دانلود مقاله گزیده ای از آئین نامه های حفاظت و بهداشت کار در کارگاه ها

فصل اول

گزیده ای از آئین نامه های حفاظت و بهداشت کار در کارگاه ها :

1 برای هر کارگر در هر گار گاه حداقل باید دوازده متر مکعب فضای مفید منظور گردد(فضای اشغال شده به وسیله آلات با ابزار و اثاثیه مربوط به کار و همچنین فضای بالاتر از ارتفاع 3 متر جزو فضای مزبور محسوب نمی شود.

2 بنای سقف و بدنه عمارات کارگاه باید مصالحی پیش بینی شود تا از نفوذ رطوبت به داخل جلو گیری نماید و حتی الامکان مانع نفوذ گرما یا سرمای خارج گردد.

ماده 4 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.

3 عرض پلکان عمومی باید حداقل 120 سانتی متر و پاگردههای آن متناسب با عرض مزبور باشد و فرمول 2h+p=61-62با در نظر گرفتن h=16-19 در آن صدق نماید و در صورتی که تعداد پله بیش از چهار پله باشد در طرف باز پله باید نرده محکم نصب شود‌. ماده 8 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.

4 عمارات کارگاه باید متناسب وسعت محل کارگاه به اندازه کافی در و پنجره ای برا‌ی ورود نور  و هوا داشته باشد ابعاد نورگیر به تناسب حجم عمارت کارگاه نور مستقیم داشته باشد ماده 9آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها

5 در کارگاههائی که دود یا گاز یا گرد و غبار و یا بخار دهی مضر مانند رنگ و غیره ایجاد می شود باید موارد مزبور با وسائل فنی موثر از محل تولید به خارج هدایت شود و قدرت مکش دستگاه متناسب با حجم تولید شده بخارات فوق الذکر باشد. ماده 14 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.

6 سیم کشی و کابل کشی برق کارگاه متناسب فشار الکتریسیته ، رطوبت ،گرما،ضربه و سائیدگی دارای روپوش عایق شود و روی اصول فنی نصب و حد الامکان داخل کانال باشد و میزان برق مصرفی متناسب با ظر فیت برق شبکه ای کارگاه باشد.

7 دستگاههای  برقی کارگاه دارا ی اتصال زمین موثر باشد و هر کارگاه به تناسب تعداد و نوع دستگاه دارای چاه های اتصال زمین باشد. ماده 31آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها

8 هر کارگاه به تعداد 25نفر کارگر باید حداقل یک مستراح داشته باشد و سطح نور گیر مستقیم حداقل  سطح مستراح باشد و جهت انتقال بوی عفونت به خارج تعبیه هواکش ضروری است . ماده 51 آوین نامه حفاظت و بهداشت در کارگاهها

9 هر کارگر به تعداد هر بیست نفر یک رو شو یی داشته باشد برای تامین نظافت کارگران به مقدار کافی صابون و وسائل خشک کن در اختیار کارگران قرار داده شود ماده 53 و 54 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی.

10 هر کارگاه به تعداد هر شش نفر در یک زمان کار خود را ترک کند حداقل یک دوش با آبگرم و سرد باید داشته باشد و سطح نورگیر مطابق بند 9 در نظر گرفته شود.

ماده 55 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها

11 هر کارگاه برای کارگرانی که در همان جا غذا صرف می نمایند باید محل مخصوص با وسعت حداقل 12 متر مربع برای چهار نفر و برای بیش از چهار نفر به ازای هر نفر 2 متر مربع اضافه وجود داشته باشد پیش بینی تعداد میز و نیمکت مورد نیاز ،رو شنائی، جدا نمودن فضای غذا خوری از گرد و غبار مواد مضر تولیدی کارگاه ضروری می باشد. ماده 57 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها

12 هر کارگاه برای تعویض کارگران باید اطاقی با وسعت حداقل 6 متر مربع برای چهار نفر و به ازای هر نفر اضافی یک متر مربع داشته باشد و قفسه های انفرادی به ابعاد 50*50 سانتی متر پیش بینی گردد به طوری که مانع نورگیر اطاق و باز و بسته شدن درب نگردد . ماده 56 آئین نامه حفاظت و یهداشت عمومی در کارگاهها

13 درب های عمارات به تناسب نوع استفاده از جنس مقاوم و همچنین ارتفاع آن حداقل 2/2 متر در نظر گرفته شود.

14 در هر سالن به تناسب محل کار درهای نجات یک طرفه که به خارج باز شوند در نظر گرفته شود و هنگام کار کار گران به هیچ وجه پشت درب قفل نباشد و به وسیله علائم با چراغ های مخصوص مشخص شود. ماده17 و 18 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی درکارگاهها.

15 سیستم فا ضلاب کارگاه به تناسب فضولات باید به وسیله مجاری  فاضلاب که به مصالح غیر قابل نفوذ ساخته شود و به چاهها و یا سپتیک تانک رفته شود به طوری که مسیر مخزن فاضلاب بایستی کاملاً سرپوشیده باشد و در موقع رفع فضولات باید از نظر سلامت و بهداشت و جلو گیری از خطرات ممکنه دقت و پیش بینی لازمه به عمل آید. ماده 49 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها.

16 وسعت ساختمان انبارها و بارانداز(مواد اولیه و تولید) با در نظر گرفتن حجم مواد پیش بینی و روابط آن را با تولید مشخص و حد الامکان در یک جهت انجام گیرد.

17 نصب ماشین آلات و قرار دادن اشیا و محصو لات در کارگاه و انبار باید پیش بینی گردد به طوری که مزاحمتی در عبور و مرور و یا کارگران ایجاد ننماید.ماده 4 آئین نامه و مقرارات حفاظتی ساختمان کارگاهها.

18 سقف و بدنه سالن ها بایستی به وسیله عایق بندی مقاوم در مقابل حرارت و برودت باشد.

19 در صورتی که کارگاهها دارای دیگ بخار باشد حد الامکان در محل جداگانه ای به فاصله حداقل 3 متر از ساختمان عای دیگر با مصالح غیر قابل اشتعال و مفاوم در مقابل ارتعاش پیش بینی شود و دسترسی به شهرها ،آب نما و قسمت های باز دیگ باید از راهروها و پلکانی که غیر قابل اشتعال و لغزنده باشد استفاده شود به طوری که ارتفاع زیر سقف 5 سانتی متر مر تفع ترین شهر و 2 متر از کف محل عبور با ایستادن افراد فاصله داشته باشد.

20 وسائل و انتقال دهنده نیرو از قبیل تسمه ، فلکه ،زنجیرو چرخ دنده و مثال آن و سایر قسمت های از ماشین که امکان ایجاد سانحه داشته باشد باید دارای پوشش و با حفاظت و استقامت کافی باشد .

21 کارگاه مجهز به وسائل کمک های اولیه باشد و متناسب با تعداد عمارات در کارگاه باشد . ماده 57 آئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کار گاهها.

22 فراهم نمودن وسائل اطفا حریق در کارگاه ضروری می باشد ماده 2 ،3،19،25 آئین نامه پیش گیری و مبارزه با آتش سوزی در کارگاهها.

23 هر کارگاه به تناسب تعداد کارگران باید محل مخصوصی برای انجام فریضه دینی (نماز)داشته باشد.

فصل دوم

بررسی حوادث در کارگاه ها

طرق مختلفی را که امروزه در زمینه پیشگیری حوادث به کار گرفته می شود می توان به ترتیب زیر طبقه بندی نمود :

1 تحقیقات آماری

2 بررسی جنبه های روانی و فیزیولوژیکی کارگران

3 فعالیت های آموزش و تبلیغاتی

4 سازمان و تشکیلات حفاظت

5 بازرسی از کارهای اجرائی در کارگاه ها

1 تحقیقات آماری :

تمامی حوادث کلاً از یک سری عوامل که در یک زمان و در یک مکان جمع شده اند تشکیل می گردند برای روشن شدن مسئله مثالی ذکر می کنیم برایتشکیل آتش لازم است عواملی مختلفی مانند سوخت، اکسیژن و حرارت در یکجا و در یک زمان در کنار هم قرار گیرند حال اگر به هر طریقی یکی از عوامل را ما حذف کنیم دیگر آتشی نخواهد بود. پس با کنترل علل وقوع حادثه و جلوگیری از تجمع آنها در یک مکان و در یک زمان از به وجود آمدن می توان پیشگیری نمود.

2 بررسی جنبه های روانی و فیزیولوژیکی کارگران :

12 عامل روانی :

به طور کلی نقش این عامل در امر پیشگیری ازحوادث آن است که معین سازد اشخاص در چه شرایطی و به چه دلایلی سبب ایجاد خطر برای خود و دیگران می شوند در هنگام استخدام انتخاب پرسنل باید به طور صحیح صورت گیرد و فرد واقعاً از روی علاقه شروع به کار نماید یا بهتر بگوییم افراد برای مشاغل در نظر گرفته شوند نه مشاغل برای افراد. البته این کار میسر نخواهد بود مگر این که شغل های مختلف تجزیه و تحلیل شوند و افراد را از نظر وضع جسمانی و تعادل روحی و اخلاقی و ضریب هوش و غیره بررسی نموده و متناسب با این شغل انتخاب نمایند.

روابط صحیح و درست مسئولین با کارگران و احترام به احساسات و شخصیت کارگر به او آرامش خاطر می بخشد و در مسئله حفاظت این امر از مهم ترین عوامل روحی است. البته باید دانست که آرامش خاطر تنها به شرایط محیط کار بستگی ندارد بلکه شرایط زندگی بیرون کارگاه ها نیز در این زمینه تأثیر دارد می تواند موجب تغییر در رفتارکارگر و در نتیجه تکثیر سوانح گردد.

پرسنلی که جدیداً مشغول به کار می شوند با توجه به تازگی محیط نظر آنها به هر چیز تازه جلب می شوند و این امر به همراه عدم تجربه در کار می تواند حادثه آفرین باشد.

در این زمینه پرسنلی که دارای استعداد حادثه هستند یعنی در مدت زمان معینی بیشتر از دیگران دچار حادثه می شوند که علت آن را می توان ترکیب چند عامل مثلاً خود پسندی، بی قیدی و عصبی بودن در یک شخص را نام برد و برای جلوگیری از این امر سعی می شود چنین افرادی در کارهای کم خطر به کار گرفته شوند البته همانطوری که گفته شد این مسئله در بدو استخدام باید مد نظر قرار گیرد.

22 شرایط فیزیولوژیکی :

وضعیت بدنی و جسمنی پرسنل باید متناسب با کارشان در نظر گرفتهشود. البته به این منظورنیست که افرادی که نقص عضو دارند به کر گماشته نشوند بلکه مزبور باید تجزیه و تحلیل گردد. اگر شخص مناسب با کار باشد مانعی ندارد در غیر این صورت هم باری خود و دیگران ممکن است حادثه ساز باشد. بدین منظور تمامی پرسنل قبل از استخدام و در فواصل متوالی باید از نظر جسمانی مانند (اندازه گیری دید چشم، تست شنوایی و دیگر موارد) توسط پزشک تست شوند.

3 فعالیت های تبلیغاتی و آموزشی :

13 آموزش و فقدان آموزش یکی از علل عمده وقوع حوادث است. کلیه کارگاه ها با توجه به شغل های مختلف پرسنل را باید برای دوره های کوتاه مدت و بلند مدت اعزام نماید و اولویت با پرسنلی است که جدیداً در کارگاه ها استخدام می شوند. در کلاس ها باید سعی شود حوادث مختلف تجزیه و تحلیل گردد تا از تکرار حوادث جلوگیری شود. در این راستا کارگاه ها می تواند از وجود مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار بهره مند شوند و پرسنل را برای آموزش به دوره های کوتاه مدت و بلند مدت که این مرکز برای نیمه های اول و دوم سال تعیین می نماید رهنمون کنند.