اصطلاحی که برای پست مدرن در نظر گرفته شد و انتخاب آن در دهه 80 سبک خاصی برگشت که نه تنها عقاید و ایده های اصلی بلکه تئوری ها و نظریه های مختلف طراحان سراسر دنیا را نیز در بر گرفت .
در معماری پست مدرن این اصطلاح بطور رسمی و موثر ف مدرنیسم خالص را رد می کند از نئوکلاسیک حمایت کرده به توصیف آن می پردازد .
عمومی ترین تفسیر این اصطلاح برای اهداف هر گونه طراحی است . و پیروان آن را هنر مندان معاصری تشکیل می دهند که طرفداران سر سخت باهاوس نیستند و سبکهایی از جمله ، نئودادا ، نئواکسپر سیونیست ، پانک ، پاسیفیک و مدرن را قبول دارند .
پست مدرن مانند «آرت دکو» که آخرین سبک بین المللی مطرح است ، تاریخ هنر و تکنولوژی جدید را با تمایل به سمت تزئینات در هم آمیخته تا از نظر تجاری نیز مورد قبول عامه باشد . ارتباط مکاتب گوناگون در این سبک کلی ، ویژگیهای تصویر آن است ، نه فلسفی بودن آن و این ویژگی ها عبارتند از اشکال هندسی زنده ای که شناور بودن آن را نشان می دهد .
خط های دندانه ای (زیگزاک ، لایه های متعدد و تصاویر قطعه قطعه ، هماهنگی های دلپذیر و تکنیکهای نقاشی از جمله پاستل و تأکیدات بر تاریخ هنر و طراحی از خصوصیات آن است . پست مدرن تا قبل از این که بر روی آن ، این اسم گذاشته شود ، وجود داشته ، در اواخر دهه 50 و 60 یک نوع پست مدرن ناقص در آرت نوا ، آرت دکو و آثار آنها دیده شده حتی قبل از آن هم در سال 1947.م مجموعه آثار گرافیکی با اشکال هندسی در رنگهای زنده به صورت کلاژ و سه بعدی دیده شده .
«اتورسوت ساس»طراحی که مجموعه آثارش این گونه بوده از جمله همین هنرمندان است .
او در سال 1980 .م به این نتیجه رسید که نمی تواند محیط شهری را بهتر کند . در نتیجه تصمیم گرفت که خانه را که آخرین قلمرو آزادی بشر است مجدداً طراحی کند . آنهم یک طراحی با مبلمان پارچه هایی با رنگهای زنده و فضاهایی شبیه کارتونهای مصور و شاد .
طراحی برای روی جلد آلبوم - طراح : جرج هاردی و ریچارد مانینگ- سال 1981 م.
اولین هدایای پست مدرن در سوئیس از «باسل» بود ، جائی که «ولف گانگ وین گارد» در سال 1968. م به هیئت علمی مدرسه تکنیکی دولتی باسل پیوسته بود . وین گارد نظم و ترتیب و ظرافت و تمیزی سبک سوئیس را کنار گذاشته و تصاویر جدید را بوجود آورد با وجودی که وین گارد از سبک رسمی سوئیس استفاده می کرد ، سبک باسل او نوعی آزادی عصر کامپیوتر از فضای دو بعدی را ایجاد می نمود . بسیاری از دانشجویان اروپایی و آمریکایی که با وین گارد کار می کردند ، روش خلاق او را مورد توجه قرار داده و گسترش دادند تا سبک مشخص و بارزی برای دهه هشتاد میلادی بوجود آید . «دان فریدمان» طراح آن دوره که اهل نیویورک بود از باسل فارغ التحصیل شده و بعد در دانشگاه «ییل» و «سانچی پرچیس» تدریس می کرد ، از برجسته ترین اساتید این سبک بود .
فریدمان پروژه های جالب و مهیجی را هدایت کرد که رابطه بین سبک آوانگارد ( پیشرو) و کاربردهای طراحی عملی را مورد آزمایش قرار داد ، او در سال 1973. م چنین نوشت : «خوانایی یعنی توانایی ساده ، واضح موثر خوانی ، اغلب با قابل خواندن بودن و جالب بودن و لذت بخش بودن در تضاد است .»
روش فریدمان در آموزش طراحی آمریکا بازتابی شایان توجه داشت در لوس آنجلس «آبریل گری من » من طراح و «جیم ادگرز» عکاس با استفاده از عکاسی حرکتی که با زبان تصویری جدید توأم بود بوجود آوردند.
آنها ایده های باسل را با «پاپ فانک» کالیفرنیا به هم آمیخته و چیزی شبیه به آثار »هیپ نوسیس » استودیوی طراحی جلد آلبوم بریتانیا و طراحی پوستر ژاپنی با نام «تانادوری یوکو» بوجود آورند .
بعدها «گرایمان» با استفاده از تصاویر انتزاعی کامپیوتری این سبک را گسترش داد . هم زمان گروهی از طراحان سانفرانسیسکویی که تحت تأثیر «رابرت ونتوری» و «مایکل گراوز» معمار قرار داشتند . سوژه های تزئینی پست مدرن را توسعه دادند که از ویژگی های نئوکلاسیک مدرن نشأت گرفته بود .
طراحی روی جلد بروشور – طراح ماتیو لیبووتیز – آمریکا – سال 1945 . م
اساتید آکادمی «گران بروک» در تپه های «بلوم فیلد» میشیگان طراحی را بر اساس تئوری تجزیه و تحلیل زبان ادبی و فلسفی ارائه دادند . محدودیتهای ارتباط تصویری انتزاعی را می توان با یافتن این موضوع که چند نوع معنی را می توان از طریق یک طراحی بیان کرد ، مورد آزمایش قرار داد ، با وجودی که این تئوری اساساً تزئینی است ، و آن را می توان به بهترین نحو در آثار طراحی عملی معاصر و هنرمندان استودیو دامبار و طراحی کل مشاهده کرد .
همراه با کنکاش تحلیلی طراحی گرافیک ، رویه های بارز و غیر منتظره نیز وجود داشت مثل «پسیکدلیا» که آن را «نئواکسپرسیونیسم» و «نئودادا» نیز می خواندند که زائیده مطبوعات غیر قانونی دهه 60. م و زیبایی شناسی ضد طرح آن بود.
«پانک» در انگلستان بوجود آمد و به صورت یکی از شاخه های موسیقی راک معرفی شد و مطرح شد و در زمینه های گوناگون فرهنگی محلی خصوصاً در لندن ، نیویورک و لوس آنجلس – رشد کرد .
طرحها با سرعت و دیدگاه اقتصادی کنترل می شد . پوسترها و روزنامه هایش با استفاده از کاغذهای پاره – پاره شده و نوار چسب درست می شد . در مطبوعات غیر قانونی ترین حالتهای کمدی که دیده می شد ، در نوشته های پانک هم می شد دید .
پانک سوئیسی از تصاویر بهتر و واضح تری استفاده می کرد و در آخر به موج جدید تجارتی تبدیل گردید .
طراحی بستهبندی (پکیج) - طراح : جان جی ، موج نو آمریکا سال 1983 . م .
«گری پانتر» به عنوان یک کاریکاتوریست افسوس می خورد و می گوید پانک یک پدیده صادق بود . در حالی که موج جدید ، یک اصطلاح لفافه ای است . علی رغم بر چسب پست مدرن سبک طراحی در دهه 80 را باید مجموعه ای از تمام اجزای گوناگونش دانست .
شواهد نشان می دهد که لغات و اصلاحاتی که در تمام رسانه های گروهی دیده شده همه برای محصولات گوناگون به کار گرفته و مشترک است و با حداقل حساسیت زیبایی شناسی که عمدتاً از سبکهای طراحان خاصی تکامل می یابد و به صورت یک مد محسوب می شود و فقط زمان است که می تواند سرشت واقعی و اهمیت آن را نشان دهد .
طراحی بستهبندی (پکیج) - طراح : جان جی ، موج نو آمریکا سال 1983 . م .
از آنچه تا به حال گفته شد به این مهم می توان رسید ، عصر ما که بی تردید یکی از مشخصه هایش دگرگونی عظیم در چگونگی انتقال اطلاعات و گسترش ارتباطات جمعی است مقتضیات و قواعد تازه ای را در قلمرو هنر و فرهنگ به منصه ظهور رساند .
انسان معاصر در پی بهره مندی از عرصه ها ، شیوه ها و روشهایی است که او را سریع تر و موثر تر به پیامها و مفاهیم گوناگون رهنمون سازد .
تبلیغات و ترغیب مخاطبان و حتی سرگرمی و از همه مهم تر تبادل اطلاعات و اخبار در جامعه ای که از مختصات هنر گرافیک می باشد تأثیر بسزایی داشته است . این نکته مورد توجه قرار گرفت که در روند دگرگونی های مختلف بخصوص فرهنگی بنا گردید ذهن و زبان نو چگونه انقلابی در زبان هنر بوجود آورد و همچنین دیده شد که نقش گرافیک به عنوان هنر ارتباط جمعی و انتقال جذاب موضوع و ماندگار پیام در عصر ما ، اهمیت و اولویت خاصی یافته است و شاهد تکاپوی هنرمند برای تعریف ارتباط خود با جهان بودیم .
به عبارت دیگر کوشش او برای آن بود که از دیدگاه معین و مشخص به مسأله پاسخ دهد . زمانی هنرمند به دیدگاهها و پیشرفتهای صنعتی پاسخ داد و پیشرفتهای تکنولوژی را در طراحی های هنری خود مد نظر گرفت و زمانی دیگر افزایش تولیدات تحسین بر انگیز توسط پیشرفته ترین ماشین آلات صنعتی مورد توجه قرار گرفت و همین باعث شد که ذوق و سلیقه از مدار تولید حذف شود و صنایع دستی و صنعت گران که آخرین بازماندگان سنت هنری قرون وسطی بودند مانند گذشته اهمیت نداشتند و در دوره ای تا آغاز جنگ جهانی اول طغیانی در برابر تمامی حس پذیریهای سبک اولیه گرافیکی به منصه ظهور رسید و پدیده ای هنری پا گرفته در نیمه اول قرن 19 میلادی به نام هنر نو پیوند نزدیکی با انقلاب صنعتی داشت و کشف انرژی های جدید و تفکرات جدید در این قرن و اختراعات پی در پی باعث شد که مناظر و دیدگاهها و شیوه زندگی دگرگون شود و پیشروان این سبک در تمامی سطوح در طراحی ، انقلابی به پا کردند و شاهد بودیم که هنر نو یک حرکت آوانگارد بود و چگونه مواد سنتی را بکار گرفت و آنها را در خدمت اهداف خود در آورد .
پس از آن دیدیم که در اوایل قرن بیستم راهی دیگر مورد توجه هنرمندان قرار گرفت و صنعت به عنوان یک حقیقت و واقعیت زندگی پذیرفته شد و به عنوان یک اصل در پیشرفت تبلیغات مطرح شد ، چرا که در این دوران هدف از تبلیغ فروش محصولات با راه های سود آور بود و بشر خسته از صنعتی به بیان احساسات و عواطف شخصی خود پرداخت و ایده آل آرمانی توسط جوانان مورد توجه قرار گرفت و همچون کلیه انقلابات هنری به اظهار و خودنمایی پرداخت . رویگردانی از واقعیت خارجی و دستیابی به بیان خیالی بود و چون دردی مشترک زبانی جهانی یافت و این روش که در اواخر سده نوزدهم میلادی پا گرفت واقعیت را در مقابل کنکاشهای دیگر قرار داد . حرکتی جهت تحقق فلسفه جان راسکین بود که می گفت : «هنر حقیقی باید هم زیبا باشد هم مفید».
در این دوران هنرمندان در جستجوی روشهایی بودند که از سبکهای تاریخی حاکم مبرا باشد و اما بی تردید این هنرمندان نمی توانستند از تأثیرات مکاتب پیش نیز جدا بمانند لذا به ناچار در این راستا به بهره گیری از سبکهایی روی آوردند که کمتر شناخته شده بود .
بدین ترتیب تمام شکلها یا شیوه هایی را که انتزاع مبتنی بر اندیشه های شرقی و قرون وسطی بود دنبال کردند .
آنچه که مهم است تجمع گروههای مختلف در هر برهه از دوران هنری است که در نهایت زیر شاخه های مختلفی را از یک سبک بوجود می آوردند . طراحی گرافیک تا همان التهاب هنرهای مختلفی را از یک سبک بوجود می آوردند . طراحی گرافیک تا همان التهاب هنرهای دکوراتیو پیش می رفت و با جنگ جهانی تمام شکلهای هنر سرمایه داری از طرف گروهی که هنر را صرفاً برترین حالت بیان دانستند و به جستجوی راههای غلبه بر موانع سنتی در حیطه آفرینشهای هنری برآمدند .
در اواخر قرن بیستم سبک خاصی مورد استفاده قرار گفت که نه تنها پایه عقاید اصولی استوار بود بلکه اساس تئوریها و عملکردهای مختلف طراحان را در سراسر دنیا به دست آورد با ظهور پست مدرن باز گشت به گذشته مد نظر قرار گرفت .
با شرح مختصری از آنچه در این ترجمه ذکر شده ما بر آنیم تا در آینده ای نه چندان دور به بررسی زیر سبکهای هر مجموعه بپردازیم و سیر تحول عظیم گرافیک جهان را در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار دهیم . شاید گامی در اعتلای گرافیک ایران داشته باشیم .