دانلود تحقیق تعریف پزشکی ورزشی یا طب ورزش

تعریف پزشکی ورزشی یا طب ورزش

پزشکی ورزشی تخصصی است که به پیشگیری، تشخیص و درمان آسیب هایی که درتمرینات و مسابقات ورزشی رخ داده اند،مخصوصا صدمات مربوط یه چرخش و پیچش مفصلی  که منجر به آسیب عضلات،تاندون ها(زردپی)،لیگامان ها(رباط)،منیسک(مینیسک)،استخوان و خود مفاصل میشود،میپردازد.

شاخه ای از پزشکی، در ارتباط با تناسب فیزیکی و همچنین تشخیص و درمان آسیب های ناشی از فعالیتهای ورزشی است.

پزشکی ورزش شاخه ی متنوع و گسترده ای از پزشکی است که نه تنها به درمان و توان بخشی بلکه بر پیشگیری نیز تاُکید دارد.

در ایران نیز در رشته های تربیت بدنی و علوم ورزشی به آن پرداخته شده است و هم اکنون نیز در سالهای اخیر رشته ی تخصصی آن در دو دانشگاه علوم پزشکی ایران و تهران تدریس می شود.

علاوه بر این در طب ورزش به: تناسب و سلامت،تغذیه و رژیم های غذایی ،دوپینگ و... در ورزش و ورزشکاران می پردازد

تاریخچه رشته پزشکی - ورزشی

اولین تلاش‌ها در زمینه پزشکی ورزشی در سال 1928 توسط پزشکان تیم‌های یونان و فرانسه در جریان بازیهای المپیک زمستانی سوئیس شکل گرفت. با افزایش تعداد شرکت کنندگان در ورزشهای تفریحی و رقابتی، این رشته در دهه هفتاد میلادی سریعاً گسترش یافت و باعث حل مشکلات طبی ورزشکاران و ارتقا وضعیت جسمانی آنان شد.

هرچند رشته پزشکی ورزشی به عنوان یک رشته تخصصی پزشکی در چند دهه اخیر مطرح شده است ولی سابقه آن با تاریخ ورزش درجهان پیوند خورده است واز هنگامیکه ورزش وجود داشته همراه مباحث پزشکی مرتبط با ورزش نیز در کنار آن مطرح بوده است. دریک کتابچه پزشکی یافت شده در هند با عنوان Arthava-Veda که مربوط به 800 تا 100 سال قبل از میلاد مسیح می باشد از اثرات درمانی ورزش نام برده شده است. با گسترش ورزش وهمگانی تر شدن آن دانش بشری درخصوص پزشکی ورزشی خصوصاً دربعد آسیب های ورزشی و بازتوانی ورزشی افزایش یافت.

ابن سینا در کتاب قانون خود فصول و مباحثی را به موضوعات مرتبط با پزشکی ورزشی اختصاص داده است. موضوعاتی مانند اثر ورزش برسلامت جسمی, اثرات انواع ماساژها, ورزش در کودکان وسالمندان و نحوه برخورد با خستگی های ناشی از ورزش ودرمان آن, منافع و مضار ورزش در بیماریها و آسیب های ناشی از ورزش از جمله مباحثی که بخشی از کتاب قانون را به خود اختصاص داده است.

گالن پزشک یونانی سده دوم وسوم پیش از میلاد نگرش جدیدی را درمورد سلامت و بهداشت ارائه داد که می توان آن را فیزیولوژی کاربردی ورزش نامید. همین پزشک است که استفاده از فرآورده های گیآهی محرک را برای افزایش کارائی ورزشکاران در یونان باستان گزارش نموده است. سابقه استفاده ورزشکاران از ماساژ و رژیم غذائی خاص به مدت 10 ماه قبل از آغاز مسابقات المپیک یونان باستان یافت شده است. انواع رژیم های غذائی توسط Promous قهرمان دو دوره دوهای استقامت در 43 قبل از میلاد و اشکال تغییر یافته این رژیم توسط Gardine در ورزشهای مختلف در تاریحچه المپیک ثبت شده است. این موارد حاکی از آن است که هرچند عنوان پزشکی ورزشی مربوط به سده اخیر می باشد ولی سابقه آن به میزان سابقه علم پزشکی و ورزش می باشد.

در سده گذشته که با گسترش دامنه علوم از جمله علم پزشکی از یک سو و گسترش کمی و کیفی ورزش از سوی دیگر توجه به این رشته در زمره دانش آکادمیک بیشتر شد. در سال 1928 فدراسیون بین المللی پزشکی ورزشی در جریان بازیهای المپیک زمستانی جهت کمک به ورزشکاران پایه گذاری شد. درسال 1950 انجمن ملی مربیان ورزشی جهت آموزش علمی مربیان ورزشی تآسیس شد وبدنبال آن در سال 1951 انجمن پزشکی آمریکا کمیته ای را برای مطالعه برروی آسیبهای ورزشی پایه گذاری نمود که فعالیت ادامه دارد. شاید بتوان این کمیته را اولین اقدام در جهت آکادمیک نمودن رشته پزشکی ورزشی قلمداد نمود. بزرگترین سازمان پزشکی ورزشی کالج آمریکائی پزشکی ورزشی the American College of Sports Medicine می باشد که در سال 1954 تأسیس شده است. حوزه فعالیت رشته پزشکی ورزشی در سالهای اخیر پیشرفت چشم گیری نموده و درحال حاضر در چندین کشور دنیا انجمن های پزشکی ورزشی, فدراسیون پزشکی ورزشی و رشته آموزشی پزشکی ورزشی در دانشگاهها و درسطوح مختلف فعالیت دارد.

تاریخچه رشته پزشکی ورزشی در ایران نیز به دهه گذشته مربوط می شود. تاسیس رشته فیزیولوژی ورزشی در سال 1374 در دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران و رشته تحصصی پزشکی ورزشی در دانشگاه تهران در سال 1380 و تاسیس مرکز تحقیقات پزشکی ورزشی در دانشگاه علوم پزشکی تهران در همان سال مجموع سوابق این رشته در ایران می باشد.

بطور کلی پزشکی ورزشی شاخه ای از علم پزشکی است که در زمینه سلامتی ورزشکاران وهمچنین استفاده از ورزش در جهت حفظ سلامت عمومی انسانها مطالعه می نماید. هرچند از دیدگاه دست اندرکاران ورزش مبحث پزشکی ورزشی بیشتر محدود به درمان آسیبها و بازتوانی آسیب دیدگان و کنترل سلامت عمومی ورزشکاران می شود ولی رفته رفته دامنه این علم توسعه یافته و موضوعات زیر را شامل می شود:

• فیزیولوژی ورزشی و شرایط سازگاری بدن در محیط های مختلف

• فیزیوتراپی وبازتوانی آسیب های ورزشی

• بیومکانیک حرکات بدن وپی بردن به حرکات خطا جهت کسب بیشترین راندمان و کمترین آسیب

• آسیب های ورزشی (تشخیص و درمان آسیب ها)

• اختلالات و بیماریهای ناشی از ورزش و نحوه برخورد با آنها

• تغذیه ورزشی ومکمل های غذائی مجاز

• روانشناسی ورزشی

• ورزش دربیماران و در افراد دارای معلولیهای جسمی و ذهنی

• ورزش در کودکان و نوجوانان

• نحوه شناسائی استفاده از داروها و مواد نیروزا غیر مجاز در ورزش (دوپینگ | Doping)

• ورزش در افراد دارای معلولیهای جسمی و ذهنی

• ورزش در درمان بیماران و پیشگیری از بیماریها

معنا و مبانی پزشکی ورزشی

اگرچه پزشکی ورزشی تلفیقی از ورزش و علم پزشکی است، اما گستره آن به هیچ عنوان محدود به پزشکان نیست. در کنار زمین ورزش، حتی مربیان هم در این امر دخیل می‌شوند. از سوی دیگر این رشته محدود به ورزشکاران نمی‌شود و عموم مردم می‌توانند از نتایج آن بهره‌مند گردند.

نیاز به مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی تخصصی در زمینه ورزش روز به روز بیشترمی‌شود و همزمان تکنیک‌های پیش‌گیری، درمان و برگشت به حالت اولیه در این رشته پیشرفت می‌کند.

به طور کلی موارد زیر را می‌توان به عنوان مبانی پزشکی ورزشی برشمرد:

1) مراقبت پزشکی از ورزشکار

2) تربیت بدنی خاص و سازگار شدن با هر فرد و در مورد هر رشته خاص

3) تمرینات درمانی ورزشی

4) انجام ورزش در کنترل و پیشگیری از برخی بیماری ها

گروه های تحت پوشش خدمات

دامنه پوشش و فعالیت متخصصین پزشکی ورزشی تنها معطوف به مسابقات ورزشی و ورزشکاران حرفه ای نیست. فعالیت های پزشکی ورزشی در زمینه نهادینه کردن ورزش و ارتقاء سطح سلامت عمومی با سیاست های کشورهای مختلف در زمینه پیش گیری از تعداد زیادی از بیماری ها و بالطبع کاهش هزینه های سرسام آور درمانی همسویی دارد.

از جمله گروه های خاصی که مباحث گسترده و جالب توجهی از رشته پزشکی ورزشی را به خود اختصاص داده اند می توان به دختران و زنان، افراد سالمند، بانوان باردار، کودکان و نوجوانان، افراد چاق، جانبازان و معلولین اشاره کرد.

باید خاطرنشان کرد مبحث بیماری ها در پزشکی ورزشی به 2 شاخه تفکیک می شود. در یک شاخه به اثرات پیشگیرانه ورزش از ابتلا به بیماری ها و همچنین اثرات درمانی ورزشی در کمک به رفع برخی بیماریها پرداخته می‌شود و در شاخه دیگر به بررسی بیماری های مبتلا به ورزشکاران می پردازد و در واقع زمینه ادامه فعالیت های ورزشی را برای ورزشکارانی که مبتلا به بیماریهای مختلف از جمله دیابت، آسم و غیره می باشند فراهم می کند.

خدمات رشته پزشکی ورزشی

ارائه رهنمودهای پزشکی در مورد شیوه زندگی پر تحرک و نیز تغذیه ورزشی، برنامه های پیشگیری کننده در مورد بیماریها و اختلالات گوناگون، کنترل علمی نحوه تمرین ورزشکاران، انجام معاینات پزشکی پیش از شروع مسابقات، روانشناسی ورزشی و مبارزه با تنشها و استرس های پیش از مسابقه در ورزشکار، ارزیابی ظرفیت عملکرد ورزشکار، وضعیت قلب و عروق، سیستم تنفسی، متابولیسم، سیستم اسکلتی – عضلانی، خدمات تشخیصی مناسب، درمان بیماریها و آسیب های ناشی از ورزش، بازتوانی افراد آسیب دیده با هدف بازگشت سریع تر به رقابت ها، تربیت افراد متخصص و آموزش دیده مثل پزشک تیم و غیره، اجرای برنامه های آموزشی با طیف مخاطب تخصصی و عمومی و ارائه سرویس های مشاوره ای لازم، از جمله خدمات رشته پزشکی ورزشی محسوب می‌شوند.

پزشکی و ورزش : ورزش و پوکی استخوان

متأسفانه باید گفت به‌طور معمول پوکی استخوان قبل از بروز عوارض آن علامتی ندارد. علایم هنگامی ایجاد می‌شود که شکستگی اتفاق افتاده باشد. درد ناگهانی و شدید در ستون فقرات می‌تواند از علایم شکستگی‌های ستون فقرات باشد

● پوکی استخوان چیست؟

بیماری‌ای است که به‌موجب آن تراکم نسج استخوانی کاهش یافته و باعث آسیب‌پذیری بیشتر سکلت و استخوان‌های بدن در مقابل شکستگی می‌شود. این فرآیند به آرامی (استخوان‌ها را تضعیف و تدریجاً ضعیف می‌کند) تا جائی که دیگر نمی‌توانند وزن بدن را تحمل کنند.

● چه کسانی آسیب‌پذیرترند؟

خانم‌ها آسیب‌پذیرترند چرا که از همان ابتدای تولد تراکم استخوانی کمتری دارند. پوکی استخوان در میان خانم‌های یائسه رایج‌تر است. (از هر ۴ نفر خانم بالای ۶۰ سال ۱ نفر مبتلا به پوکی استخوان است). اگرچه پوکی استخوان در خانم‌ها و آقایان جوان هم دیده می‌شود. خانم‌های یائسه دچار پوکی استخوان می‌شوند چرا که بعد از دوران قاعدگی (یعنی در دوران یائسگی) تولید هورمون‌های جنسی بدن آنها به‌ویژه استروژن، کاهش می‌یابد. به‌نظر می‌رسد استروژن روند تخریب استخوان را کند می‌کند.

● از چه هنگامی پوکی استخوان شروع می‌شود

شکل‌گیری استخوان‌ ها، حتی تا سن ۲۵ سالگی ادامه دارد. ساختار استخوانی بدن در دوران جوانی با ثبات می‌ماند. تضعیف واقعی استخوان‌ها بعد از ۳۵ سالگی آغاز می‌شود. فرسایش استخوانی در خانم‌ها نسبت به آقایان زودتر شروع می‌شود و بعد از دوران قاعدگی تسریع می‌یابد. کاهش اولیه توده استخوان و آغاز فرسودگی استخوانی در دوران جوانی، نهایتاً منجر به پوکی استخوان خواهند شد. وقتی استخوان‌ها نازک‌تر شوند، نسبت به شکستگی‌ها، آسیب‌پذیرترند و روند بهبودی تدریجی است چرا که بدن نمی‌تواند استخوان جدیدی تشکیل دهد (استخوان‌سازی کند).