دانلود مقاله گیاهان زینتی

گیاهان زینتی بخشی از کل گیاهان موجود در دنیا هستند که بر اساس سلیقه انسان و دارا بودن خصوصیات ویژه ای از جمله رنگ، شکل اندازه گل، برگ و ساقه جزء گروه گیاهان زینتی قرار داده شده اند. یک گیاه را نمی توان به یک گروه خاصی از گیاهان محدود و منحصر نمود. با توجه به این امر مشاهده می شود که روز به روز تعدادی از گیاهان، از یک گروه به گروه دیگری وارد می شوند و بر تعداد گیاهان مشترک در بین گروه های مختلف افزوده می شود. با افزایش شناخت جنبه های مخاطره آمیز و مسمومیت زا در ارتباط با مصرف بی رویه مصرف داروهای سنتزی، علاقه به استفاده داروهای گیاهی در تمام دنیا رواج پیدا کرده است. بسیاری از گیاهان زینتی که هم اکنون در فضاهای شهری مورد استفاده قرار می گیرند، دارای ارزش دارویی می باشند که با شناخت این گیاهان زینتی چند منظوره و استخراج مواد موثره آنها از این گیاهان حداکثر استفاده می گردد. هم اکنون بالغ از ۳۰۰۰۰۰ گونه گیاه زینتی وجود دارد که بیش از ۱۰۰۰۰ گونه به عنوان گیاهان دارویی شناخته می شوند.. از نمونه های بارز گیاهان مورد نظر می توان به موارد زیر اشاره نمود: زنبق(ریزوم)، گل حسرت(پیاز)، سرخس(ریشه) سنبل الطیب(ریشه)، گل صابونی(برگ و ریشه)، عروسک پشت پرده(میوه)، شاهپسند(برگ)، گل انگشت دانه(برگ)، گل سرخ(میوه)، همیشه بهار(گل و برگ)، گل برف یا موگه(گل، برگ و ساقه های زیر زمینی)، بنفشه معطر و سه رنگ(تمام قسمتهای گیاه)، شب بوی خیری(برگ، دانه و گل)، گل صد تومانی(ریشه)، لادن(برگ،گل و شیره گیاه تازه)، گل ساعت (ریشه، برگ و گل)، سرخار گل(ریه)، مخلصه (سرشاخه های گلدار)، گل مغربی (دانه و گل و اعضای هوایی)، گل محمدی (گلبرگ)، تاج الملوک (دانه وگل)، اسطوخدوس(سرشاخه های گلدار و برگدار)، رزماری (برگ و سرشاخه های گلدار)، صبر زرد (برگ).لازم به ذکر است که این قسمتهای گیاهی در درمان اغلب بیماریهای کلیوی، جلدی،روده ای، تنفسی، قلب و عروق، التیام زخمها و سوختگیها، مواد آرایشی، تسکین اعصاب نقش ایفا می کنند. اطلاع رسانی و ترویج کشت و کار، حمایت صنعت طب سنتی و انجام تحقیقات در جهت افزایش مواد موثره قدم بلندی در استفاده از گیاهان دارویی بوده و باعث می شود، کشاورزان با اطمینان و رضایت خاطر بیشتری به کشت و کار گیاهان مورد نظر بپردازند

کاج مطبق

کاج مطبق

ARAUCARIA

کاج مطبق Araucaria جنسی از خانواده پیناسه Pinaceae میباشد که بلندی آن در انواع مختلف به 80 تا 170 سانتیمتر می رسد .

از این گیاه سه تا چهار قسم آنرا در گلخانه سرد در گلدان یا زمین نارنجستان میتوان کاشت .

 این نوع کاج به خاطر شکل زینتی زیبایش بسیار مورد پسند دوستداران گل و گیاه میباشد .

 اگر مورد بی توجهی قرار گیرد ممکن است نگهداری آن با اشکال مواجه شده برگها زرد و بی حالت شوند .

اصولا در هر شرایطی همراه با رشد کلی گیاه ، شاخه های پائین ریخته و تنه اصلی لخت میگردد .

برای رفع این ایراد تنها می توان دو یا چند گیاه کوچکتر را اطراف آن طوری قرار داد تا ساقه بدون برگ کاج را بپوشاند .

 این گیاه در فصل رشد گرمای 18 درجه سانتیگراد را دوست دارد ، اما درزمستان درجه حرارت همینقدر که بالای صفر باشد برای آن قابل تحمل است.

نور به طراوت آن بسیار کمک می کند لیکن بهتر است از تابش مستقیم آفتاب حفاظت شود .

قرار دادن گلدان از انتها در آب هرچند گاه یکبار مفید خواهد بود .

چنانچه خاک گلدان حالت اسیدی داشته باشد برای گیاه مناسب تر است.

بنابراین باید توجه کرد که آب بدون مواد آهکی( قلیائی) به آن داده شود .

انواع مختلف آن عبارتند از :

1 کاج مطبق کوکی ئی  A. cookii : اصل آن از استرالیا است و شاخه های آن طبقه طبقه هستند و در گلدان کاشته میشود .

2 کاج مطبق هتروفیلا    A. heterophylla: با برگهای سبز روشن که درموطن اصلی خود و در هوای آزاد به 50 متر می رسد ولی در گلدان به 170 سانتیمتر تجاوز نمی کند و شاخه های آن طبقه طبقه هستند .

3 کاج بلند اکسلسا A. excelsa : که زادگاه آن جزایر نورفولک Aorfolk  میباشد .

این کاج که در جزایر نامبرده بیش از 50 متر قد میکشد سبز و دارای زیبائی خاصی است .

کاکتوس ها

مقدمه :

در بین گیاهان بیشماری که در روی زمین میرویند ، گروهی به علت کم نیاز بودن و داشتن شکل ویژه و روش زندگی مخصوص بخود ، سادگی نگهداری و پرورش و در عین حال داشتن زیبائی خاص و گلهای بسیار دلفریب، لطیف و زیبا ، دارای امتیازات بسیار ارزنده ای میباشند .

این گیاهان با ذخیره کردن آب و مواد غذائی بیشتر در بافتهای خود قابلیت بردباری و سازگاری زیاد داشته و مخصوصأ در برابر خشکی و کم آبی بسیار مقاوم هستند .

اکثر این گیاهان را کاکتوس ها و یا دیگر گیاهان گوشتی  تشکیل میدهند.

این گیاهان در سرتاسرکره زمین از بیابانهای خشک آمریکا و آفریقا تا انتهای قاره آسیا به چشم میخورند و عجیب اینکه شکل جالب و گلهای لطیف و فوق العاده زیبا و رنگین این گیاهان بیش از حد دل انگیز و سحرآمیز است و نظر هر بیننده را بخودجلب می کند .

 رویشگاه های طبیعی اکثر این گیاهان در نقاطی از بیابان های خشک کره زمین قرار دارد که میزان بارندگی در آنها بسیار کم است و سالیان سال حتی قطره بارانی در آن نمیبارد ولی وجود این گیاهان گوشتی و برخی کاکتوس ها می توانند چنین شرایط سخت زیستی را با بردباری شگفت انگیز تحمل نمایند و زنده و زیبا بمانند .

 نگهداری و پرورش ، مراقبت و تکثیر این گیاهان نیز بسیار آسان است واین خود باز هم امتیاز بزرگی برای آنها بشمار میرود .

در قرن بیستم توجه مردم جهان به کسب اطلاعات هرچه بیشتر درباره این گیاهان بطور قابل ملاحظه ای بالاتر رفته است .

بطوریکه با تشدید پدیده آپارتمان نشینی در جهان و کمبود فضای کشت و کار گیاهان برای شهرنشینان ، پرورش و نگهداری گیاهان کم نیاز جالب و زیبا اهمیت خاصی پیدا کرده است .

تأسیس حرارت مرکزی ( شوفاژ ) در منازل و آپارتمان ها نیز محیط بسیار مساعدی در منازل و آپارتمان ها برای نگهداری و پرورش این قبیل گیاهان بوجود آورده است .

تجربه نشان داده است که اکثر گیاه گوشتی و کاکتوس ها را میتوان در شرایط منزل و آپارتمان بخوبی نگاهداشته و وادار به گل دادن نمود .

 در کشور ما ایران تا 30  40 سال اخیر گیاهان این گروه چندان مورد توجه نبود ولی اخیرأ همگام با مردم جهان ، دوستداران و خواستاران بسیاری برای این گیاهان در کشور ما بوجود آمده و بر تعداد جمع آوری کنندگان و پرورش دهندگان این گیاهان افزوده شده است .

گیاهان گوشتی و کاکتوس ها همه یک جور نیستند و هریک به جنس یا تیره ای از گیاهان تعلق داشته و دارای ویژگی خاصی است که دانستن آنها کار نگهداری و تکثیر گیاه را آسانتر مینماید.

علاوه بر شکل ظاهری شیوه رویش ، زمان گل دادن ، میزان تولید گل و غیره در آنها با شرایط محیط زیست به شدت بستگی دارد .

دانشمندان گیاه شناس هریک از گونه های این گیاهان را با نام علمی و ویژگیهای گیاهی می شناسند .

ولی اشخاص با ذوق که به جمع آوری این گیاهان می پردازند ، آنها را غالبأ با مقایسه شکل ظاهری و از روی شباهتی که بهم دارند ، تمیز میدهند .

 در برخی از این گیاهان شکل ظاهری نیز در سنین جوانی و پیری متفاوت است و این پدیده مشکل بزرگی از نظر شناخت و تشخیص آنها بوجود می آورد .

تکثیر غالب این گیاهان به وسیله کاشتن بذر است ولی میتوان گونه هائی از آنها را به وسیله قلمه زدن و پیوند نیز زیاد کرد .

 شکل ، اندازه و زمان گل دهی و شیوه ازدیاد کاکتوسها و گیاهان گوشتی در گلدان و در باغها با آنچه که در طبیعت و رویشگاه های طبیعی صورت میگیرد ، بسیار متفاوت است .

 البته در رویشگاه های طبیعی ابعاد این گیاهان بزرگتر است و حتی آنها گاهی گیاهان غول آسائی را مانند درختان جنگلی تشکیل میدهند .

مردم عادی همه گیاهان گوشتی راظاهرأ جزء کاکتوسها بشمار میآورند.

ولی باید دانست که همه کاکتوسها گیاهان گوشتی هستند ، در صورتیکه همه گیاهان گوشتی جزء تیره کاکتوسها نیستند و برخی از آنها جزء تیره های دیگر گیاهی مانند :

 تیره سوسن ها ، آناناسها ، آماریلیسها ( نرگس ها ) و غیره میباشند .

بهرحال از ویژگیهای همه این گیاهان این است که آنها روشنائی پسند هستند و شدت و مدت تابش نور خورشید در شیوه رویش و گلدهی آنها بسیار مؤثر است .

 برخی از آنها نیز از آفتاب شدید لطمه بسیار میبینند و سایه روشن را ترجیح می دهند .

 آبیاری فراوان و مداوم باعث رشد سریع و افزایش بافتهای گیاهی آنها شده و مانع گل دادن به موقع و منظم آنها میگردد .

مراقبت های لازم :

اکثر گیاهان گوشتی و کاکتوس ها پس از گذراندن استراحت زمستانی در فروردینماه فعالیت و رشد خودرا آغاز میکنند .

 بویژه این شروع رویش از نیمه دوم فروردین ماه به بعد شدیدتر میشود.

بنابراین شایسته است که این مرحله از زندگی کاکتوسها و گیاهان گوشتی مورد توجه قرار گیرد .

در این ماه که فصل زمستان را پشت سر گذاشته گیاه در گلدان بوده خاک آن مرتبأ شسته شده ، گلدان از ریشه گیاه پُر شده و عرصه زندگی برای دوره جدید رویش گیاه تنگ تر شده است .

بنابراین باید آنرا از گلدان زمستانه بیرون آورد و به تناسب بزرگی بوته آن ، گلدان جدیدی را برای آن در نظر گرفته و گلدان را عوض کرد .

با تعویض گلدان ، ریشه در مجاورت خود خاک جدید و غنی و حاصلخیز پیدا کرده و به راحتی رشد خود را آغاز می نماید و حاصل رشد آن گسترش قسمت های گیاه می باشد .

برای کاشت این گیاهان گلدان های سفالی معمولی با ابعاد متفاوت بهترین گلدانها هستند زیرا از جدار متخلخل آنها اولا رطوبت اضافی گلدان به بیرون نشت کرده سلامت ریشه گیاه را تأمین می کند و ثانیأ هوا میتواند وارد فاصله خاکدانه های گلدان شده و در اطراف ریشه تهویه کافی صورت گیرد .

 در برخی از کشورهای اروپایی و صنعتی که گلدانهای سفالی کم است کاکتوسها و گیاهان گوشتی را معمولا در ظروف و گلدانهای پلاستیکی میکارند ولی باید گفت که در این صورت رشد گیاه کاهش یافته و گیاه ضعیف و ناتوان می گردد و مدتهای مدیدی کوچک و بدون گسترش باقی میماند .

از نظر خاک کاکتوس ها به خاکهای آلی و کودهای حیوانی زیاد نیاز چندانی ندارند و در روی خاکهای معدنی نیز بخوبی می رویند و گل میدهند .

بنابراین برای انتخاب خاک گلدان آنها مخلوطهای زیرین را پیشنهاد میکنیم که بر حسب در دسترس بودن میتوان از آنها استفاده نمود .

1 خاک باغچه یک قسمت ، ماسه رودخانه یک قسمت ، خاکروبه (پوسیده زباله یا کمپوست ) یک قسمت .

2 گاهی شرکتهای تولید گل و گیاه ، خاکهای مورد نیاز گلدانهای کاکتوسها و گیاهان گوشتی را از پیش آماده و در کیسه هایی به خریداران عرضه میکنند .

ترکیب این خاک ها معمولا عبارتست از :

خاک رس یک قسمت ، ماسه رودخانه یک قسمت ، خاک آوار یک قسمت .

ودر صورتیکه خاک رس در دسترس نباشد مقداری خاکستر چوب به آن اضافه می کنند .

یاد آوری می کنیم که خاک رس و خاکستر چوب هریک دارای مقادیر کافی از مواد معدنی غذایی گیاهان مانند :

سیلیس ، پتاسیم ، سدیم ، آهک ، فسفاتها وغیره در بر دارند که جذب این مواد توسط گیاهان در استقامت آنها و همچنین در خوش رنگ شدن گل و ازدیاد گلها و غیره اثرات رضایت بخشی دارند .

3 خاک زباله ( کمپوست ) پوسیده یک قسمت ، مقداری پیت (خاک مخصوص گلکاری که تا مدتی رطوبت متعادل را در خود نگهمیدارد ) و یک قسمت ماسه رودخانه .

 مقدار خاک رس باید فوق العاده کم باشد چون عده ای از گیاهان گروه کاکتوسها وگیاهان گوشتی از جمع شدن رطوبت در خاکهای رسی آسیب میبینند.

بهرحال تعویض گلدان سبب می شود که کاکتوسها و گیاهان گوشتی بزودی گسترش یافته و بزودی گلدار شوند و گلهای زیبا و درخشان و فراوان تولید نمایند

زبان مادر زن

Sansevieria

گیاهان این جنس گیاهانی دائمی و همیشه سبز و ریزوم ( ساقه زیر زمینی ) داری از خانواده Liliaceae  بوده و تقریبأ دارای شصت گونه میباشند که چند گونه از آنها دارای برگهای زیبا بوده و مناسب کاشت در خانه و آپارتمان می باشند .

1 Sanseveria  trifaciata : این گیاه بومی افریقا بوده و دارای برگهای بسیار کشیده ، کلفت ، شمشیر مانند می باشد و نظر به شباهت آن به مار آنرا گیاه مار Snak  plant  نیز می نامند ویکی از مناسبترین گیاهان برای آپارتمان های شوفاژ دار می باشد .

برگهای این گیاه که مستقیمأ از روی ریزومها خارج میشود سبز زیتونی و با نوارهای عرضی سبز پررنگ می باشد و طول آن گاهی تا 120 سانتیمتر میرسد و گلهای خوشه ای کوچک سفید رنگ آن بر روی ساقه های باریک و بلند ظاهر می شود .

این گیاه به بی آبی بسیار مقاوم است در زمستان حرارت ده درجه و حتی هفت درجه را بخوبی تحمل می کند . رشد آن نسبتأ کند می باشد و در هر سال تعداد کمی برگ میدهند و این گیاه به مخلوطی از خاک برگ و ماسه احتیاج دارد و بهتر است که هر دو سال یکبار گلدان آن عوض شود .

 به آبیاری کم و منظم و نور کافی در تابستان و آبیاری فاصله دار در زمستان نیاز دارد در تابستان برگها باید با آب ولرم و اسفنج شستشو شود ، این گیاه را میتوان در مکانهای نسبتأ سایه دار نگاهداری نمود .

باید به گیاه از فروردین تا شهریور کود شیمیائی رقیق داد .

Sansevieria  trifaciata  Var. Laurentii علاوه بر نوارهای عرضی کناره برگهای آن طلائی کم رنگ است که بسیار زیبا میباشد.

گونه S . hahnii  که بومی استوای شرقی افریقائی می باشد کوتاه بوده و طول آن به 20 سانتیمتر میرسد برگها تقریبأ سه گوش بیضی شکل و تقریبأ 12  سانتیمتر طول و حدود 7 سانتیمتر عرض دارند رنگ برگها مانند گونه قبلی است .