به نظر دکتر کلمن بشر برای زندگی در طبیعت آفریده شده و پیشرفت های او در راه زندگی ماشینی بسیار فراتر از توان طبیعی وی بوده و لذا در رویا رویی با مشکلات قرن بیستم در مقایسه با زندگی در طبیعت بایستی سازش بیشتری با محیط زیست از خود نشان دهد که خود موجب کنش و فشار بیشتری بر او است.
از این رو برای تسکین خود به دنبال مواد مخدر و داروهای آرام بخش می رود علاوه بر این نویسنده در بیان علل و عوامل اعتیاد به تشریح نقش ارتباطات سریع بین المللی در جا به جایط فرهنگ مصرف مواد مخدر پرداخته و نیز صنایع تولیدی و تبلیغاتی مواد و داروهای مخدر منافع اقتصادی دولتهاییکه بخش مهمی از درآمد خود را از مالیات بر مواد مخدر تأمین می کنند و وسوسه های مالی برخی از مقامات دولتی و ارتباط آنها با صنایع مزبور را در اشاعه اعتیاد سهیم می داند نویسنده قانون گذاریهای غیر منطقی و مقطعی را که با ایجاد محدودیت برای مواد مخدر کم ضرر که موجب جایگزینی آن با مواد زیان بار تر می گردد و با همسان نمودن مواد مخدر کم ضرری چون کانابیس با مواد اعتیاد آور مضری چون هروئین سبب تضعیف حرمت قانون می گردد مورد انتقاد قرار می دهد.
دستورالعمل های کنترل و پایش همه گیری دخانیات: مترجمان:دکتر محمدخواجه دلویی ودکترمرضیه مولوی نجومی.(سازمان جهانی بهداشت ژئو) سخن ناشر: گفته شده است اگر دخانیات در آزمایشگاهها اختراع می شد و تمام اطلاعات امروزی در دست بود هیچ دولتی اجازه فروش آن را نمی داد ولی متأسفانه خطرات بهداشتی و سلامت ان مدتها بعد از مصرف وسیع آن مشخص می شود بر اساس نتایج حاصل از مطالعات مصرف دخانیات عامل 2/6 از کل مرگ ها و بیماریها در جهان است و این میزان تا سال 2020به بیش از سه برابر یعنی 9% خواهد رسید .
آسیب های مربوط به مصرف دخانیات هم سلامتی و هم درآمد را شامل می شود و بسیاری از کشورها را از منابع مورد نیاز برای توسعه محروم می سازد.
مرگ زودرس قابل پیشگیری میلیون ها نفر از افراد آموزش دیده و مهارت یافته در سنین دارای حداکثر بازدهی یک ضایعه همگانی وفراتر از حدود ملی است کشور مانیز بطور جدی با این مشکل مواجه است به نحوی که مصرف سالانه دخانیات حدود 6000 میلیارد ریال و با درنظر گرفتن عوارض ثانوی این میزان 12000 میلیارد ریال در سال برآورد شده است.
همکاریهای بین المللی در مبارزه با مواد مخدر از دیدگاه حقوق بین الملل: تألیف : احمد باقرزاده میانجی مشکلات ناشی از اعتیاد به مواد مخدر با قدرت انقلاب صنعتی و اختراع ماشین و نزدیک شدن فواصل فی مابین ملت های جهان توسعه روزافزونی یافت و این توسعه پا به پای رشد صنعتی و مادی فراگیرتر شد و در حال حاضر عملاً میلیونها جوان و نیروی فعال انسانی را مصرف نا به جای مواد مخدر و داروهای روانگردان به زندگی انگلی کشانده و بیماریهای جسمی و روانی مصرف کننده را موجب گشته است.
اعتیاد چیست و معتاد کیست؟
نوشته دکتر ورنان کلمن؛ 78-79 ص 19 «طاعون قرن بیست و یکم: جهان امروز با مشکل اعتیاد دست به گریبان است شعار معتادان در اغلب کشورهای پیشرفته غربی به میلیونها نفر بالغ می گردد اعتیاد خانواده ها را فرو می پاشد و شخصیت و زندگی قربانیان خود را به اشکال بسیار گوناگون نابود و متلاشی می کند.» «انواع اعتیاد:الکلآمفتامین ها, باربی توریت ها, بنرود یازپام ها, کانابیز کوکائیندی کونال(هروئین), چسب ها(هروئین, مرفین, تریاک) توتون و....» «علائم اعتیاد: معتادین به الکل تنها یک هدف در زندگی دارند بدست اوردن الکل و مصرف آن و نتیجتاً علاقه خویش را به دیگر جنبه های زندگی از دست می دهند از جمله زمان کار خویش را کم می کنند از دوستان خود اجتناب می ورزند و نسبت به بستگان بی تفاوتند و سرگرمی سابق خود را از دست می دهند و آنها بسیار دروغ می گویند مخفیانه کاری وعده بسیار می دهند و عمل نمی کنند و بی تفاوت به وضع ظاهر و مخل اجتماع هستند علائم ظاهری اعتیاد شامل لرزش ارتعاش دست سوء هاضمه غش تشنج از دست دادن حافظه و تصادف منجر به جرح و افسردگی و اختلال در خواب».
ص 32«آثار احتمالی مصرف الکل در بلند مدت ممکن است به کبد و مغز ضرر برساند.» ص40«خطرات اعتیاد به الکل: که طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی بین 1تا10درصد جمعیت دنیا متکی به مصرف الکل بوده و در این راه توان خویش را از دست داده اند.
احتمال خطر مرگ برای فرد الکلی چهار برابر بیش از افراد غیر الکلی است و امکان ابتلا به امراض شدیدی مثل امراض کبدی و سرطان برای فرد الکلی بیشتر از سایرین است.» ص77«کوکائین:"مصرف کنندگان کوکائین هیجان زده و بی حوصله بوده و ممکن است دچار تخیلات و اوهام گردند آنها احساس می کنند که بر روی پوست بدنشان چیزی در حال خزیدن است و عوارض احتمالی در بلند مدت لرزش بدن و افسردگی روانی است." » ص 79 «برگ کوک در قرن نوزدهم به اروپا آورده شد و اگر چه بعضی از پزشکان از آن در شربتهای دارویی استفاده کردند اما به توجه مردم نیامد» ص 87 «آثار قوی ویرانگر کوکائین, نکته مخاطره آمیز این است که اگرچه باز رهایی از کوکائین کیف سریعتر و بهتری را ایجاد می کند اما خطرناک تر است, یکی از مصرف کنندگان خطر مصرف کوکائین را به مانند پریدن از هواپیما بدون اطمینان از باز شدن چتر نجات توصیف کرده است یکی از عوامل و عوارض متداول آن مور مور شدن پوست بدن است که احساس می کند روی پوست بدن حشراتی حرکت می کند مسئله عمده کوکائین بر ذهن و مغز انسان است که با خطر دیوانگی مواجه است» ص 96 (هروئین یا دیکلونال)(تریاک یا متادرن)(مرفین یا پتی دین) «علائم اعتیاد: مصرف کنندگان هروئین معمولاً مردمک چشمهایشان کوچک است کم اشتها بوده ممکن است پرخاشگر باشند مصرف کنندگان هروئین معمولاً به یبوست و عوارض عمومی سرماخوردگی و یا لرزش دائمی در بدن دچار می شوند» ص98 «هروئین و مرفین و تریاک مواد مخدری هستند که یک منبع اصلی مشترک دارند و در مصرف کنندگان آثار مشابهی برجای می گذارند این مواد عصاره گیاه خشخاش است که در نقاط گوناگون جهان مثل هندوستان ترکیه چین افغانستان مصر مکزیک می روید .
مواد مذکور سیستم مرکزی اعصاب را تحذیر کرده , مسکن , خواب آور, مداوای سرفه و اسهال است و هر سه احساس نوعی سلامتی در شخص مصرف کننده دارد محصول اصلی که از گیاه خشخاش بدست می آید تریاک نام دارد و شیره خشک شده گرزهای گیاه است پس از تیغ زدن گرزها, شیره آن بیرون می آید و در اثر اکسید شدن در مجاورت هوا رنگ قهوه ای تیره می گیرد ونهایتاً به مشتی عصاره سفت شده تبدیل می شود که دارای بوی خوب ومزه تلخ است.
تریاک سابقه مصرف چندین هزار ساله دارد یونانی ها و رومی های قدیم آن را شادی آفرین می خواندند و مصریان از آن برای آرام کردن گریه اطفال استفاده می کردند.» ص 173«کوشش در کنترل کردن مصرف دخانیات:درقرن هفدهم در روسیه و ایران مصرف توتون حکم مرگ را به همراه داشت گفته اند که پادشاه ترکیه سلطان مراد چهارم روزانه تا 18 معتاد به سیگار را به مرگ محکوم می نموده است در قرن 18 کشور سوئیس به منظور از میان بردن این عادت از طریق قوانین, مالیات سنگینی برمصرف کنندگان سیگار تحمیل نمود».
ص158«چرا انسان معتاد می شود , چرا؟
راجع به خجالتی بودن, حساس بودن و بیش از اندازه عصبی بودن افرادیکه معتاد می شوند بسیار بحث شده است اینگونه افراد ممکن است در ظاهر خود را خوددار و قوی نشان دهند اما باطناً به علت هیجانات نا ارام بوده و شدیداً به عشق و محبت نیاز دارند در ایجاد رابطه نزدیک با افراد دیگر ممکن است مشکلاتی داشته باشند و تشخیص دهند که مواد مخدر با ایجاد ارامش و اطمینان به ایشان کمک می نماید , احساس تنهایط و ناامنی آنان را به آرامش مبدل می کند.
روانشناسان دیگر بر این باورند که معتادین معمولاً بی کفایت بوده یا بنوعی احساس حقارت می نمایند و به کمک مواد مخدر نیاز دارند زیرا در برآوردن انتظارات اجتماعی خود را همواره نا موفق می بینند .
آنان غالباً تحت تأثیر احساس شدید نا امیدی دائمی و عدم موفقیت شخصی هستند و نیز ممکن است از یک احساس ناگفتنی, حتی ناخودآگاه عصبانیت علیه یکی یا هردو والدین خود رنج برند.
اکثر معتادین رفتار کودکانه دارند افسرده بوده و رقتارشان افراطی است .
از هوش سرشار برخوردارند از ناتوانی خود درکسب موفقیت احساس شکست می نمایند, افرادی نامنظم هستند از مقررات سرپیچی می کنند و در مواجهه با فشار رزندگی ناتوان و معمولاً بیش از اندازه پرتوقع هستند.» ص160«تنها عاملی که معتادین را از غیر معتادین جدا می سازد این است که معتاد در شرایطی قرار گرفته که طی ان ثابت شده شخصیت وی بیش از اندازه شکنند است در حالیکه فرد غیر معتاد از محیطی که در آن قادر است احساس کفایت و کنترل نماید منحرف نشده است .
آنان که از معتاد شدن خویش احساس غرور و رضایت دارند باید به خارطر داشته باشند که این سرتنوشت و بخت ما انسانهاست که شرایط ضربه پذیری و نهایتاً نیازهای ما را تضمین می نماید.» ص172«پزشکان: از دیگر عوامل مؤثر در افزایش اعتیاد درسالهای اخیر نقش حذف پزشکی بوده است در این روند یکی از حلقه های واقعی قرن بیستم این حقیقت است که در حذف پزشکی تخصصی گستره برای رویارویی با مشکلاتی که بیشتر خود مسبب آن بوده بوجود امده است بخش کوچکی از مسئله اعتیاد در ارتباط با حذف پزشکی ناشی از تأمین عمومی و بیرحمانه مواد مخدر برای سود جویی بوده است اما بخش بزرگتر آن حاصل بی دقتی و نا آگاهی صرف است , پزشکان نیز با ایفای نقش مهم در ایجاد جوی که در ان ارزش قرصها و هرگونه دارویی بیش از واقع تلقی شده در شیوع و گسترش اعتیاد سهمی مؤثر داشته اند.» ص 173«براورد میزان دقیق نقشی که پزشکان در پدید آمدن مشکل اعتیاد به مواد مخدر در جامعه مدرن ما داشته اند غیرممکن است اگرچه عوامل بسیار زیادی در پیدایش اعتیاد دخالت دارد اما اهمیت نقش پزشکان با بررسی چگونگی ایجاد مشکل هروئین در انگلستان در سالهای 1960بخوبی نشان داده شده است در آن هنگام که تعداد نسبتاً کمی معتاد به هروئین در انگلستان وجود داشت بغیر چند مورد هیچکس با این مشکل برخوردی جدی نکرد , اقدام پزشکی انگلستان یعنی پزشکانی که سخنگوی حرفه پزشکی برای همگان می باشند نیاز واقعی و مبرم به برخوردی جدی و ویژه با این معضل اجتماعی را درنیافت.» ص174«در واقع تعداد معتادین آنقدر کم بود که به هر حال انگیزه ای برای ورود قاچاقچیان وجود نداشت , نقطه ضعف شیوه یاد شده این بود که تعیین مقدار مناسب برای معتادین منوط به تشخیص پزشکان گردید و همین سبب شد که سیستم از هم پاشیده شود».
ص 182 "مد: مواد مخدر نیز مانند لباس و اتومبیل تحت تأثیر مد است.
در ایالات متحده امریکا اکنون کوکائین مادئه مخدر روز است .
مصرف این ماده مخدر تا چند سال پیش ناشناخته بود اما در سال 1983 در گزارشی که توسط مجله تایم منتشر شد نشان داده شد که 11درصد از آمریکاییهای بالغ بیش از یکی دوبار این ماده مخدر را آزمایش کرده اند.
منابع کوکائین ایالات متحده تقریباً سه برابر مجموع صنایع فیلم و ضبط موسیقی در این کشور است و سالیانه 45 تن کوکائین تولید می نماید و درامدی در حدود 25میلیارد دلار دارد.
مد مصرف کوکائین در میان افراد حرفه ای جوان آنچنان بالا گرفته که قوانینی که برای کنترل آن وضع گردیده از سوی بسیاری از مردم مانند قوانین منع مصرف الکل در اوایل قرن حاضر قوانین عقب مانده از زمان تلقی می گردد کوکائین در میان بازرگانان آمریکایی و تمام افراد برجسته استنشاق چسب در بین کودکان مکزیکی آرام بخش هایی چون گروه بنزودیازپام در میان زنان میان سال در تمام جهان غرب مد شده است زنان امروز والیوم را به همان دلیل مصرف می نمایند که زنان قرن نوزدهم در مناطق فقیر نشین منچستر تریاک مصرف می کردند اما اینکه والیوم ماده مخدری است که در دسترس بوده و همگان پذیرفته اند که بر ذهن تأثیر مفیدی دارد.» ص184«امورجنسی: جای تردید است که هیچگونه ماده مخدر اعتیاد آوری در جهان وجود داشته باشد و در مرحله ای برای تقویت قوای جنسی مفید شناخته نشده باشد امروزه بدون شک بسیاری از معتادین وجود دارند که انس اولیه آنان با مواد مخدر تحت تأثیر انگیزه موفقیت در امکور جنسی و یا شاید کسب لذتهای جنسی غیر معمول و یا استثنایی بوده است الکل نمونه بسیار خوبی از آنگونه مواد مخدر است که غالباًبه جهت خواص ان در تقویت قوای جنسی مصرف می گردد به ویژه ان که فرد را از بند قیود و موانع رها نموده و موجب ابراز آزادانه تمنیات جنسی وی که در حالت عادی مخفی می ماند می گردد و امکان امیزش جنسی وی را فزونی می دهد .
بسیاری از مردم زن و مرد از احساسات جنسی سرکوب شده خود رنج می برند و خاصیت الکل این است که موانع بازدارنده و محدود کننده را ازمیان برمی دارد و .
نکته این است که اگرچه مقدار نسبتاً کمی از الکل در تقویت قوای جنسی مؤثر است لیکن مقدار بیشتر ان احتمالاً مردان را ناتوان نموده و زنان را از رسیدن به اوحناء باز می دارد .
ماری جوانا ماده مخدر دیگری است که شهرت بسیاری برای تقویت نیروی جنسی دارد , پس از الکل ماری جوانا شاید متداول ترین ماده تفریحی در جهان باشد اما تأثیر آن بر فعالیت جنسی هنوز شناخته نشده است اگرچه تحقیقاتی در این مورد انجام گرفته است.» ص 193«سازمانهای کنترل مواد مخدر: امروزه سازمان ملل ارگانهای متعددی برای کنترل مواد مخدر در اختیار دارد ؛ 1)شورای اقتصادی و اجتماعی مسئول تدوین سیاست سازمان ملل, هماهنگی در کنترل مواد مخدر, نظارت بر اجرای عهدنامه های بین المللی و ارائه پیشنهادات لازم به هر یک از دولتهاست.
2)کمیسیون مواد مخدر, مسئول بررسی و تشخیص نوع تحولاتی است که بایستی در سازمانهای جهانی موجود برای افزایش توانایی بیشتر و کنترل مؤثر مواد مخدر و مواد روان درمانگر در سطح جهان بوجود آید.
3)هیأت بین المللی کنترل مواد مخدرع مسئول کمک به دولتها در محدود نمودن کاشت و تولید مواد مخدر است و نظارت می نماید تا مصرف مواردی که توسط قراردادهای بین المللی به کنترل در »ی ایند در چارچوب ارقام مورد نیاز مقاصد پزشکی و علمی انجام گیرد یکی از راههای تنجام این کار ارائه مساعدت های آماری است که دولتها را در برآوردن مقدار مورد نیاز هر یک از مواد مخدر یاری می نماید, دبیر کل سازمان ملل شخصاً و به طور مستقیم از بخش مواد مخدر کمک میگیرد و نیز در سازمان ملل صندوقی برای کنترل سوء مصرف مواد مخدر وجود دارد که هدف آن ایجاد منابعی برای کنترل مواد مخدر در کشورهایی از جهان است که بنیه مالی آنها برای قبول چنین مسئولیتی بیش از اندازه محدود است.» ص 212«بیمارستانها, کلینیک ها و مراکز مسکونی: پزشکان عمومی واقعاً دارای نقش مهمی در مداوای اعتیاد به مواد مخدر هستند و من عقیده دارم که اگر آنان از آموزش بهتری برخوردار بوده و به صرف وقت بیشتری برای پرداختند به معتادین تشویق می شدند نقش بسیار قاطع تری می توانستند ایفا نمایند, اما برای بسیاری از بیماران به ویژه آنان که مواد مخدر مستی آور چون هروئین مصرف می کنند و یا اعتیاد آنان را به موجودی بی خانه و عمدتاً غیرقانونی تبدیل نموده است کمک های حرفه ای از نوع بیمارستان , کلینیک های تخصصی یا نوعی مراکز مسکونی خواهد بود که در آنجا کارشناسان کمک هایی در تقویت جسم و روان و رفع مشکلات اجتماعی در اختیار آنها می گذارند و نیز از آنها در مقابل قاچاقچیان و فورشندگانمواد مخدر و مجریان قانون حمایت می نمایند, در بسیاری از مراکز مسکونی کارشناسانی که در این امر دخالت دارند تعدادی از معتادین پیشین می باشند که از آنچه بر سر معتاد می آید خود به خوبی مطلع اند .
شواهد بسیاری در دست است که نشان می دهد این مراکز در صورتی که بخوبی سازمان یابند نقش مهمی در مداوای افراد معتاد به هروئین خواهند داشت (صرف واقعیت اعتیاد به هروئین موجب نیازآنان به این نوع حمایت تخثصصی نمی شود بلکه طبیعت غیر قانونی بدون ماده مخدر مورد مصرف است که موجب می شود معتادین بی خانه, وحشت زده , تنها و بیکار باشند.) یک مرکز مسکونی مناسب امکان مساعدت و مداوای پزشکی در موارد عفونی و دیگر مشکلات جسمانی معتاد , مشاوره گروهی, غذای خوب و ایجاد محیط دوستانه که برای معتادین را در بر خواهد داشت , برخورداری از یک روش منظم زندگی, هدفمندی و قبول بعضی مسئولیتها قطعاً برای موفقیت معتادان مفید خواهد بود با وجود این نکته تأسف بار این است که این تعداد مراکز برای بستری کردن تمام معتادین نیازمند نه تنها کافی نیست بلکه نزدیک به حد کفایت هم نیست .
در بریتانیا در سال 1984, 84 تختخواب رسمی برای معتادین وجود داشت هنگامی که این برآورده شده در روزنامه تایمز منتشر گردید بین 50تا60هزار معتاد در کشور وجود داشت و دولت نیز برنامه ای برای افزاتیش تعداد آنها در منتاطق مسکونی نداشت.
تعداد معتادینی می توانند امیدورا به بستری شدن و دریافت مراقبتهای ویژه ان باشند که یا نزدیکان آنان از عهده پرداخت هزینه های مداوای خصوصی برآیند(که بسیار عالی است اما به نحو سرسام آوری گران است) و یا به یافتن مرکزی که توسط سازمانی داوطلب اداره می شد توفیق یابند».
ص 212«بیمارستانها, کلینیک ها و مراکز مسکونی: پزشکان عمومی واقعاً دارای نقش مهمی در مداوای اعتیاد به مواد مخدر هستند و من عقیده دارم که اگر آنان از آموزش بهتری برخوردار بوده و به صرف وقت بیشتری برای پرداختند به معتادین تشویق می شدند نقش بسیار قاطع تری می توانستند ایفا نمایند, اما برای بسیاری از بیماران به ویژه آنان که مواد مخدر مستی آور چون هروئین مصرف می کنند و یا اعتیاد آنان را به موجودی بی خانه و عمدتاً غیرقانونی تبدیل نموده است کمک های حرفه ای از نوع بیمارستان , کلینیک های تخصصی یا نوعی مراکز مسکونی خواهد بود که در آنجا کارشناسان کمک هایی در تقویت جسم و روان و رفع مشکلات اجتماعی در اختیار آنها می گذارند و نیز از آنها در مقابل قاچاقچیان و فورشندگانمواد مخدر و مجریان قانون حمایت می نمایند, در بسیاری از مراکز مسکونی کارشناسانی که در این امر دخالت دارند تعدادی از معتادین پیشین می باشند که از آنچه بر سر معتاد می آید خود به خوبی مطلع اند .
ص 240«ترک اعتیاد:1)به مو.جب تعریف اعتیاد هر که اعتیادی را ترک کند اجباراً بایستی دوره ترک را بگذراند که احتمالاً این دوران آزار دهنده, ناگوار و حتی دردناک است.
2)مدت زمان دوام این عوارض بستگی به سلامت و نیروی جسمانی فرد طول زمان مصرف مواد مخدر و مقدار مورد مصر ف ان دارد .
3)عوارض ترک یک ماده مخدر در اشخاص مختلف متفاوت است معتادی ممکن است بتواند ماده مخدری را با آثار جانبی نسبتاً کمتر ترک نماید و معتاد دیگر ممکن است از عوارض کاملاً متفاوتی رنج ببرد.
4)به علت آزادهندگی عوارض هر معتادب که تصمیم به ترک دارد باید دوران ترک را در محیطی ساکت و آرام شروع نماید ,فشارها و تنش های ناشی از عوامل خارجی باید بطور مطلق به حداقل کاهش یابد.
5)به معتادینی که دوران ترک را می گذرانند باید توجه شود که به مقدار کافی غذا و نوشیدنی صرف نمایند.» دستورالعملهای کنترل و پایش همه گیری دخانیات مترجماندکتر محمد خواجه دلوئی, دکتر مرضیه مولوی نجومی, نوبت چاپ 1382 ص13«پیشگفتار: بیش از چهار دهه از شناخت خطرات کشنده مصرف دخانیات گذشته است و هر روز بر شواهد ارزشمند در این مورد افزوده می گردد امروزه هیچ شک و تردیدی وجود ندارد که مصرف دخانیات عامل مرگ و بیماری در مقیاس وسیع است از اواسط قرن بیستم فرآورده های دخانیات به تنهایی بیش از 60میلیون نفر را در کشورهای توسعه یافته کشته اند.
در حال حاضر برآورد می شود که مصرف دخانیات سالانه سه میلیون نفر از مردم جهان را می کشد و براساس روند فعیل این مرگها افزایش یافته و سالانه به 10میلیون مرگ تا سال 2020 خواهد رسید که 70 درصد از آن در کشورهای در حال توسعه رخ خواهد داد براساس تخمین سازمان جهانی بهداشت حدود1و1میلیارد نفر در جهان انواع دخانیات را مصرف می کنند که بالغ بر جمعیت کل گروه سنی بالای 15 سال را تشکیل می دهند , در سال 1995 مرگ ناشی از سرطان ریه در کشورهای توسعه یافته 514000 مورد و همزمان با ان 625000 مورد مرگ به علت بیماریهای قلب و عروق منتسب به دخانیات گزارش شده است .
همچنین مطالعات نشان داده است که افراد سیگاری 30تا40برابر بیشتر از غیر سیگاری ها دچار سکته قلبی می شوند قابل توجه است که افراد سیگاری در طی زندگی به طور متوسط 50درصد شانمس مرگ به علت مصرف سیگار را دارند و نیمی از این افراد در میان سالگی خواهند مرد به عبارت دیگر امید به زندگی در افراد سیگاری به طور متوسط 22سال کمتر از جمعیت عمومی است.» ص17«هرسال دخانیات مسئول مرگ حدود 5/3 میلیون نفر و یا به عبارتی یک مرگ در هر 9ثانیه است این تعداد در حال افزایش است و تا دهه 2030-2020 به 10میلیون نفر در سال خواهد رسید که 70درصد این موارد در کشورهای درحال توسعه رخ خواهد داد این نکته که علت ابتلا به بیش از 25 نوع بیماری به مصرف دخانیات بر می گردد و یا با مصرف دخانیات ارتباطی قوی دارد, از اوایل دهه 1950تقویت شده است هرچند که هزینه های گسترده مصرف دخانیات به مراتب بیشتر از آثار زیانبار بهداشتی آن است .
هزینه های عظیم اجتماعی و اقتصادی آن نیز قابل توجه است.» ص 23«لزوم کنترل دخاتنیات: (در اوایل دهه 1950با انجام مطالعاتی وسیع و گزارشهای علمی مشخص شد که عامل اصلی سرطان ریه مصرف دخانیات است از همان موقع شواهد علمی جمع آوری شده به وضوح مشخص کرد که بیش از 25 نوع بیماری اکثراً کشنده با مصرف دخانیات مرتبط بوده یا قویاً مظنون به داشتن رابطه علیتی با مصرف دخانیات هستند شواهد نشان می دهد که مصرف دخانیات در تمام اشکال آن خطر مرگ زودرس در برخی از بیماریهای مزمن را به طور قوی افزایش می دهد, حتی افرادی که دخانیات مصرف نمی کنند ولی تحت تأثیر آن قرار می گیرند یا افرادی که با دود دخانیات مواجهه ناخواسته دارند در معذض خطر بیشتر سرطان ریه و تعدادی بیماریهای دیگر هستند بنابراین دخانیات عامل کمک کنننده بزرگی در ایجاد بسیاری از بیماریها و بزرگترین عامل مرگ زودرس قابل پیشگیری در بسیاری از کشورهاست هرساله فرآورده های دخانیات باعث مرگ حدود 3 میلیون نفر در سطح جهان می شود و این تعداد در حال افزایش است الگوهای رایج مصرف دخانیات دگرگون شده اند سازمان جهانی بهداشت برآورد کرده است که در دهه 2030-2020دخانیات عامل مرگ 10میلیون نفر در سال خواهد بود که 70درصد از این تعداد در کشورهای در حال توسعه اتفاق خواهد افتاد, بیشترین این تعداد و مصرف کرده اند اتفافاق خواهد افتاد شکست جدی در اقدامات کنونی منجر به وقوع ده ها میلیون مرگ زودرس ناشی از یک همه گیری قابل اجتناب خواهد شد.» ص24«براساس مطالعه بانک جهانی در سال 1994 زیان ناشی از مصرف سالانه دخانیات بالغ بر 200000 میلیون دلار آمریکا می شود که نیمی از ان متوجه کشورهای درحال توسعه است این مبلغ شامل هزینه مراقبت های مستقیم پزشکی برای بیماریهای مرتبط با دخانیات , غیبت از کار آتش سوزی ها, کاهش تولید و هزینه های واقعی دیگری نیز دارد که قابل محاسبه نیست مانند کاهش کیفیت زندگی مصرف کنندگان دخانیات و افراد رده دوم در معرض دود دخانیات مانند کسانی که بامصرف کنندگان دخانیات زندگی می کنند هزینه ها یا بار اضافی دخانیات را نیز در یک مقیاس محدود می توان محاسبه کرد به عنوان مثال براساس گزارش دفتر ارزیابی های تکنولوژی کنگره ایالت متحده در سال 1990 بار کلی اقتصادی مصرف دخانیان به ازای هر پاکت سیگار مصرفی در ایالات متخده بالغ به 6/2دلار آمریکا برآورد شده است(قیمت هر پاکت سیگار در سال 1990در ایالات متحده 44/1 دلار امریکایی بوده است در کشورهای توسعه یافته که مصرف سیگار بطور وسیعی در طی دهه های 1940و1950گسترش یافت نتایج متعاقب این روند افزایش مصرف سیگار اکنون دیده می شود تقریباً 20درصد کل مرگ ها در کشورهای توسعه یافته در سال 1990ناشی از مصرف فرآورده های دخانیات بوده است با وجود ایکه میزان مصرف سیگار در بین بالغین کشورهای توسعه یافته عموماً کاهش یافته است ولی در کشورهای در حال توسعه این میزان افزایش داشته است.» «قطعامه اجلاس جهانی بهداشت: در ارتباط با رشد بهداشت عمومی جامعه و مرتبط با همه گیری بیماری های منتسب به دخانیات اجلاس جهانی بهداشت به عنوان هیئت حاکمه سازمان جهانی بهداشت در طی سال های 1995-1970درخصوص کنترل دخانیات چهارده قطعنامه ملی و بین المللی صادر کرده است از سال 1986 یا سال 1995 این اجلاس در ارتباط مبحث (دخانیات یا سلات) و تداوم تأکید بر تعهد کنترل دخانیات 9 قطعنامه کلی صادر کرده است , قطعنامه 31.14WHA اجلاس جهانی بهداشت در سال 1986 به ویژه مخصوصاً قابل توجه است که اعضای سازمان جهانی بهداشت را به اجرای فراگیر راه کارهای کنترل دخانیت که حداقل در بر دارنده موارد زیر می باشند فرا می خواند: 1)ضوابطی برای اطمینان از اینکه افراد غیر سیگاری بویژه زنان باردار و کودکان در مواجهه ناخواسته با دئد دخانیات در مکان های عمومی سرپوشیده , رستوران ها و وسایط حمل و نقل عمومی , محل کار و میهمانیها بطور موثری حفاظت می شوند, در مقابل اعتیاد به دخانیات.
2)ضوابطی برای تشویق کودکان و نوجوانان به پرهیز از مصرف دخانیات بمنظور محافظت آنان در مقابل اعتیاد به دخانیات .
3)ضوابطی برای اطمینان از اینکه در تمام مکانهای مرتبط با بهداشت , توسط تمام کارکنان امور بهداشتی الگوی خوبی ارائه می شود.
4)ضوابطی برای دستیابی به ریشه کنبی تدریجی عوامل اجتماتعی ـ اقتصادی ـ رفتاری و دیگر عوامل ترویج مصرف دخانیات .
5)برجسته کردن خطرات بهداشتی که شامل عبارتهایی مانند دخانیت اعتیاد اور است روی پاکتهای سیگار و تمام بستهخ بندی های حاوی فرآورده های دخانیات.
ص 33«اهداف کلی و اختصاصی: هدف کلی فعالیتهای کنترل دخانیات بایستی کاهش بیماری زایی ناشی از مصرف محصولات دخانیات باشد از طریق تلفیق موارد زیر می توان به این هدف رسید: 1)کمک به مصونیت افرادی که دخانیات مصرف نمی کنند.
2)ترویج ترک مصرف دخانیات از طریق تشویق و تلاش به کمک های مربوط 3)حفظ سلامتی و حقوق کودکان و بزرگسالان با پیشگیری اط مواجهه نا خواسته, آنان با دود دخانیات در محیط های آلوده به دود دخانیات» ص35«برنامه عملیاتی سازمان جهانی بهداشت: تشدید سیاست های کنترل دخانیات یک موضوع پیچیده و جدی است برای دستیابی به موفقیت دراین زمینه برنامه ریزی دقیق و به روز کردن برنامه دخانیات یا سلامتی یک برنامه عملیاتی بوده که در مقر سازمان جهانی بهداشت توسط اجلاس جهانی بهداشت برای دوره زمانی 1995-1988 اعلام شد در ماه می سال 1996 چهل و نهمین اجلاس جهانی بهداشت برنامه عملیاتی دخانیات یا سلامت را برای دوره زمانی 2000-1996 اعلام کرد که فعالیتهای جهانی سازمان هانی بهداشت و راه کنترل دخانیات تشدید خواهد کرد.» «برنامه ریزی عملیات سازمان جهانی بهداشت:» بطور خلاصه طرح کلی برنامه عملیاتی سازمان جهانی بهداشت تحت عنوان اصلی(هدف – نگرشها و فعالیت ها) به این شرح است بخش اول برنامه: برنامه های ملی و بین المللی کنترل دخانیات هدف, تشویق, توسعه و تقویت برنامه های ملی و بین المللی کنترل دخانیات برای پیشگیری و کاهش مصرف دخانیات این برنامه برای رسیدن به هدف جزئیات بیشتری از سه رویکرد و شش فعالیت لازم الاجرا را ارائه می کند .
بخش دوم برنامه: حمایت و اطلاعات عمومی هدف, تشویق تفکر انجمن های فارغ از دخانیات, این برنامه به سوی طرح رویکردی برای دستیابی به حمایت اطلاعات عمومی و نه فعالیت مورد تعهد ذکر شده را انتشارات مسلسل هشدار دخانیات حرکت می کند, بخش سوم برنامه مرکز اطلاعات وپژوهش های دخانیات با سلامتی: هدف جمع آوری, سازمان دهی , تهیه و توزیع اطلاعات معتبر درباره همه گیری دخانیات , ترک دخانیات به دو عامل بستگی دارد:1)انگیزه ترک 2)توانایی غلبه بر موانع مربوط به وابستگی بنابراین اهداف بینایی سیاستهای کنترل دخانیات بایستی شامل تفویت انگیزه ترک در مصرف کنندگان و نیز مشکلات در ارتباط با وابستگی باشد مصرف کنندگان مختلف براساس ماهیت و شدت وابستگی خود نیازهای متفاوتی دارند.طبق بررسی ها با وجود این 75 تا 80 درصد مصرف کنندگان دخانیات خواستار ترک آن هستند و حدود آنان نیز برای این کار حداقل سه بار تلاش کرده اند ولی کمتر از نصف آنان از سن 60سالگی در ترک دائمی دخانیات موفق بودند وابستگی نیکوتین به وضوح یک مانع بزرگ برای ترک مؤفق است بنابراین سیاست های کنترل دخانیات بایستی هم فعالیت های تقویت انگیزه مصرف کنندگان برای ترک (/اموزش بهداشت اطلاعات عمومی , سیاست های ارزشمند, سیاست های ضد دخانیات , رفتار درمانی و...) و هم فعالیتهایی برای کاهش مشکلات مرتبط با وابستگی مصرف کنندگان به هنگام ترک(درمان رفتاری و دارویی9 را در بر گیرند» ص 89"اطلاعات حمایتی برای کنترل دخانیات:بسیاری از کشورها درباره وضعیت دخانیات خود اطلاعاتی دارند که به کمک آنها می توان اهداف پژوهشی را مشخص کرد و بحث توجه بیشتر به فعالیتهای کنترل دخانیات را توسعه داد و یک کشور ممکن است اطلاعاتی از چند دهه اخذ مالیات دخانیات که به آسانی از وزارت دارایی قابل وصول و در دسترس است داشته باشیم که می تواند برای حمایت از افزایش عوارض و مالیات بر فرآورده های دخانیات استفاده شود و اطلاعات موجود در مورد بعضی نشانگرها به عنوان معیارهای مصرف دخانیات و شیوع ان بیماری زایی و مرگ و میر مرتبط با آن آگاهی و نگرش و باورهای مرتبط با دخانیات و مباحث سلامتی و اطلاعات اضافی در مورد عوامل اجتماعی , اقتصادی یا سیاسی مرتبط با مباحث کنترل دخانیات ارزش مثبت دارند, آنچه مطلوب است وجود حداقل مجموعه ای از داده هاو اطلاعات کارا و مفید از گروه های جمعیتی خواهد بود که بیشترین تأثیر را از همه گیری دخانیات می پذیرند حضور و اهمیت منابع دخانیات در هر کشور عکس العمل سیاست هایی است که قبلاً اجرا شده یا در حال اجرا است به همین دلیل بسیاری از کشورهای صاحب تجربه در معیارهای کنترل دخانیات و سازمان جهانی بهداشت از نشانه گرهایی که بایستی توسط هر کشور برای حمایت مؤثر روند سیاستهای بهداشتی پائین شوند فهرستی آماده کرده اند, این نشانه گرها را می توان در شش عنوان وسیع طبقه بندی کرد : 1- مختصات اجتماعی جمعیتی 2-تجارت و صنایع دخانیات 3-مصرف دخانیات 4-شیوع مصرف دخانیات 5-بیماری زایی و مرگ و میر 6-معیارهای کنترل دخانیات سازمان دهی و بنیان گذاری.» ص 92«دخانیات در اقتصاد ملی: مشخص شدن نقش و ماهیت صنایع دخانیات در اقتصاد ملی اهمیت خاصی دارد در کشورهای در حال توسعه با تبادل خارجی ذخائر در حد پایین یا کمبود ذخایر ثبت مقدار ذخائر ارزی مصرفی برای خرید برگ تنباکو صنایع دخانیات و سایر خدمات مربوط به تولید دخانیات در کشور حیاتی است , همچنین ماهیت و وسعت حمایتهای دولتی از کشت تنباکو وصنایع تبدیلی بایستی ثبت شود درمواردی از سوی صنایع دخانیات جایگاه دخانیات در اقتصاد ملی تحلیل می شود گزارش های صنایع دخانیات گاهی تعداد افراد معادل تمام وقت شاغل در صنایع دخانیات را بیان می کند در بعضی گزارشها با توجه به موارد زیر غالباً تعداد افراد شاغل در صنایع دخانیات بیش از حد بیان می شود, 1-شمارش مشاغل غیرمستقیم ایجاد شده توسط صنایع دخانیات 2-شمارش تمام اعضای خانواده کارگران شرکت های دخانیات یا وابسته به صنایع دخانیات.
3-شمارش کشاورزانی که تناکو کشت می کنند به عنوان کارگران تمام وقت دخانیات.
4-شمارش کارگران پاره وقت یا فصلی به عنوان کارگر تمام وقت.
اگر منابع به دخانیات اختصاص داده نشوند کارگران در سایه فعالیتهای تولیدی اقتصادی بکار گرفته می شوند که ایجاد اشتغال و درآمد نیز می کند, در حقیقت بعضی مطالعات نشان داده است که تأثیر کلی این کار بر اقتصاد با یک افزایش خالص در اشتغال مثبت خواهد بود.» «هزینه های مصرف کننده: هزینه های مصرف کنندگان دخانیات بایستی پیگیری شود این کار را می توان به صورت های گوناگونی انجام داد به عنوان قسمتی از تمام هزینه های مصرف کنندگان به عنوان درصدی از مجموع تولید نا خالص ملی به عنوان درصدی از مصرف کننده دخانیات نسبت به تولید ناخالص ملی و یا به عنوان تعداد دقایق لازم برای کسب هزینه 20عدد سیگار حتی فقط آگاهی از قیمت رایج ترین سیگار مصرفی در هر منطقه جمکعیتی و حداقل دستمزد برای محاسبه دقایق لازم برای کسب هزینه یک بسته سیگار کافی است , به عنوان مثال برآوردشده است که در coted ,lvoire یک فرد سیگاری باحداقل دستمزد بایستی حداقل دو و نیم روز کاری خود را به کسب هزینه یک بسته سیگار اختصاص دهد.»