در خون قندهای مختلف وجود دارند که همه آنها را تحت عنوان کربوهیدراتها مینامند.
از این اینها قنداهای کربنی گلوکز را به علت تشکیل بخش اعظم این کربوهیدرات و اینکه همه این کربوهیدراتها در آخر به این قند تبدیل میشوند به عنوان قند خون تعریف میکنند.
مفاهیم کلی در شرایط طبیعی غلظت گلوکز خون در محدوده باریکی ، معمولا بین 90 - 80 میلیگرم در دسی لیتر هر روز صبح قبل از صرف صبحانه در شخص ناشتا کنترل میشود.
این غلظت در حدود ساعت اول بعد از صرف یک وعده غذا به 140 - 120 میلیگرم در دسی لیتر خون افزایش مییابد.
اما سیستمهای فیدبکی برای کنترل گلوگز خون غلظت گلوکز را به سرعت (معمولا در ظرف 2 ساعت بعد از آخرین جذب کربوهیدراتها) به حد طبیعی باز میگردانند.
بر عکس ، در حالت بیغذایی ، بوسیله گلوکونئوژنز در کبد گلوکز مورد نیاز برای حفظ غلظت گلوکز در حد ناشتا را تامین میکند.
این مقادیر برای بیماران دیابتی قدری بالاتر است.
کنترل سطح قند خون کبد به عنوان یک سیستم بافری مهم برای گلوکز خون عمل میکند به این معنی که هنگامی که گلوکز خون به دنبال صرف یک وعده غذا تا غلظت زیادی بالا میرود میزان ترشح انسولین نیز افزایش مییابد و در حدود 3/2 گلوکز جذب شده از روده بلافاصله به گلیکوژن تبدیل شده و در کبد ذخیره میشود.
در طی ساعات بعد که غلظت گلوکز خون و نیز در این ترشح انسولین کاهش مییابد، کبد گلیکوژن را تجزیه و به گلوکز تبدیل میکند.
این تنظیم در بیماران با اختلالات کبدی تقریبا غیر ممکن است.
علاوه بر انسولین ، گلوکاگون نیز در تنظیم مقدار قند خون دخیل است.
این هورمون بر عکس انسولین کار میکند.
بطوری که با کاهش گلوکز خون ترشح گلوکاگون افزایش مییابد و برعکس انسولین ، موجب تجزیه گلیکوژن و به سطح نرمال رساندن غلظت گلوکز میشود.
یک اثر مستقیم کاهش غلظت گلوکز خون تحریک غده هیپوتالاموس و سیستم عصبی سمپاتیک میباشد که موجب ترشح اپی نفرین از غدد فوق کلیوی میگردد.
اپی نفرین بر روی کبد اثر کرده و موجب آزاد سازی گلوکز میشود.
دو هورمون رشد و کورتیزول نیز در این تنظیم موثرند چرا که مقدار مصرف را بوسیله قسمت اعظم سلولهای بدن کاهش میدهند و بجای آن ، گلوکز را به چربی تبدیل میکنند.
اهمیت کنترل سطح قند خون چرا حفظ یک غلظت ثابت گلوکز ، اهمیت دارد در حالی که بیشتر بافتها میتوانند در غیاب گلوکز از چربیها و پروتئینها استفاده کنند؟
پاسخ این است که گلوکز تنها ماده غذایی است که بوسیله مغز ، شبکیه ، اپیتلیوم زایای غدد جنسی استفاده میشود و بنابراین حفظ غلظت گلوکز خون ، ضروری میباشد.
به خاطر همین قسمت اعظم گلوکزی که در مرحله بین غذاها از طریق گلوکونئوژنز (ساخت گلوکز از مواد دیگری مثل پروتئینها و چربیها) تشکیل میشود.
اهمیت بالا نرفتن سطح گلوکز خون گلوکز مقدار زیادی فشار اسمزی در مایع خارج سلولی اعمال میکند اگر مقدارش افزایش یابد فشار اسمزی خارج سلول هم افزایش مییابد و همین موجب بهم خوردن قدرت ترابری غشای سیتوپلاسمی گردیده و همین خود به نتایج ناخوشایندی چون ادم ، از دست دادن آب سلول و ...
میگردد.
گلوکز زیادی از طریق ادرار دفع میگردد و همراه این مایعات و الکترولیتهای بدن نیز تخلیه میشود.
افزایش دراز مدت سطح گلوکز خون ، موجب آسیب بسیاری از بافتها و بویژه رگهای خونی آنها میگردد و همین ممکن است به نتایجی چون حمله قلبی ، سکته مغزی ، بیماریهای کلیوی گردد.
دیابت اولین بیماری حاصل سم خوردگی سطح نرمال غلظت گلوکز دیابت قندی ، یک سندرم اختلال متابولیسم کربوهیدرات ، چربی و پروتئین است که توسط یا فقدان ترشح انسولین یا کاهش حساسیت بافتها به انسولین بوجود میآید.
به دو نوع دیده می شود: وابسته به انسولین که بر اثر فقدان انسولین میباشد و غیر وابسته به انسولین ، بر اثر کاهش حساسیت بافتهای هدف به انسولین بوجود میآید.
به این دومی ، مقاوم به انسولین هم میگویند.
این بیماری سوخت و ساز گلوکز را در همه انواع سلولها به غیر از سلولهای مغز را دگرگون میکند.
از علایم دیابت به موارد مقابل میتوان اشاره کرد: تشنگی بیش از حد ، ادرار کردن زیاد ، خارش بدن ، خستگی ، گزگز دستها و پاها ، کاهش وزن و ایجاد زخمهایی در پاها که به راحتی التیام نمیپذیرند.
اما در نوع دوم (مقاوم به انسولین) چاقی دیده میشود و بنابراین اینها نیاز به رژیم غذایی مناسبی دارند.
هیپوگلیسمی یا شوک انسولین افراد دیابتی که جهت درمان و کنترل بیماری خود از قرصهای پایین آورنده قند استفاده میکنند در بعضی مواقع خونشان بطور غیر عادی کاهش مییابد.
این حالت ممکن است در عدم مصرف قرص هم دیده شود.
در این حالت مقدار قند خون به پایینتر از 60 میلیگرم نزول میکند.
شایعترین علت ، بینظمی در ساعات غذا یا فراموش کردن یکی از نوبتهای غذایی است.
چرا که باید بین برنامه غذایی ، انسولین موجود و ورزش تعادل باشد.
ممکن است کاهش قند خون به دلیل کاهش وزن باشد چرا که با کاهش وزن ، مقاومت انسولینی هم کاهش و همین موجب کاهش قند خون میگردد.
از علایم کاهش قند خون میتوان به موارد زیر اشاره کرد: گرسنگی ، لرز ، عصبانیت ، تعریق ، سرگیجه ، ضعف ، تحریک پذیری و تپش قلب و در موارد حادتر فریاد کشیدن، چشم ، خواب آلودگی ، سردرگمی ، عدم تعادل در راه رفتن، تاری دید و سر درد.
در این مواقع از غذاهای نشاستهای سریعالاثر مثل چند حبه قند ، دو یا سه قاشق مرباخوری شکر ، آب پرتقال (نصف لیوان) ، چند تکه میوه خشک شده ، محلول رقیق قندی و شربتها ، باید استفاده کرد.
نقش هموگلوبین در تعیین سطح خون گلوکز 6- فسفات و سایر قندها به صورت برگشت پذیری با هموگلوبین واکنش نشان میدهند بنابراین میتوان گفت مقدار ساخت گلبول قرمز و نیز سطح قند خون باهم متناسب است.
به خاطر همین ، افراد دیابتی در مقایسه با افراد سالم ، مقدار بالایی از هموگلوبین (از نوع A1c) را دارند.
بنابراین اندازهگیری سطح هموگلوبین هر چند هفته یکبار میتواند در تعیین اینکه آیا سطح گلوکز بیماران دیابتی به حد کافی کنترل شده است یا نه؟
بسیار مفید باشد.
مقدار گلوکز و روابط با دیگر ترکیبات بدن میزان انرژی مورد نیاز در طول 24 ساعت از 1600 کیلوکالری در حالت استراحت تا 6000 کیلوکالری بسته به شدت فعالیت تغییر میکند.
و مقدار ذخایر سوختی یک فرد 70 کیلویی ، معادل 1600 کیلوکالری گلیکوژن ، 24000 کیلو کالری از پروتئین ، 35000 کیلو کالری تری اسیل گلیسرول میباشد.
بنابراین ، مقدار مواد سوختی این فرد ، نیازهایش را برای 1 الی 3 ماه گرسنگی تامین میکند.
اما ذخایر گلوسیدی بدن ، در عرض یک روز به مصرف میرسد.
و سریعا مقدارش افت پیدا کرده و نیاز به تامین مجدد دارد.
اسیدهای چرب نمیتوانند به گلوکز تبدیل شوند البته قسمت گلیسرول ساختمان تری اسیل گلیسرولها ، میتواند به گلوکز تبدیل گردد، اما مقدار گلیسرول کم است یک منبع عمده دیگر برای گلوکز ، اسیدهای آمینه است که از تجزیه پروتئینها مشتق میگردد.
در طول گرسنگی ، عضله ، بزرگترین منبع اسیدهای آمینه بشمار میرود.
میزان انرژی مورد نیاز در طول 24 ساعت از 1600 کیلوکالری در حالت استراحت تا 6000 کیلوکالری بسته به شدت فعالیت تغییر میکند.
هورمون مادهای است که از سلول ترشحی خارج ، و از طریق خون یا مایع بین سلولی به سلول هدف میرسد و فعالیت آنرا تغییر میدهد انواع هورمونها هورمونها از نظر ترکیب شیمیایی به سه دسته تقسیم میشوند : هورمونهای پپتیدی : که میتوانند پپتید ساده باشند یا گلیکوپپتید.
یک هورمون پپتیدی ساده در بدن انسان مثل انسولین و هورمون گلیکوپپتیدی مثل FSH و LH هورمونهای استروئیدی : که از کلسترول منشا میگیرند مثل هورمونهای جنسی (استروژن ، تستسترون) هورمونهای آمینی : که فقط از یک اسیدآمینه یکروزین تشکیل یافتهاند که شامل هورمونهای تیروییدی و هورمونهایی میباشند که از قسمت مرکزی غده فوق کلیوی ترشح میشوند و عبارتند از دوپامین ، آدرنالین و نورآدرنالین نحوه حمل و انتقال هورمون در خون آن دسته از هورمونهایی که در آب محلولند در خون حل شده و آزادانه در خون میگردند.
مثلا هورمون انسولین که آزادانه در خون حل شده و انتقال مییابد.
ولی هورمونهایی که در آب محلول نیستند، مثل هورمونهای تیروئیدی و استروئیدی به یکی از پروتئینهای خون باند شده و به کمک آن حمل میگردد.
در کبد ، پروتئینی ساخته میشود به نام SBG (پروتئین باند شونده به هورمونهای جنسی) که این پروتئین به هورمونهای جنسی چسبیده و آنها را حمل میکند.
این عمل باعث میشود که این هورمونها از طریق کلیه دفع نگردند.
زیرا جنس این هورمونهای استروئیدی بوده و فسفولیپیدهای غشای سلولهای کلیه حل شده و به نفرون ریخته شده و به نفرون ریخته شده و از طریق ادرار دفع میگردند.
ولی وقتی که یک پروتئین به این هورمونها باند شود، دیگر قادر به عبور از غشای سلولهای کلیه نبوده و دفع نمیگردند.
همچنین در اثر باند شدن پروتئین به این هورمونها ، هورمون اثر دراز مدتی میتواند دربدن داشته باشد.
البته چسبندگی هورمون به پروتئین کریر خود یک ترکیب ناپایدار است و در مواقع لازم هورمون از پروتئین کریر جدا میشود.
نحوه تاثیر هورمونها لازمه تاثیر هورمون به سلول هدف وجود گیرنده یا رسپتور در سلول هدف است.
این گیرندهها در سلول هدف میتوانند غشایی باشند یا داخل سلولی.
هورمونهایی که میتوانند از غشا عبور کنند (هورمونهای تیروییدی و استروییدی) گیرندهشان در داخل سلول است ولی هورمونهای پپتیدی و هورمونهایی که از قسمت مرکزی غده فوق کلیوی ترشح میشوند، قادر به عبور از غشای سلول نیستند.
در نتیجه گیرنده آنها در غشای سلول قرار دارد.
زمینههای قابل بحث در ترشح هورمون ریتمهای تنظیمی بیولوژیک ریتم Ultradian مثل ریتم تنظیمی هورمون GnRH ، که تنظیم ترشح این هورمون در فواصل زمانی کوتاه (چند دقیقه تا چند ساعت) انجام میگیرد و در حقیقت نبضهای ترشحی وجود دارد.
یعنی تنظیم به نحوی است که هورمون دقایقی ترشح میگردد و چند ساعت ترشح نمیشد و ...
.
ریتم Circadian یعنی تنظیم ترشح به صورت شبانهروزی است مثل هورمون رشد که نحوه تنظیم به این ترتیب است که 70% هورمون رشد موقع شب و هنگام استراحت و 30% آن موقع روز ترشح میگردد.
ریتم Infradian مثل هورمونهای جنسی پرندگان که ریتم ترشحی به صورت سالانه است.
در پرندگان با طولانی شدن طول روز مقدار هورمونهای جنسی بالا میرود و حیوان جفتیابی میکند و یا هورمون تیروکسین در انسان که میزان ترشحش در زمستان زیاد و در تابستان کم است.
عوامل موثر در تنظیم ترشح هورمون سیستم کنترل فیدبکی (Feed back) در این نوع تنظیم مخصوص کار هورمون بر روی ترشح هورمون اثر میگذارد.
مثل هورمون انسولین و اثرش روی قند خون.
انسولین قند خون را کم میکند.
با کم شدن قند خون ترشح هورمون انسولین کاهش مییابد.
سیستم کنترلی فیدفوروارد (Feed for ward) عاملی که روی ترشح هورمون اثر میکنند اثرش را به صورت یک طرفه دیکته میکند مثل هورمون تیروکسین و اثر سرما روی آن.
با سرد شدن هوا میزان ترشح هورمون تیروکسین افزایش مییابد.
ولی سرمای هوا و هورمون تیروکسین با هم حلقه فیزیکی تشکیل نمیدهند.
تنظیم گیرندههای هورمون اهمیت تنظیم گیرندههای هورمون به همان اندازه تنظیم خود هورمون میباشد.
مثلا نوعی بیماری دیابت وجود دارد به نام دیابت غیر وابسته به انسولین که در آن کمبود هورمون انسولین وجود ندارد بلکه کمبود گیرندههای انسولین مطرح است.
جنس گیرندهها هم از پروتئین است و گیرندهها هم نیاز به تنظیم دارند.
بطوری که اگر در بدن قسمتی وجود داشته باشد که نیاز به هورمون خاص بیشتری دراد آن قسمت گیرندههای هورمونش افزایش مییابد ورزش ورزش دستوری لازم الاجرا برای کنترل قند خون به خصوص در بیماران دیابتی می باشد.
۲۰ تا ۳۰ دقیقه تمرین در هر روز برای کنترل قند خون در حد نرمال لازم است.
عدم تحرک برای چند روز و تغذیه ناصحیح کافی است تا مقاومت نسبت به انسولین را بدتر کند.
برای اینکه هرگز ورزش را فراموش نکنید، تمریناتی را انتخاب کنید که از آن لذت می برید.
دارچین دارچین می تواند حساسیت انسولین را به طور قابل ملاحظه ای بهبود بخشد.
یعنی اینکه بدن نیاز کمتری به هورمون انسولین برای کنترل سطح قند خون خواهد داشت.
پس سعی کنید روی چیزی که دوست می دارید ، دارچین بپاشید و صرف کنید.
داروی آلفا لیپوئیک اسیدalpha lipoic acid اگر اخیرا مبتلا به قند خون بالا شده اید استفاده از این دارو لازم است.
این مکمل یک ماده مغذی قند خون است که در اروپا تجویز می شود.
پیشنهاد می گردد که این دارو به اندازه ۳۰۰ میلی گرم دوبار در روز مصرف شود.
حذف نوشیدنی های قندی بعد از ورزش تحقیقات دانشگاه ماساچوست اخیرا کشف کرده است که ورزش سبب بهبود مقاومت نسبت به انسولین می شود .
در این حالت ۵۰۰ کالری مصرف می شود .
اما متاسفانه مصرف نوشیدنی های قندی بعد از تمرینات ، سبب جایگزین شدن کالری سوخته شده می گردد.
دستگاه اندازه گیری قند خون این امر به شما کمک می کند که بفهمید تا چه اندازه بعضی از غذاها و نوشیدنی های خاص قند خون را تحت تاثیر قرار می دهد.
برای آزمایش بهتر است ۲ ساعت بعد از صرف غذا تست را اجرا کنید.
در این حالت قند خون نباید بیشتر از ۱۳۹ میلی گرم در لیتر و کمتر از ۱۰۰ میلی گرم در لیتر نباشد.
تخم کدو و آفتابگردان مقدار کمی از این خوراک تاثیری بر قند خون ندارد و در عوض غنی از ماده معدنی منیزیم است که می تواند مانع از مقاومت نسبت به انسولین شود.
تقسیم وعده های غذایی (هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار) این امر مانع از افت قند خون می شود که خود این مسئله باعث زیاده روی در مصرف قند می شود.
کنترل داروها مصرف داروی مدر تیازید که برای فشار خون بالا تجویز می شود را می توان با مشورت پزشک به داروی بازدارنده ACE جایگزین کنید.
زیرا مطالعه ای نشان داده است که ارتباط موثری در کاهش سطح پتاسیم ناشی از مصرف داروهای مدر و افزایش قند خون وجود دارد و اما به طور متوسط هر نفر در ایران ۴۲لیتر نوشابه مصرف مى کند؛ یعنى ایرانیان سالانه بیش از ۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون لیتر از مایعى استفاده مى کنند که مضرات متعدد آن به لحاظ علمى ثابت شده است.
با مقایسه این آمار با آمار دیگر کشورهاى جهان به این نتیجه وحشتناک مى رسیم که ما در سرانه مصرف نوشابه هاى گازدار مقام اول را در جهان پیدا کرده ایم.
براى این که بیشتر وحشت کنید، بد نیست بدانید که میانگین مصرف نوشابه هاى گازدار در دنیا براى هر فرد ۱۰ لیتر است.
همچنین در بیست سال اخیر، مصرف نوشابه هاى گازدار در کشور، نزدیک به ۱۵درصد رشد داشته است، در حالى که در طى این بیست سال، مصرف شیر و لبنیات، تنها حدود یک دهم درصد رشد کرده است.
سرانه مصرف لبنیات در ایران کمتر از یک سوم استاندارد جهانى است.
طبق آمار، ۹۰درصد کودکان ۲۴ ماهه تا ۱۲ساله کشورمان، روزانه حداقل یک بار پفک و نوشابه مصرف کرده اند و از این رو ۲۵ درصد از کودکان ایرانى به نوعى با سوء تغذیه دست به گریبانند و در نهایت یک سوم از مرگ ومیرهاى کشور به علت بیمارى هاى قلبى عروقى است که یکى از عوامل اصلى بروز آن، تغذیه غلط است .
متخصصان تغذیه بر این باورند که بر اثر نوشیدن بیش از حد نوشابه هاى گازدار سن ابتلا به پوکى استخوان در ایرانیان به ویژه زنان به ۳۵سال کاهش و میزان شکستگى ها ۳ تا ۴برابر افزایش یافته است.
به عقیده آنها براى سوزاندن میزان قندى که با یک لیوان نوشابه وارد بدن مى شود، نیاز به یک ساعت راهپیمایى است و این در حالى است که در هر لیوان نوشابه ۳۵ تا ۵۵ میلى گرم کافئین وجود دارد که سبب بى خوابى و افزایش تپش قلب مى شود از سوى دیگر نوعى اعتیاد ایجاد مى کند.
رنگ هاى غیراستاندارد بعضى نوشابه ها نیز با تجمع در کبد به مرور باعث ایجاد نارسایى در این عضو مى شود.
در بسیارى از کشورها، میزان استاندارد براى قند نوشابه ها زیر ۸ درصد است، درحالى که متخصصان در ایران آن را ۱۰ درصد عنوان کرده اند و متأسفانه در حال حاضر میزان قند موجود در نوشابه ها در ایران ۱۲ درصد است.
این در حالى است که تعداد کارخانه هاى تولید انواع و اقسام نوشابه هاى گاز دار در چند سال اخیر در ایران افزایش قابل ملاحظه اى داشته و صاحبان این صنعت مرگ زا سالیانه رقم هاى نجومى صرف تبلیغات این نوشیدنى سمى مى کنند.
بر اساس گزارش پژوهشگران، نوشیدنى هاى گازدار، حتى انواع رژیمى آنها مى توانند خطر ابتلا به بیمارى هاى قلبى و دیابت را افزایش دهند.
پژوهشگران در طول تحقیقات خود متوجه شده اند بزرگسالانى که در روز یک یا چند قوطى نوشیدنى گازدار مى نوشند، ۵۰ درصد بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به مشکلات متابولیکى مانند جمع شدن چربى بیش از حد در اطراف کمر، کاهش میزان کلسترول خون، فشار خون بالا و موارد دیگر خواهند بود.
به عقیده پزشکان کسانى که به مشکلات متابولیکى دچار مى شوند، خطر ایجاد بیمارى قلبى و یا سکته در آنها افزایش مى یابد.
تحقیقى که اخیراً بر روى دو نوشابه گازدار کوکاکولا و پپسى ساخت امریکا صورت گرفته، نشان داده میزان اسید فسفریک موجود در این نوشابه ها ۲۰۰ برابر از حد مجاز بیشتر است.
آیا مى دانید؟
در بسیارى از ایالت هاى امریکا، مأموران پلیس راه دو گالن کوکاکولا در صندوق عقب ماشینشان دارند تا در صورت تصادف رانندگى، خون را با کمک آن از جاده پاک کنند.
اگر تکه اى از گوشت گاو را در یک کاسه کوکاکولا قراردهید، پس از دو روز ناپدید مى شود.
براى تمیز کردن توالت: یک قوطى کوکاکولا را داخل کاسه توالت بریزید و یک ساعت صبر کنید، سپس با آب پر فشاربشویید.
اسید سیتریک موجود در کوکاکولا لکه ها را از سطوح چینى مى زداید.
براى برطرف کردن لکه هاى زنگ از سپر آب کرم کارى شده اتومبیل: سپر را با یک تکه کاغذ (فویل) آلومینیوم مچاله شده آغشته به کوکاکولا بسایید.
براى تمیز کردن فساد قطب هاى باترى اتومبیل: یک قوطى کوکاکولا را روى قطب ها بریزید تا با غلیان کردن، آن را تمیز کند.
براى شل کردن پیچ و مهره هاى زنگ زده: تکه اى پارچه را که در کوکاکولا خیس شده است براى چند دقیقه بر روى پیچ و مهره قرار دهید.
براى پختن گوشت ران آبدار: یک قوطى کوکاکولا را داخل ماهیتابه خالى کنید، گوشت را لاى کاغذ آلومینیوم بپیچید و داخل ماهى تابه بپزید.
سى دقیقه قبل از اتمام پخت، کاغذ آلومینیوم را باز کنید، و آب گوشت را با کوکاکولاى داخل ماهى تابه مخلوط کنید تا سس قهوه اى رنگ عالى اى به دست آید.
براى پاک کردن چربى از لباس ها: یک قوطى کوکاکولا را داخل ماشین لباسشویى پر از لباس هاى چرب خالى کنید، پودر لباسشویى اضافه کنید و ماشین را روى دور عادى روشن کنید.
کوکاکولا به تمیز شدن لکه هاى چربى کمک مى کند.
کوکاکولا همچنین بخار آب را از روى شیشه جلوى اتومبیل تمیز مى کند.
(در مناطق سرد و مرطوب، مثل Midwest درشمال ایالات متحده امریکا، گاهى اوقات شیشه جلوى اتومبیل از بیرون بخار مى کند که با برف پاک کن پاک نمى شود.
) ماده مؤثر کوکاکولا اسید فسفریک با PH برابر۲/۸ است.
اسید فسفریک ناخن را در مدت حدود ۴ روز حل مى کند.
همچنین کلسیم را از استخوان ها مى زداید و عامل اصلى افزایش روز افزون پوکى استخوان است.
براى حمل محلول کوکاکولا (محلول غلیظ شده)، کامیون هاى حامل باید از علامت هاى ویژه «مواد خطرناک» که براى حمل مواد بشدت خورنده در نظر گرفته شده است استفاده کنند.
(چندى پیش یک کامیون حامل محلول غلیظ شده نوشابه در یکى از سدهاى کشورمان که آب شرب شهر را تأمین مى کند، سقوط کرد.
) توزیع کنندگان کوکاکولا بیش از ۲۰سال است که از کوکاکولا براى تمیز کردن موتور کامیون هاى خود استفاده مى کنند.
یک جرعه ۷ اتفاق ۱۰ دقیقه بعد: ۱۰ قاشق چایخورى شکر وارد بدنتان مى شود.
مى دانید چرا با وجود خوردن این حجم شکر دچار استفراغ نمى شوید چون اسید فسفریک، طعم آن را کمى مى گیرد و شیرینى اش خنثى مى شود.
۲۰ دقیقه بعد: قند خونتان بالا مى رود و منجر به ترشح ناگهانى و یکجاى انسولین مى شود.
کبدتان شروع مى کند به تبدیل قند به چربى تا قند خون، بیشتر از این بالا نرود.
۴۰ دقیقه بعد: حالا دیگر جذب کافئین کامل شده؛ مردمک چشم هایتان گشاد مى شود، فشار خونتان بالا مى رود و در پاسخ به این حالت، کبدتان قند را به داخل جریان خون رها مى کند.
گیرنده هاى آدنوزین مغز حالا بلوک مى شوند تا از احساس خواب آلودگى جلوگیرى کنند.
۴۵ دقیقه بعد: ترشح دوپامین افزایش پیدا مى کند و مراکز خاصى در مغز، که حالت سرخوشى ایجاد مى کنند، تحریک مى شوند.
این همان مکانیسمى است که در مصرف هروئین منجر به ایجاد سرخوشى مى شود.
بعد از ۶۰ دقیقه: اسید فسفریک موجود در نوشابه، داخل روده کوچک، به کلسیم، منیزیم و روى مى چسبد.
متابولیسم بدن افزایش پیدا مى کند.
میزان بالاى قند خون و شیرین کننده هاى مصنوعى، دفع هرچه بیشتر کلسیم را از طریق ادرار باعث مى شوند.
مدتى بعد: کافئین در نقش یک داروى مدر وارد عمل مى شود.
حالا دیگر کلسیم و منیزیم و رویى که قرار بود جذب بدن شود، بیش از پیش از طریق ادرار دفع مى شود و به همراه آن مقادیر زیادى آب، سدیم و دیگر الکترولیت ها نیز از دست مى رود.
مدتى بعدتر: کم کم آن غوغایى که در بدنتان ایجاد شده بود فروکش مى کند و نوبت به افت قند مى رسد.
در این مرحله یا خیلى حساس و تحریک پذیر مى شوید یا خیلى کرخت و بى حال.
حالا دیگر تمام آن آبى را که از طریق نوشابه وارد بدن خود کرده بودید، دفع کرده اید؛ آبى که مى شد به جاى اسید و کافئین و شکر، حاوى مواد مفیدى براى بدنتان باشد.
تا چند ساعت بعد اثر کافئین هم از بین مى رود و شما هوس یک نوشابه دیگر مى کنید.
یک لیوان بیمارى پــژوهشگران و متخصصان تغذیه مضرات مصرف نوشابه هاى گازدار را این چنین مى دانند: پـوسیدگى دندان ها: تمام نوشابه هاى گازدار خاصیت اســیدى داشته و سبب فرسایش میناى دندان ها مى شوند.
چاقى: نوشابه هاى گازدار عمدتاً از آب تصفیه شده، افزودنى هاى مصنوعى و شکر تصفیه شده تهیه مى شوند.
بنابراین فاقد هرگونه ارزش تغذیه اى بوده و تنها به خاطر میزان قند بالایشان داراى کالرى زیادى هستند که سبب چاقى در فرد مصرف کننده مى شوند.
در نوشابه هاى رژیمى نیز جاى شکر معمولى از آسپارتام استفاده مى شود که یک ماده اشتها آور است و مصـرف آن میگرن، سرگیجه و کاهش توان حافظه را به دنبال دارد.
سوء تغذیه:PH نوشابه هاى گازدار بین ۲/۵ تا ۳/۵ است که موجب پدید آمدن محیطى اسیدى در معده مى شود.
در کل مسیر سیستم گوارش تنها معده قادر به مقاومت در برابر چنین محیط اسیدى است.
اما در دیگر اعضاى سیستم گوارش بدن مانند دهان، گلو و مرى در پى مصرف نوشابه هاى گازدار محیط اسیدى ناهنجارى ایجاد مى شود.
اسید فسفریک موجود در این نوشابه ها نیز با رقابت با اسید هیدروکلریک معده عملکرد صحیح معده را تحت تأثیر قرار مى دهد.
هنگامى که معده ناکارآمد مى شود غذاى مصرفى گوارش نیافته باقى مانده و سبب سوء هاضمه و نفخ مى شود.
افرادى که از زخم معده و سوزش سر سینه رنج مى برند باید از مصرف نوشابه هاى گازدار جداً خوددارى کنند.
تأثیر بر روى کلیه : مصرف نوشابه هاى گازدار سبب مى شود تا کلسیم از استخوان ها برداشته شده و درون خون جریان یابد، این امر موجب رسوب کلسیم اضافى در کلیه ها شده که در نهایت منجر به سنگ کلیه مى شود.
تأثیر بر روى پوست: افرادى که نوشابه مصرف مى کنند معمولاً مصرف آبمیوه، شیر و حتى آب را کاهش مى دهند.
بنابراین پوستشان بیشتر دچار چین و چروک مى شود.
تأثیر بر روى استخوان ها: اسید فسفریک موجود در نوشابه هاى گازدار که براى طعم دهى به آنها اضافه مى شود، بشدت بافت استخوانى را مورد حمله قرار داده و موجب کاهش شدید تراکم و استحکام استخوان مى شود