خرما
خُرما درختی است از تیره گرمسیری جزو تیره نخلها که میوه اش جزو میوه‌های سته می‌‌باشد یعنی تمام قسمت بریکاری آن گوشتی و محتوی مواد غذائی است. دارای هسته‌ای سخت وپوست نازک وشیرین که به شکل خوشه‌ای بزرگ از شاخه آویزان گردد وبرگهای آن بزرگ است. ارتفاع نخل به 10 تا 20 متر وشاید هم بیشتر می‌‌رسد،
پیشینه کاشت
درخت خرما در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، از جمله ایران پرورش می‌یابد. با اینکه خاستگاه آن را میانرودان، عربستان و شمال افریقا ذکر می‌کنند ولی بررسی‌های علمی، آن را به گونه‌ای به نام علمی P.H. Sivestris که در هندوستان می‌‌روید نسبت می‌‌دهند. باستانشناسان احداث نخلستان‌ها را به پنج هزار سال پیش نسبت داده‌اند زیرا نامی از آن بر لوحه‌های گلی 50 سده پیش یافته اند.
در ایران نخل و خرما از دوران باستان و پیش از هخامنشی کشت می‌‌شده. در ادبیات ساسانی از جمله در کتاب بندهشن از نخل یاد شده است. منابع چینی از ایران (در زبان ایشان بوسی، تلفظ چینی پارسی) به عنوان سرزمین نخل خرما که در نزدشان به نام عناب پارسی و عناب هزارساله مشهور بوده، یاد کرده اند. در پایان سده نهم میلادی، نخل خرما را از ایران به چین برده و در آنجا کشت کرده اند.
در میان کشورهای اروپایی اسپانیا پیشینه بیشتری در کشت خرما دارد.
اصطلاحات نخل و خرما
در مناطق خرماخیز ایران اصطلاحات و واژه‌های فارسی زیادی در ارتباط با نخلکاری رواج دارد که به برخی از آنها اشاره می‌شود:
مُغ یا مُه به معنی نخل است. نام تنگه و منطقه هرمز هم از هور+مُغ تشکیل شده است.
فَسیل: ساقه اصلی درخت خرما
تیم: هر چه از فسیل بروید اعم از تنه و پاجوش.
تیم فسیل: آنچه در کنار تنه اصلی می‌‌روید.
مُه‌کُشَک: زاده‌ای که از تنه فسیل برآید.
اَبار: گردی که از نخل نر ترشح می‌شود.
گله‌بشکن یا تَرَکی: از آفت‌های نخل.
تازوغ: سوسکی از آفت‌های نخل.
مُشتاب: اتاقک یا سیلویی برای دانه‌دانه کردن و شیره‌گیری از خرما.
پنگ: خوشه
تاره: برگ نخل
پریچه: الیاف اطراف برگ خرما(چسبیده به تنه درخت)( در بعضی مناطق بعنوان اسکاچ نیز مورد استفاده قرار می گیرد)
خرما
خرما یا به انگلیسی DATES میوه ای است بهشتی و بسیار مقوی ، که مواد معدنی بسیاری چون آهن ، پتاسیم ، روی ، منگنز، و ویتامین A – B - E را داراست. تحقیقات درباره ی خرما نشان داده که این میوه
می تواند پیش گیری بسیاری از سرطان ها مانند سرطان کولون، معده و غیره را در پی داشته باشد.یکی از خواص خرما ملین بودن آن است. البته اگر 6 تا 7 عدد خرما را در 2 لیوان آب جوش خیس کرده و صبح و شب آن را صورت گرم بنوشید و یا مقداری خرما میل کنید و بلافاصله یک تا دو لیوان آب گرم روی آن بنوشید، خاصیت دیگر خرما، خنثی کردن اسید اضافی معده است از آنجا که که زیادی اسید معده باعث ترش کردن و دل درد می شود، بنابراین هر وقت دل درد گرفتید می توانید فرمول چینی ها در طب سنتی استفاده کنید.
بدین طریق که 2 تا 3 عدد خرمای تازه و له شده را در آب جوش بیندازید بعد آن را هم زده و بنوشید. خرما را به عنوان میوه نیز می توانید مصرف کنید. هم چنین حتما برای خواب راحت تر و آرامش بیشتر شام خود را در حدود ساعت 7 بعد ازظهر خورده و قبل از خواب یک عدد خرما و یک لیوان شیر گرم میل کنید.
خرما برای افراد سالمند و بچه ها بسیار مفید است سعی کنید به جای قند و شکر از خرما برای نوشیدن چای استفاده کنید و یا در طباخی از آن استفاده ی بیش تری ببرید. ورزش کاران به علت فعالیت زیاد، به طور حتم باید از عصرانه ای مقوی که با خرما باشد استفاده کنند.
برای مثال خرما و شیر را به همراه نصف فنجان آب آناناس تازه یک قاشق پودر نارگیل ، و یک قاشق آناناس خرد شده ، در مخلوط کن ریخته و معجون فراهم آمده را میل فرمایید.
صد گرم تازه آن دارای 163 کیلو کالری 0.9 گرم پروتئین ، 0.3 گرم چربی ، 38 گرم گلوسید ، 30 میلی گرم فسفر ،1.3 میلی گرم آهن ، 51 میلی گرم کلسیم و 10 میلی گرم ویتامین C می باشد.
صدگرم خشک آن دارای 300 کالری ، 2 گرم پروتئین ، 0.6 گرم چربی ، 73 گرم گلوسید ، 60 میلی گرم گوگرد، 50 میلی گرم فسفر، 650 میلی گرم پتاسیم ، 65 میلی گرم منیزیم ، 70 میلی گرم کلسیم ،2 میلی گرم آهن ، 2/2 میلی گرم نیاسین ، سدیم و ویتامین A آن قابل توجه نیست.