مقدمه
یکی ازکسانی که بیش ازهمه درروح وجان ما قداست یافته است وازکودکی وقتی نامش رابه زبان می آوریم ویا نام مقدسش رامی شنویم درخودنسبت به اواحساس شیدایی می کنیم وزندگی وحیات ما با نقل دلاوریها وازخودگذشتگی ها وویژه گیهای ممتازاورونق وصفا وعطرخاصی می گیردامیرتقواپیشه گان امام علی (ع)است .عشق به اودرخون ما جار ی است نبض ما با دوستی اومی زندوقلب ما با عشق اومی تپدولی سوال مهم واساسی این است که تاچه حداورامی شناسیم سیره عملی اوتاچه اندازه درروش زندگی ما جریان یافته است پرواضح است که تقدس علی (ع) درقلوب ما به مراتب ازشناخت سیره اوبیشتراست ما متاسفانه کمتربه این فکرافتاده ایم که علی(ع) رابه درستی بشناسیم اهداف عالی وانسانی ودینی اورادریابیم رهنمودهای هدایتگرانه اورابازشناسیم واین دردامروزجامعه ما است که سخت شیفته وشیدای اوییم بی آنکه بسیاری ازما حتی یکبارکتاب نهج البلاغه راخوانده باشیم علی (ع)یک اسوه است یک الگواست یک انسان کامل است هرکس می تواندروش اوراوسیره عملی اوراوفلش سیاسی اوراسرمشق زندگی خودقراردهد.
پیامبرعظیم الشان فرمودند:
«علی با قرآن وقرآن باعلی است این دوازهم جدانمی شوندتااینکه کنارحوض کوثربرمن واردشوند.»
همچنین محمدبن ادریس شافعی امام شافعیها ازاهل سنت می گوید:
علی حبه جنه اما م الناس والجنه
وصی المصطفی حقا قسیم الناروالجنه
علی کسی است که دوستی اوسپرآتش جهنم است .اوامام وپیشوای انسان وجنیان است .حقا اوست که وصی مصطفی وجانشین اوست .اوست که تقسیم کننده ومرز بهشت وجهنم است .
اما روش وسیره عملی اوومنش سیاسی اودرکتابی به نام نهج البلاغه توسط محمدبن حسین بن مولی مشهوربه سیدرضی که لقب اوذوالحسبین است گردآوری شده است .نهج البلاغه کتابی است فراترازسخن مخلوق وفروترازکلام خالق،نهج البلاغه کتاب هدایت است وانسانسازی ،نهج البلاغه پیام علی (ع)است به همه ی انسان ها درتمام زمانها .
امام خمینی درقسمتی ازپیام خویش به نخستین کنگره نهج البلاغه فرمودند:
«کتاب نهج البلاغه که نازله ی روح اوست برای تعلیم وتربیت ماخفتگان دربسترمنیت ودرحجاب خودوخودخواهی خودمعجونی است برای شفا ومرهمی است برای دردهای فردی واجتماعی .»
سیدرضی درگردآوری سخنان امیرالمومنین (ع)وتالیف این کتاب ارزشمند ،مدت بیست سال زحمت کشیدتا بالآخره درماه رجب سال 400هجری قمری کتاب بزرگ وبا عظمت گردآوردونام اورانهج البلاغه گذاشت .«یعنی راه روشن وگویا برای یک زندگی انسانی »واین مرحوم نهج البلاغه رادرسه بخش تنظیم نمود.
1-خطبه ها سخنرانیها وفرمانهای حضرت به تعداد239ویا 241خطبه
2-نامه های حضرت به تعداد79نامه .
3-سخنان حکیمانه وکوتاه حضرت به تعداد480سخن .
پیامبراکرم (ص)فرمود:مثل اهل بیت من مثل کشتی نوح است ،کسی که سواربرآن شدنجات یافت وکسی که ازآن تخلف کردغرق شد.
عیب جویی
«بسم الله الرحمن الرحیم » با نام ویادخداوندبخشنده ی مهربان این مطلب راشروع می کنیم چون هرکاری با «بسم الله الرحمن الرحیم »آغازنشودفرجامی ندارد،به عبارتی دیگرهرکاری با نام خداآغازنشودابتراست .باعرض سلام خدمت شما وعرض تسلیت به مناسبت ایام سوگواری وشهادت ابا عبدا...الحسین (ع)پیامبراکرم (ص)فرمودند:«هرکه به دنبال لغزش های برادرش باشدخداوندلغزش های اوراپیگیری کندوهرکس که خداوندلغزشهای اوراپیگیری کندرسوایش سازد.»
مطلب مادرموردعیب جویی کردن وبدگویی ازمردم است که ازبخش خطبه های کتاب نهج البلاغه انتخاب شده است .دراسلام یکی ازگناهان بزرگ عیب جویی کردن ازمردم است که عذاب وآتش رادرپی دارد.
امام علی (ع)فرمود:«حتی شهامت دربیان غیبت وبدگویی ازمردم خودگناهیست بزرگ .»
رسول اکرم (ص)فرمود:«برترین ایمان آنست که بدانی هرکجاباشی خداوندباتوست .»
داستانی رانقل می کنیم درباره پیامبراکرم(ص)وچندتن ازیارانش .روزی پیامبر(ص)به چندتن ازیارانش هرکدام یک مرغ دادوگفت :پراکنده شویدوهرکدامتان درمکانهای مختلف مرغها رابکشیدبه طوری که هیچ کس شمارانبیند.آنها رفتندوپس ازمدتی کوتاه برگشتند
یکی ازآنها گفت :من درقرابه ای دورافتاده مرغ راکشتم و کسی ازآنجاعبورنمی کرد،دیگری گفت :من مرغ درقعرچاهی کشتم به طوری که هیچ کس نفهمید من کجابوده ام وچه کرده ام .همین طورگفتندتا به
نفرآخررسید،اومرغ رانکشته بودوگفت :من هرکجاکه قدم گذاشتم ،هرکجاکه رفتم جایی راپیدانکردم که خداوندراناظربراعمالم نبینم .
امام علی (ع)فرموده اند:«گناه نکردن ازتوبه کردن آسانتراست .»پس چرامادلمان رابه گناه بیالاییم وزبان رابه عیب جویی وجستجودرموردعیب دیگران بگشاییم که منجربه طلب توبه به درگاه خداوندمتعال شودومابه درگاه خداوندشرمنده باشیم .
امام علی (ع)درهمین خطبه می فرماید:به یادآوریدکه چگونه است حال آن غیبت گویی که ازبرادردینی خوددرپشت سرعیب جویی می کندواوبه گناهانی که مرتکب شده ،به بادملامت وسرزنش می گیرد.
آیا این عیب جو،گناه خودرافراموش کرده ؟وازیادبرده که پروردگاربه لطف خویش برگناهش پوشش مغفرت وبخشش نهاده ؟والبته آن معصیتهای اوبسی بزرگترازگناهی است که برادردینی خودرابه سبب آنها ملامت می کند.اورابه سبب کارخطایی سرزنش می کندکه خودمانندآن راپیش ازاین مرتکب شده است .پس (ما کل مفتون یعاتب )
هرگرفتاربلایی رانبایدسرزنش کرد.
گرفتاری ومصیبت ،مخصوص عده ای خاص نیست ،ممکن است به سراغ هرکسی بیایدوازآنجاکه ممکن است شخص مبتلاخودمان باشیم آیا درچنین لحظاتی که پیشترازهمیشه ،محتاج دلداری دادن دیگران هستیم
،حال شخصی بیایدوبه واسطه ی آن گرفتاری سرزنشمان کند،چه حالی پیدامی کنیم ،پس نپسندیم برای دیگران آنچه برای خودنمی پسندیم وخودرابه خاطربرکناربودن ازگناهی که دیگری به بلای آن مبتلا شده
است خویشتن راباشکروسپاس خداوندبخشنده مهربان مشغول کند.طعنه ونیش وکنایه بهرچیست ؟مبتلایان راملامت ،جاهلیست امام علی(ع) فرموده اند:اگرکسی ازشما ازعیب وگناه دیگرآگه شدشایسته ترآن است که پرده پوشی کندوحجاب عیب اوراازهم ندرد.
امام صادق (ع)می فرماید:«دوست داشتنی ترین برادرم کسی است که ،عیبهایم رابه من هدیه کند.»