مقدمه :
با گسترش روز افزون وسایل ارتباط جمعی اهمیت تصویر بعنوان یک وسیله ارتباط جهانی افزایش یافته است. تصویر چون دو پهلو و مبهم نیست همیشه بر کلام امتیاز دارد. پوستر مولود کلمه و تصویر است. صراحت تصویر و ابهام کلام می‌تواند تاثیر تبلیغی ویژه‌ای بیافریند. پوستر به همان اندازه که در خدمت یک اعتقاد درمی‌آید، می‌تواند بر ضد آن عمل کند. و بنابراین خطرناک‌ترین و برّاترین حربه تبلیغاتی است که دست به هر کاری می‌زند. می‌تواند سیاه را سفید، شب را روز و زشت را زیبا جلوه دهد. پوستر گرچه زاده نقاشی است، اما در روند تکامل، خود را از قید همه چیز از جمله سبک رهانیده است. ترکیبی از یک نقاشی سوررئال کاریکاتور، عکس مینیاتور،کلاژ و هر چیز دیگر می‌تواند در ساخت یک پوستر وجود داشته باشد.
مشروط بر اینکه بتواند به آنچه مقصود است کمک کند. مهمترین امتیار پوستر قابلیت انتشار نامحدود آن است. مستقیماً با بیننده طرف می‌شود و بدین وسیله تأثیری گسترش یابنده دارد و این تاثیر در مقایسه با هر اثر هنری دیگر که هنرمند در واقع برای دل خود می‌آفریند به تنهایی به نمایش می‌گذارد، شدید و غیرقابل انکار است. پوسترساز، پوستر را سفارش می‌پذیرد و بنابراین باید به خواستهای بیننده و ذهنیات و فرهنگ او توجه داشته باشد و او را برانگیزد بی‌آنکه سعی کند در مقابل خواست سفارش دهنده وی را بفریبد.
از یکسو آینده خواستها و روحیات یک جامعه است و از سوی دیگر در شکل گرفتن این خواستها و روحیات نقشی سازنده دارد که در مجموع کاری است خطیر و پرمسئولیت. پوستر خوب و بد، پوستر تجاری و فرهنگی، اینها تقسیم‌بندی‌هایی است که مرزهایی کاملاً نامشخص و مبهم دارد.
پوستر فرهنگی خبر از یک رویداد فرهنگی می‌دهد. گشایش یک نمایشگاه ، نمایش یک تئاتر برپایی یک کنفرانس و غیره. در اینجا پوستر کمتر دروغ می‌گوید. آنچه نوشته می‌شود اطلاعاتی است درباره زمان، مکان و موضوع رویداد، تصویر یا صرفاً جنبه تزئینی دارد و یا به نحوی با موضوع مرتبط است. مثلاً تابلویی از آن نمایشگاه صحنه‌ای از تئاتر و چهره‌ای از سخنران ... و حال آنکه پوستر تجاری در صدد جلب مشتری است. می‌تواند دروغ بگوید، بفریبد کسی هم معترض آن نباشد و در ساخت هر کدام از انواع پوسترها، پوسترساز باید با آگاهی بر روی تکنیک ، کار خود را ارائه کند. این آگاهی تکتیک نکته پراهمیتی است چرا که در ساخته شدن یک پوستر نقش اساسی ایفا می‌کند. و ضوابط دیگری هم در ساخته شدن یک پوستر تأثیر می‌گذارد و آن هم جامعه قانون. سیاست و به طور کلی فرهنگ و تمدن در آن تأثیر می‌گذارند.
پوستر در کشوری همچون لهستان هنوز به گوینده دروغگوی تولید کننده تبدیل نشده است. چرا که هنوز جامعه چنین توقعی از او ندارد و پوستر فیلم در این کشور در خدمت آگاهی دادن از یک رویداد فرهنگی و هنری است و جز آنکه نمایش فیلمی را اعلام کند و اطلاعاتی درباره نوع و حال و هوای آن دهد کاری نمی‌کند. پوستر علامت اختصاری فیلم است و باید راستگو باشد. هیچکس انتظار آن را ندارد که یک پوستر به او دروغ بگوید یا قول چیزی را بدهد که در فیلم از آن خبری نیست.
فصل اول : تاریخچه پوستر
تاریخچه پوستر در جهان
تاریخچه پوستر در ایران
تاریخ پوستر در جهان
دایره‌المعارف کوله ای معتقد است که یکی از معروفترین پوسترهای شناخته شده تاریخ قوانین‌ها مودای پادشاه بابل است که بر تخته سنگی به طول 264 سانتی‌متر حکاکی شده است ورودی این لوح سنگی 21 طرح حکاکی شده است و در بالای آن نقش برجسته علامت سلطنتی هامورابی دیده می‌شود و خدای خورشید در حالی که قوانین پادشاهی را به هامورابی می‌دهد وجود دارد که تاریخ حکاکی آن بین (2025 تا 2065 ق.م است و بعد از آن دایره‌المعارف امریکا تا از یک پوستر مصور یاد می‌کند که در سال 1046 ق.م با استفاده از پاپیروس تهیه شده و در آن اعلان مربوطه به فرار رو برده از اسکندریه و جایز تحویل آنها ذکر شده است.
در سال 1454 میلادی درکلیسای سن فلوریک یک آفیش رنگی نصب شده بود که پیام آن بخشایش کلیسا بود که به کاتولیکهایی که صدقه می‌دهند. این پوستر که خطی است و متن‌آن با تصاویر حضرت مریم تزیین شده است جزا و جمع‌آوری صدقه‌ای را می‌دهد که اسقف محل اجازه داده است برای گرفتن آن همه به کلیسای منطقه سن فلور بروند اما رواج واقعی پوستر از نیمه دوم قرن نوزدهم بود و انگیزه آن شکوفائی و رونقی بود که در وضع اقتصادی کشور کاپیتالیست به وجود آمد و این پیش آمد به کشورهائی مزبور فرصت آنرا داد که بر توسعه صنایع خویش و فراهم ساختن رفاه بیشتر عمومی از راه ایجاد مراکز تفریحی گوناگون و تولید فرآورده‌های تجملی بپردازند.
آشنا ساختن مردمان در سراسر کشور و دنیا بر اینگونه وسایل نیاز به وسیله مؤثری داشت که بتواند آنها را به تحویل دلپذیر و جالب به همگان عرضه کند و این وسیله چیزی جز پوستر نبود به منظور اینکه پوستر بتواند نقش رابطی بین بیننده و عرضه‌کننده ایفا کند از دو عامل حروف و تصویر استفاده شده و پیشرفت سریع و کامل چاپ انجام این منظور را بسیار ساده‌تر و آسان‌تر نمود.
برای درک بهتر از پیدایش پوستر لازم است که به عقب به ربع اول قرن نوزدهم برگردیم تا حروف ریخته ابتدائی و ارتباط آنها را با چاپ بررسی کنیم پیش از این علائم پیدایش صنف جدیدی از چاپچی‌ها را نوید می‌داد اینها به چاپخانه‌دار معروف و مشهور بودند. و سفارات مورد نیاز عمومی و دولتی را برآورده می‌کردند چاپ برگه‌های تجاری، سررسیدها (billbeads) بار نامه‌ها و اعلانهای کشتیرانی و آگهی‌های مسابقات اسب‌دوانی با بلیط و برنامه دلیجانها اعلانهای عمومی توسط این اشخاص صورت می‌گرفت. حرفه چاپ احتیاج به چنان صنعت ریخته‌گری داشت که طرحهای بی‌نهایت متنوع و حروف، حاشیه‌ها و کلیشه‌های تصویری گوناگون از کوچکترین اندازه تا تصاویر بزرگی برای پوستر مناسب بود را فراهم سازند.
در تحویل تاریخی پوستر می‌توان بر سر مرحله استفاده تبلیغاتی مصرف، که از بدو شروع پوستر تا دهه اول قرن بیستم ادامه داشت سپس دوران استفاده تبلیغاتی سیاسی که با نزدیکی جنگ جهانی اول و توجه سیاست مداران به استفاده از وسیله چنین مؤثر در تبلیغ روش و نظریه‌های سیاسی خود به وجود آمد و آنگاه مهمترین دوران یعنی دوران استفاده تبلیغاتی، فرهنگی، جهانگردی و نظیر آن بود.
علاوه بر محصولات چاپی که هدف اصلی ایجاد آنها جنبه زیباشناسی دارد. محصولات دیگری نیز از همان آغاز چاپ وجود داشته که جنبه آموزنده دارند و ارزش زیبائی‌شناسی آنها در درجه دوم اهمیت قرار دارد. بارزترین نمونه از این نوع، برود سایه (brood side) است که یک اعلان یا آگهی عمومی با تصویر یا بدون تصویر می‌باشند و کاربرد سیاسی، اداری، دینی دارد این پدیده یکی از اصیل‌ترین محصولات چاپی توده‌گیر است.
پوسترهای سیاه و سفید در اوایل سال 1830 پدید آمدند. این پوسترها دارای طرحهائی از هنرمندان برجسته‌ای چون گاورانی و دیگران بودند. لیتوگرافی رنگی برای بلیط تأتر و پوسترهای 1866 توسط «شیره» شروع شد و نقاشانی چون برنار و گیوم و گراسه و از همه مهمتر تولوز لوتوک از آن پیروی کردند پوسترهایی که این هنرمندان تهیه کردند، آینه زندگی آن دوره بوده است.
در دوران تحولات پوستر استفاده از تبلیغات سیاسی نیز نقش داشته است و هر چه بر جنگ جهانی اول نزدیک می‌شویم نیاز مردان سیاسی به این وسیله برای شناساندن خود و سیاستشان فزون‌تر می‌شود و سرانجام با فرارسیدن جنگ و تغییرات ناگهانی در کشورهای گوناگون به ویژه در آلمان و روسیه پوستر به صورت وسیله مؤثری در دست سیاست مداران درمی‌آید در همین اوان در کشور امریکا از طرف نمایندگیهای خصوصی و دولتی از طراحانی که در اوایل سده بیستم کارهای تصویری مجلات را به عهده داشتند دعوت می‌شود تا پوسترهایی در زمینه سیاسی و اجتماعی طراحی کنند. یکی از معروفترین این گونه پوسترها «آدی وانت یو» از فلوگ است و پوسترهایی نیز در انگلستان انتشار یافت که جامعه را بر میهن‌پرستی و شرکت در ارتش تشویق می‌کرد اما هیچ یک از این پوسترها از نظر رنگ و نقش و قدرت تصویر به پوسترهایی که بوسیله (بی‌فاردوهمان) در کشور آلمان طرح‌ریزی شده است نمی‌رسد و در حقیقت باید اقرار کرد که در زمینه پوسترهای سیاسی آلمان سرآمد همه کشورها بوده است در پایان جنگ جهانی اول در تمام شئون زندگی آشفتگی و ویرانی پیش آمد که در نتیجه کشورها خاصه آلمان که در جنگ صدمات بیشتری متحمل شده بود دست به مرمت خرابیها و برگردان اوضاع مشوش خود به دوران پیش از جنگ زدند و از جمله مردودی نیز در تحولات هنری کردند.
پس از آنکه مکتب آرنود از رواج افتاد مکتبهای دیگر پا به عرصه وجود گذاشتند. مکتب کوبیسم یکی از مکاتب به شمار می‌رود که برای نخستین بار پایه‌های هنر سنتی را متزلزل ساخت به این معنی که دامنه دید را چنان وسعت داد که اشیاء از زوایای مختلف مورد توجه قرار می‌گرفتند اما رابطه آنها به طور کلی با شیی قطعی نمی‌شد. پس از این مرحله هنر آبستره بوجود آمد که وجود چنین رابطه‌ای را مطلقاً ضروری نمی‌داند و به همین جهت آغاز جنبشی هنری شناخته شد که انشعاباتی در پی داشت این جنبش هر سنتی را از مسیر خود به کلی خارج کرد و لزوم انطباق اثر هنری را با تصویری خاص از میان برد و این پدیده در تمام زمینه‌ها از جمله تیپوگرافی فن چاپ با حروف سربی اثر گذاشت.
تأثیر پوستر را می‌توان در تمبرهایی که برای نشان دادن نمایشگاه‌های هنر نوگرا (مدرن) چاپ شده‌اند. آشکارا دید. مثلاً تمبرهای مربوط به بی‌نیال و نیز در سال 9949 وتری مینال میلان در سال 1951 ویا تمبرهای یادگاری های نمایشگاه هنرهای گرافیک در سوزان در سال 1957 که توسط و تیز یک طراحی شده و از جمله زیباترین نمونه‌های هنر گرافیک محسوب می‌شود.
از سال 1320 میلادی به بعد هنر عکاسی تدریجاً پا در زمینه پوسترسازی می‌گذارد و در بسیاری از موارد به جای نقش‌های تصویری از عکس استفاده می‌شود و کم‌کم صحنه‌هایی بزرگ و یا قطعاتی کوچک از آن به صورت مجزا و یا به صورت تلفیق با یکدیگردر پوسترها بکار می‌رود. در جنگ جهانی دوم پوستر بار دیگر در راه تبلیغات سیاسی و انقلابی رواج یافت. رژیم نازی از این وسیله برای بر روی کار آمدن هیتلر و تبلیغ روش و سیاست او استفاده شایان کرد. اما پس از پایان جنگ به ویژه در دهه پنجاه نه تنها پوسترهای سیاسی بلکه به طور کلی هرگونه پوستر از رونق افتاد و این رکود به درازا نکشید و از اوایل دهه شصت به بعد طراحی پوسترها مسیر عادی خود را در پیش گرفت و روز به روز اهمیت‌اش فزون‌تر شد تا به جایگاه جالب توجهی که امروز شاهد آن هستیم،رسید.