جو گیاهی است نسبتا" مقاوم که میتوان آنرا بصورت بهاره یا پاییزه ویا زمستانه کشت کرد؛کشت پاییزه گیاه جو نسبت به بقیه کشتها بهتر است زیرا در این روش گیاه فرست کافی برای رشد را خواهد داشت و در ضمن کیفیت و کمیت آن هنگام برداشت افزایش میابد؛در مورد کیفیت جو پاییزه باید گفت که دارای دانه های بزرگتر،پروتیِن بیشتر است.
تهیه زمین:
برای تهیه زمین جو نیاز به وسایل وماشین آلاتی است که مهمترین آنها گاو آهن برگردان دار،دیسک،لولر,شیارسازمیباشد که تمامی آنها لازم و ضروری است؛
گیاه جو نیاز به بستری نرم،هموار و خاکی با بافت silty clay دارد؛
به همین منظور باید در تهیه زمین برای کاشت جو دقت کافی ولازم را انجام داد زیرا یکی ازمهمترین مراحل کار،تهیه بستر مناسب برای بذر میباشد.
برای تهیه زمین جو اول باید با گاوآهن برگردان دار بصورت کامل خاک رااز عمقcm45-30برگردان کردو سپس برای از بین بردن کلوخه ها وهمشکل شدن کل زمین ، زمین را دیسک زد؛
دفعات دیسک بستگی به میزان کلوخه های ایجاد شده در زمین هنگام شخم زذندارد که ار 1 الی 3 مرتبه تئصیه میشودکه بهتر است دو بار دیسک عمود بر هم بزنیم.
شخم را در بهار میزنیم و دیسک را در پاییز یک هفته قبل از کشت میزنیم؛بهتر است از دیسک های دوطرفه و دوردیفه استفاده کنیم که کار با انها راحت تر میباشد و سریع تر انجام میگیرد.
در مرحله بعد برای یکنواخت شدن و همسطح شدن کل زمین از لولر استفاده میکنیم.
نیاز های کودی گیاه جو:
گیاه جو چون تقریبا" هرسال کشت میشود زمین را از نظر مواد مغذی تخلیه میکند،پس برای برگرداندن زمین به حالت عادی و پر مغذی لازم است که مواد خارج شده از زمین توسط گیاه را بصورت مکانیکی و با کود دهی به زمین اضافه کنیم.
- کود دامی:
کود دامی برای اکثر زمینها توصیه میشودچون علاوه بر اینکه به زمین مواد مغذی میرساند باعث بهبود بافت و ساختمان خاک نیز میشود. بهترین کود دامی کود گاوی میباشد.
میزان کود دامی برای هر سالوبرای هر هکتار ار زمین حدود 5/1تن میباشدکه اگر این کار همه ساله انجام شود 800-700 کیلو هم کفایت میکند.
کود دامی بهتر است در یک جا تل انبار گردد تا بخوبی بپوسد و مواد غذایی آ ن توانایی خارج شدن را داشته باشد؛این کار یک مزیت دیگر هم دارد و آ ن این است که اگر احیانا"بذور علفهای هرز داخل کود دامی باشد در این مدت رشد کرده و از بیبن میرودچون هر هفته این کود باید زیر ورو گردد.
کود دامی تازه باعث گرم شدن زمین هم میگرددکه از این خاصیت بیشتر برای گلخانه ها استفاده میگردد.
برای کشت پاییزه کود دامی را باید قبل از زدن اولین شخم بصورت مساوی و هموار روی زمین ریخت و با یک بار شخم توسط گاوآهن برگردان دار آنرا به زیر زمین انتقال داد.
- کودهای شیمیایی:
در کشاورزی نوین کودهای شیمیایی نقش بسیار موثری در رشد گیاهان دارندچونکه میشود مقدار آنها را در زمانهای مختلف تنظیم کرد؛
کودهای شیمیایی به دو دسته تقسیم میشوند:
الف) کودهای ماکرو
ب) کودهای میکرو
الف) کودهای ماکرو:
این کودها دارای موادی اند که گیاهان به میزان بیشتری به آنها نیاز دارند،وجود آنها لازم وضروری است وگیاه بدون آنها قادر به رشد و میوه دهی نیست؛
از جمله کودهای ماکروالمانت میشود بهازت،فسفر،پتاس،گوگرد،کلسیم ومنیزیم اشاره کرد؛که سه عنصر اول مهمترین بخش از این کودها است.البته باید به دیگر کودها هم توجه لازم را داشت تا بتوان محصول خوبی برداشت نمود .
1- ازت:
این عنصر در گیاهان نقش حیاتی داشته که جو به مقدار کمتری به آن نیاز دارد چونکه جو و کلا" گیاهان تیرهgramineaدارای غددی در ریشه خود هستند که ازت را تثبیت میکنند؛البته چون این غدد زمانی بوجود میایند گه ریشه رشد کافی را کرده باشد پس به عنوانstarter
مقداری ازت به گیاه میدهیم.
برای جو حدود 150-100 کیلو در هکتار ازت لازم است که چون ازت در آب محلول است بهتر است که این مقدار را در چند قسط در اختیار گیاه قرار دهیم؛
3/1 آنراقبل از کشت و موقع تهیه زمین استفاده میکنیم؛
3/1بعدی را پس از آبیاری دوم؛
و 3/1 انتهایی را قبل از خوشه دهی
برای زمینهای آمادگاه آبیک بهتر است که از کودهای سولفات آمونیم ویا اوره استفاده کنیم.
ازت باعث رشد گیاه میشود و در ساختمان کلروفیل شرکت دارد.
2- فسفر:
فسفر هم یکی دیگر از عناصری است که گیاه به آن نیاز مبرم دارد؛فسفر باعث سرعت در رسیدگی محصول میشود و نیز افزایش محصول را باعث میگردد.
فسفر باید در اختیار ریشه گیاه قرار گیرد پس میفهمیم که باید به عمق زمین برگردان شود.
میزان فسفر مورد نیاز جو حدود 70 کیلو در هکتار استکه تمامی آن در یک مرحله قبل از کاشت توسط دست یا دستگاه سانتریفوژ در زمین پخش میشود وسپس توسطشخم ودیسک در عمق40-30 سانتیمتری در دسترس گیاه قرار گیرد.
از انواع کودهای فسفره میتوان استفاده کرد ولی بهترین آنها سوپر فسفات است .
3- پتاسیم:
پتاسیم در گیاه باعث سنتز و انتقال هیدروکربنها میشود ونیز یکی از کارهای مهم پتاسیم در گیاهان ایجاد حالت مقاومت به بعضی امراض ،بیماریها و نیز سرما میشود ونیز باعث افزایش کیفیت محصول و جذب آب میشود.
برای زمینهای جو حدود 90-70کیلوگرم پتاسیم در هکتار لازم است که بصورت کودهای پتاسه در اختیارریشه گیاه قرارمیگیرد.
در صورت دیده شدن علایم کمبود،دیگر کودها را اضافه میکنیم.
علایم کمبود کودها در جو:
1- کمبود ازت باعث رنگ پریدگی و زردی برگها و کوچکی و کم رشدی جو میشود
2- کمبود فسفر باعث ارغوانی شدن برگها ویا ایجاد لکه های آبی وسبز روی برگها میشود
3- کمبود پتاسیم باعث کمی رشد گیاه و قهوه ای شدن و یا سوختگی کناره برگهای مسن میشود
4- کمبود گوگرد باعث زرد شدن برگهای جوان میشود . گوگرد بیشتر بصورت کودهای سولفات همراه دیگر عناصر مصرف میشود مثل سولفاتهای آهن،مس،و روی
5- کمبود کلسیم باعث باز نشدن برگهای جوان و چروکیدگی کناره برگها میشود.کود های کلسیم بصورت کربنات کلسیم میباشد
6- کمبود منیزیم باعث رنگ پریدگی برگهای مسن میگردد که این از کناره ها شروع شده وبه وسط برگها میرسد. کودهای منیزیم بصورت دولومیت همراه کلسیم دیده میشود.
ب) کودهای میکرو:
کودهای میکرو المانت یا عناصر کم مصرف ،عناصریاند که گیاه به میزان ناچیزبه آنها نیاز داردکه عبارتند از:آهن،منگنز،مس،روی،
بر،کلر و مولیبدن.
میزان مصرف آنها در خاک را نمیتوان بصورت حدودی تعیین کئد وآن بستگی به میزان عناصر موجود در خاک دارد که با آزمایشات دقیق خاکشناسی تعیین میگردد؛ولی آنچه معلوم است این است که میزان عناصر میکرو در خاکهای نواحی خشک بسیار کم میباشد.
یکی از بهترین روشهای کود دهی میکروکه زمان کم،هزینه کم،وسریع الاثر میباشد،کود دهی توسط کودهای کامل میکرو میباشدکه در بازار به عناوین مختلفیافت میشود؛مثل کودمایع کامل قطره طلا،کود مایع کامل غزال.
از این کودها برای جو باید زمانی استفاده کرد که علایم کمبود مشاهده گردد؛
استفاده از این کود ها در جو زمان برگ دهی وقبل از خوشه دهیویا هنگام خوشهدهی در غصل بهار بصورت پاششی استفاده میگردد،
میزان مصرف آن را باید از روی دستور العمل نوشته شده روی لیبل این کودها بدست آورد ولی بصورت معمول از درصد 4در 1000