دانلود تحقیق گلخانه

گلخانه بخش محدودی از فضاست که در آن کلیه عوامل محیطی قابل کنترل بوده و برای کشتهای متراکم و تولید محصول خارج فصل و یا خارج از محیط طبیعی گیاه احداث میگردد.

مفهوم گلخانه هر گیاهی برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور، دمای روز و شب، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارد.

گلخانه یا greenhouse، به ساختمانی با اسکلت چوبی یا فلزی و با شرایط تحت کنترل (دما، رطوبت، نور، دی‌اکسید‌کربن و ...) اطلاق می‌شود که با مواد شفاف (شیشه یا پلاستیک) به منظور عبور نور طبیعی جهت رشد و نمو گیاهان پوشانده شده است.

در احداث گلخانه‌‌ها باید به عوامل متعددی توجه شود: 1.

تأمین نور مورد نیاز.

مهمترین عامل نور است.

تأمین نور برای گیاهان گلخانه‌ای بسیار مهم است.

در روزهای ابری و زمستانی و در مناطقی که مقدار نور کمتر است از نورهای مصنوعی استفاده می‌کنند و گلخانه‌‌ها باید در جهتی ساخته شوند که نورگیر باشند.

اسکلت و پوشش گلخانه نیز باید طوری طراحی و ساخته شود که نور کافی به گیاه برسد.

در روزهای پرنور تابستان نیز با کشیدن حصیر یا توری‌‌های تیره‌رنگ یا پاشیدن گل و رنگ‌های قبل شستشو روی پوشش گلخانه باید مانع از نفوذ نور اضافی به گلخانه شد.

2.

تأمین حرارت.

تأمین دمای مناسب برای رشد و نمو گیاه خصوصاً در روزهای سرد و ابری زمستان بسیار لازم است.

پوشش گلخانه باید از جنسی انتخاب شود که کمترین تلفات گرما را داشته باشد.

گاهی از پوشش‌های دو لایه برای کاهش تلفات گرما استفاده می‌شود.

البته در مواقعی از سال (روزهای گرم تابستان) نیاز به کاهش دمای گلخانه وجود دارد و باید عملیات خنک‌سازی انجام گیرد.

بهترین نوع سوخت برای وسایل گرمازا و سرمازا، گاز است.

برخی افراد از گازوئیل و نفت استفاده می‌کنند اما تمیزترین سوخت گاز است.

3.

تأمین دی‌اکسیدکربن.

دی‌اکسید‌کربن یکی از فاکتورهای ضروری در عمل فتوسنتز می‌باشد.

افزایش غلظت دی‌اکسیدکربن به صورت مصنوعی در محیط گلخانه باعث رشد مطلوب گیاه، زودرسی محصول و افزایش کیفیت و کمیت آن می‌شود.

4.

تأمین رطوبت کافی.

هوای گلخانه ممکن است خیلی خشک و یا خیلی مرطوب باشد که در حالت خشک باید مرطوب شده (با تجهیزات رطوبت‌ساز) و در حالت خیلی مرطوب باید رطوبت‌زدایی شود (با انجام عمل تهویه).

5.

استفاده از خاک مناسب.

در گلخانه بهتر است از خاک‌های سبک استفاده نمود یعنی خاک باید دارای زهکشی مناسب باشد.

قبل از آغاز کشت ابتدا باید خاک آزمایش شود تا از لحاظ اسیدیته، شوری و عناصر غذایی و معدنی موجود در آن اطمینان حاصل گردد و در صورت نیاز اقدام به عملیات اصلاحی و کوددهی شود.

6.

مساحت گلخانه.

مساحت گلخانه بستگی به وسایل و تجهیزات تأمین گرما در گلخانه و سرمایه و سلیقه خود شخص و مقدار و نوع شکل زمین دارد.

می‌توان مساحت گلخانه را زیاد در نظر گرفت یا اینکه گلخانه‌‌ها را با مساحت‌‌های کوچکتر احداث کرد.

البته باید توجه داشت که در هر مساحتی باید شرایط محیطی (نور، حرارت، رطوبت، دی‌اکسید‌کربن) مورد نیاز بوته‌ها فراهم شود.

ساختمان گلخانه: هزینه ساخت گلخانه به طور کلی به اندازه و ماده پوشش دهنده آن بستگی دارد.

ساخت گلخانه با پوشش شیشه ای و قاب فلزی معمولاً بیشترین هزینه را داراست.

پوشش های دیگر مانند فایبرگلاس، اکریلیک و پلی کربنات دارای هزینه متوسطی می باشند.

پوشش پلی اتیلن با قاب چوبی دارای کمترین هزینه است.

تجهیزات حرارتی و تهویه نیز هزینه ای با توجه به ساختمان گلخانه و اندازه آن دارند.

ساخت گلخانه های خورشیدی نیز امکان پذیر است اما به مهندسی خاصی نیازمند می باشد.

اسکلت یا قاب گلخانه از فلز یا چوب ساخته می شود.

از نظر نوع سازه گلخانه ها به دو دسته چوبی یا سنتی و مدرن یا فلزی تقسیم می شوند.

گلخانه های چوبی اسکلت اصلی این گلخانه ها از چوب با پوشش پلاستیک می باشد.

ارتفاع در این سازه ها 2 تا 3 متر و سیستم گرمایی و تهویه مناسبی ندارد و بدلیل ارتفاع پایین مناسب کشت محصولاتی نظیر خیار و گوجه فرنگی نمی باشد.

مزیت این گلخانه ها قیمت ارزان احداث هر واحد آن می باشد ولی بدلیل نامناسب بودن محیط داخلی برای رشد گیاه معمولاً میزان تولید در واحد سطح در مقایسه با گلخانه های مدرن بسیار کمتر است.

بدلایل ذکر شده این نوع گلخانه ها توسعه نیافته است و گلخانه های چوبی که قبلاً احداث شده به تدریج به گلخانه های مدرن تبدیل می شوند.

گلخانه های فلزی یا مدرن اسکلت این گلخانه ها از فلز است که معمولاً با پلاستیک های ضد اشعه ماوراء بنفش (uv) پوشش و دارای سیستم گرمایشی و تهویه مناسب می باشد.

ارتفاع این نوع گلخانه ها بیش از 5/4 متراست و بدلیل شرایط مناسب رشد گیاه در اینگونه سازه،عملکرد در واحد سطح نسبت به گلخانه های چوبی افزایش دارد.

اتصال قطعات در گلخانه های فلزی بوسیله پیچ ومهره(پرتابل)و یا استفاده از جوش می باشد.

هزینه واحد گلخانه های پرتابل نسبت به سیستم جوشی 20-15% بیشتر است ولی نصب آن آسانتر و تغییرات در سازه راحت تر است اسکلت گلخانه اسکلت بندی گلخانه را می توان از چوب ،آهن ویا آلومینیوم ساخت.

هر کدام از این مصالح دارای معایب و محاسنی است بدین ترتیب که آهن دارای استحکام بیشتری بوده ولی نیاز به هزینه های گزاف دارد.بعلاوه قابلیت هدایت آن زیاد و انقباض و انبساط حاصل از تغییردرجه حرارت خصوصا در زمستان ودر گلخانه هایی که خوب نصب نشده اند موجب شکسکتگی تعدادی از شیشه ها میشود.در اسکلت های چوبی هر چند که تیرها ضخیم در نظرگرفته می شوند ولی گلخانه ازاستحکام زیادی برخوردار نبوده و در مقایسه با اسکلت های آهنی نور کمتری از آن به داخل نفوذ میکند.قابلیت هدایت حرارت دراین اسکلت ها کمتراست.دراسکلت های غیرمنحنی ازچوب یا آهن و درطرح های منحنی شکل آهن و یا لوله مصرف می شود که این موضوع در گلخانه های بزرگ باید رعایت شود.

آنچه در یک گلخانه مطرح است فاصله بین تیرهای اصلی و فرعی آن می باشد تا ضمن استقامت کافی باعث کاهش نور در گلخانه نگردد.

اسکلت گلخانه های پلاستیکی بخاطر پوشش سبکی که دارند در مقایسه با گلخانه های شیشه ای ساده تروفاصله تیرهای فرعی را خیلی بیشتر انتخاب می کنند.

تنظیم فاصله تیرهای فرعی در گلخانه های پلاستیکی (پلی اتیلن و ونیل)حائز اهمیت است.زیرا فاصله بیش از اندازه علاوه بر کم کردن عمرگلخانه سبب شکم دادن پلاستیک ها شده فضای داخل گلخانه را کم می کند.چنانچه فاصله تیرهای فرعی کم در نظر گرفته شود هزینه ها بالا رفته و نفوذ نور بداخل گلخانه کاهش پیدا میکند.

فاصله تیرهای فرعی نباید از 75 سانتیمتر کمتر باشد .فاصله بین تیرهای فرعی 90 تا 120سانتیمتر و فاصله ستون ها حدود 4.5 متر مناسب است .

اسکلت چوب : استحکام چوب کمتر از آهن و آلومینیوم است و نور کمتری را به داخل گلخانه وارد می کند .

قابلیت حرارت در آن کم است و باید آن را با مواد نفتی مانند نفتالین مس 2 درصد یا نفتنات روی Cuprinolآغشته کرد و جنس درخت به کار برده شده در اسکلت اغلب از جنس درخت غول یا ماموت Redwood درخت کاج ،درخت سرو Cupressusاستفاده می شود .

قارچ ها با تغذیه از چوب باعث فرسودگی آن می شود و همین قارچ ها دردمای حدود 20 تا 29 درجه و با رطوبت بیش از20 درصد رشد میکنند که گلخانه هم دارای این شرایط مطلوب است پس مکانی مناسب برای رشد قارچ ها محسوب می شود .

حشرات از جمله موریانه ها با تغذیه از چوب باعث از بین رفتن آن می شود.

اما در کل عیب به کار بردن اسکلت چوب در گلخانه ها هزینه زیاد آن برای نقاشی و رنگ کردن آن است که عمر زیادی هم نسبت به آهن و آلومینیوم ندارد .

اسکلت آهن :استحکام و قابلیت حرارت در آهن بیشتر از چوب است ولی هزینه اولیه آن بالاتر است و همچنین انقباض و انبساط آهن در اثر تغییرات شدید دمایی باعث شکستگی شیشه های گلخانه می شود .

به خصوص در مواردی که اسکلت به خوبی نصب نشده باشد .

در اسکلت های منحنی هم از آهن استفاده می کنند .

اسکلت آلومینیوم : آلومینیوم بیشتر در گلخانه های کوچک و فلزی به کار می رود هزینه اولیه آن بیشتر ار آهن و قابلیت انتقال حرارت در آن بیشتر از چوب می باشد .

برای مقاوم کردن آلومینیوم آن را با فلزاتی مانند آهن ترکیب می کنند و آلیاژ آلومینیوم تولید می کنندAluminium Alloys که شبیه فولاد بوده ومقاومت آن ازفولادهم بیشتراست.

[ انواع گلخانه های ثابت: گلخانه یکطرفه: از یک جهت از نور کامل آفتاب بر خوردار است و از جهت دیگر از مصالح ساختمانی پوشیده شده است.

این نحوه ساخت و ساز گل­خانه برای مناطقی با شرایط محیطی نسبتاً دشوار بسیار مطلوب است.

در مناطقی که سرمای شدید یا یخبندان‌های طولانی وجود دارد، ساخت این گلخانه‌ها به صرفه می‌باشد.

گلخانه دو طرفه: از دو جهت بطور کامل از نور آفتاب بهرهمند است.

این گلخانه برای کشت و پرورش بسیاری از محصولات، ایدهآل و مناسب است.

زیرا از جهت نور و درجه‌ی حرارت بطور کامل از نور خورشید بهره می‌برد.

گلخانه نیمه دو طرفه: از یک جهت بطور کامل از نور آفتاب برخوردار است و از جهت مقابل تا نیمه از مصالح ساختمانی پر شده و نیمه دیگر از جنس شفاف (شیشه) است.

گلخانه های سه گانه هر کدام برای یک اقلیم معین مناسب می‌باشند.

اما بطور کلی برای مناطق مختلف ایران گلخانههای دو طرفه بسیار مناسب و مطلوب هستند.

چرا که در کشور ما، به علت برخورداری از نور فراوان مخصوصاً در زمستان می‌توان در مصرف سوخت صرفهجویی بسیار خوب و با ارزشی داشت انواع پیکربندی اسکلت های گلخانه: انواع پیکربندی اسکلت های گلخانه، از ساده گرفته تا پیچیده، به ابتکار طراح و مهندس مربوطه وابسته است.

در ادامه چند نوع پیکربندی متداول آمده است.

انواع پیکربندی اسکلت های گلخانه: فونداسیون وکف سازی: در یک گلخانه، فونداسیون دائمی برای مواد ورقه ای شیشه ای، فایبر گلاس و پلاستیک سخت دو جداره باید فراهم شده باشد.

سازنده برای ساخت فونداسیون باید برنامه ریزی دقیقی داشته باشد.

اغلب گلخانه ها به یک فونداسیون بتون ریزی شده، همانند ساختمانهای مسکونی، نیازمند هستند.

کف دائمی برای گلخانه توصیه نمی شود چونکه رطوبت را نگه می دارد و بواسطه آمیختگی خاک و شاخ و برگها منجر به لغزندگی می شود.

ساخت یک گردشگاه سیمانی، شنی یا سنگی به عرض24 تا 36 اینچ برای دسترسی آسان به گیاهان توصیه می شود.

مابقی کف باید توسط چند اینچ شن، جهت زهکشی آب اضافی پوشانیده شود.

محل مناسب جهت احداث گلخانه مشکلات اصلی تولید محصول در هر اقلیم عبارتند از: موقعیت جوی و جغرافیایی منطقه، سردی و گرمی هوا، مقدار و شدت نور، شدت وزش بادهای قوی و ریزش برف و باران، منابع آبی و کیفیت آب، شرایط و خصوصیات خاک منطقه و ...

.

بنابراین اولین نکته در احداث یک گلخانه انتخاب محل مناسب است که باید در این مورد به نکات زیر توجه شود: 1.

مناسب بودن خاک گلخانه از نظر شرایط فیزیکی و شیمیایی.

در صورت مطلوب نبودن شرایط خاک (بافت خاک، مواد غذایی موجود در خاک، شوری، اسیدیته و...) می‌توان آن را با انجام عملیات اصلاحی (کوددهی، آب‌شویی و ...) بهبود بخشید.