طبیت شبه جزیده یی
دردریای .مدتیران درغرب یونان شبه جزیره ی آپنین واقع شده است درامتداد تمامی شبه جزیره سلسله جبال کوهی قرار گرفته که به سلسله
جبال آپنین یا آ پنین شهرت دارد سلسله جبال آپنین از کوه های صخره ای////کم شیب تروقا///// عبورش بیشتر است بین کوه ها ودریا جلگه های ساحلی را من گسترده وبه همین جهت در ایام با ستان نیز به آسانی ممکن می شد از یک بخش شبه جزیره به بخش دیگروفت .
در بخش مرکزی سلسله جبال آپنین، رودخانه ای بنام تیپر جریان دارد. رود از میان کوه ها سر چشمه می گیرد. تیپر ضمن جاری شدن از کوه، از طریق یک جلگه ی پست، آبهای ///// خود را به دریا فرو می ریزد.
در سواحل غربی و جنوبی شبه جزیره، خلیجی قرار دارد که برای لنگر انداختن کشتی ها بسیار مناسب است. معذلک در بستر دریاهائی که شبه جزیره ی آپنین را در احاطه دارند. جزایر کوچک قلیلی وجود دارد که این امر، در دوران های باستان، توسعه ی کشتی رانی را با دشواری روبرو می ساخت.
کوه های سر بفلک کشیده ی آن ها (آلپ) شبه جزیره ی آپنین را از بادهای سرد شمالی، در امان می دارد. بدین سبب شبه جزیره، دارای آب و هوای گرم است. در این جا بیش از یونان باران می بارد. خاک نواحی ساحلی و دامنه های کوهستانی، بسیار حاصل خیز است. در دامنه های آپنین، مراتع زیادی به چشم می خورد که سرشار و پوشیده از علف های انبوه بلند است.
جزیره ی سیسیل که آب و هوایش باز هم گرمتر است و از لحاظ سر سبزی غنی تر می باشد، ادامه ی شبه جزیره آپنین بشمار می رود.
در اواسط هزاره ی اول قبل از میلاد، در شبه جزیره ی آپنین، حداقل دوازده ملیت زندگی می کردند. که به زبان های مختلف سخن می گفتند.
در نواحی شبه جزیره و در خاور سیسیل، کولونی های یونانی واقع شده بود. (بخاطر آورید که در چه قرن هایی بود که اکثر کولونی های یونانی بنیاد گرفت؟ بند 9، ماده ی 3و4 جلد دوم) یونانی ها، شبه جزیره را، ایتالیا می نامیدند. بعدها نام به تمام شبه جزیره اطلاق شد.
در سواحل بخش سفلی رودخانه ی تیپر، لاتین ها بسر می بردند. این قوم نقش بزرگی در تاریخ ایتالیای باستان ایفا نمود.
3- شهر روم در قرن ششم قبل از میلاد
تقریباً در آغاز قرن ششم قبل از میلاد بود که در محل سکونت لاتین ها، شهرکی بوجود آمد بنام روم، روم در ساحل چپ رودخانه ی تیپر قرار داشت و 25 کیلومتر از مصب آن دور بود.
روی تپه ی تند شیبی که بالای رودخانه گردن کشیده بود، دژی بچشم می خورد که در موقع هجوم و یورش دشمنان، اهالی شهرک به پشت دیوارهای آن پناه می بردند و مخفی می شدند.
روی تپه ی هم جوار، کلبه های گلی و چوبی ای قرار داشت که بام هایشان یا با حصیر و یا با سفال پوشیده شده بود. بین کلبه ها، معابر تنگ و پر از پیچ و خمی قرار داشتند. در جلگه ی بین تپه ها، میدانی بعنوان بازار وجود داشت که به زبان لاتینی فروم یا محل نامیده می شد. مسگران و کفاشان و سایر پیشه وران مستقیماً در گوشه و کنار معابر و فروم بکار اشتغال داشتند.
اکثر اهالی این شهرک زارع و پیشه ور بودند.
4- چه کسانی پاتریسین ها نامیده می شدند؟
در دوران باستان سکنه ی دوم بصورت قبیله ای زندگی می کردند.
اراضی متعلق به قبایل « مزرعه ی اشتراکی » نامیده می شد.
قبایل از چند خانواده و یا به زبان لاتینی از چند فامیل تشکیل می شدند. فرزندان سکنه ی قدیم روم، خود را پاتریسین می نامیدند. این عنوان از واژه ی لاتینی «پاتر» که به معنای پدر است، گرفته شده بود.
پاتریسین ها از این امر بخود می بالیدند که پدرانشان بنیاد گذار شهر روم بوده اند. هر یک از فامیل پاتریسین ها قطعه زمینی در مزرعه ی اشتراکی برای خود داشت، ولی احشام خویش را برای چرا به « مرتع عمومی » می برد. در مزارع متعلق به پاتریسین ها، بردگان بکار مشغول بودند، ولی تعداد آن ها زیاد نبود، معمولاً خود پاتریسین ها نیز در صحرا و در خانه، به همراه بردگان خویش کار می کردند. مکور اتفاق می افتاد که آقا و برده پشت یک میز غذا می خوردند. بردگان، عضو خانواده شمرده می شدند.
خانه ی پاتریسین ها بسیار ساده بود و آرایشی معمولی داشت.
در هر یک از این خانه ها، یک اتاق بیشتر وجود نداشت.
وسط اتاق، یک حوض آب واقع شده بود که در بالای آن، توی سقف، روزنه ای 4 ضلعی دیده می شد.
از طریق این روزنه، آب باران از روی بام به درون حوض فرو می ریخت. این روزنه بمثابه وسیله ای برای روشن کردن خانه نیز محسوب می شد.
ریش سفیدان پاتریس، شورایی تشکیل می دادند که « شورای شیوخ » و یا به زبان لاتینی « سنا » نامیده می شد. شورای شیوخ برای بررسی و مذاکره پیرامون مسائل مهم تر، از مردان پاتریس دعوت می کرد تا مجلس ملی را تشکیل دهند.
5- پله بین ها
سکنه ی روم پیوسته رو به افزایش داشت. اهالی سایر شهر ها و ایالات ایتالیا در روم اقامت می کردند. رومی ها، شهر های هم جوار را تسخیر کرده و بخشی از اهالی این شهر ها را در روم اسکان می دادند. در ضمن آن ها بهترین اراضی هم سایگان خویش را نیز تصرف می کردند و به « مزرعه ی اشتراکی » پیوند می زدند.
اهالی غیر بومی روم و فرزندانشان را « پله بین » می نامیدند. اکثر آن ها زارع و پیشه رو بودند. قطعات زمینی که به پله بین ها می رسید، بسیار کوچک بود. ولی در میان آن ها نیز افراد ثروتمند وجود داشتند. آنها عبادت بودند از تجار و مالکان کشتی ها.
بند دوم
تشکیل جمهوری اشراف در روم
1- برقراری جمهوری
راوایات باستانی حکایت از آن دارند که در اواخر قرن ششم پیش از میلاد، سزار خون خواری در روم حکومت می کرد.
در سال 509 قبل از میلاد، سزار بی رحم از شهر رانده شد و رژیمش نابود گردید.
حکومت روم، انتخاباتی شد. بدین ترتیب که مجلس ملی هر ساله دو تن از پاتریسین ها را به عنوان حاکم – کنسول بر می گزید. کنسول ها بر ساکنان روم حکمیت نموده، به موقع جنگ فرماندهی ارتش را بعهده می گرفتند و در زملن صلح مجبور بودند که در تمام امور با سنا مشورت کنند.
سنا نفوذ و قدرت عظیمی داشت. امور نظامی و خزانه ی حکومت را اداره می کرد، اعلام جنگ می داد، صلح می نمود.
سنا مجلس ملی را دعوت به تشکیل می کرد و تصمیماتی را که قبلاً گرفته بوده به آن پیشنهادی کرد. مجلس ملی تقریباً همیشه تصمیمات سنا را تاکید می کرد.
رومیان حکومت خود را (« رس » یعنی امر، کار و « پوبلیک » یعنی همه ی خلق، عموم مردم). نام حکومت های جمهوری کنونی ای که توسط افرادی اداره می شوند که برای دوره ی معینی انتخاب شده اند نیز از همین واژه سر چشمه گرفته است.
2- مبارزه پله بین ها با پاتریسین ها و پیروزی پله بین ها
در جمهوری روم، پله بین ها کلیه ی وظایف یک تبعه را انجام می دادند: یعنی هم در ارتش خدمت می کردند و هم مالیات می پرداختند.
ولی بسان گذشته، باز هم از کلیه ی حقوق محروم بودند. آن ها تقاضا داشتند که مثل پاتریسین ها شمرده شوند و مثل آن ها، از حقوق واحدی بر خوردار کردند.
آن ها تهدید می کردند که اگر با پاتریسین ها حقوق مساوی نداشته باشند، از خدمت وظیفه ی سربازی امتناع خواهند نمود و یا این که روم را ترک خواهد کرد. پاتریسین ها که از تضعیف سپاه می هراسیدند، ناگزیر برای ایشان امتیازاتی قایل شدند.
ابتدا پله بین ها موفق گردیدند حق مرافع که تریبون خلق نامیده می شد. بدست آورند. یک « تریبون » می توانست دستور کنسول ها و سنا را که به – پله بین ها مربوط می شد، لغو کند. برای لغو دستور آن ها کافی بود که واژه ی « وتو » را بر زبان آورد، که به زبان لاتینی « منع می کنم » معنی می دهد. طی تمامی دوره ای که تریبون، شب و روز باز بود تا پله بین ها بتوانند هر موقعی که لازم بود با مرافع خود ملاقات کنند. قتل یک سخنور- تریبون- مجازاتی و سنگین بدنبال داشت. مبارزه ی پله بین ها با پاتریسین ها فریب 200 سال طول کشید و سر انجام، با پیروزی کامل پله بین ها، تمام شد. در آغاز قرن سوم پیش از میلاد بود که پله بین ها از حقوق کامل یک تبعه ی روم بر خوردار شدند: آن ها با برابر شدن با پاتریسین ها در اداره جمهوری روم شرکت می کردند و از اراضی « مزرعه ی اشتراکی » استفاده می بردند. بردگی ایشان بخاطر دیون از بین رفت و لغو شد.
3- به قدرت رسیدن آدیستوکرات ها
پس از پیروزی پله بین ها گفته شد که هر یک از اتباع روم می تواند برای هر پست دولتی، انتخاب شود. با وجود این در قبال تصدی پست های دولتی هیچ پولی، حقوقی پرداخت نمی شد. بدین سبب، تصدی پست های دولتی برای فقیران یک امر غیر قابل حصول بود. فقیری که در تمام مدت روز در مزرعه و یا در کارگاه مشغول بکار بود، حتی به دشواری وقت پیدا می کرد تا در مجلس ملی شرکت جوید.
پاتریسین ها و پله بین هایی که از خود دارای ملک و برده بودند، پست های کنسولی و دیگر پست های دولتی را اشغال می کردند. در قرن سوم پیش از میلاد دیگر ثروتمندان رومی در املاک خویش کار نمی کردند اراضی آن ها را بردگانی عمل می آوردند که تعدادشان به تدریج بخاطر سرازیر شدن سبل آن ها از سایر ایالات ایتالیا و کشورهای آن سوی دریاها، فضونی یافته بود.
تا قرن سوم پیش از میلاد، دیگر: چند ده فامیل پاتریسین و پله بین، که از فامیل های دیگر ثروتمند تر شده بودند، در جامعه مشخص تر گردیده، حکومت جمهوری را //////// خود می دانستند. سالیان سال افراد این هزار فامیل پست های دولتی را یکی بعد ار دیگری به اشغال در آورده، دست به دست می کردند. نمایندگان سنا نیز از میان افراد این هزار فامیل انتخاب می شدند. برای رومی های دیگر بدست آوردن پستهای کنسولی و یا سناتوری تقریباً غیر ممکن شده بود.