احیا قلبی ریوی نفس کشیدن و بعض از علائم حیاتی هستند و در مواقع اورژانس باید به نکات زیر توجه نمود.
راه تنفسی بیمار تمیز و پاک بوده و قادر به نفس کشیدن باشد سیستم گردش خون آسیب دیده باشد.
یک راه تنفسی باز ضروری ترین کا در موارد برخورد با یک فرد مصدوم بررسی باز بودن راه تنفسی وی می باشد اگر فرد مصدوم مدتی از تنفس محروم شود، آسیبهای شدید مغزی و حتی مدتی در انتظار او خواهد بود.
کنترل وضعیت تنفسی به جرکت سینه یا شکم مصدوم توجه نمائید (مطمئن شوید که این حرکت نرم و منظم است گوش خود را نزدیک دهان یا بینی مصدوم برده تا صدای نفس او را بشنوید شما باید قادر باشید که برخورد نفس بیمار به صورتتان را حس کنید شما باید قادر باشید که برخورد شما می توانید نبال سایر آسیبهای وارده باشید اگر مصدوم بیهوش است وی را در وضعیت ریکاوری (RECOVERY) که در صفحات بعد توضیح خواهیم داد قرار دهید.
اگر تنفسی وجود ندارد در این صورت شما باید برای بیمار راه تنفسی باز کنید اگر سینه و شکم بیمار حرکت دارند اما هیچگونه حرکت ورود یا خروج هوا از دهان یا بینی احساس نمی شود.
نشان دهنده انسداد راه تنفسی است و شما باید سریعا اقدام به باز کردن این راه نمایید.
.
باز کردن راه تنفسی راه تنفسی ممکن است با وضعیت قرار گیری سر مصدوم ، بسته شود.
برای ایجاد یک وضعیت مناسب برای سر با یک دست پیشانی را به سمت پایین فشار دهیدو با دست دیگرتان گردن مصدوم را بالا بیاورید.
دستتان را از زیر گردن بیرون آورده و چانه مصدوم را بالا بکشید این عمل باعث می شود که زبان فرد آسیب دیده جلوی راه تنفس را نگیرد اگر هنوز تنفس ایجاد نشده است ممکن است راه تنفسی بیمار بسته شده باشد.
پاک کردن راه تنفسی سر را به یک سمت بچرخانید بطوریکه چانه بطرف جلو بوده و بالای سر بطرف عقب باشد.
با دو انگشت خود که بصورت قلاب درآورده اید دهان بیمار را پاک کنید و هر گونه شیئی خارجی را بیرون بیاورید این کار را سریع انجام دهید و وقت را تلف نکنید وضعیت تنفسی را کنترل نمایید.
نبض را کنترل کنید.
اگر هنوز هم تنفس برقرار نشده شروع به تنفس مصنوعی نمایید اگر تنفس و نبض هیچکدام وجود ندارند، فورا شروع به تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی نمایید.
گردش خون وضعیت گردش خوت توسط نبض مشخص می شود نبض بر اثر انقباض قلب و خروج خون از بطن چپ به سرخرگها ایجاد می شود.
تعداد و کیفیت نبض می تواند بسیار متنوع باشد (سریع یا کند – ضعیف یا قوی ) در هنگام شوک ، نبض بصورت ضعیف اما سریع دیده می شود در این موارد نبض می تواند بقدری ضعیف باشد که بزحمت بتوان آن را لمس کرد.
به همین دلیل گرفتن نبض فرد مصدوم در محل همیشگی (یعنی مچ دست) مشکل می باشد .
بنابراین شما همیشه باید نبض کاروتید بیمار را در گردن لمس نمایید .
کاروتیدها، شریانهای بزرگی هیتند که در هر دو طرف گردن در پشت سیب آدم (حنجره) قرار دارند.
(کنترل نبض) از نوک دو انگشت خود استفاده کنید و آنها را بدون فشار آوردن در کنار سیب آدم قرار دهید.
نوک انگشتان را به سمت عقب و در طول سیب آدم محکم بلغزانید بطوریکه در شیار عمودی بین سیب آدم و عضله کنار آن قرار گیرد.
تنفس مصنوعی هدف از انجام ایجاد تنفس مصنوعی رساندن هوا به بیمار است .
هوایی که شما از دهان خارج می کنید (بازدم) هنوز دارای مقادیر کافی اکسیژن هست که شخص دیگری هم از آن استفاده کند.
در انجام تنفس مصنوعی نباید تاخیر نمود و شما باید مطمئن که تنفس مصنوعی را به درستی انجام می دهید.
طریقه انجام تنفس مصنوعی نبض را کنترل کنید.
2- اگر نبض وجود ندارد، شروع به ماساژ قلبی نمایید.
3- اگر نبض وجود دارد دهان مصدوم را از اجسام خارجی پاک نمایید.
4- چانه مصدوم را با یک دست بکشید و سر را به عقب ببرید 5- با یک دسته ، بینی مصدوم را ببندید 6- یک نفس عمیق بکشید ، دهانتان را کاملا باز کنید و بر روی دهان بیمار قرار دهید.
7- در حالیکه با قدرت نفستان را خارج می کنید بلند شدن سینه بیمار را نگاه کنید.
8- همینکه سینه بیمار بلند شد، سر خو را بچرخانید تا پایین آمدن سینه را ببینید چهار نفس اولیه را بسرعت انجام دهید.
9- نبض را کنترل کنید 10- اقدامات شماره 5 تا 9 را تا هنگامیکه بیمار شروع به نفس کشیدن کند ادامه دهید.
به غیر از تنفس دهان به دهان، می توان از تنفس دهان به بینی نیز در مواردی که تنفس دهان به دهان مشکل می باشد.
استفاده نمود برای اینکار دهان بیمار را محکم بسته و به بینی او بدمید.
اگر سینه بیمار بالا نمی آید ، موارد زیر را کنترل کنید 1- مطمئن شوید که بینی او محکم بسته شده است.
2- مطمئن ش.ید که دهان خود را محکم به دهان او چسبانیده اید.
3- مطمئن شوید که نفس خود را با شدت می دمید.
اگر با وجود تمام این اقدامات باز هم موفق نشدید ، احتمالا در راه تنفسی یک انسداد وجود دارد.
ماساژ قلبی اگر نبض لمس نمی شود ، شروع به ماساژ قلبی نمایید البته منظور از ماساژ قلبی این نیست که قلب را ماساژ دهیم بلکه باید آن را تحت فشار قرار دهیم.
قلب فضای وسیعی را در مرکز سینه بین جناغ در جلو و ستون فقرات در پشت اشغال می کند .
از آنجائیکه قسمت جلویی قفسه سینه بطور طبیعی قابل حرکت است این امکان به ما داده می شود که با فشار آوردن بر روی جناغ و دنده ها، قلب را تحت فشار قرار می دهیم.
قلب از دریچه هایی تشکیل شده که اجازه عبور خون را فقط از یک سمت می دهند.
هر گونه فشاری بر روی قلب باعث به حرکت در آمدن خون در سیستم گردش خون می گردد.
انجام ماساژ قلبی ، بدون تنفس مصنوعی دهان به دهان اقدامی بیهوده است.
هدف از انجام ماساژ قلبی ، ایجاد گردش خون حاوی اکسیژن است بنابراین شما باید دهان به دهان اکسیژن را به بیمار برسانید.
طریقه انجام ماساژ قلبی بیمار را به پشت خوابانده و در کنار او زانو بزنید.
زاویه دنده ها را در پایین سینه لمس نمایید.
دستتان را به اندازه دو انگشت بالاتر از زاویه دنده قرار دهید.
3- دست دیگرتان را هم بر روی آن دست بگذارید.
انگشتان دست باید بالا نگهداشته شوند به جلو خم شوید بطوریکه شانه هایتان بالای جناغ قرار گیرد.
بازوهایتان را مستقیم نگهدارید .
4- بطور عمودی به سمت پایین فشار نمایید بطوریکه دیواره جلویی قفسه سینه به میزان 4 تا 5 سانتی متر فرو برود این اندازه برای افراد بالغ است در مورد کودکان باید 5/2 تا 4 سانتی متر فشار وارد کرد این کار را 15 بار تکرار کنید بطوریکه هر فشار کمتر از یک ثانیه طول بکشد.
5- دو تنفس موثر دهان به دهان انجام دهید.
6- فراموش نکنید که بالا آمدن قفسه سینه را مشاهده نمایید.
7- دوبار 15 بار ماساژ قلبی داده و دوباره تنفس دهان به دهان انجام دهید تا زمانی که علایم بهبودی مشاهده شود یا برایتان کمک برسد و یا تا هنگامیکه دیگر قدرت انجام کار را نداشته و خسته شده باشید.
8- هر سه دقیقه نبض گردن را کنترل کنید.
نشانه های بهبودی عبارتند از : رنگ کبود یا خاکستر فرد مصدوم ناپدید شده و پوست رنگ طبیعی خود را باز می یابد.نبض دوباره برقرار می شود ممکن است ناله کرده یا حرکت کند تنفس دوباره برقرار می شود و شما ممکن است در هنگام دادن تنفس مصنوعی با مقاومت روبرو شوید .
اقدامات احیاء توسط دو نفر اگر احیا مصدوم توسط دو نفر صورت گیرد، خستگی کمتر خواهد بود و این عملیات را می توان به مدت طولانی تر ی انجام داد.
در این موارد بعد از هر پنج ماساژ قلبی یک تنفس دهان به دهان همزمان صورت نگیرد.
سرطان ها انواع سرطان ها عبارتند : 1-سرطان پستان 2- سرطان پوست 3- سرطان خون 4- سرطان ریه 5- سرطان مثانه 6- سرطان معده سرطان پستان سرطان پستان شایعترین نوع سرطان در بین خانمها است .
از هر 9 زن یک نفر به سرطان پستان دچار می گردد.
این سرطان در زنان بالای 50 سال شایعتر است .
اما باید توجه داشت که یک سوم موارد سرطان پستان در گروه سنی 39 تا 49 سال رخ می دهد.
علت اصلی سرطان پستان هنوز ناشناخته است اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که جهش ژن خاصی در بروز این سرطان موثر است .
با این حال تنها در بعضی موارد سزطان پستان این جهش ژنی مشاهده شده و در سایر موارد این ژن نقشی ندارد سایر عوامل که در پیدایش سرطان پستان در یک زن موثر هستند عبارتند از : خانمی که مادر یا خواهرانش دچار سرطان پستان شده اند.
خانمی که هیچگاه کودکی به دنیا نیاورده است.
خانمی که اولین کودکش را در سن بالای 30 سال به دنیا آورده است.
خانمی که قبلا یکی از پستانهایش دچار سرطان شده بود.
خانمی که قبل از 12 سالگی قاعدگی اش شروع شده.
خانمی که از نظر اقتصادی و اجتماعی در سطح بالایی باشد.
خانمهای سفید پوست بیشتر از خانمهای سیاه پوست دچار سرطان سینه می شوند خانمی که دیرتر از 55 سالگی یائسه می شود.
خانمی که وزنش 35 درصد از حد ایده آل بیشتراست.
سایر عواملی که ممکن است باعث افزایش احتمال ابتلا خانمها به سرطان پستان شوند عبارت اند از : 1- داشتن یک رژیم غذایی پرچربی 2- مصرف قرصهای ضد بارداری 3- قد بلند داشتن (در تحقیقی که اخیرا انجام شده خانمهایی که قدشان بیشتر از 165 سانتی متر است دو برابر بیشتر از خانمهایی که قدشان کوتاهتر است احتمال مبتلا شدن به سرطان را دارا می باشند.) علایم هشدار دهنده ای که در سرطان پستان دیده می شوند شامل: وجود توده ای در پستان فرورفتن پوست پستان هرگونه ترشحی از پستان کشیدگی با تغییر نوک پستان هر گونه تغییر شکلی در پستان تشخیص زودرس سرطان پستان مهمترین عامل موفقیت در درمان این بیماری می باشد .
90 درصد سرطانهایی که زود تشخیص داده شده و هنوز سترش نیافته اند قابل درمان می باشند به همین دلیل انجمن سرطان آمریکا توصیه می کند هر خانمی که سنش از 19 بیشتر است باید هر ماه خودش را معاینه کند .
همچنین خانمهای بین 20 تا 40 سال باید هر سه سال یکبار و خانمهای بالای 40 سال سالی یکبار توسط پزشک معاینه شوند ماموگرافی یکی از روشهای تشخیصی خوب می باشد که بیش از 90 درصد سرطانهای پستان را می تواند نشان دهد.
توصیه شده است که خانمها در سنین بین 35 تا 40 سال یک 49 سال هر یک دو سال سک بار و بعد از 50 سالگی هر سال یک بار ماموگرافی انجام دهند.
اگر در ماموگرافی یک توده در پستان دیده شد می توان با استفاده از سونوگرافی مشخص کرد که آیا این توده یک کیست خوش خیم است یا خیر هر گونه توده مشکوک در پستان باید نمونه برداری (بیوپسی) شود تا مشخص گردد که آیا سرطانی است یا نه در 80 درصد از موارد توده هایی که در پستان پیدا می شوند سرطانی نیستند اگر توده کشف شده سرطانی نبود فقط خود توده برداشته می شود.
اما اگر سرطانی بود بر اساس سلولهای سرطانی و گسترش آن نحوه عمل جراحی فرق می کند گاهی فقط قسمتی از پستان برداشته می شود و گاهی نیاز است که تمام پستان بعلاوه غدد لنفاوی زیر بغل هم برداشته شوند .
همچنین استفاده از رادیو تراپی ، هورمون درمانی ( با قرصهای تاموکسیفن) و شیمی درمانی می توانند کمک زیادی در جلوگیری از گسترش سرطان داشته باشند.
سرطان پوست هر سال بیش از 600000 مورد جدید سرطان پوست در ایالات متحده آمریکا تشخیص داده می شود اکثر آن ها به میزان زیادی قابل درمان هستند (انواع سرطان های بازان سل یا اسکواموس سل) ، اما در مواردی که سرطان پوست از نوع ملانوم بدخیم می باشد ، میزان کشندگی بیماری بسیار بیشتر است، یعنی با اینکه ملانوم بدخیم فقط حدود 5 درصد سرطان های پوست را تشکیل می دهد اما شایعترین علت مرگ در اثر بیماریهای پوستی است.
سالانه 630 نفر بر اثر ابتلا به ملانوم بدخیم و 2500 نفر بر اثر ابتلا به سایر انواع سرطان پوست در ایالات متحده از بین می روند افرادی که دارای پوست سفید، موی روشن و چسمانی با رنگ های روشن هستند در معرض خطر بیشتری در ابتلا به سرطان پوست می باشند .
سرطان پوست در سیاهپوستان به ندرت دیده می شود.
میزان ابتلا سرطان پوست رد مردان و زنان برابر است ، اما چون مردها بیشتر از زنها به نوع ملانوم بدخیم مبتلا می شوند، احتمال مرگ در مردها حدود دو برابر زنها است به دلایل نامعلوم ، ملانوم بدخیمی که در تنه پیدا می شود، بسیاری کشنده تر از ملانومی است که در دست ها و پاها ایجاد می گردد.
از سوی دیگر، وجود تعداد زیاد خال درپاها ، احتمال ایجاد ملانوم را افزایش می دهد .
طبق گزارش که موسسه ملی سرطان آمریکا اعلام کرده افرادی که بیش از 12 خال در پاهایشان و در قسمت زیر زانو دارا می باشند و برابر کسانی که دارای 27 خال یا بیشتر در قسمت دستها و بازویشان هستند به ملانوم بدخیم دچار می شوند.
مهم ترین عامل محیطی به وجود آورنده سرطان پوست ، اشعه ماوراء بنفش خورشید می باشد به طور کلی ، احتمال وقوع سرطان پوست در افرادی که در نزدیکی خط استوا زندگی می کنند بیشتر است چون در این مناطق تابش خورشید بیشتر است، به همین دلیل که هر چه به قسمت های جنوبی آمریکا نزدیک می شویم میزان مبتلایان بیشتری به سرطان پوست مشاهده می شود.
تحقیقات متعددی نشان میدهد که ابتلا به آفتاب سوختگی شدید در دوران کودکی، احتمال وقوع سرطان پوست در دوره بزرگسالی را به شدت افزایش می دهد.
تشخیص سرطان پوست به انجام نمونه برداری (بیوپسی) انجام می گردد.
برای تشخیص زودرس سرطان های پوست، هر کسی باید به طور مرتب خودش را معاینه کند تغییرات هشدار دهنده سرطا ن پوست که باید به آن ها توجه کنیم عبارتند از : 1- رنگ ضایعات خوش خیم اغلب یکنواخت ویکپارچه است اما ضایعات سرطانی معمولا به طورناگهانی تغییر رنگ داده و از حالت یکپارچگی بیرون می آیند 2- حاشیه و لبه ضایعات سرطانی معمولا نامنظم هستند 3- شکل هندسی ضایعات خوش خیم معمولا متقارن است و به صورت گرد یا بیضی دیده می شود، اما در ضایعات سرطانی شکل نامتقارن و بی نظمی ایجاد می شود.
4- بزرگ بودن خال با قطر بیش از 6 میلیمتر، احتمال سرطانی بودن ضایعه را افزایش می دهد.
همیشه به خاطر داشته باشید که قوانین فوق جهت راهنمایی مورد استفاده قرار می گیرند و فقط پزشک می تواند به شما اطمینان دهد که خال مورد نظر سرطانی است یا خیر.
برای پیشگیری از سرطان پوست می توان از کرمهای ضد آفتای و پوشاندن قستهایی از بدن که د رمعرض نور مستقیم خورشید هستند (مثل گذاشتن کلاه در کارگران و کشاورزانی که به صورت زیادی زیر نور خورشید کاری می کنند، استفاده کرد.
3- سرطان خون سرطان خون (لوکمی یا لوسمی) نوعی سرطان است که سلولهای خونین و مغز استخوان را درگیر می کند.
سرطان خون شایعترین نوع سرطان درکودکان می باشد و در بزرگسالان نیز شیوع زیادی دارد شایعترین سن ابتلا به سرطان خون در کودکان سنین 3 تا 7 سالگی است در سال 1996 در ایالات منحد آمریکا حدود 27000 مورد جدید ابتلا به سرطان خون دیده می شود که از این تعداد حدود 5000 تای آن مربوط به کودکان می باشد در همین سال حدود 21000 نفر بعلت سرطان خون فوت نمودند علت ایجاد سرطان خون ناشناخته است اما مواجهه قبلی با اشعه، مواد شیمیایی (مثل بنزن ) و مصرف بعضی داروها در ایجاد این سرطان موثر شناخته شده است .
کسانی که خواهر یا برادر آنها به سرطان خون مبتلا هستند پنج برابر سایر افراد احتمال دارد که به سرطان خون مبتلا شوند که این امر نشان دهنده نقش ژنتیک در بروز این بیماری است: افرادی که به سندرم داون (مونگولیسم) مبتلا هستند در خطر زیادی در ابتلای به سرطان خون قرار دارند سرطان خون انواع مختلفی دارد شایعترین نوع سرطان خون در کودکان نوع ALL و شایعترین نوع در بالغین CLL می باشد .
سرطان خون بر اثر تولید بیش از حد گلبولهای سفید خون بصورت نابالغ و غیر طبیعی از مغز استخوان انجام می شود این گلبولهای سفید نابالغ عملکرد درست و طبیعی ندارند و باعث می شوند که تولید سایر گلبولهای طبیعی از مغر استخوان کاهش پیدا کند.
به همین دلیل گلبولهای قرمز خون ، گلبولهای سفید طبیعی خون و پلاکتها کاهش پیدا می کنند علایم و نشانه های سرطان خون اغلب مبهم هستند و با سایر بیماریهای استباه گرفته می شونداین علایم عبارت اند از ضعف، خستگی ، کم خونی ، رنگ پریده ، خونریزی لثه ، تورم لثه ، خونریزی از بینی ، کاهش وزن، درد شکم ، تورم شکم و تورم غدد لنفاوی با آزمایش خون و مشاهده افزایش گلبولهای سفید می توان به این بیماری مشکوک شد برای تشخیص قلبی باید اقدام به نمونه برداری از مغز استخوان نمود.
درمان سرطان خون بر اساس نوع آن فرق می کند.
بعضی از بیمراان دچار نوعی CLL ممکن است اصلا نیازی به درمان نداشته باشند درمان سرطان خون نوع CML اغلب با کنترل تعداد گلبولهای سفید خون با استفاده از داروهای خوراکی (قرص) بصورت طوالانی انجام یم شود .
اکثر موارد نوع ALL بخصوص آنهایی که در کودکان ایجاد می شود نیاز به درمان ترکیبی از داروهای شیمی درمانی دارد این بیماران باید به مدت نسبتا طولانی در بیمارستان بستری شوند تا در هنگام کاهش ناگهانی گلبولهای سفید که بر اثر شیمی درمانی پدید می آید مشکلی ایجاد نشود.
درمانهای ترکیبی شیمی درمانی که امروزه در مراکز تخصصی اجرا می شود می تواند تا 70 درصد بیماران دچار ALL را معالجه نماید .
تحقیقات اخیر نشان داده است که پیوند مغز استخوان می تواند رد معالجه بیماران دچار سرطان خون بسیار موثر باشد مشکل این نوع پیوند ها، پیدا کردن مغز استخوان فرد اهدا کننده ای است که با مغز استخوان فرد بیمار بسیار شبیه است .
4-سرطان ریه سرطان ریه شایعترین نوع سرطان در جهان است و بیشترین علت مرگ و میر در اثر سرطان در مردان و زنان را تشکیل می دهد با وجود اینکه سرطان پستان در زنان شایعتر از سرطان ریه است اما سرطان ریه بیشتر از سرطان پستان در زنان باعث مرگ است.
مهمترین عامل ایجاد سرطان ریه استعمال دخانیات است علایم شایع عبارت اند از : سرفه مداوم ، خلط خونی ، درد سینه ، ذات الریه های مکرر، تنگی نفس ، تنفس صدا دار، تب و کاهش وزن بر اساس نوع سلول های سرطانی و میزان گسترش سرطان، درمان متفاوت می کند درمان شامل رادیو تراپی، جراحی و شیمی درمانی می باشد .
5-سرطان مثانه سرطان مثانه از نظر شیوع چهارمین سرطان شایع در مردان و همچنین نهمین سرطان شایع در زنان می باشد در سال 1996 حدود 53000 مورد جدید سرطان مثانه در آمریکا گزارش شد و در همان سال هم 12000 نفر بر اثر این نوع سرطان از بین رفتند .
سرطان مثانه در هر سنی ممکن است ایجاد شود، اما معمولا افراد بالای 50 سال را مبتلا می کند.
سرطان مثانه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان شود تقریبا بطور کامل بهبود می یابد، اما در صورت عدم تشخیص به موقع می تواند باعث مرگ شود.
سرطان مثانه در افراد سیگاری سه برابر شایعتر از افراد غیر سیگاری است .
همچنین کارگران بعضی از کارخانه ها که با مواد شیمیایی کار می کنند بخصوص کارگران کارخانجات رنگ سازی در خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه هستند.
دیده شدن خون در ادرار معمولا اولین علامت سرطان مثانه است البته تنها دیده شدن خون در ادرار نشانه سرطان مثانه نیست و ممکن است بعلت سنگ کلیه ، عفونت و مشکلات دیگر نیز خون در ادرار دیده شود.
در مراحل اولیه سرطان مثانه ، معمولا درد وجود ندارد اما با پیشرفت بیماری درد هم بوجود می آید .
سرطان مثانه اگر درمان نشود می تواند بر جاهای دیگر بدن مثل ریه ها ، کبدها و استخوانها انتشار پیدا کند برای درمان سرطان مثانه از جراحی همراه با رادیو تراپی یا شیمی درمانی استفاده می کنند.
سرطان معده سرطان معده یکی از سرطان های شایع در جهان می باشد که در مردان دو برابر زنان دیده می شود در ژاپن شایعترین نوع سرطان ، سرطان معده می باشد علت اصلی سرطان معده هنوز مشخص نشده اما بعضی علل جغرافیایی و محیطی در ایجاد این سرطان مطرح می باشند .
مصرف بعضی از غذاها مثل ماهی دودی ، غذاهای شور و غلات در پیدایش سرطان معده احتمالا تأثیر دارند.
علایم و نشانه های سرطان معده عبارت اند از : بی اشتهایی ، احساس پربودن معده ، اشکال در بلع غذا ، درد شکم ، استفراغ خونی ، آروغ ، سوزش سر دل ، کاهش وزن و سیری زود رس نتیجه گیری: پیشگیری بهترین عامل برای ایجاد سلامتی انسان است.
پایان