1-استالوئید : Acetaldehyele
نام های مترادف :
استیک آلوئید ، اتانال ، اتیل آلوئید
موارد استفاده :
در صنعت تهیه اسید استیک ، ایندرید استیک ، n- بوتانل ، 2.ایتل هگزانول،پراستیک اسید ، پنتا اریترتول Pentaerythritol پیریدین کلرال ، 1-3 بوتیل گلی کول و تری فیل اِل پروپان ، ترکیب واسطه ای برای مواد شیمیایی مختلف
خواص :
جرم مولکولی 05/44 گرم بر مول ، جرم مخصوص ( 4/18 ) 78/0 ، نقطه جوش 2/20 ، نقطه ذوب5/123 ، ضریب شکست ( 20 ) 3116/1 ، مایعی بیرنگ با طعم میوه ای ، سوزاننده ، کاملاً محلول در آب ، الکل ، اتر ، بنزن ، گاز ولین ، حلال نفتاتولوئن ، گزیلن ، روغن ، تورپن تین واستن
خطرات ( نهانی )
A-قابلیت اشتعال :
نقطه اشتعال 40- ( ظرف باز ، ( ظرف بسته ) ، 89/38 نقطه احتراق 185 درصد انفجار %57-4 ، دانسیته بخار 5/1 فشار بخار 20 ( 20 ) mmhg 0/740 بی نهایت فرار: بخارات ممکن است به منبع اشتعال رسیده شعله ور شده به منبع اولیه برگردد : در هوا بسهولت اکسید شده و پراکسید های قابل انفجار تولید می کند .
B= میزان سمیت :
TLV : 200 ppm
TDL : ihl-hmn tcl : 134ppm TFX : TRR
Ipr-rat LDL: 5-mg/kg : orl-rat ld50 : 193 mg /dg :
Scu-rat ld50 : 640 mg / dg
Scu-rat-ldl:60mg/dg 79 wi-tfx:car:
Scu-mus ld50:560mg/dg
عوارض :
محرک چشمها ، پوست ، اعضای تنفسی ، التهاب شدید ، مخصوصاً در چشمها می باشد . بعضی اوقات سردرد برنشیت در شخص مصدوم ظاهر می شود همچنین ورم ریوی ، التهاب پوست و آلبومین در ادرار ، تاثیر بر اعصاب مرکزی یا بیهوشی و در هنگارم تنفس طولانی مستی مزمن ، تفطیر مستی مزمن شخص الکلی را نشان می دهد . بخارهای استالوئید به غشاء مخاطی راههای تنفسی آسیب می رساند و می تواند موجب طپش شدید قلب و ناراحتیهای معده شود .
حمل و نگهداری :
در جای خنک و تاریک نگهداری گردد در حوالی ظرف نگدارنده گاز نیتروژن یا گاز بی اثر موجود می باشد. دستکشهای پلاستیکی، دستگاههای تنفس معمولی و البسه پلاستیکی که تمام بدن را بپوشاند بکار برده می شود.
عملیات و اقدامات اضطراری :
احتیاطهای بهداشتی :
تهویه به اندازه کافی –قرقره کردن
اقدامات بهداشتی ( کمکهای اولیه) :
چشمهای تحریک شده و قسمتهایی از بدن که به این ماده آلوده شده با آب شستشو گردد . در صورت بلع ماده معده با محلولهای نمکی شستشو داده شود .
ریختن :
مایع ریخته را با پارچه یا مواد جاذب موجود پاک نمائید در زیر هود تبخیر نموده و آنها را با سوزاندن پارچه یا مواد جذب کننده از بین ببرید .
انهدام مواد زائد :
در یک حلال قابل احتراق حل گردد . از آنجا نیز محلول را در یک کوره afterbunner بپاشید .
2-اسید استیک
نام های مترادف :
اتانوئیک اسید ، اسید سرکه ، متان کربوکسیلیک اسید
موارد استفاده :
در صنعت تهیه اینیدرید اسید ، استاتها ، استرهای استیک ، در تولید پلاستیکها ، داروها ، رنگها ، حشره کش ها ، مواد شیمی عکاسی ، چاشنی غذا ، منهدم کننده شیره کائوچوی طبیعی ، اسیدیته کردن چاههای نفتی ، چاپ روی الیاف نساجی ، حلال بکار برده می شود .
خواص :
جرم مولکولی 5/60 ، جرم مخصوص ( 4/20 )0492/1 gr نقطه ذوب 63/16 ، نقطه جوش 118 ضریب شکست ( 20 ) 3718/1 مایع شفاف بیرنگ با بوی تند در آب ، الکل ، گلیسیرین ، اتر ، کربن تتراکلرید مخلوط می شود . غیر محلول در کربن دی سولفالید با کربنات ها ، ئیدرواکسیدها ، بسیاری اکسنده ها به فسفات ها ترکیب می شوند .
میزان خطرات :
A-قابلیت اشتعال :
نقطه اشتعال : 43 ( ظرف باز ) ، 40 ( ظرف بسته ) : در درجه حرارت اشتعال 427 ، قابلیت احتراق بین 4 – %16 ، دانسیته بخار 07/2 بخارات با هوا مخلوط قابل انفجاری تشکیل می دند در تماس با اسید کرومیک ، سدیم پراکساید ، اسید نیتریک یا سایر مواد اکسید کننده خطراتی ایجاد می کند .
B- سمیت :
TLV: 10ppm
TDL: ihi-hmv tdl:816ppm/388 tfx:irr:orl-rat ld50 3310 mg/kg:orl-hmn tdl : 1470 mg/kg
Tfx:6lt:hil-hmn lcl:50ppm tfx:irr : ihl-mus
Lc50:56ppm/ih:ivn-mus LD 525 mg/kg:rec-rbt
عوارض ( علائم ) :
سیاه شدن پوست بدن و دستها ، تاول ، کلفت شدن لایه شاخی پوست و ترک خوردگی ، نارحتی ملتحمه ، خراش و تورم قرنیه ، در صورت بلع ماده در دهان ، حلق ، مری و شکم ایجاد درد می کند ، استفراغ ، استفراغ خونی ، اسهال خونی ، مدفوع خونی ، التهاب حنجره ، برونشیت ، ناراحتی ریوی ، ذات الریه ، نارسایی قلب و عروق ، وجود آلبومین و خون در ادرار
حمل و نگهداری :
از آسیب رسیدن به ظرف محتوی ماده جلوگیری گردد . ماده را در خارج از محوطه یا انبار ضمیمه گردد ، جدا از مواد اکسید کننده نگهداری کنید و از نگهداریان در نزدیکی مواد قابل اشتعال خودداری شود از آن جایی که بهنگام انجماد حجم این ماده زیاد می شود که موجب شکسته شدن ظرف محتوی آن می شود باید در بالای نقطه انجمادش نگهداری شود .بهنگام کار عینک با حفاظ ، دستگاه تنفس معمولی و لباس محافظ پلاستیکی بپوشید .
عملیات و اقدامات اضطراری :
A-احتیاطهای بهداشتی : تهویه مناسب
B-اقدامات بهداشتی ( کمکهای اولیه ) :
چشمهای تحریک شده را به مدت 15 دقیقه با آب بپوشید ، قسمتهای آلوده شده بدن را بااب و صابون بشوئید در صورت بلع ماده با اب آهک شستشو داده شده و داروی مسکن نیز تجویز گردد .
C- احتیاطهای آتش سوزی :
پاشیدن آب . مواد شیمیایی خشک ، کف الکل ، یا کربن دی اکساید مورد استفاده قرار گیرد .آب برای خنک کردن ظروف درمعرض آتش بکار برده شود .
ریختن و نشد :
ماده را با کربنات سدیم یا بی کربنات بپوشانید و به مخلوط آب اضافه و خنثی نمایید و همراه با مقادیر زیاد آب در فاضلاب بریزید .
انهدام مواد زائد :
مستقیماً یا بعد از حل کردن در یک حلال قابل اشتعال در کوره با Afterburner بسوزانید .
3-استیک :
استیل اکساید
موارد استفاده :
عامل استیله و جذب آب در سنتز شیمی آلی می باشد ( در صنعت استات ونیل ، فیبرهای استات سلولز و رزین ها ، داروها ، رنگ ها ، عطرها و مواد منفجره )
خواص : جرم مولکولی 9/102 جرم مخصوص 08/1 ( 20/20) نقطه جوش 9/139 نقطه ذوب 1/37 ضریب شکست 3904/1 (20 ) بیرنگ ، روان ، مایعی فوق العاده انکساری با بوی خیلی تند ، قابل مخلوط با الکل ، اتر ، اسید استیک و استات اتیل به آرامی در آب تجزیه شده و اسید استیک تشکیل می دهد .
( خطرات نهایی ) :
A- قابلیت اشتعال :احتمال آتش سوزی نادر است .
قابل اشتعال : خطر ملایم آتش سوزی ، نقطه اشتعال 4/49 درجه احتراق 389 قابلیت اشتعال بین %1/10-7/2 غلظت زیاد این ماده در آب یا محلول رقیق اسید استیک در حضور اسید معدنی ایجاد حرارت زیاد کرده و خطرناک است .
در حالت طبیعی پایدار است ، ولی در حالت افزایش درجه حرارت یا فشار یا ترکیب شدن با سایر مواد فعال خطرناک است .
B-میزان سمیت : TLV : 5ppm
TDL: orl-rat ld:1780mg/kg:ihl-rat lcl, 100ppm/4h
عوارض ( علائم ): سوزش ، فساد تدریجی چشمها . پوست و پرده مخاطی ، فساد قرنیه، سوزش در بینی و حلق ، سرفه ، تهوع ، استفراغ و درد شکم
حمل و نگهداری : دور از منابع قابل اشتعال و مواد غذایی ، اسید نیتریک ، پراکسید سدیم و … نکهداری شود . دستکشهای پلاستیکی ، لباس ، محافظ و دستگاه تنفس
عملیات و اقدامات اضطراری
A- احتیاطهای بهداشتی : هوای آزاد همراه با قرقره کردن ، افرادی که بیماریهای چشمی ، ریوی ، پوستی دارند از تماس با این ماده در حذر باشند .
B-اقدامات بهداشتی : ( کمکهای اولیه ) شستشوی آنی چشمها با آب ، قسمتهای آلوده را با آب و صابون بشوئید . شستشوی معده ، در صورت بلعیدن با سرم نمکی ادامه پیدا کند .
ریختن و نشد :
ماده را با خاکستر کربنات سدیم یا بی کربنات بپوشانید . مخلوط کنید و آب اضافه نمائید . بعد از خنثی نمودن با مقدار کافی اب به مجاری فاضلاب زهکشی کنید .
انهدام مواد زائد : بطور مستقیم یا بعد از حل کردن در یک حلال قابل اشتعال در کوره با afterburner بسوزانید .
4-استن :
نامهای مترادف : دی متیل کتون ، بتا – کتوپروپان ، 2-پروپانون ، پیرواستیک اسید
موارد استفاده : واسطه برای MMA,MIBK بیس فنول A
حلال استات سلولز پاک کردن وسایل دقیق استخراج ترکیبات مختلف عمده از مواد حیوانی و گیاهی
خواص : جرم ملکولی08/58 . جرم خصوص ( 20/20 ) 792/0 نقطه ذوب 3/94 – نقطه جوش 2/56 و ضریب شکست ( 20 ) 3591/1
بیرنگ ، مایع فرار با بوی شیرین که کاملاً مخلوط شدنی بااب ، الکل ، اتر ، کلروفرم و روغنها
خطرات بالقوه ( نهانی ) :
A- قابلیت اشتعال : قابل اشتعال : نقطه اشتعال ( لوله باز ) 20- درجه حرارت احتراق 8/537 دانسیته بخار 0/2 : قابلیت اشتعال محدود به 8/12 – 6/2 فشار بخار ( 20 ) mmHg 180
B-میزان سمیت TLV:100ppm
بمیزان ppm6/1 در هوا بوی آن استشمام می شود.
TDL: ih-hmm tcl:500ppm sfx:exe
عوارض ( علائم ) :
التهاب ملتحمه چشم خراش قرنیه ، سردرد ، خستگی ، زخم معده ، تهوع ، استفراغ ، بی حالی ، فلج
حمل و نگهداری : دور از کلیه مواد آتش زا قرار گیرد برای تخلیه تانکر محتوی این ماده بهتر است از سیفون یا پمپ از سمت بالای تانکر استفاده نمود .
یک گاز بی اثر مانند نیتروژن با یک لوله تخلیه در تحت فشار b/sq gauge 251 یا کمتر می تواند مورد استفاده قرار گیرد . از قاب عینکهای پلاستیکی ، جواهرات ، خودنویسها ، مدادها ، جورابهای نایلنی و سایر وسایل نایلونی دور نگه داشته شود . هنگام استفاده از این ماده دستکشهای پلاستیکی ، پیش بندهای پلاستیکی ، عینکهای مخصوص مواد شیمیایی بکار برده شود . نباید در کشتیهای حمل و نقل همراه با مواد غذایی ، منفجره ، مواد سمی ، مواد رادیو اکتیو ، مواد اکسید کننده و پراکسیدهای آلی در یکجا با هم نگهداری شود .
عملیات و اقدامات اضطراری
A- احتیاطهای بهداشتی : تهویه کافی
B-اقدامات بهداشتی : چشمهای تحریک شده را با آب بشوئید ، پوستالوده را باآب و صابون بشوئید . معده را شستشو دهید . در صورت بلع شستشو با محلول نمک انجام گیرد .
احتیاطهای آتش سوزی ( در صورت بروز ) :
استفاده از مواد شیمیایی خشک ، کربن دی اکساید ، کف الکل ، کربن تترا کلرید ، پاشیدن آب بر روی ظرف آتش گرفته شده ممکن است اثری نداشته باشد ولی وجود آب باعث خنک کردن ظروفی که در معرض آتش است، می شود .
ریختن و نشد :
با کاغذآن را جذب نموده ، در ظرفی شیشه ای یا آهنی آن را در زیر هود تتبخیر کنید و کاغذ را بسوزانید .
انهدام مواد زاید : در کوره بپاشید ، اگر با یک حلال قابل اشتعال بیشتر مخلوط گردد سوزاندن آن آسانتر خواهد شد .
5-استونیتریل :
نامهای مترادف : متیل سیاناید ، سیانونتان ، اتان نیتریل
موارد استفاده : حلال برای استخراج هیدروکربنهای نفتی مخصوصاً برای بوتادین و اسیدهای چرب ، ترکیب حد واسط برای مواد دارویی
خواص : جرم مولکولی 05/41 ، جرم مخصوص ( 20 ) 78/0 نقطه جوش 6/81 نقطه ذوب 9/41 مایعی بیرنگ با بوی معطر ، شدیداً قطبی ، فوق العاده فعال ، کاملاً قابل مخلوط شدن باآب ، الکل ، اتیل استات ، استن ، اتر ، کلروفرم کربن تترا کلراید و اتیلن کلرید
خطرات ( نهانی ) :
A- قابلیت اشتعال : فابل اشتعال : نقطه اشتعال 6/5 ( ظرف باز ) 8/12 ( ظرف بسته)، درجه حرارت احتراق 524 ، دانسیته بخار 42/1 حد انفجار %16-4-4در 120 ( در درجه حرارت کمتر در حضور قلیا تجزیه شده و گاز هیدروژن سیانایت خارج می شود).
B- میزان سمیت :
TLV: 40PPM
TDL:ORL-rat ld: 200mg/kg ihl-rat lcl:800ppm/4h
Scu-mus ldl:70mg/kg
عوارض ( علائم ) : بیماریهای حاد : سردرد ، سرگیجه ، تنگی نفس ( نفس زدن زیاد )، ضربان شدید ، تهوع ، استفراغ ، اغماء تشنج ( پاما ) و مرگ، بیماریهای مزمن سردرد، بی اشتهایی ، سرگیجه ، ضعف ، ایجاد لکه رنگی(التهاب پوستی مخصوصاً بصورت تاول)
حمل و نگهداری :
ظروف محتوی ازضربات محفوظ گردد . بهتر است در خارج یا انبار ضمیمه نگهداری گردد. از هر منبع آتش گیر یا قابل اشتعال دور نگهداشته شود . انبار باید بخوبی تهویه گردد. دستکشهای پلاستیکی بلند، کفشهای مطمئن ، دستگاه تنفس مصنوعی و روپوش یا پیش بند پوشیده شود.
عملیات و اقدامات اضطراری :
A- احتیاطهای بهداشتی : تهویه کافی ، در محیط کار غذا خورده نشود و سیگار کشیده نشود . افراد نباید بتنهایی کار نمایند . افرادی که مبتلا به امراض سیستم عصبی مرکزی قلبی و ریوی می باشند نباید با این ماده تماس داشته باشند .
B- اقدامات بهداشتی – کمکهای بهداشتی :
کلیه روشهای درمانی که برای مسمومیت با سیاناید ها بکار می رود در این مورد نیز بکار می رود . فوراً بیمار را از محل آلودگی دور کنید . چشمها را باآب و پست آسیب دیده را با آب وصابون بشوئید . در صورت لزوم تنفس مصنوعی و اکسیژن یا امیل نیتریت در هر 5 دقیقه بدهید . 10 سی سی محلول سدیم نیتریت در %3 تزریق عضلانی گردد و بعداً 50 سی سی محلول سدیم تیوسولفات به همان طریف تزریق شود. در حالت نیاز هر ساعت محلول سدیم تیوسولفات %1 از طریق دهان داده شود. وقتی ماده خورده شده بوسیله تحریک استفراغ گردد ، خوراندن محلول سدیم تیوسولفات بعد عملیات ذکر شده در بالا انجام گیرد .
C- احتیاطهای آتش سوزی ( در حالت بروز )
مواد شیمیایی خشک کف الکل ، کربن دی اکسید بکار رود پاشیدن آب بی اثر است مگر اینکه ظرف در معرضاتش را سرد نماید .
ریختن و نشد :
با کاغذ جذب گردد در زیر هود در شیشه یا ظرف آهنی تبخیر گردد ، با سوزاندن کاغذ آن را از بین ببرید . محلول ئیدرو اکسید سدیم و هیپو کلرید کلسیم زیاد اضافه نمائید . به یک بشر بزرگ منتقل کرده ، بعد از یکساعت با آب زیاد به فاضلاب بریزید و جایان را باآب بشوئید .
انهدام مواد زائد : ئیدرو اکسید سدیم الکلی زیاد در حال بهم زدن اضافه نمایید بعد از یکساعت الکل را تبخیر نمایید و هیپو کلریت کلسیم بمقدار کافی اضافه نمائید . بعداز 24 ساعت با مقدار فراوان آب در فاضلاب بریزید .
6-استوفنون :
نامها ی مترادف : فنی متیل کتون ، استیل بنزن ، هایپنون
موارد استفاده : در عطر سازی ، سنتز مواد آلی ، حلال
خواص : جرم مولکولی 15/120 ، جرم مخصوص ( 15/15 ) 033/1 ، نقطه ذوب 5/20 ، نقطه جوش 202 تقریباً مایعی بیرنگ، شیرین با بوی تند زننده ، نسبتاً پایدار بمقدار جزئی محلول دراب ، بمقدار زیاد محلول در الکل ، کلر فرم ، اتر، روغن ، چربی و گلیسیرول در اسید سولفوریک غلیظ حل شده و ایجاد رنگ ارغوانی می کند .
خطرات ( نهانی ) :
A- قابلیت اشتعال : نقطه اشتعال 105 فشار بخار ( 78 ) : mmhg 10 ، درجه حرارت بحرانی 406
میزان سمیت : TDL: orl-rat ld: 300mg/kg : ipr-mus
عوارض ( علائم ) : بیماری پوستی ، خواب ناشی از اثر دارو ( فلج ) اختلالات سیستم مرکزی اعصاب
حمل و نگهداری : ماسک گاز و روپوش پلاستیکی بپوشید .
عملیات و اقدامات اضطراری :
A- اقدامات بهداشتی ( کمکهای اولیه ) : مکانهای آلوده شده را با آب بطور کامل بشوئید .
B-احتیاط آتش سوزی ( در حالت بروز ) : آب ، پودر شیمیایی ، کف یا کرذبن دی اکساید مصرف نمایید . آب برای سرد کردن ظروف در معرض آتش مؤثر می باشد .
ریختن و نشد : ماده را با کاغذ جذب کنید ، در زیر هود در یک شیشه یا ظرفاهنی تبخیر نموده و کاغذ را بسوزانید .
انهدام مواد زائد : داخل کوره بپاشید در صورتی که با حلالی که قابلیت اشتعال بیشتر دارد مخلوط گردد خاکستر شدن آسانتر خواهد شد .