوی دستها قبل و بعد از تماس با بیماران؛
کاهش مسافرتهای غیر ضروری؛
رعایت بهداشت فردی و عمومی؛
در صورت ابتلا به بیماری، اقامت در منزل و اجتناب از تماس با دیگران؛
استراحت، نوشیدن کافی مایعات؛
رعایت توصیه های پزشکی معالج.
آیا می دانید:
مشاهده موارد تک گیر آنفلوانزا، زنگ خطری برای طغیان و همه گیری آن است.
در جریان همه گیری آنفلوانزا افراد مسن، بیماران دچار بیماریهای مزمن، کودکان و زنان باردار، بیشترین آسیب را می بینند.
همه گیری آنفلوانزا، علاوه بر موارد بالای ابتلا و مرگ و میر، صدمات شدید اجتماعی و اقتصادی نیز به دنبال دارد.
واکسیناسیون، از عوارض شدید بیماری و مرگ و میر می کاهد.
واکسیناسیون 90-70 درصد در پیشگیری مؤثر است.
تراکم جمعیت و مسافرتهای هوایی از عوامل تشدید همه گیری آنفلوانزا هستند.
در جریان جهان گیری آنفلوانزا، 25 درصد افراد جامعه، مبتلا خواهند شد.
آنفلوانزای پرندگان که در سالهای اخیر شاهد همه گیری آن در مناطق مختلف جهان بوده ایم قابل سرایت به انسان است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - معاونت سلامت - مرکز مدیریت بیماری ها
اداره بیماری های قابل پیشگیری با واکسن و قرنطینه ها
بازگشت به فهرست
با بیماری آنفلوانزای فوق حاد طیور آشنا شویم
آنفلوانزای فوق حاد طیور:
آنفلوانزای فوق حاد طیور یک بیماری ویروسی پرندگان می باشد. ویروسهای آنفلوانزا دارای 3 نوع تیپ C,B,A می باشند. در طیور فقط تیپ A می تواند ایجاد بیماری نماید. این تیپ علاوه بر طیور، سایر حیوانات از جمله خوک، اسب و همچنین انسان را درگیر می نماید.
مخازن بیماری:
پرندگان وحشی و آبزی می توانند بدون اینکه خود مبتلا به بیماری شوند، ویروسهای آنفلوانزای طیور را با خود جابجا کنند. خوک به عنوان میزبان واسط ویروسهای آنفلوانزای طیور و پستانداران می باشد.
میزبانها ( پرندگان حساس به بیماری):
مرغ و خروس، بوقلمون، مرغ شاخدار، پرندگان زینتی، پرندگان وحشی و شتر مرغ از پرندگان حساس به بیماری می باشند.
علائم بیماری در طیور:
شروع ناگهانی تلفات با روند افزایش در گله؛
انتشار ناگهانی بیماری در گله؛
بیحالی شدید، پژمردگی و دور هم جمع شدن گله؛
کاهش شدید مصرف دان؛
افت ناگهانی و شدید تولید روزانه؛
علائم تنفسی حاد؛
سیاه شدن و خونریزی تاج، ریش و ساق پا.
نحوه انتقال بیماری:
تماس با پرندگان وحشی و پرندگان آبزی آلوده؛
تماس با طیور آلوده؛
از طریق کفش، لباس، خودرو، آب، دان و مدفوع و بستر آلوده؛
سگ و گربه به عنوان ناقلینن مکانیکی؛
تهیه دان از منابع غیر مطمئن بخصوص کانونهای آلوده؛
پراکنده شدن کود مرغداری به محیط اطراف؛
عدم پاکسازی و ضد عفونی کامل محل نگهداری مرغ و لوازم و تجهیزات قبل از پرورش جوجه.
راههای پیشگیری از بیماری:
جلوگیری از ورود پرندگان وحشی به محل نگهداری مرغ از طریق نصب توری و ترمیم خرابیهای آن؛
رعایت اصول بهداشتی و امنیت زیستی در مرغداری های صنعتی؛
ضد عفونی کامل محل پرورش مرغ و تجهیزات آن قبل از جوجه ریزی؛
ممانعت از ورود حیوانات دیگر به عنوان ناقلین مکانیکی به محل پرورش مرغ؛
اعلام هر نوع کاهش شدید مصرف دان، کاهش شدید تولید یا افزایش تلفات به نزدیکترین پست دامپزشکی.
توصیه های مهم بهداشتی:
خودداری از شکار و نگهداری پرندگان مهاجر و بومی آبزی؛
اهالی روستاها از رها نمودن مرغهای بومی و دیگر ماکیان بصورت چرای آزاد خودداری و آنها را در مکانهای سر پوشیده نگهداری نمایند چون امکان انتقال بیماری به طیور بومی از طریق تماس با پرندگان وحشی وجود دارد؛
صاحبان طیور بومی در صورت مشاهده تلفات در طیور، مراتب را سریعا به نزدیکترین پست دامپزشکی اعلام نمایند؛
عدم تهیه گوشت مرغ از مراکز غیر مجاز و عرضه کنندگان و کشتار کنندگان دوره گرد از قبیل مناطقی مثل بید زرد، اکبر آباد، ده پیاله و غیره؛
گوشت مرغ مصرفی خود را بصورت بسته بندی شده تازه یا منجمد و از مراکز مجاز تهیه نمائید.
وزارت جهاد کشاورزی - اداره کل دامپزشکی استان فارس - شبکه دامپزشکی شهرستان شیراز
بازگشت به فهرست
از بیماری آمیبیاز ( اسهال آمیبی) چه می دانید؟
بیماری آمیبیاز چیست؟
آمیبیاز یک نوع بیماری است که توسط انگلی به نام آمیب بوجود میآید . این بیماری در مناطقی که دارای آب و هوای گرم و مرطوب و جمعیت زیاد هستند، شیوع بیشتری دارد . آمیب معمولاً باعث ایجاد اسهال (بیشتر اسهال خونی ) میگردد.
بیماری آمیبیاز از چه راههایی منتقل میشود؟
اسهال خونی آمیبی را بیماری دستهای کثیف مینامند زیرا در کسانی که نسبت به بهداشت دستهای خود بیتوجه هستند (از جمله بیماران روانی و کودکان ) بیشتر دیده میشود. آلودگی انسان با آمیب از دو راه مستقیم و غیر مستقیم صورت میگیرد. در آلودگی مستقیم، انگلهای موجود بر روی انگشتان یا زیر ناخن دست، به علت عدم رعایت بهداشت، موجب ابتلا خود فرد یا اطرافیان وی میشوند. در آلودگی غیرمستقیم، آب آشامیدنی و مواد غذایی آلوده به آمیب (مخصوصاً سبزیجات خام) باعث بیماری فرد میشوند. مگس نیز میتواند توسط پاهای خود، انگل را به دست انسان یا مواد غذایی منتقل کرده و از این طریق باعث ایجاد بیماری در انسان شود. پس از اینکه آمیب توسط دست آلوده و یا آب و مواد غذایی آلوده وارد روده انسان گردید، در آنجا بصورت فعال درآمده و میتواند باعث اسهال خونی آمیبی شود.در نهایت بیمار با دفع آمیب از روده میتواند باعث سرایت بیماری به دیگران شود. بیماری اسهال آمیبی در صورت عدم رعایت بهداشت ممکن است بصورت همهگیر در آید. بعضی افراد در عین حالیکه آلوده به انگل هستند، ظاهراً سالم بوده و علامت خاصی ندارند. این گروه، ناقلین بدون علامت بیماری هستند و میتوانند بیماری را به دیگران منتقل کنند.
چنانچه فردی دچار بیماری اسهال آمیبی شود چه علائمی پیدا میکند؟
نوع حاد و شدید بیماری معمولاً با علائمی نظیر اسهال آبکی شدید همراه با بلغم چرکی و خون، تب، نفخ شکم، دلپیچه، خستگی، بیاشتهایی و احساس عطش شدید همراه است و نوع مزمن و طولانی بیماری دارای علائمی مانند دل دردهای دائمی، خستگی، بیاشتهایی، تهوع، مشکل در عمل هضم (سوء هاضمه) نفخ شکم و اسهال و یبوست متناوب میباشد.
چگونه میتوان از ابتلا به بیماری آمیبیاز پیشگیری کرد؟
پیشگیری از بیماری از راههای زیر امکانپذیر است:
• تشخیص و درمان بیماران و مخصوصاً ناقلین به ظاهر سالم
• تصفیه آب شامل کلرزنی آب آشامیدنی و جوشاندن آب در صورت عدم دسترسی به آب تصفیه شده
• مبارزه بر علیه مگس و سایر حشرات
• عدم استفاده از کود انسانی در کشاورزی
• عدم آبیاری سبزیجات با فاضلاب
• استفاده از توالتهای بهداشتی
• دفع بهداشتی فاضلاب
• ضدعفونی کردن سبزیجات خام
• دور نگهداشتن مواد غذایی از دسترس حشرات مخصوصاً مگس
• خودداری از دفع مدفوع در طبیعت در صورت اجبار و عدم دسترسی به توالت، مدفوع را باید در عمق خاک مدفون کرد.
در این میان نکتهای که جهت جلوگیری از ابتلا به بیماری بسیار حائز اهمیت بوده و بر روی آن تاکید میگردد، رعایت بهداشت فردی و شستشوی مرتب دستها با آب و صابون بخصوص قبل از صرف هر وعده غذا و بعد از خروج از توالت میباشد.
بخصوص کسانی که در زمینه تهیه و فروش مواد غذایی فعالیت میکنند (ساندویچ فروشها، لبنیاتها و ...) باید این نکته را بدقت رعایت کنند.