می توان گفت ، هیچ ویژگی و مهارتی وجود ندارد که بچهها برای پیشرفت در مدرسه به آن نیاز نداشته باشند. برخی از این ویژگیها و مهارتها عبارتند از : بهداشت خوب و سلامت جسمانی ، بلوغ فکری و اجتماعی ، مهارت های زبانی ، توانایی حل مسأله ، تفکر خلاق ، و اطلاعات عمومی درباره جهان .
در حالی که به فرزند خود کمک میکنید در هر یک از زمینه های یاد شده پیشرفت کند ، به خاطر داشته باشید که :
О میزان پیشرفت بچهها متفاوت است.
О بعضی بچهها در بعضی زمینهها قوی ترند.
همچنین به خاطر داشته باشید که آماده شدن برای مدرسه ، تا حدی به انتظارات مدرسه مورد نظر از دانش آموز بستگی دارد. ممکن است مدرسه ای بخواهد ، کودک در گوشه ای ساکت بنشیند و الفبا بیاموزد و مدرسه دیگری انتظار داشته باشد ، دانش آموز با بچه های دیگر پیش برود.
به نظر میرسد ، بچه هایی که میتوانند خود را با انتظارات مدرسه وفق دهند ، ازآمادگی بهتری برخوردارند. ممکن است شما دوست داشته باشید از مدرسه فرزند خود دیدن کنید و از انتظارات مدیر و معلمان مدرسه اطلاع یابید. و درباره اختلافات نظر خود با آنها به بحث بپردازید. هر چند مدرسهها در برنامه های خود اولویت های متفاوتی دارند ، اما بسیاری از مربیان درباره عواملی که در موفقیت دانش آموزان نقش به سزایی دارند ، هم عقیده اند. این عوامل عبارتند از :
بهداشت و سلامت جسمانی
کودکان به غذای خوب ، خواب کافی ، فضای مناسب برای بازی و مراقبت های پزشکی نیازمندند. اگر این امکانات برای بچهها فراهم شود ، آنها میتوانند زندگی خوبی را شروع کنند و مشکلاتی را که در زندگی با آنها روبرو میشوند ، مانند ، ناراحتی های جسمانی و مشکلات یادگیری ، کاهش دهند.
بهداشت مطلوب برای بچهها ، قبل از تولد و با مراقبت های پیش از زایمان آغاز میشود. مادران باردار ، در طول دوره بارداری حتماً باید به پزشک یا درمانگاه مراجعه کنند ، غذاهای مقوی بخورند ، از مصرف الکل ، توتون و مواد مخدر بپرهیزند و استراحت کافی داشته باشند. زنان بارداری که از مراقبت های پزشکی مناسبی برخوردار نیستند ، شانس تولد بچه هایی با ویژگی های زیر را افزایش میدهند :
О هنگام تولد وزن کمی دارند و امکان این که در طول زندگی با مشکلات جسمی و ناتوانی در یادگیری روبه رو شوند ، زیاد است.
О دچار آسم هستند.
О عقب افتادگی ذهنی دارند.
О دارای مشکلات گفتاری و زبانی هستند.
О قدرت تمرکز ذهنی ندارند .
О بیش فعالند.
اگر کودک شما برخی از این مشکلات را دارد و یا قبلاً داشته است ، هر چه زودتر با پزشک حوزه مدرسه یا نماینده های محلی خود مشورت کنید. بسیاری از جمعیتها ، خدمات رایگان یا ارزان قیمتی برای کمک به شما و فرزندتان ارائه میدهند.
کودکان ، بعد از تولد نیز باید از بهداشت مناسب برخوردار باشند. یک رژیم غذایی خوب میتواند در این زمینه بسیار مؤثر باشد. بچه های که در سنین مدرسه هستند ، اگر غذای خوب و مقوی مصرف کنند ، تمرکز بهتری در کلاس درس خواهند داشت. غذای آنها باید شامل این مواد باشد : انواع نان ، غلات ، میوه ، سبزیجات ، گوشت ، مرغ ، ماهی و یا جانشین آنها ( مانند : تخم مرغ ، لوبیا و نخود خشک شده ) ، شیر ، پنیر و ماست . بهتر است ، از خوردن چربی و شیرینی زیاد بپرهیزند. معمولاً بچه های 2 تا 5 ساله میتوانند غذاهایی را مصرف کنند که بزرگ ترها میخورند ؛ البته در حجم کم تر. پزشک کودک شما یا درمانگاهها ، توصیه های خوبی برای تغذیه کودکان و بچه های نو پای زیر 2 سال دارند.
بچه های پیش دبستانی ، به طور مرتب ، به معاینات پزشکی ، دندانپزشکی و واکسیناسیون نیازمندند. مراقبت های پزشکی به صورت دائمی به اندازه زمانی که بچهها بیمار یا دچار صدمه جسمانی شده اند ، اهمیت دارد.
واکسیناسیون کودکان از حدود 2 ماهگی شروع میشود و آنها را از ابتلا به 9 بیماری : سرخک ، اوریون ، سرخجه ، دیفتری ، کزاز ، سیاه سرفه ، آنفلوانزا ، فلج اطفال و سل مصون میسازد. این بیماریها ، میتوانند صدمات جبران ناپذیری به رشد ذهنی و جسمی کودکان وارد آورند . معاینه دندان های کودکان نیز حداقل از 3 سالگی آغاز میشود و باید به طور مرتب ادامه یابد.
ایجاد فرصت هایی برای ورزش و رشد هماهنگ بدنی ، برای بچه های پیش دبستانی ، اهمیت خاصی دارد. آنها همچنین برای تقویت ماهیچه های بزرگ بدن ، به تمرین هایی مانند : پرتاب توپ ، دویدن ، جهیدن ، بالا رفتن و حرکات موزون نیاز دارند. تمرین هایی که برای تقویت ماهیچه های کوچک بدن ، به خصوص ماهیچه های دستها و انگشتان توصیه میشود ، عبارتند از : نقاشی با مداد رنگی ، درست کردن پازل ، کار با قیچی و باز و بسته کردن زیپ لباس ها.
کودکستان محل مناسبی برای پرداختن به این قبیل کارها و کسب مهارت است .
والدین که بچه های معلول دارند ، به محض برخوردن با هر گونه مشکلی ، باید خیلی زود به پزشک مراجعه کنند. رسیدگی به موقع به این بچهها ، به رشد استعدادهای آنها کمک میکند.
آمادگی اجتماعی و عاطفی
بچهها معمولاً هنگام ورود به مدرسه بسیار هیجان زده هستند. آنها در مدرسه با محیطی روبه رو میشوند که با محیط خانه یا حتی محیط پیش دبستان فرق دارد.
در مدرسه بچهها مجبورند در گروه های بزرگ کار کنند و با بزرگسالان جدید و بچه های دیگر کنار بیایند . آنها باید توجه و محبت معلم خود را با بچه های دیگر تقسیم کنند. برنامه روزانه آنها نیز فرق میکند. اغلب بچهها ، مدرسه را با مهارت ها ی اجتماعی و بلوغ عاطفی آغاز نمی کنند. این مهارتها را میتوان با دقت و تمرین کافی آموخت. اگر از قبل فرصت هایی برای رشد برخی ویژگیها در بچهها فراهم شده باشد ، آنها شانس بیش تری برای کسب موفقیت در مدرسه دارند. این ویژگیها عبارتند از :
اعتماد به نفس : بچهها باید بیاموزند ، نسبت به خود احساس خوبی داشته باشند و باور کنند میتوانند موفق شوند. بچه هایی که اعتماد به نفس بالایی دارند ، وقتی دست به کاری جدید میزنند و بار اول موفق نمی شوند ، دست از تلاش بر نمی دارند.
استقلال : بچهها باید بیاموزند ، کارهایشان را خود انجام دهند.
انگیزه : بچهها باید خواهان یادگیری باشند و در آنها انگیزه برای درس خواندن ایجاد شود.
کنجکاوی : بچهها ذاتاً کنجکاوند و برای به دست آوردن فرصت های بیش تر یادگیری ، باید همان طور کنجکاو باقی بمانند.
پشتکار : بچهها باید یادبگیرند ، کاری را که شروع کرده اند ، تمام کنند.
همکاری : بچهها باید بتوانند با بچه های دیگر سازگار شوند ، معنای همکاری را بفهمند و نوبت را رعایت کنند.
خویشتن داری : بچهها در دوره پیش دبستانی باید بفهمند که بعضی از رفتارها ، مانند ضرب و شتم ، ناشایست هستند و بیاموزند که برای نشان دادن عصبانیت ، راه های خوب و بد وجود دارد.
همدلی : بچهها باید دیگران را دوست داشته باشند و یاد بگیرند به احساسات آنان اهمیت بدهند. والدین حتی بیش از مدرسه و مراکزی که وظیفه مراقبت از بچهها را دارند ، میتوانند به بچهها درس همدلی بیاموزند.
اگر مایلید فرزندان شما چنین ویژگی های مثبتی پیدا کنند ، توصیه های زیر را به کار بندید :
• مهم نیست چگونه ، اما بچهها باید حس کنند که شما از آنها مواظبت میکنید:
بچهها از آنچه از دیگران میبینند یا میشنوند ، تقلید میکنند . اگر والدین ورزش کنند یا غذای کافی بخورند ، بچهها بیش تر تمایل پیدا میکنند این کارها را انجام دهند. در صورتی که والدین با دیگران با احترام رفتار کنند ، بچهها نیز یاد میگیرند به دیگران احترام بگذارند و اگر والدین در کارها مشارکت داشته باشند ، بچهها میآموزند به خواسته های دیگران نیز توجه کنند.