کمپوت نوعی خوراک شیرین است که از پختن میوه های درسته یا تکه شده مثل سیب، گلابی، هلو، گیلاس، توت فرنگی، آلو و ... به همراه شکر تهیه می شود. معمولاً آب موجود در کمپوت از مربا، ژله و کنسرو بیشتر است. به کمپوت می توان انواع ادویه جات را هم اضافه نمود.
همچنین کمپوت به نوعی نوشیدنی سنتی در کشور لهستان هم اطلاق می شود. در اواسط دهه 1980، 60 درصد از نوشیدنی هایی که مردم لهستان استفاده می نمودند، شامل کمپوت و دیگر تولیدات خانگی از این دسته می شد. البته امروزه این رقم به 30 درصد کاهش یافته است و در بیشتر موارد، به جای کمپوت از نوشیدنی چای به همراه لیمو استفاده می کنند (مردمان لهستان عادت دارند که چای را نه تنها بعد از غذا، بلکه همراه با غذا هم مصرف کنند). البته کسی نمی تواند کمپوت را در رستوران ها یا سوپر مارکت های کشور لهستان پیدا کند، چون مردم این کشور، کمپوت را نوعی نوشیدنی خانگی به حساب می آورند که باید در خانه تهیه شود. امروزه در این کشور، استفاده از کمپوت و چای به جای انواع آب میوه رایج شده است.
یکی از روشهای بسیار خوب نگهداری میوهجات تهیه کمپوت میباشد معمولاً میوهجات در کارخانههای مخصوصی تحت اثر حرارت پخته و عقیم شده سپس در قوطیهای مخصوص در شرایط استریل (بدون میکروب) بستهبندی میگردند.
خواص میوهجات کمپوت شده تا حدودی با میوه های اصلی تفاوت دارد. مقدار ویتامین ث با وجود اینکه در روشهای تهیه کمپوت در کارخانجات نهایت دقت برای نگهداری این ویتامین میگردد مقداری از آن تلف میشود. بر عکس مقدار کالری و قند میوه بیشتر از معمول است. زیرا در حین بستهبندی مقداری شربت قند به آن اضافه میشود.
کنسرو گوشت، ماهی، سبزی و بسیار از اغذیه امروز در برخی از کشورها متداول است. موضوعی که از نظر بهداشتی در مورد مصرف کنسرو باید همیشه در نظر داشت این است که باید قبل از باز کردن قوطی دقت نمود که درب قوطی برجستگی به خارج پیدا نکرده باشد باصطلاح بالا نیامده باشد در صورتیکه قوطی برآمدگی پیدا کرده دلیل بر آلودگی داخل قوطی است و از مصرف چنین کنسروی باید خودداری نمود.
انواع کمپوتها
کمپوت زرد آلو
کمپوت سیب
کمپوت گیلاس
کمپوت موز
کمپوت توت فرنگی
کمپوت انجیر
میوههائی که برای تهیه کمپوت انتخاب میشوند از بهترین نوع و بدون لکه و کم زدگی و کاملاً سلامت باشند. در طبخ کمپوت باید دقت کرد که میوه ظمن پختن له نشود و فرم خود را از دست ندهد. شیرینی کمپوت ممکن است کم یا زیاد شود ولی بهطور کلی شربت کمپوت کم شیرین است.
برای تهیه کلیه کمپوتها باید آب و شکر را قبلاً بجوشانید و از صافی رد بکنید و در حال جوشیدن میوه مورد احتیاج را در شربت ریخت بهتر است کمپوت را یکجا زیاد تهیه ننمود زیرا در این صورت باید کمپوت را بههم زد و طبیعی است که در نتیجه میوه له میشود. اصولاً کمپوت را نمیشود مدتی نگهداشت زیرا شربت آن رقیق است و فاسد میشود مگر اینکه در قوطیهائی که هوای آن گرفته میشود و درب آن لحیم میگردد تهیه و آماده کرد و یا از شیشههای مخصوص که دهانه آن حلقه لاستیکی دارد و محکم بسته میشود برای تهیه کمپوت استفاده کرد. در کمپوت معمولاً اسانسی نمیریزند و بهتر است که کمپوت عطر طبیعی میوه را داشته باشد و در صورتی که مایل باشیم کمپوت را معطر کنیم میتوانیم از مقدار کمی وانیل استفاده نمائیم. در موقع طبخ کمپوت در ظرف را نمیبندیم.
نکاتی در مورد کمپوتها
کمپوت از دسرهای میوهای محسوب میشودو در فصلهایی که میوه کم است میتوان از انواعو اقسام کمپوت استفاده کرد.
به طور کلی این میوه پخته را (کمپوت) اکثرمردم مصرف میکنند. مخصوصا اشخاصی کهدستگاه گوارش آنها به خوبی قادر به هضم کردنمیوههای خام نیست. بنابراین در تهیه آن بایددقت خاصی شود و اندازه و شکر و نوع تازهبودن میوه را حتما باید در نظر گرفت و هنگامدرست کردن آن باید سعی کنید که شربت آنزیاد جوشیده نشود، زیرا مواد اصلی آن یعنیمیوه زود له میگردد و فرم تکههای میوه از بینمیرود و حالت وارفتگی به خود میگیرد.
اصولا کمپوت را نمیتوان بدون سرپوشیمحکم، زیاد نگهداری کرد، چون شربت آن زیادجوشیده نیست و زود فاسد میشود. بنابراین پساز طبخ آن در قوطی یا شیشه مخصوص ریخته ودهانه شیشه را کاملا ببندید تا هوا به داخل آننفوذ نکند و هنگام پختن حتما نباید درب ظرف کهروی اجاق است گذاشته شود چون بخار بیش ازحد و حرات زیاد داخل ظرف، میوه را له میکند وشربت غلیظ میشود. در واقع شربت کمپوت بایدرقیق و کم شیرین تهیه شود.
نکاتی برای انواع کمپوتها
● برای تهیه کمپوت به نکات ذیل توجه کامل داشته باشید:
میوههائی که برای تهیه کمپوت انتخاب میشوند از بهترین نوع و بدون لکه و کم زدگی و کاملاً سلامت باشند.
در طبخ کمپوت باید دقت کرد که میوه ظمن پختن له نشود و فرم خود را از دست ندهد.
شیرینی کمپوت ممکن است کم یا زیاد شود ولی بهطور کلی شربت کمپوت کم شیرین است.
برای تهیه کلیه کمپوتها باید آب و شکر را قبلاً بجوشانید و از صافی رد بکنید و در حال جوشیدن میوه مورد احتیاج را در شربت ریخت بهتر است کمپوت را یکجا زیاد تهیه ننمود زیرا در این صورت باید کمپوت را بههم زد و طبیعی است که در نتیجه میوه له میشود. اصولاً کمپوت را نمیشود مدتی نگهداشت زیرا شربت آن رقیق است و فاسد میشود مگر اینکه در قوطیهائی که هوای آن گرفته میشود و درب آن لحیم میگردد تهیه و آماده کرد و یا از شیشههای مخصوص که دهانه آن حلقه لاستیکی دارد و محکم بسته میشود برای تهیه کمپوت استفاده کرد.
در کمپوت معمولاً اسانسی نمیریزند و بهتر است که کمپوت عطر طبیعی میوه را داشته باشد و در صورتی که مایل باشیم کمپوت را معطر کنیم میتوانیم از مقدار کمی وانیل استفاده نمائیم.
در موقع طبخ کمپوت در ظرف را نمیبندیم.