اقلام گیاهی جهت کاشت معمولاً به هنگام کاشت از نونهال ها و نهالهای بازکاشتی که در نهالستان پرورش یافتهاند استفاده میکنند.
در جنگلداری شهری امکان کاشت بذور در محل اصلی بسیار کم است، زیرا برای بقاء حداقل یک درخت در محل مورد نظر به تعداد زیادی بذر نیاز است و خطرات بسیاری بذر و نهال تازه جوانهزده را تهدید میکنند و کنترل آنها در فضای آزاد بسیار مشکل است.
برای تهیه یک ذخیره نباتی رضایت بخش، مطمئنترین و آسانترین روش این است که آنها را در محیطهای حفاظت شده نهالستانها پرورش داده و سپس در محل کشت نماییم.
یک مورد استثناء، تولید مثل طبیعی گونههایی است که به طور مکرر به میزان بسیار زیاد بذر تولید می کنند مانند زبان گنجشک، افرای شبه چناری، غان و بید اما به جز فضاهای مجاور جنگلهای موجود، گاهی این درختان برای جنگلکاری شهری نیز با ارزش هستند.
(1) برنامه ریزی از پیش ارقام گیاهی متنوعی را با اندازههای مختلف می توان از نهالستانهای تجارتی تهیه نمود.
از آنجا که تنها استفاده از یک گونه درخت برای کاشت در تمام مکانها مناسب نمی باشد تکیه بر یک رقم برای کاشت در همه مکانها احتمالاً اهداف متعدد جنگلداری شهری را تأمین نمینماید زیرا گیاه به خوبی تثبیت نشده و رشد خوبی نخواهد داشت.
برای ایجاد تناسب بین نوع نهال و نیازها باید استثنائاتی قائل شد که خود مستلزم طراحی دقیق میباشد.
همچنین زمانی که کاشت درختان کوچکتر و ارزانتر امکان پذیر است، نباید از درختان بزرگ و گرانقیمت استفاده نمود زیرا هزینههای سنگین و بیهودهای در برخواهد داشت.
از آنجا که درختان را باید به هنگام خواب آنها یعنی در پاییز یا اوایل بهار کاشت (بهتر است از کاشت درختان در فاصله دی ماه تا نیمه بهمن پرهیز شود مگر آنکه هوا معتدل باشد) بهتر است که برای تهیه نهال، در فصل تابستان و قبل از فرارسیدن فصل کاشت اقدام به سفارش نمود.
اما دوره برنامهریزی برای انتخاب گونه، نوع گیاه، تعداد آنها و غیره باید از اواخر بهار سال گذشته آغاز شده باشد.
(1) نوع نهال چهار نوع بخصوص از انواع نهال باید مورد توجه گیرند: 1-نهالهای ریشه لخت: نهالهایی که پس از درآوردن از بستر کاشت در نهالستان، با ریشه عریان منتقل میشوند.
2- گیاهانی که درظرف پرورش داده شدهاند: گیاهانی که تودهای از خاک به ریشههایشان چسبیده و معمولاً در ظرف پرورش داده میشوند.
3-نهالهایی که تودهای از خاک همه ریشههای آنها را در خود پوشانده است.
این گونه نهالها در زمین پرورش داده میشوند، در حالی که خاک به ریشههایشان چسبیده از خاک خارج شده و مجموعه ریشهها در گونی یا پوشش مشابه آن پیچیده میشود.
4- جستها (قلمه و پاجوش): جستهای گونههایی مانند صنوبرها و بیدها در صورتی که خاک قرار گیرند به سرعت ریشه میدهند.(1) گیاهان با ریشه های برهنه در فصل زمستان که گیاهان در خواب به سر میبرند میتوان آنها را به سلامت از نهالستان خارج نموده و به آرامی خاک را از ریشه آنها تکان داد و بستهبندی نمود.
سپس آنها را با موفقیت در مکان جدید جلوگیری نمود.
همچنین میتوان بین خارج نمودن گیاه از نهالستان و کاشت نهایی آنها در شرایط مناسب و خاص هفتهها فاصله ایجاد کرد بدون آن که صدمهای به گیاه وارد شود.
معمولاً در بریتانیا به دلایل فوق و برای سهولت حمل، بسیاری از درختان از بین گیاها ریشه برهنه انتخاب میشوند.
به شرط آن که چنین درختانی با دقت حمل شده و از خشک شدن آنها ممانعت به عمل آید و زمان کاشت آنها نیز مناسب باشد استفاده از ارقام ریشه برهنه سالمتر و اقتصادی تر خواهد بود.
به طور کلی استفاده از این گونه نهالها باید در درجه اول مطمح نظر واقع شود.
(1) گیاهانی که در ظروف پرورش داده میشوند گیاهانی که از مرکز باغبانی و نهالستانهای بهبود محیط زیست خریداری میشوند اغلب به منظور نمود بهتر و امکان کاشت در خارج از فصل، در ظرف نگهداری میشوند.
به هر ترتیب باید توجه داشت که این گونه گیاهان عموماً هیچ مزیت دیگری نداشته و حتی ممکن است موجب انجام حمل و نقل نامناسب و کاشت نادرست گردند.
ظرفها انواع متعددی دارند – مانند گلدانهای رسی و پلی اتیلنی، ظروف مقوایی، نمونههای پلاستیکی شکیل، طبقهایی که برای آنها شکل خاصی از پیش در نظر گرفته شده و غیره.
اما به بیان ساده همه آنها ظروفی هستند که محیط کشت را برای نمو گیاه نگهداری میکنند.
کلیه ظروف را باید قبل از کاشت از گیاه جدا نمود زیرا حتی آنهای که حقیقتاً تجزیه میشوند و طوری طراحی شدهاند که در خاک میشکنند، از نمو ریشه ممانعت میکنند.
اندازه ظرف با توجه به اندازه نهایی گیاهانی که در آنها پرورش داده میشوند باید تعیین گردد.
گیاهان بزرگ باید حجم زیادی از خاک را به همراه داشته باشند و در نتیجه نیازمند ظروف بزرگ برای رویش میباشند.
(1) گیاهانی که در ظروف پرورش داده میشوند دارای چهار نکته منفی هستند: گیاهانی که به مدت طولانی در ظرف پرورش داده میشوند «اسیر گلدان» میگردند: ریشههای این گیاهان به دور ظرف پیچیده و آن را احاطه میکنند و در نهایت هنگامی که کاشته شدند تعداد ریشههای روئیده شده بسیار کم خواهد بود.
2- برای حمل بسیار حجیم میباشند زیرا خاک از نهالستان به محل کشت منتقل میشود.
3- به علت آن که گیاهان در محیط کشت قرار دارند ممکن است از آنها غفلت شده یا مدت طولانی در ظرف نگه داشته شوند بنابراین ممکن است با تأخیر کاشته شده و یا رشدی نامتعادل پیدا کنند (به عنوان مثال رشد زیاد قسمتهای هوایی بر روی ریشهای محدود) که هر دو حالت موجب کوتاه شدن عمر گیاه میگردد.
4- معمولاً از گیاهانی با ریشه برهنه که به اندازه آنها هستند بسیار گرانتر میباشند.
تنها مزیتی که گیاهان پرورش یافته در ظروف دارند این است که در طول فصل رشد قابل کشت میباشند اما این امر در عمل مزتی به شمار نمیآید.
علی رغم وجود کلوخی از خاک در پیرامون ریشه احتمال زندهمانی این گیاهان از آنهایی که در زمستان کاشته میشوند کمتر بوده و معمولاً قیمت گیاهان کاشته شده در ظروف از گیاهانی با ریشه برهنه که هم اندازه آنها میباشند بیشتر است.
(1) نهالهایی که ریشه آنها از خاک پوشیده شده است تعداد زیادی از گیاهان همیشه سبز و برخی از پهن گان بزرگ را میتوان به این فرم به دست آورد.
در این حالت صدمات وارده به ریشه به حداقل میرسد ولی برای حمل بسیار حجیم میباشند.
به همین دلیل پوشش آنها به هنگام کاشت باید حذف گردد.
ریشههای جدید این گیاهان نیز مانند گیاهان پرورش یافته در ظرف به جای تثبیت درون خاک محل کاشت بیشتر تمایل ذاتی به رویش در گلوله خاک دارند، به ویژه اگر خاک چندان مناسب نباشد.(1) جستها (قلمه و پاجوشها) صنوبرها و بیدها را میتوان با استفاده از پاجوشها کشت نمود.
پاجوشها قطعات چوبی هستند که معمولاً از شاخصههای نورسته یک یا دو ساله به طول 2 تا 3 متر و در عمق بیش از یک متر درون زمین قرار میگیرند.
در زمینهایی که عملیات کشاورزی در آن به خوبی صورت گرفته است میتوان از جستهای کوتاهتر، حدوداً به طول 25 سانتیمتر استفاده نمود.
هیچگاه نباید جستها را درون خاک فشار داد بلکه باید آنها را درون حفرهای که توسط دیلم ایجاد شده قرار داده و فضای کوچک اطراف آن را با شن یا ماده نرم مشابه دیگری پر نمود.
استفاده از جستهاذ روش ساده و کمهزینهای برای تثبیت این گونه درختان میباشد.
(1) اندازه گیاهان در بسیاری از جنگلکاری شهری به دلیل اهمیت زیبایی و اثر فوری بصری، کاشت امر مهمی محسوب میشود.
در جنگلکاریهای مرسوم تمام کوششها میتواند در جهت رشد و بقای مناسب گیاه با کمترین هزینه هدایت شود.
در جنگلکاری شهری، زیبایی نیز اغلب باید به سایر معیارها اضافه شود و این خود ایجاد مشکل میکند.
گیاهان بزرگ همچون نهالهای حجمی دانهزا که 3 تا 4 متر طول داشته و اثر بصری سریع را تأمین میکنند نه تنها گران هستند بلکه سختتر از سایرین مستقر شده و نمو میکنند.
همچنان که قبلاً نیز تأکید شد، برنامهریزی قبلی برای هر گونه توسعهای میتواند موجب سبکباری در این زمینه شود، به این صورت که نهالهای کوچکتر را بسیار جلوتر از موقع در محل بکارند.
اما در عمل، چنین وضعی چندان رخ نمیدهد و توسل به استفاده از نهالهای بزرگ امری جاری و متداول است که خود نتایج مأیوس کنندهای به بار میآورد.
معمولاً کارگزاران نهالستان ها، نهال ها را در سه اندازه عمده تحویل میدهند.
هر چند که هر دسته از این اندازهها دارای زیر تقسیماتی میباشند.
(1) معمولاً کارگزاران نهالستانها، نهالها را در سه اندازه عمده تحویل میدهند.
(1) نونهالها، نهالهای بازکاشت شده و نهالهای ریشهزده این گیاهان درختان کوچکی هستند که کمتر از 2/1 متر ارتفاع داشته و ممکن است سن آنها 3 تا 4 سال باشد.
نونهالها، گیاهانی هستند که از محل کاشت بذرشان جابجا نشدهاند (بستر نهالستان یا ظرف) در حالی که نهالهای بازکاشت شده همان طور که از نامشان پیداست از یک بستر نهالستان به بستر دیگری انتقال یافتهاند و هدف از این عمل تسریع نمو ریشه میباشد.
برخی اوقات به جای انتقال فیزیکی نهالها، ریشه آنها را در بستر کاشت از زیر قطع مینماید تا رشد قسمتهای پایینی و ریشههای جانبی تشدید شود.
در کل هر چه گیاهان مدت بیشتری در نهالستان پرورش داده شوند گرانتر خواهند بود.
قیمتها در سال 1989 به طور مثال بین 15 تا 50 پنس به ازای هر درخت بود.
گیاهان بازکاشت شده که معمولاً به صورت 1+1 نشان داده میشوند نهالهای تجاری مورد مصرف در جنگکاریهای مرسوم میباشند.
آنها گیاهانی هستند که برای جنگلکاریهای بسیار عظیم با هدف کاشت گروهها یا دستههای درختان توصیه میشوند، زیرا اغلب با تیمار صحیح در اولین سال کاشت به سرعت پا گرفته و رشد سریع خود را آغاز میکنند.
(1) ترکهها ترکهها گیاهانی بلندتر، بین 2/1 و 5/1 متر بوده و معمولاً سن آنها 4 تا 5 سال یا بیشتر میباشد.
از آنجا که شاخهها، تمام طول ساقه را فرا میگیرند میتوان آنها را ترکه پردار نامید.
ترکهها به علت آن که درختان بزرگتر و مسنتری هستند گرانتر بوده و به عنوان نمونه بین 1 تا 2 پوند قیمت دارند.
استفاده از آنها باید به کاشت یک ردیفه در کنار دیوارها یا حصارهای فلزی و گاهی اجتماعات کوچک گوشه پارکها و زمینها محدود گردد.
در درختکاری دستهای نهالکاری که به منظور تداعی اثر جنگلها طراحی میشوند باید از گیاهان بازکاشت شده استفاده نمود.
(1) نهالهای بلند عاری از شاخه گیاهان بزرگی هستند که به طور معمول به منظور ایجاد ساقهای بدون شاخه به طول 5/1 متر هرس شده ودر منتهی الیه ساقه دارای شاخه میباشند.
با توجه به گونه، اندازه و سن گیاهان ممکن است 50 پوند قیمت داشته باشند.
اما واضح است که به علت اندازهشان اثر فوری خواهند داشت.
حتی اگر حداکثر دقت به هنگام کاشت صورت گیرد به هر ترتیب گیاهان تازه کاشته شده از این گونه به ندرت 1 یا 2 سال اول سالم به نظر میرسند.
به طور نمونه برگها تمایل به کوچک شدن دارند و برخی از شاخههای تازه جوانه زده میمیرند و تاج ضعیف به نظر میرسد.
آبیاری کافی در سال اول در خاکهای خشک این مشکلات را تقلیل میدهد.
اما در خاکهای مرطوب، فشرده و بازهکشی ضعیف وضع را بدتر نموده و به طور آشکار هزینه را بالا میبرد.
(1) کاشت انبوه چنین درختانی، به عنوان مثال گروههای 10 تایی یا بیشتر توصیه نمیشود.
استفاده اساسی از آنها باید به صورت فاصلهدار در خیابانها و بازارهای خرید و فروش محدود گردد.
به هر ترتیب استفاده آزمایشی از یک یا دو اصله از آنها در کنار سایر کاشتها برای نماسازی پارکها که احتمال خرابکاری در آنها وجود دارد.
با ارزش است.
اما مانند سایر کشتها باید تمام مراقبتهای لازم برای اطمینان از تثبیت این نوع گیاهان گرانقیمت صورت گیرد.
درختان بزرگ نیز به اندازه درختان کوچک نیازمند مراقبت و توجه در طول دوران استقرار خود هستند.(1) درختان نیمه بالغ این درختان بزرگ به طور استثنایی برای کاشتهای انفرادی و بسیار خاث مورد استفاده قرار میگیرند.
این درختان هیچ جایی در جنگلکاری شهری ندارند.
(1) مقایسه به کارگیری نهالها با اندازههای متفاوت قیمت زیاد درختان بزرگ به عنوان یک نکته منفی بارز مود تأیید است.
برای کاشت دیر هنگام این درختان باید از تکنیک پرخرجی استفاده نمود که نامناسب بودن آنها را برای استفاده گستده آشکار میسازد.
هیچ چیز بد منظرهتر از نهالهای بیمار و صدمه دیدهای که توسط قلمههای زشت محافظت میشوند، نیست همچنان که چیزی لذت بخشتر از گروه نهالهای جوانی که تنومند و متناسب با محیط تازه خود رشد یافتهاند، نمیباشد.
(1) سه جنبه مهم درباره کیفیت درختان باید مورد بررسی قرار گیرد: بذر یاکولتیوار به کجا تعلق دارد؟
(منشأ) آیا صدمات فیزیکی، شیمیایی و بیماری یا آفات وجود دارد؟
3- آیا گیاه تنومند است و بین شاخ و برگ و ریشههای آن تناسب وجود دارد یا اینکه باریک و دراز است؟
(1) منبع بذر اطلاع از شکل و اندازهای که یک نهال جوان در آینده خواهد داشت حائز اهمیت است.
خصوصیات بسیاری از گونهها و کولتیوارهای زینتی به وسیله قانون حقوق پرورش دهندگان نباتات.
انجمن ملی حفاظت نباتات و باغها و مؤسسه تحقیقات باغبانی تعیین شده است.
در مورد درختان جنگلی به جز بلوط و راش به چنین اطلاعات دقیقی نیاز کمتری میباشد و تنوع بیشتری را در مورد توسعه درخت در رابطه با طرز رشد، فرم ساقه و غیره میتوان انتظار داشت.
کارگزار یک نهالستان باید درباره محلی که بذرها یا قلمهها از آنجا تهیه شده اطلاع داشته باشد.
شکل ظاهری قضاوت درباره کیفیت نهال همیشه با توجه به ظاهر آن صورت میگیرد.
صدمات وارده به ریشهها، شاخههای نورسته و جوانهها.
شواهد حاکی از رشد قارچها، حشرات آفت و وجود زخم در پوست تنه همه گویای کیفیت نامطلوب و یا احتمالاً عدم سلامتی میباشند.
تعادل بین ریشه و شاخ و برگها بسیار مهم است و تمام گیاهان باید دارای مقدار زیادی ریشه باشند.
داشتن ریشه فراوان کاری مشکل اما داشتن ریشههای بسیار کم، کاری آسان میباشد.
یک شاخه نورسته بزرگ یا بلند با ریشههای ناقص تحت شرایط نهالستانی مناسب میتواند حفظ گردد.
اما تحت فشارهای محیطی محل کاشت، رشد قسمت فوقانی تا قبل از نمو ریشههای جدید کم و یا حتی ضعیف خواهد بود.
به سبب وجود مشکل عدم تعادل بین ریشه و قسمت هوایی است که هرس بیش از حد ریشه به هنگام درآوردن گیاه از خاک و یا کاشت آن تا حدی رواج دارد.
گیاهان باید رشد معقول شاخهها و برگها را که اخیراًبه وقوع پیوسته است، نشان دهند.
فشردگی جوانهها در محور اصلی ساقه نشانه آن است که نهالها رشد ضعیف یا محدودی در نهالستان داشتهاند.
فرم تاج و شاخه درختان بزرگ باید مورد توجه قرار گیرد.
اغلب به منظور ایجاد حالت بوتهای مبادرت به قطع محور اصلی ساقه در تاج میگردد.
اما این فرم با بسیاری از مقاصد ما از جمله زمانی که گونههای درختان بلند قامت مورد نظر میباشد، مغایرت دارد.
(1) قطر یقه ریشه اگر چه به طور معمول از ارتفاع برای دستهبندی درختان استفاده میشود، اما بهترین معیار برای سنجش کیفیت، ضخامت یقه ریشه میباشد.
گیاهان تنومند با یقه ریشه ضخیم به احتمال زیاد پس از کاشت، ریشههای جدید تولید میکنند.
برای یک گیاه به ارتفاع 30 سانتیمتر ، قطر مطلوب یقه ریشه، حداقل 5 میلیمتر میباشد.(1) سفارش و دریافت گیاهان زمانبندی گیاهان باید در طول تابستان و قبل از تصمیم به کاشت سفارش داده شوند و تاریخ تحویل آنها تا حد ممکن به زمان کاشت نزدیک باشد.
کارگزاران نهالستان معمولاً نهالهایی با ریشه برهنه را در آذرماه از خاک خارج میکنند.
به هنگام سفارش، بازدید نهالستان به منظور بررسی بسترها و درخواست نهالهایی که با کیفیت مطلوب پرورش داده شدهاند مفید خواهد بود.
(1) کمیت احتیاط ایجاب مینماید که در سفارش نهال به هر تعدادی به مقدار ده درصد اضافه بر نیاز منظور دارند.
این عمل موجب میشود که بتوان در محل کاشت، اقدام به انتخاب نمود یا با احتساب تلفات به مقدار احتیاج نهال در اختیار داشت.
(1) منابع نهالستانهای کمی وجود دارند که دخرتان جنگلی تولید میکنند.
به همین علت تنوع گونههای تولید شده در آنها محدود است، اما در کل، قیمت نهالهایی که از آنها خریداری میشود به علت مقیاسهای اقتصادی پایین میباشد.
نهالستانهای متعددی طیف وسیعی از گونههای زینتی با اندازههای متنوع تولید میکنند.
فهرست این نهالستانها در راهنمای انجمن باغبانی تجاری و روزنامههای مربوط به کشاورزی یافت میشود.
تعداد زیادی از این نهالستانها در راهنمای محلی تلفن نیز تبیلغ مینمایند.(1) دریافت نهالها نهالها باید تحت شرایط خوب تحویل گرفته شوند.
تعداد نهال و گونههای آنها، کلیه کیسهها و ظرفهای حاوی نهال باید از نظر آسیب (شکستگی)، رشد قارچی، حشرات آفت و علائم خشکیدگی بررسی شوند.
هر گونه نهال مشکوکی را با شکافتن پوست تنه آن (به وسیله ناخن شست) بررسی نمایید.
اگر سبز یا سفید مایل به سبز باشد هنوز زنده است.
اگر سفید شیری، قهوهای یا مایل به قهوهای باشد مرده و یا در حال مرگ است.
اگر ظاهراً قابل ملاحظهای (بیش از 5%) شرایط نامطلوب داشتند تمام محموله را برگردانید.
(1) حمل و نقل گیاهان درختان جوان حساس بوده و به راحتی آسیب میبینند.
کاشت یک درخت آسیب دیده یا در حال خشک شدن کاری بیهوده است.
اگر میخواهیم گیاهان را به طور سالم حفظ نماییم دو نیاز آنها باید تأمین شود: 1- خاک باید مرطوب نگاهد داشته شود.
2- با درختان باید با ظرافت رفتار نموده و با دقت حمل شوند.
(1) خشکیدگی به محض آن که ریشه ها در معرض خشکیدگی قرار میگیرند.
ریشههای ظرفیتر از بین رفته و ریشههای اصلی نیز در مدت چند ساعت از بین میروند.
نهالها را همیشه باید رد سایه نگهداری نمود تا از بروز حرارت بیش از حد در درون پلاستیکها جلوگیری کرده و ریشهها را در محیط مرطوب نگاه داشت.
هنگامی که گیاهان را در کامیونهای روباز جابهجا میکنیم باید ریشهها را در کیسههای پلیاتیلنی قرار داده و تمام بار را به وسیله یک برزنت مطمئن پوشش دهیم.
(1) صدمات فیزیکی بروز هر گروه اتفاقی در طی حمل و نقل موجب آسیب گردیده و نرخ زندهمانی نهال را پس از کاشت کاهش میدهد.
بنابراین ضروری است که گیاهان را به هنگام بارگری به داخل کامیون پرتاب نکرده، کیسهها روی یکدیگر انباشته نشوند و به هنگام تخلیه نیز نباید آنها را از کامیون به اطراف افکند.
(1) استقرار و مراقبتهای اولیه پس از اطمینان از کیفیت مطلوب گیاهان و به خوبی پیچیده شدن آنها و انتقال با دقت، مشکل بعدی نحوه اسقرار موفقتآمیز آنها میباشد.
در این هنگام درخت بیشترین توجه را دریافت میکند.
اما این توجه اغلب در جهت خطا صورت گرفته و بیهوده است.
معمولاً کلیه زحمات و سرمایهها در هنگام کاشت مصرف میشوند.
در صورتی که بهتر است این زحمات و سرمایهها در طول اولین سالهای بحرانی استقرار گیاه به کار روند.
باید متذکر ش که اگر یک گیاه کیفیت نامطلوبی داشته و یا به خوبی حمل نشده باشد، هزینه زیادی صرف کاشت آن خواهد شد و یا چنانچه آمادهسازی مکان مناسب نباشد گیاه رشد نخواهد نمود.(1) روشهای کاشت انتخاب روش کاشت به اندازه گیاه و محل بستگی دارد.
نهالکاری در شکاف نهالهای بازکاشت شده ریشه لخت را میتوان در شکاف یا شیار که روشی رایج در کاشت نهالهای جنگلی است غرس نمود.
شکافهایی در خاک ایجاد و توسط بیل بازنگه داشته میشوند و در ضمن آن ریشههای درخت با دقت در آن قرار داده شده و به سمت پایین گسترده میشوند شکاف را به اشکال مختلف میتوان ایجاد نمود.
مانند شکاف به صورت باید به خوبی در اطراف درخت محکم شود تا یقه در سطح خاک قرار گیرد.
شکافها در خاکهای مستقیم به شکل L و یا به شکل T.
در حالی که درخت به آرامی به سمت بالا کشیده میشود.
شکاف رسی بر اثر خشکی هوا باز می شوند به همین دلیل این روش برای این نوع خاکها مناسب نیستند.
اگر زمین برهنه نباشد میتوان شکاف را در زمینی دارای پوشش ایجاد کرده و سپس برای کنترل علفهای هرز اقدام نمود.
شقوق دیگری هم وجود دارد.
یکی آنکه نخست یک قسمت از چمن (مرغ) را به صورت مربعی برمیدارند و شکاف را در خاک عاری از گیاه ایجاد میکنند (نهالکاری بر زمین عریان) و یا آن را در داخل شکافی که در روی مرغ ایجاد شده وارونه میسازند (نهالکاری بر چمن یا مرغ) هر دو روش تا حدی به کنترل علفهای هرز میانجامد اما هیچکدام کافی نمیباشند.
نهالکاری در چمن (مرغ) این مزیت را دارد که از نظر زهکشی جایگاه نهال وضع بهتری را تأمین میکند.
(1) کاشت در چاله نهالهای بزرگتر و نیز نهالهای گلدانی باید در چاله کاشته شوند.
اندازه چاله به میزان گستردگی سیستم ریشه بستگی دارد اما باید توده ریشه را بدون آن که خارجیترین ریشهها را خم کند در خود جای دهد و زمانی که خاک را در اطراف گیاه محکم میکنید یقه در سطح خاک قرار گیرد.
نهالهای گلدانی را باید از گلدانهایشان خارج نمود زیرا حتی ظروفی که به طور بیولوژیکی تجزیه میشوند نیز میتوانند از گسترش جانبی ریشهها، جلوگیری نمایند.
باید از کاشت گیاهانی که دارای ریشههای درهم پیچیده میباشند امتناع ورزید.
ریشههای که در مجاروت لبه ها بودهاند باید به آرامی باز شوند تا گسترش جانبی تحریک شود.
درخت باید ضمن قرار گرفتن در چاله به آرامی تکان داده شود تا ریشهها به خوبی با خاک تماس یابند.
(1) اگر میخواهید به درخت قیم ببنیدید، باید به منظور جلوگیری از صدمه به ریشه قبل از کاشت درخت، قیم را درون چاله قرار دهید.
قیم باید در سمت رو به باد درخت قرار گیرد.
باید اطمینان حاصل نمود که آب از چاله به آسانی زهکشی میشود و شرایط بیهوایی در داخل چاله به وجود میآید.
مشکلاتی از این گونه معمولاً در نتیجه آمادهسازی نامناسب زمین حاصل میشود.
محیط کشت اگر خاک لایه فوقانی که از چاله خارج میشود از محیط کار حمل نشده و یا حاوی مواد نامطول نباشد برای پر نمودن مجدد چاله مناسب است این امر موجب جلوگیری از بروز مشکلات ناشی از ناهمگنی مواد در حاشیه چاله میشود.
(1) اصلاح کنندگان خاک فشردگی و ساختمان نامطلوب خاک مشکلات رایج کاشت در شهرها میباشند زیرا مانع جریان آب و هوا در خاک میشوند.
این مشکلات باید قبل از کاشت مورد توجه قرار گیرند.
معمولاً استفاده از اصلاح کنندهها الزامی نمیباشد زیرا فقط خاک درون چاله را اصلاح کرده و موجب میگردند ریشهها به هنگام رسیدن به کنارههای چاله با مشکلات نهفتهای روبرو شوند.
چنین اصلاح کنندههایی انواع متنوعی دارند که امروزه در دسترس میباشند و عبارتند از: تورب یا پیت که در قدیم استفاده میشد یا کود دامی تاژلهای پلی آکریمید و مشتقات خزهها.
(1) 1- مواد آلی افزودن پیت یا سایر مواد آلی سنگین به خاکی که باید مجدداً به درون چاله ریخته شود امری رایج است.
این عمل موجب اصلاح ساختمان خاک و توانایی نگهداری آب در خاکهای شنی با زهکشی زیاد میشود اما شواهد تجربی نشان میدهد که هیچ گونه تأثیر اندکی روی رشد و زندهمانی گیاه حتی در مناطق دارای خواص فیزیکی ضعیف ندارد.
استفاده از پیت یا سایر مواد آلی سنگین میتواند موجب بروز مشکلاتی گردد.
الف: افزایش نگهداری آب میتواند موجب نامناسبتر شدن میزان هوا در خاکهای رسی شود.
ب: تفاوت میان خاکی که مجدداً به درون چاله ریخته میشود با خاک اطراف میتواند موجب ظهور شکاف (سله) در هوای خشک گردیده و ریشهها در معرض هوا قرار گیرند.
ج: جریان هوا به دورن خاک محدود میگردد و اکیده شدن مواد آلی میتواند موجب کاهش اکسیژن خاک قابل دسترس ریشههای درخت گردد.
د: ضمن آنکه میکروارگانیسمها بر روی پیت اثر میکنند نیتروژن را حذف کرده و خاک درون چاله با کمبود نیتروژن مواجه میگردد.
هـ: زمانی که از کود مزرعه استفاده میشود قارچ فیتوفتورا موجب آلودگی خاک میگردد.
و: اسیدیته (PH) زیاد کمپوست قارچ خوراکی میتواند به درختان جوان صدمه وارد کند.
مواد آلی غیر سنگین مانند پودر استخوان و خون خشک شده موجب مشکلات فوق نمیشوند و میتوانند به عنوان منابع غذایی که به آرامی رها میشوند عمل کنند.(1) 2- کودهای غیرآلی برخی از خاکهای شهری از نظر مواد غذایی مورد نیاز برای رشد درخت فقیر میباشند اما در کل نیاز اندکی به کاربرد کودهای مصنوعی است و زیادهروی در مصرف ممکن است برای درخت و محیط زیست مضر و زیان آور باشد.
ریشههای ظریف نهالهای ریشه لخت در طی اولین فصل رویشی خود، پس از آسیبهای وارده طی نهال کنی، تکثیر مییابند.
ریشههای کلفت نهال قادر نیستند مقدار زیادی از امواد غذایی را جذب کنند.
نیتروژن آلی افزاوده شده به خاکی که مجدداً وارد چاله میشود احتمالاً قبل از اینکه ریشههای موئین تولید و توانایی جذب را به دست آورند شسته میشوند.
اطمینان از عدم وجود علفهای هرز در اطراف درخت امری الزامی است زیرا علفهای هرز برای به دست آوردن نیتروژن موجود در خاک رقابت میکنند و از کودهای افزوده شده، منفعت جسته، قویتر میشوند و در نهایت موجب افزایش مشکلاتی ناشی از رطوبت میگردند.
در مکانهای عاری از علفهای هرز استفاده از کودها به هنگام کاشت موجب تحریک رشد ساقه میگردد اما بین نسبت ریشه و ساقه عدم تعادل ایجاد میکنند که حتی از عدم تعادل ریشه و ساقه ناشی از انتقال نیز شدیدتر است.
این عمل میتواند موجب سوزاندن ریشه شود.
افزودن کودهای غنی از فسفر به خاکی که مجدداً به درون چاله ریخته میشود ممکن است حائز اهمیت باشد زیرا فسفر به راحتی از خاک شسته نمیشود و میتواند موجب تحریک رشد بیشتر ریشه گردد.
3- ژلهای نگهدارنده آب ژلهای پلی آکریمید نگه دارنده آب که میتوانند 300 برابر وزن خشک خود آب جذب کنند به منظور افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک و در نتیجه کاهش هزینههای آبیاری در باغبانی استفاده میشوند.
هم اکنون این موارد در کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرند.
گرچه تأثیر آنها بر روی بقاء و رشد درختان جوان به طور کامل آزمایش نشده است.
ژلها ممکن است از نظر تأمین یک منبع آب برای کمک به درخت طی دورههای خشکسالی حائز اهمیت باشد اما استفاده از آنها باید به عنوان یک هزینه اضافی مورد توجه قرار گیرد زیرا اگر آب یک عامل محدود کننده نباشد استفاده از آنها لزومی ندارد.
اگر از ژلها استفاده میشود حتماً باید از دستور العمل سازنده آنها تبعیت نمود زیرا استفاده از مقادیر زیاد آنها موجب تورم بیش از حد خاک شده و موقعیت درخت را دورن چاله تغییر میدهد.
(1) 4- سایر اصلاح کنندهها تعداد زیادی از سایر مواد موجود، از مشتقات خزهها میباشند.
آنها میتوانند به عنوان یک منبع غنی مواد غذایی عمل کنند اما کلیه احتیاطهای لازم را برای سایر کودهای آلی باید رعایت نمود.
محصولات حاصل از خزهها میتوانند مقادیر زیادی عنصر بور بوده که ممکن است بهتر باشد به جای مصرف این گونه مواد به تهیه نهالهای بهتر، آمادهسازی دقیقتر رویشگاه، اصلاح خواص فیزیکی خاک و مراقبتهای بعد از کاشت مبادرت شود.(1) شرایط کاشت قبل از سفارش گیاهان در مورد زمان کاشت آنها تصمیم گرفته میشود.
به هر ترتیب، احتمال دارد که شرایط اقلیمی متنوعی در طول فصل کاشت وجود داشته باشد.
زمان کاشت را باید به نحوی برگزید که اثرات نامساعد را بر روی درختان تازه کاشته شده به حداقل رساند.
زمانی که خاک یخ زده باید از کاشت امتناع ورزید.
آبیاری میزان رطوبت خاک در اغلب نقاط شهری بریتانیا که در آن کشت صورت گرفته عامل محدود کننده برای رشد گیاه محسوب نمیشود.
گرچه ممکن است آب موجود در خاک، قابل دسترس گیاه نباشد.
آبیاری، مصنوعی چالهها یک عمل پرهزینه بوده و انجام آن فقط در شرایط بسیار نامطلوب مانند خشکسالی لازم است.
اگر آبیاری صورت میگیرد حصول اطمینان از حداکثر تأثیر آب الزامی میباشد.
در آبیاری بادی از اشباع نمودن متناوب یک نقطه پرهیز شود و مرطوب نگه داشتن کل سیستم ریشهای با استفاده از مقادیر کافی آب در فواصل منظم هدف اصلی قرار گیرد.
سیستمهای آبیاری زیرزمینی این مزیت را دارند که از جریان آب در سطح زمین که موجب فرسایش میشود، جلوگیری مینمایند.
نمیتوان تأکید نمود که علفهای هرز اطراف پایه درختان تازه کاشته شده موجب کمبود رطوبت در خاک میشوند.
کنترل علفهای هرز اغلب نیاز به آبیاری را کاهش داده یا از بین میبرد.
استفاده از پوشش مالچ دارای دو مزیت جلوگیری از فعالیت علفهای هرز و تبخیر آب از سطح خاک میباشد.
هرس ریشهها و شاخهها به هنگام کاشت اگر نهال دارای کیفیتی مرغوب و تعادلی مناسب بین ریشهها و شاخههای نورسته باشد نیازی به هرس قبل از کاشت نبوده و فقط قسمتهای آسیب دیده را حذف میکنیم.
به هر ترتیب، بسیاری معتقدند که حذف بخشی از شاخههای تازه جوانهزده و در نتیجه کاهش بخش تعرق کننده، در اوایل فصل رشد به سود گیاه میباشد.
این مسئله در عمل و به هنگام هرس ثابت نشده است زیرا هرس نکردن، حذف نصف و یا تمام شاخههای گیاه تیس به هنگام کاشت تفاوتی در بقا یا رشد اولیه آن ایجاد نمیکند.
نکته مهم این است که این روش یک راهحل عمومی برای تمام گیاهان نامرغوب محسوب نمیشود.
(1) «کفبر کردن نهال» بریدن ساقه از نزدیکی سطح زمین میباشد که از روش فوق شدیدتر است.
این روش در مواردی که درخت به شدت صدمه دیده یا فرم ناپسندی به خود گرفته دارای مزیتهایی میباشد.
زیرا گیاه میتواند یک ساقه مستقیم جدید تولید کند (گرچه بسیاری از درختان جستهای متعددی تولید میکنند) و این ساقه جدید معمولاً قویتر میباشد.(1) قیم زدن هدف اصلی قیم زدن، حفظ نهالهای بزرگ پس از کاشت، در طول مدتی است که ریشه در مرحله تکثیر به منظور استوار ماندن در زمین میباشد.
عدم تعادل بین نسبت ریشه و شاخههای تازه جوانه زده که در اثر جابهجایی حاصل میشود به تدریج جبران شده و گیاه باید استوار گردد.
مدت زمان کافی برای تحقق این امر (انجام این عمل) به میزان گستردگی ریشه به هنگام کاشت و سلامت عمومی درخت بستگی دارد اما بیش از 1-2 فصل رویشی نباید به طول انجامد.
عدم موفقیت درختان برای سلامت و حفظ خود پس از این مدت ممکن است بیانگر عدم نموکافی ریشه در اثر فقیر بودن خاک باشد.
(1) اعتقاد عمومی بر این است که استفاده از قیمتهای بلند تا ارتفاع برابر تاج موجب کاهش صدمات فیزیکی ناشی از بادهای سهمگین یا خرابکاری در درختان میشود.
به هر ترتیب، شواهد تجربی با این تئوری تناقض دارد.
درختانی که طول قیم آنها تا ارتفاع بالایی از ساقه میباشد رشد قطری کمتری در پایین محل اتصال (قیم به درخت) و رشد طولی بیشتری نسبت به درختان دارای قیم کوتاه یا بدون قیم دارند این روش درخت غیر استواری تولید میکند، زیرا برای حفظ خود به قیم متکی میباشد.
این نوع درختان بیشتر مستعد آسیب میباشند، به ویژه در محلی که به قیم متصل هستند.
هر نوع فشار وارده بر روی درختان دارای قیم کوتاه یا بدون قیم میتواند در طول بلندتری از ساقه پخش شود.
برخی درختان مناطق پر باد با ایجاد ساقههای بالایی خمیده مشکل خود را حل میکنند.
استفاده از نهالها کوچکتر باید با توجه به این شرایط صورت گیرد.
به محض نصب در محل، باید از قیم و بستها به خوبی مراقبت شود.
دو مشکل اساسی که در نتیجه فقدان مراقبت حاصل میشود خراشیدگی و خفگی میباشد.
اگر یک درخت با روش نادرست به قیم بسته شود حرکت درخت موجب سایش ساقه به قیم گردیده که در نتیجه آن زخمی ایجاد شده و این زخم مورد تهاجم عوامل بیماریزا قرار میگیرد و بر اثر این عامل درخت ضعیف شده و نسبت به شکستگی حساس میگردد.
اگر محل اتصال قیم با رشد درخت تنظیم نگردد، عاقبت به دور ساقه فشرده میگردد و این امر میتواند منجر به تغییراتی در ساختمان سلولی ساقه در آن نقطه شده و آن را ضعیف نماید.
در نهایت بست، درخت را خفه نموده و تاج بالای خود را از بین میبرد.