شهر سازی
مقدمه
قبل از انجام هر گونه عملیات ساختمانی در یک منطقه مورد نظر نیاز به برخی کارها و اموری میباشد . یک عملیات اجرایی در یک محل دارای چند شخصیت حقیقی و حقوقی می باشد که هرکدام به نحوی در پیشرفت کار وموضوع پیمان نقش دارند.
کارفرما : قطب اصلی یک عملیات اجرایی و پایه گذار آن که با سرمایه گذاری خواستار اجرا وتحقق یافتن موضوع مورد قرارداد می شود.
پیمانکار: یک شخصیت حقیقی ویا حقوقی که طرف دیگر قرارداد می باشد و وظیفه او انجام عملیات موضوع پیمان طبق مفاد قرارداد که باید زیرنظر نمایندگان کارفرما ومورد قبول آنها باشد.
دستگاه مشاور ونظارت : که ممکن است یک نفر ویا چندین نفر باشند که از طرف کارفرما تعیین شده ووظیفه او نظارت بر کار وموضوع قرارداد می باشد تا موضوع مورد قرارداد طبق نقشه های موجود که توسط مهندسین طراح ومحاسب طرح گردیده ونیز طبق ضوابط و مفاد آیین نامه های مربوطه ومقررات ملی ساختمان اجرا گردد.
مدیر پروژه: که ممکن است در بسیاری از پروژه های عمرانی باشند که وظیفه آن ارتباط بین کارفرما و پیمانکار می باشد.
سرپرست کارگاه: که از طرف پیمانکار به کارفرما معرفی می شود،هرگونه تغییر وتحول در مورد موضوع قرارداد باید توسط سرپرست کارگاه به اطلاع دستگاه نظارت وکارفر ما برسد.
تجهیز کارگاه
قبل از بستن هرگونه قراردادی بین کارفرما و پیمانکار ابتدا زمین مورد نظر که قرار است عملیات عمرانی در آن انجام شود توسط نمایندگان کارفرما به پیمانکار معرفی می گردد .
پیمانکار هم قبل از عقد قرارداد به مطالعه در مورد منطقه مورد نظر به جهت وجود منابع آب ،شن،ماسه وسیمان ونیز ملزومات دیگر می پردازد . از همه مهمتر به مطالعه در مورد موضوع قرارداد از روی نقشه های معماری و سازه ونیز خواسته های کارفرما می پردازد.
بعد از انجام تمامی این موارد قراردادی فیمابین کارفرما و پیمانکار ودر بسیاری موارد نمایندگان کارفرما (دستگاه مشاور) تنظیم می شود.
این قرادا د شامل نکات مهمی می باشد از جمله: مبلغ پیمان، مدت پیمان ، مسئولیت تهیه مصالح وملزومات اولیه کارگاه که ممکن است به عهده کارفرما با شد یا اینکه خود را در قبال آن بی مسئولیت بگرداند.
بعد از اینکه قرارداد منعقد شد اولین کاری که توسط پیمانکار در منطقه وکارگاه صورت می گیرد تجهیز کارگاه می باشد .
تجهیز کارگاه عبارت است از ساخت ویا نصب محل سکونت کارگران و نگهبان وانباردار ، همینطور یک دفتر جهت امور دفتری خود پیمانکار ،تأمین منابع اولیه کارگاه مثل: آب ،برق، سیمان ، ماسه، شن، آجروآهن آلات .
تجهیز کارگاه به نسبت حجم عملیات آن معمولا وقت زیادی را به خود اختصاص می دهد . چون در یک زمین بکر وبدون وجود هرگونه امکاناتی به سادگی نمی توان تمامی نیازها را مرتفع ساخت.
پس یکی از وظایف مهندس کارگاه کوتاه کردن تا حد امکان زمان مربوط به تجهیز کارگاه و نیز استفاده بهینه از کمترین وکوچکترین امکانات موجود در همان ابتدای عملیات .
در آخر می توان اذعان داشت تا وقتی که حداقل نیازهای زندگی در یک منطقه موجود نباشد نمیتوان نیروهای متخصص و مجرب برای شروع و انجام عملیات را به منطقه گسیل داشت.
پی کنی و پی سازی
+
مطالعات خاک مسئله بسیار مهمی است که قبل از شروع عملیات عمرانی در یک منطقه باید انجام شود .
نمونه برداری وگمانه زنی وموارد مشابه آن وانجام تمامی آزمایشات لازم روی خاک منطقه به ما درواقع خاک را می شناساند . خصوصیات مختلف خاک از جمله : ظرفیت باربری ،نوع خاک ، نوع دانه بندی ، میزان نشست تحت بارگذاری ، میزان تراکم و غیره ، خصوصیات بسیار مهمی هستند که باید قبلا به نظر مهندسین طراح و محاسب پروژه برسد وآنان نیز با در نظر گرفتن این حصوصیات به طراحی و محاسبه شالوده سازه مورد نظر می پردازند.
پیمانکار طبق نقشه های اجرایی که در دست دارد باید ابتدا به اجرای فونداسیون (در صورتیکه سازه ساختمانی باشد) بپردازد. چون زمین بکر ممکن است با هر شیب وبهر شکل باشد ونیز بسته به کد ارتفاعی داده شده توسط طراح ممکن است برای اجرای فونداسیون در جایی نیاز به خاکبرداری ودر جایی نیاز به خاکریزی داشته باشیم .
ابتدا به مبحث خاکبرداری می پردازیم . برای اینکار ابتدا باید حجم عملیات خاکی مشخص شود واز همه مهمتر هزینه آن تخمین زده می شود .
انتخاب نوع ماشین خاکبردار ارتباط مستقیم با نوع خاک ونیز نوع هندسی فنداسیون دارد.
در خاکبرداریهای خیلی جزئی وخاکهای نرم خاکبرداری بصورت دستی انجام می شود ،در صورتیکه حجم کار بیشتر شود و نیز در صورت کم بودن زما ن از ماشین آلاتی نظیر لودر ، بیل مکانیکی ، بلدوزر و ... می توان استفاده نمود.
برای خاکهای کمی سست لودر کارآیی بالایی دارد . برای خاکبرداریهای بصورت نواری بیل مکانیکی خیلی عالی جوابگوست. در خاکهای سفت ومتراکم به نظر میرسد که بلدوزر حلال مشکل است .
حتی در زمینهای خیلی سفت (دژ،کمر، سنگ) وبا فضای تنگ توصیه شده از دستگاه کمپرسور استفاده شود.
خاکریزی: در صورتیکه برای اجرای فنداسیون نیاز به خاکریزی باشد ، ابتدا حجم آن محاسبه و به تخمین هزینه آن پرداخته می شود این کار مستلزم یافتن یک قضه بسیار مناسب از تمامی جهات ودر کوتاهترین مسیر ممکن می باشد در صورتیکه حجم خاکریزی کم باشد ویا اینکه مقاومت بالایی برای خاکریزی مد نظر باشد . محل مورد نظر را کرسی چینی می کنند بدین معنی که محل را بوسیله ملات ماسه سیمان وسنگهای شکسته با مقاومت بالا چیده وپر می کنند در صورتیکه برای پر کردن محل از خاک استفاده شود باید خاک مورد نظر را پس از اینکه در محل قرار گرفت تثبیت کرد وبه مقاومت وتراکم مورد نظر رسانید که اینکار هم بروشهای بسیاری صورت می گیرد .
معروفترین این روشها استفاده از آهک برای تثبیت خاک است .
ابتدا خاک را آب پاشیده و می کوبند تا به حداکثر تراکم برسد . برای تثبیت ابتدا آهک را روی خاک خشک به مقدار یکسان می پاشند. سپس با ریختن مقدار زیادی آب روی خاک و مخلوط کردن خاک وآهک وآب کاری می کنند که بصورت گل نرمی در آید این مخلوط پس از چند ساعت توده یکپارچه محکمی می شود که مقاومت بالایی دارد . استفاده از آهک در بسیاری از کارهای ساختمانی کاربرد دارد . به عنوان مثال :جهت زیر سازی پارکینگ ها و جاهایی که یار زنده زیادی دارند استفاده از آهک بسیار با صرفه بنظر می رسد .