دانلود مقاله ترجمان البلاغه

Word 115 KB 8756 75
مشخص نشده مشخص نشده الهیات - معارف اسلامی - اندیشه اسلامی
قیمت قدیم:۲۰,۵۰۰ تومان
قیمت: ۱۷,۸۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • احمد آتش ، در سال 1917 به دنیا امد و در سال 1966 م در گذشت  ،او ادیب و ایران‌شناس معروف کشور ترکیه است .       وی در آغچاکوی در ناحیه ی بیرجیک زاده شد .. تحصیلات ابتدایی را در مَرْعَش و تحصیلات متوسطه را در قونیه به پایان رساند .اتش     درسال 1935م وارد مدرسه ی عالی استانبول شد و در گروه آموزشی زبان و ادبیات ترکی دانشکده ی ادبیات استانبول به تحصیل مشغول شد .

     

    آتش در باره ی اموختن زبان فارسی می‌نویسد :"من زبان فارسی را خود به خود آغاز کردم "او هنوز دانشجو بود که ریتر- محقق المانی - در تعلیم دروس خود ،- فارسی و عربی- ، از او یاری خواست . پس از آن که احمد آتش در 1939 م موفق به گرفتن گواهی نامه‌های تحصیلی لازم شد ، رسماً به سمت دستیاری ریتر در دانشگاه استخدام گردید .اتش بعد از دفاع از رساله ی خود ، در اوایل سال  1943م به مقام « دانشیاری » دست یافت. .

    اودر تصحیح متون مختلف ، که خود آن را    " نقد و نشر متون"    می‌خواند ، شاگرد وفادار ریتر بود .احمدآتش از 1939 م با همکاری ریتر برای استقلال کرسی ادبیات عربی و فارسی کوشش بسیارکرد و. این کار بسیارمهم هنگامی انجام گرفت که آموزش همگانی عربی و فارسی از برنامه ی مدارس متوسطه و عالی حذف گردیده بود و این دو درس در دانشکده ی ادبیات فقط جزئی تکمیلی از دروس دیگر به حساب می‌آمد . آتش  همچنین در گسترش سازمان خاورشناسی ، که به طور غیررسمی در 1938 م بنیاد یافته بود ، بسیار کوشید و از 1949م ( تاریخ مراجعت ریتر به آلمان ) تا هنگام وفات ، مسئولیت آموزشی کرسی ادبیات عربی و فارسی و مؤسسه ی خاورشناسی را برعهده داشت.

    احمد آتش  در 1935 م به مقام استادی دست یافت و . با نشر نخستین شماره ی مجله ی خاورشناسی در 1956 م مؤسسه ی خاورشناسی را دارای نشریه‌ای تخصصی کرد .   او افزون بر این مسئولیت ها ، مدیریت انتخابی هیأت تحریریه ی اسلام آنسیکلوپدیسی ، عضویت کمیته ی اداری انجمن جهانی پژوهش های خاورشناسی ، که خود از بنیادگزاران آن بود ، عضویت بنیاد تحقیقات فرهنگی ترک ، مجمع زبان‌شناسی ترک و نیز سرپرستی بخش اسلامی کتابخانه ی دانشگاه استانبول را برای مدتی برعهده داشت

    احمد آتش محققی دقیق و دانشمندی پرکار بود . وسعت مطالعات در باب موضوعات گوناگون ، کار مداوم در زمینه ی نسخه‌های خطی کتابخانه‌ها از او عالمی پرمایه ساخته بود .

    آتش درباره ی کارهای علمی خود چنین می‌نویسد : کسانی که « از نزدیک با حیات من آشنایی دارند ، می‌دانند که من به جز کارهای علمی هیچ گرفتاری خارجی ندارم و در تهیه و نشر آثار خود نیز به جز موجبات علمی هیچ عاملی مرا دچار وقفه نمی‌کند ».

     

    وی محضر بسیار از اساتید ان زمان مانند ، شرف‌الدین یالتقایه را درک کرد و آشنایی و تماس درازمدت با ریتر خاورشناس آلمانی ، ازوی دانشمندی ممتاز و خاورشناسی برجسته ساخت .وی شاگردان بسیاری داشت که برخی از آنان هم‌اکنون در دانشگاه های ترکیه تدریس می‌کنند .

    وی مردی خون گرم وبسیار مودب بود وهیچ گاه خود ستایی نمی کرد ،. انصاف او را می توان در این جمله اش به خوبی درک کرد : "اگر متن مورد انتقاد اشتباهاتی دارد ، این اشتباهات تنها متوجه شخص من است ، نه اصول علمی . » او علاقه بسیاری به  تهیه ی میکروفیلم و فتوکپی نسخه‌های خطی داشت که در کارگاه کوچکی که خود در سازمان خاورشناسی ترتیب داده بود ، بدان مشغول بود او.همه ی تحصیلاتش را در ترکیه گذراند ، ولی وی به منظور شرکت در کنگره‌ها و سمینارهای مختلف سفرهای کوتاهی به خارج از ترکیه نیز داشته استکه از ان جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد  :

    1-بیست و یکمین کنگره ی بین‌المللی خاورشناسی ( پاریس ، 1948 م )

    2- هزاره ی ابن سینا ( بغداد ، 1952 م )

    3.- هزاره ی ابن سینا ( تهران ، 1954م ) 

    4-  بیست و سومین کنگره ی بین‌‌المللی خاورشناسان ( کمبریج ، 1954 م )

    5- بیست و پنجمین کنگره ی بین‌المللی خاورشناسان ( مسکو ، 1960 م )

    6- مراسم یادبود نهصدمین سال وفات خواجه عبدالله انصاری    ( کابل وهرات،‌ 1962 م )                                  

     

         7 -جلسات بحث و گفت‌ وگو درباره ی تدوین تاریخ مفصل ایران (تهران، 1966م).

     

     

       مقدمه ای بر ترجمان البلاغه :

     

       ترجمان البلا غه قدیمی ترین اثر ادبی ایران بعد از اسلام است این کتاب قرن ها به فرخی شاعرمنسوب بوده است . رشید الدین

     

    وطواط متوفی در 573 هجری در مقدمه حدایق السحر فی دقایق الشعر دلیل نگارش کتاب خود را پراشتباه بودن ونا خوش بودن

     

    ترجمان البلاغه می داند ولی ازذکر نام نویسنده  خود داری می کند .      دومین مولفی که از ترجمان البلاغه یاد می کند یاقوت

     

    حموی متوفی در 626 است که ان را منسوب به فرخی می داند .دولتشاه سمرقندی متوفی در 900 هجری نیز در جایی دیگر متذ

     

    کر می شود که این کتاب متعلق به فرخی است .بعد ازوی کاتب چلبی و حاجی لطف علی بیک اذر ورضا قلی خان هدایت این

     

    کتاب را بدون هیچ توضیح اضافی از فرخی می دانند در این میا ن میرزا محمد قزوینی       در مقدمه المعجم  تالیف قیس رازی

     

    وشبلی نعمانی دانشمند بزرگ هندی به همین طریق پا ی نهاده وکتاب را متعلق به فرخی می دانند .       همچنین عباس اقبال در

     

    مقدمه خود بر حدایق السحر بمناسبت از بین رفتن ترجمان البلاغه تاسف می خورد.

     

            نسخه ای قدیمی از ترجمان البلاغه تا کنون محفوظ مانده است که تاریخ کتابت ان اخر رمضان 507 است و به تازگی در

     

    کتابخانه ی فاتح در اسلامبول بدست امده است درصفحه ی اول این نسخه امده است          کتا ب ترجمان البلاغه را محمد بن

     

    عمرالرادویانی تصنیف کرده است باید دانست هیچ یک از مولفین گذشته ادعا نمی کنند    که این کتاب را دیده اند .بنا بر این

     

    انتساب ترجمان البلاغه به فرخی به سندی  معتبرمتکی نیست .      لذا شاهدی در دست نسیت که نشان دهد   ترجمان البلاغه را      

     

    محمدبن عمر الرادویانی ننوشته باشد                                                                                                                                        

     

     

                                

    محمد بن اقبال رادویانی وکتاب او:                                                                                                                                        ا                      

        نام  این مولف تنها دراغاز کتاب ودر صفحه ی اول ان ثبت شده است ودر هیچیک ازمنابع تاریخ ادبیا ت ایران تا انجا که ما

     

    در دسترس داریم به چنین اسمی بر نمی خوریم ودر کتاب جغرافیایی که ما می شناسیم به هیچ نقطه ای به اسم رادویان تصادف

     

    نمی کنیم . ودر کتاب انساب نیز    نسبی به شکل "الرادویانی " مذکورنیست . اما از برخی از شواهد واشعار که در این کتاب

     

    ذکر شده است میتوان حدس زد که وی در شرق ترکستان وبه احتمال قوی در" فرغانه" متولد شده ومدتی در انجا زیسته است .

    بازنویسی ترجمان البلاغه

     

    فصل 1

    ترصیع

           در فارسی به معنی به رشته کشیدن گوهر است . و آن هنگامی است که شاعر یا نویسنده در نظم و نثر کلماتی را به کار برد که از لحاظ وزن یکسان باشندوحروف قافیه ی یکسان داشته باشند . . این صنعت در علم بلاغت جایگاه ویژه ای دارد ، زیرا هر گوینده ای نمی تواند به خوبی از آن سود  ببرد .

     مثال :

                                   بدیدار ماهی بکردار شاهی                   بفرهنگ پیری بدولت جوانی

                                                                                                                                                                           عنصری

                                       روز بزمت نامدارا   فاخته  انباز  باز           روز رزمت کامکارا شیر شاگرد شبان

                                                                                                                     عبدالجبّار زینبی

    فصل 2

    ترصیع و تجنیس

                 گرچه صنعت ترصیع در بلاغت مهم و قابل توجه است ، امّا هرگاه با صفتی دیگر هم چون تجنیس همراه شود ، زیباتر و چشم گیر تر خواهد شد .

     مثال :

                                               بیمارم و کار  زار وتو درمانی                    بیم آرم وکارزار وتو در  مانی

                                                                                                                                         شاعر؟

                           طور است به نوبت اندرون زرین                     طیر است به زحمت اندرون پران

                                                                                                                                         منجیک

    فصل 3

    تجنیس مطلق

          جناس از الفاظ مشهور است . و آن چنان باشد که در بیتی دو یا سه کلمه از نظر حروف ، اعراب و نقطه یکسانی داشته باشند . چنینی بیتی را « مجانس » خوانند .

     مثال :

    بر همه نیکوان   شهر شهی               نیست با دو لبانت شهد شهی

                                                                                                                                   شاعر؟

    نام نکو بمان تو به هر برزن            تا فضل تو پدیذ شوذ بر زن

                                                                                                                                   ربیعی

    فصل 4

                                                                                         تجنیس مرکب

          این فصل در کتاب نیست .

    فصل 5

    تجنیس مردّد

         ان است که کلمات هم قافیه ، که در شکل و اعراب و معنی مختلف باشند را پیوسته در ابیات بیاورند .

     مثال :

                              شهی وقف  کرده   بر آمال مال                    چن او نی بمردی کسی زآل زال

                                                                                                                                       یزدانی

    دانم کی هیچ  کس  نکنذ   مرتبت مرا               دانم که مرده بر دل میراث خوار   خوار

                                                                                                                                       کسایی

    فصل 6

    تجنیس زاید

    آن است که نویسنده و یا شاعر دو کلمه را با یک معنا آورد ، و به آخر یکی از آن ها حرفی اضافه کند . مانند نام و نامه

    . مثال :

    آبست و زعفران حسد تو کی حاسدت         بر چشم چشمه دارذ و بر  چهره  زعفران

                                                                                                                                      عنصری

    سهی سروم از ناله چون نال گشته          سها   مانده  از  غم  سهیل  یمانی

                                                                                                                                    محمد عبده 

    فصل 7

    مقلوب

       واژگونه می باشد و هنگامی است که شاعر سخنی را در واژگونه به کار برد . و بر دوقسم است : یکی آن که برخی از حروف قلب شوند . مانند : شاعر و عاشر . و دیگر آن که همه ی کلمات واژگون    به کار روند . مانند : درم و مرد

    . مثال :

    عهد و قوت را مداری ، سعد و نصرت را مراد        عز و دولت را مکینی ،  ملک و ملت را  مکان

                                                                                                                                        زینبی

    فصل 8

    مقلوب مستوی

       آن است که بیتی یا مصراعی را از انتها به ابتدا ( وارونه ) بتوان خواند . به گونه ای که معنای آن کامل باشد. و آن بر دو نوع است : اول آن هنگام که در مقلوب خواندن ، عبارت تغییری پیدا نکند . و با همان وزن و معنای قبل باشد. .

     مثال :

    زیرکا  کبکا  گریز             زیت را نان آر تیز

                                                                                                                        شاعر ؟

          و نوع دوم آن است که عبارت در قلب تغییر یابد .

      مثال :

                                                           رامشم درمان دردم گرم یار

                                                                                                                         شاعر ؟                                                                 

    که اگر واژگونه خوانده شود ، مصراعی دیگر به دست می آید :   

                                                          رای مرگم درد نا مردم شمار

          هر چند در معنی سست وگاه  بی ارزش است ، اما به لحاظ صنعت شعری ، بدیع و جالب است . و از این نوع شعر ، به لحاظ سستی نظم آن ، کسی نمی تواند بیش از چهار بیت فرابگیرد . و یا اصلا بیش از آن نمی توان پیدا کرد . تنها چند بیت به عربی در کتاب « زهره » که تألیف « خواجه محمّد بن داوود اصفهانی » است ، دیده ام .

    فصل 9

    مقلوب منجح

         صنعتی است که شاعر لفظی را در ابتدای بیت بیاورد و مقلوب آن را به صورت قافیه به کار ببرد .

     مثال :

    زان دو جاذو نرگس مخمور با کشّی و ناز            زار و گریان  و غرایونم  همه  روز  دراز

                                                                                                                            شاعر ؟

    فصل 10

    مقتضب

             در فارسی به معنی « بازبریده » باشد . هنگامی است که شاعر و نویسنده ،در نظم و نثر ، سخنانی را بیاورند که حروف انها متجانس وبه یکدیگر شبیه باشد .اما دبیران وعامه ی اهل فضل ان را مجانس می نامند .وپارسی گویان ان را اقتضاب گویند .

     مثال :

                                     تیر وتیغت تازه دارد دین تازی را   همی              چون کمین دارد کمانت بر کمان بذ گان

                                     زهره در تن زهره گردذ بی گره گردذ زره              زهره گویذ زه امیرا چون بزه کردی کمان

  • فهرست:

    ندارد.


    منبع:

    تاریخ ادبیات در ایران

    ترجمان البلاغه

    تاریخ تکوین علوم بلاغی

    نگاهی تازه به بدیع

    فنون بلاغت و صناعات ادبی

    معانی و بیان

    حدایق السّحر فی دقائق الشّعر

    المعجم فی معاییر اشعار العجم

    مآخذ: آتش، احمد،‌ «در باب نقد جامع‌التواریخ»، مجله دانشکده ادبیات تهران، س 8، شم‍ 3 (فروردین 1340ش)، ص 58 93؛ چتین، نهت، «زندگی و آثار احمد آتش»، راهنمای کتاب، س 13، شم‍ 1012 (دی و اسفند 1349ش)، ص 737747؛ رضازاده شفق، صادق، «سخنی چند به یاد احمد آتش»، مجله دانشکده ادبیات تهران، س 14، شم‍ 5 6 (خرداد و مرداد 1346)، ص 567 569.
    هادی عالم‌زاده
    کتبی که نامشان در ترجمان البلاغه آمده است :

    ترجمان البلاغه ( ص 4 )

    خنگ بت و سرخ بت ، سروده ی عنصری ( ص 86 )

    عروض ابوالعلای شوشتری ( ص 2 )

    عروض ابویوسف ( ص 2 )

    کتاب زهره ، تصنیف خواجه محمّد بن داوود اصفهانی . ظاهرا موضوع این کتاب هم باید « صنایع ادبی باشد . چرا که رادویانی در مورد آن چنین می گوید :

    « و من دیدم بیتی چند به تازی از این نوع ، به کتاب زهره اندر کی تصنیف خواجه محمّد بن داوود الاصفهانی است . هر که خواهد کی این فصل را نیکوتر بداند ، بدان کتاب بازگردد . » ( ص 19 )

    محاسن الکلام اثر خواجه امام نصر بن الحسن ( ص 3 )

پیش از آن که المعتزّ باللّه‏ عباسی (متوفی 296) کتاب البدیع را بنویسد و برای نخستین‏بار محسّنات بدیعی و آرایه‏های ادبی را به عنوان یک علم مطرح کند، در میان عرب‏ها توجه خاصی به زیبایی‏های کلام می‏شد و اگر چه این زیبایی‏ها تعریف نشده بود، اما به هر حال در نظم و نثر به کار می‏رفت. یک نمونه آن قرآن کریم است که از این نظر شاهکاری بزرگ به شمار می‏رود و به طوری که خواهیم دید انواع ...

چنانکه میدانیم زبان رسمی و ادبی ایران در دوره ساسانی لهجه پهلوی جنوبی یا پهلوی پارسی بود. این لهجه در دربار و ادارات دولتی و حوزه روحانی زرتشتی چون یک زبان رسمی عمومی بکار میرفت و در همان حال زبان و ادب سریانی هم در کلیساهای نسطوری ایران که در اواخر عهد ساسانی تا برخی از شهرهای ماوراءالنهر گسترده شده است، مورد استعمال داشت. پیداست که با حمله عرب و بر افتادن دولت ساسانیان برسمیت ...

چکیده: خیال از عناصراساسی شکل گیری یک اثرهنری است.صورت های خیالی که هنرمندان برای بیان مقاصد واندیشه های خود به کار می گیرندعموما ریشه در باورهای اساطیری وفرهنگی دارد.ازاین رو میان صورت های خیالی هنرهای مختلف نوعی قرابت وخویشاوندی برقراراست وغالبا هنرهای مختلف دربکارگیری صورت های خیالی تحت تاثیر یکدیگر هستند. ادبیات ونگارگری از دیرباز در خدمت یکدیگر بوده اند.در حاشیه ی نسخ خطی ...

موضوع: برای شناخت و شناساندن شخصیتهای برجسته علمی، یکی از بهترین روشها بررسی آثار مکتوب آنان است که بازتاب آرا و اندیشه ها و تجلیگاه علم و دانش آنهاست از آنجائیکه شناخت دقیق افکار و اندیشه های هر یک از بزرگان می تواند چراغ روشنگری فراروی نسل جوان باشد ما را بر آن داشت تا برای تحقق این آرمان مقدس، دست به دامن آسمان پرستاره ی علم ادب ببریم تا چراغی برگیریم. لذا در این کهکشان، ...

پیشگفتار: محققین تا به حال راههای گوناگونی را که جهان اسلام بر اروپای قرون وسطی اثر گذاشته بررسی و مطالعه کرده و نتایج حاصله از مطالعات خود را نیز طی آثار محققانه و مقالات علمی عرضه کرده اند . معهذا تلاشی برای نشان دادن این تاثیرات سالمی به صورت یکپارچه انجام نگشته و اهمیت آن در یاری به اروپا و جواب اروپا در مقابل آن نمایانده نشده است . بنابراین هدف این بررسی کامل ارائه نظریه ...

"جامعه آنومیک و بحران هویت جوانان" این سخنرانی مبتنی بر یافته های پژوهشی که بر روی 210 نوجوان و جوان انجام گرفته، تنظیم شده است. مفاهیم“جامعه آنومیک” و“هویت” هر دو مفهوم از مفاهیم مناقشه برانگیز علوم اجتماعی به خصوص روان شناسی است. در ابتدا لازم است خلاصه ای از سیر تاریخی این دو مفهوم بیان گردد. آنومی چیست؟ آنومیا در یونان باستان به معنای فاقد قانون ( ناعادلانه)، بی اخلاقی( ...

مقدمه: الحمدلله رب العالمین وصلی‏الله علی سیدنا وحبیب قلوبنا وطبیب نفوسنامحمدصلی الله علیه وآله وآله الطاهرین ولاسیما بقیه الله فی‏الارضین واللعنه علی اعدائهم اجمعین الی‏یوم الدین. قال الله عزوجل: لقد من الله علی المؤمنین اذ بعث فیهم رسولا من انفسهم یتلوا علیهم آیاته‏ویزکیهم ویعلمهم الکتاب والحکمه وان کانوا من قبل لفی ضلال مبین[1]; خدا بر اهل ایمان منت گذاشت که رسولی از خود آنها ...

قضيه: متن ها همچنين آسان ترجمه مي شوند هنگامي که شما فکر مي کنيد که ساختار مجموعه اي از لغات و عبارات از طريق قواعد لغوي نيست اما راههايي که مردم فعاليت هاي همديگر را بهبود مي بخشند توصيف اين است که آنها مي بينند وانجام مي دهند و حسي در دنبال آنها ب

استعاره يا تشبيه ؟ تشبيه و استعاره آرايه هايي است که در حماسه و شرح پهلواني کاربرد گسترده اي دارد و بر پايه ي اغراق در شعر حماسي بکار مي روند و گفته اند که « حماسه نوعي از اشعار وصفي است که مبتني بر اعمال پهلواني و مردانگي ها و افتخارات و بزرگي ها

بلاغت در ادبيات فارسي پژوهش در سير هنرهاي بلاغي و سخنوري که با شکار معاني و نشاندن آن در ساختارهاي سخن سر و کار دارد، از روزگاري کهن، توجه ارباب نقد و انديشه را برانگيخته و در ايران پيش از اسلام نيز نشانه‌هايي از اين توجه به گفتار پيراسته و نيک وجود

ثبت سفارش
تعداد
عنوان محصول