دانلود مقاله ارزشیابی و تأثیر آن بر پیشرفت تحصیلی

مقدمه : پیشرفت تحصیلی یکی از متغیرهای اصلی آموزش و پروش است ولی می‌توان از آن به عنوان شاخص عمده سنجش کیفیت آموزش و پرورش یاد کرد .

معمولاً پیشرفت تحصیلی بر اساس نتایج آزمون ها مورد سنجش قرار می گیرد و نمراتی که دانش آموزان در دروس مختلف کسب می نمایند نشانی از میزان پیشرفت تحصیلی آنان تلقی می کنند .

یک مرحله از طراحی آموزش ، تعیین نظام ارزشیابی است .

ارزشیابی صحیح اطلاعاتی از قبیل نقاط قوت و ضعف موجود در طرح ، صحت و دقت نحوه ارزشیابی و میزان آمادگی شاگردان برای قبول آموزشهای بعدی را در اختیار معلم قرار می دهد .

نتایج ارزشیابی تشخیص و مقایسه آن با ارزشیابی پایان تدریس می تواند معیار موثری باشد زیرا تا اطلاعات بدست آمده ، از ارزش و اعتبار بیشتری برخوردار شود .

نتیجه ارزشیابی و سنجش میزان یادگیری شاگردان می تواند نمایانگر موفقیت یا عدم موفقیت برنامه آموزشی باشد .

اگر نتایج ارزشیابی چندان رضایت بخش نباشد می تواند دلایل زیر را برای توجیه آن بکار برد .

1-بیان نشدن هدف آموزش به طور صریح و روشن .

2-خوب نبودن کیفیت محتوا 3-عدم تناسب روش تدریس با هدف تدریس 4-فراهم نشدن شرایط لازم برای یادگیری 5-ناتوانی دانش آموزان به دلایل مختلف (وجود مشکلات شخصی) 6-عدم تناسب نحوه ارزشیابی با هدف به این صورت که سئوالها گنگ بیان شده باشند یا آنقدر طولانی باشند که تمام وقت شاگرد برای خواندن متن صرف شود یا سوالات متناسب با زمان پاسخگویی نباشند .

بهرحال معلم باید از تجارب حاصل از طرح و برنامه برای طراحی بعدی و پیشبرد هدفهای آموزشی استفاده کند .

در واقع ارزشیابی جهت اصلاح مستمر برنامه است که می‌تواند معلم را نسبت به فعالیت های رو به رشد خود امیدوار سازد .

متاسفانه وقتی سخن از امتحان به میان می آید نوعی غرور در شخصیت معلم و نگرانی و اضطراب در چهره شاگردان بوضوح مشاهده می شود .

مفاهیم مختلف ارزشیابی برای شاگردان همراه با تدریس است زیرا در آنها معنای شکست یا موفقیت را تداعی می کند .

معلم همواره از امتحان به عنوان یک ابزار قدرت استفاده می کند و با ایجاد زمینه های نامطلوب آموزشی نوعی وحشت از امتحان ایجاد می کند در حالیکه امتحان مشخص می سازد که معلم و فراگیر تا چه حدی به هدفهای آموزشی نایل شده اند .

هدفهای ارزشیابی و امتحان امتحان و ارزشیابی اگر به صورت صحیح و علمی انجام گیرد امکان دستیابی به هدفهای بسیاری را فراهم می کند که مهمترین آنها عبارتند از : 1-کشف نقط قوت و ضعف دانش آموزان در هر یک از زمینه های یادگیری به منظور برنامه ریزی برای اصلاح نارسایی ها .

2-ایجاد انگیزه و رغبت در دانش آموزان در جهت یادگیری و مطالعه صحیح .

3-کشف نقاط مثبت و منفی روش تدریس معلم و کوشش برای اصلاح کیفیت .

4-بررسی نارسائی های احتمالی برنامه درسی به منظور ارائه پیشنهاد به مسئولان برنامه ریزی .

5-تعیین نمره دانش آموز به منظور الف : پیش بینی امکانات آموزش جبرانی برای دانش آموزان ضعیف ب : پیش بینی امکانات آموزش جبرانی فشرده برای دانش آموزان قوی تهیه بانک سوالات استاندارد : برای اینکه اشکالات و محدودیت های موجود در سوالهای امتحانی ریاضی متوسطه مشخص شود باید بررسی در روی سئوالات امتحانی سالهای مختلف به عمل آمد نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اولاً بسیاری از طراحان سوالهای امتحانی به جنبه ای سطحی یادگیری توجه دارند و گنجاندن مطالب اساسی در سوالهای امتحانی غفلت می ورزند .

ثانیاً بین سوالهای طرح شده در استانهای مختلف کشور موازین مورد ارزشیابی تفاوت فراوانی وجود دارد بطوریکه نمی توان گفت ارزشیابی در مناطق کشور یکسان است .

بانک سوالات می تواند به عنوان یک وسیله یا ابزار آموزشی و ارزشیابی مورد استفاده معلمان قرار گیرد .

بانک سوالات می تواند شامل سوالاتی با سطح دشواری آسان ، متوسط و دشوار باشد که با یک علامت خاص معرفی شود .

سئوالاتی که اکثریت دانش آموزان پاسخ دهند جزء سوالات‌آسان و سئوالاتی بین 40 تا 70% دانش آموزان پاسخ دهند سئوالات متوسط و سوالاتی که کمتر از 40% پاسخ دهند سوالات دشوار نام برده شود با استفاده از دبیران مجرب و کارآزموده که تدریس درس خاصی را به عهده داشته باشند و به صورت یک کار گروهی بانک سوالات را تهیه و در اختیار معلمین قرار دهند .

هر معلم بسته به نوع ارزشیابی که مایل است در فصلی خاص انجام دهد سئوالات را آسان را متوسط و را دشوار انتخاب کند و در تهیه سوالات از آسان به دشوار تنظیم شود .

ارزشیابی در سه مرحله انجام گیرد : 1-ارزشیابی از آموخته های قبلی دانش آموزان : مطالب درسی و یا فنی با یکدیگر پیوستگی عمومی دارند .

چنانچه دانش‌آموزان مطالب سطوح پایین تر را به خوبی درک نکرده باشند نمی توانند مطالب سطوح بالاتر را بیاموزند .

در مواردی که معلم می خواهد تدریس مطالب تازه ای را شروع کند باید از میزان معلومات و آموخته های قبلی و پایه دانش آموزان اطلاع داشته باشد برای اندازه گیری این معلومات می تواند از سئوالات بانک استاندارد با توجه به مطالب درسی استفاده کند این نوع ارزشیابی را ارزشیابی ورودی می نامند .

2-ارزشیابی مرحله ای از آموخته های دانش آموزان : معلم باید پس از تدریس بر مطلب از کتاب از آموخته های دانش آموزان به عنوان امتحان کلاسی ارزشیابی کند و از نتایج ارزشیابی می تواند میزان یادگیری دانش آموزان و نقاط قوت و ضعف آنها را نام برد .

در بعضی موارد ممکن است لزوم آموزشهای جبرانی و کمکهای فردی به بعضی از دانش‌آموزان احساس شود معلم می تواند از نتایج ارزشیابی مرحله ای تشخیص دهد که دانش آموزان کدامیک از مطالب تدریس شده را یاد نگرفته اند و تا چه حد تکرار یا مرور مجدد آنها ضرورت دارد .

معلمان می تواننند با توجه به هدف ارزشیابی به تناسب محتوا و سطح دشواری از بانک سوالات ، سوالات مناسب انتخاب کنند.

3-ارزشیابی پایانی : معمولاً در زمان خاصی مثلاً پایان ترم اول یا ترم دوم انجام می گیرد و هدف تعیین نمراتی برای دانش آموزان است که بر اساس آنها تشخیص دهند کدام یک می توانند به مرحله بالاتری ارتقاء پیداکنند .

که ازکل مطالب کتاب و با رعایت بودجه بندی و انتخاب سوال از ساده به مشکل انجام گیرد .

بارم بندی سوالها : بارم سوالات مطابق جداول اعلام شده باشد و پس از آزمون معلم شخصاً پاسخ سوالها و حل مسائل را برای خود بنویسد .

اجزاء هر سوال را مشخص نماید و برای هر سوال بطور جداگانه در قسمتهای مختلف بارم منظور نماید .

تجزیه و تحلیل نتایج امتحان : تجزیه و تحلیل نتایج امتحان برای هدفهای زیر انجام می گیرد : 1-کشف نقاط قوت و ضعف شاگردان به منظور هدایت یادگیری آنان .

2-ارزشیابی سطح کارآیی روش تدریس معلم و کوشش برای اصلاح نارساییهای احتمالی و افزایش مهارت معلم در تدریس .

آگاهی معلم و شاگرد از جنبه های مثبت فرایند تدریس ، یادگیری فعالیت بیشتر آنان در این راه را تداوم می بخشد .

آگاه شدن از جنبه های منفی و نقاط ضعف تدریس و یادگیری ، راه را برای اصلاح نارسایی های موجود هموار می کند .

برای دستیابی به این هدفها ، لازم است نتایج امتحان از روی پاسخهایی که دانش آموزان به هر یک از پرسشهای امتحان می دهند ، بر اساس روشهای ساده آماری تجزیه و تحلیل شود .

نتایج امتحان معمولاً به صورت نمره های عددی از صفر تا 20 تعیین می شود .

گرچه تا اندازه ای می توان از روی نمره امتحانی هر دانش آموز سطح پیشرفت او را ارزشیابی کرد اما تنها با در دست داشتن نمره امتحانی معلوم نمی شود که دانش آموز مورد نظر ، به کدام یک از هدفهای آموزشی رسیده و به کدام یک دست نیافته است .

همچنین از روی نمره های امتحانی دانش آموزان یک کلاس ، به درستی نمی توان معلوم کرد نارسایی های احتمالی موجود در مواد و وسایل آموزشی و یا روش های تدریس معلم به کدام بخش و یا کدام هدف آموزشی مربوط می شود بنابراین، اینکار را می توان با تجزیه و تحلیل آماری نتایج امتحان و با روش نظامدار انجام داد .

در اینجا روش تجزیه و تحلیل امتحان به شیوه ای بسیار ساده و مقدماتی برای اطلاع معلمان بیان می گردد .

تجزیه و تحلیل نتایج امتحان برای پاسخ دادن به پرسشهای زیر انجام می گیرد : برای دستیابی به این هدفها ، لازم است نتایج امتحان از روی پاسخهایی که دانش آموزان به هر یک از پرسشهای امتحان می دهند ، بر اساس روشهای ساده آماری تجزیه و تحلیل شود .

همچنین از روی نمره های امتحانی دانش آموزان یک کلاس ، به درستی نمی توان معلوم کرد نارسایی های احتمالی موجود در مواد و وسایل آموزشی و یا روشهای تدریس معلم به کدام بخش و یا کدام هدف آموزشی مربوط می شود بنابراین، اینکار را می توان با تجزیه و تحلیل آماری نتایج امتحان و با روش نظامدار انجام داد .

تجزیه و تحلیل نتایج امتحان برای پاسخ دادن به پرسشهای زیر انجام می گیرد : 1-هر یک از دانش آموزان به کدام یک از هدفهای آموزشی رسیده و به یک نرسیده است ؟

پاسخ این پرسش را می توان از روی پاسخ هر دانش آموز به هر یک از پرسشهای امتحان بدست آورد نتیجه این کار را در اصطلاح ، عملکرد هر دانش آموز در هر یک از فرایندهای یادگیری می نامند .

زیرا هر پرسش امتحانی یک فرایند یادگیری را اندازه می گیرد .

2-بطور کلی هر یک از دانش آموزان تا چه اندازه به هدفهای آموزشی رسیده است ؟

برای پاسخ دادن به این پرسش لازم است سطح عملکرد هر دانش آموز در کل آزمون تعیین شود عملکرد دانش آموز در کل آزمون ، نشان می دهد که او به چند درصد از هدفهای آموزشی رسیده است .

3-بطور متوسط دانش آموزان کلاس تا چه اندازه به هدفهای آموزشی رسیده اند ؟

پاسخ این پرسش نشان خواهد داد که چند درصد دانش آموزان کلاس ، به هر پرسش امتحانی پاسخ درست داده اند .

نتیجه حاصل از این بررسی را عملکرد کلاس در هر یک از فرایندهای یادگیری می نامند .

4-بطور کلی دانش آموزن کلاس تا چه اندازه به هدفهای آموزشی رسیده‌اند ؟

برای پاسخ دادن به این پرسش لازم است تعیین شود که چند درصد دانش‌آموزان کلاس به هدفهای مورد انتظار معلم دست یافته اند .

نتیجه ای را که از این بررسی بدست می آید ، می توان با چهار شاخص مشخص کرد .

این چهار شاخص عبارتند از : 1-عملکرد هر دانش آموز در هر یک از فرایندهای یادگیری 2-درصد عملکرد هر دانش آموز در کل آزمون (همه فرایندهای یادگیری) 3-درصد عملکرد کلاس در هر یک از فرایندهای یادگیری 4-درصد عملکرد کلاس در آزمون بر اساس شاخصهای شماره 1 و 2 ، نقاط ضعف هر شاگرد در رابطه با هر یک از فرایندهای یادگیری و فرایند کلی تدریس - یادگیری (انتظارات معلم) مشخص می شود .

اطلاعات دقیقی که معلم از این راه بدست می آورد و به وی امکان می دهد تا با آموزش مجدد ، آموزش جبرانی و ارائه تمرینهای لازم‌، یادگیری فرد فرد دانش آموزان را بهبود بخشد .

هر گاه از روی شاخص شماره 3 معلوم شود که تعداد زیادی از دانش‌آموزان به یک یا چند مورد از هدفهای درس نرسیده اند معلم باید مطالب مربوط به این هدفها را مجدداً تدریس کند .

گاهی عدم تحقق هدفهای درس نشانگر نارسایی های احتمالی در مواد و وسایل آموزشی ، روش تدریس معلم و یا حتی کیفیت پرسشهای امتحانی است .

معلم می تواند با بررسی دقیق این عوامل ، برای رفع نارساییها و بهبود شرایط موجود اقدام نماید .

سطح کلی موفقیت کلاس در تحقق هدفهای درس بر اساس شاخص شماره 4 سنجیده می شود .

این شاخص در عین حال مبین سطح کارآیی معلم در امر تدریس نیز هست .

چنانچه این شاخص از حد مورد انتظار پایین تر باشد معلم باید در روش تدریس خود تجدیدنظر کند .

روش تجزیه و تحلیل نتایج امتحان برای تجزیه و تحلیل نتایج امتحانات باید ابتداء یک جدول کار مطابق جدول زیر تهیه شود .

در این جدول اسامی شاگردان در یک ستون عمودی وشماره قسمت های مختلف پرسش های آزمون در ردیف افقی نشان داده می شود .

پس از تهیه جدول کار ، با مراجعه به ورقه امتحانی هر دانش آموز ، در مقابل نام او و در ستون مربوط به شماره هر قسمت سئوال بر حسب اینکه به آن سئوال پاسخ درست یا غلط داده باشد عدد (1) و یا (0) نوشته می شود (یک برای پاسخ درست و صفر برای پاسخ غلط و بدون پاسخ) .

پس از کامل شدن ستونهای مربوط به پرسشهای آزمون ، مجموع اعداد نوشته شده در زیر هر پرسش به صورت ستونی و افقی محاسبه و حاصل جمعها به ترتیب در جمع ستونها و جمع ردیفها نوشته می شود .

بدیهی است مجموع اعداد نوشته شده در جمع ستونها باید با مجموعه اعداد نوشته شده در جمع ردیفها برابر باشد .

در جدول کار بالا ،این مجموع برابر 73 است که دور آن دایره ای کشیده شده است .

اعداد مندرج در جمع ردیفها نشان می‌دهند که هر دانش آموز به چند پرسش پاسخ درست داده است .

به عنوان مثال دانش آموزان (الف) و (س) به ترتیب به 6 و 2 پرسش از 8 پرسش آزمون پاسخ درست داده اند .

همچنین اعداد مندرج در جمع ستونها نشان می‌دهد که چند نفر از دانش آموزان کلاس به هر پرسش پاسخ داده اند .

چنانکه در این جدول ملاحظه می شود به پرسش شماره 1 یازده نفر و به پرسش شماره 8 دو نفر از 16 نفر پاسخ درست داده اند .

به علاوه با بررسی هر ردیف معلوم می شود که هر دانش آموز ، به کدام پرسش پاسخ درست نداده است .

چنانکه ملاحظه می شود ، دانش آموز (ب) به پرسشهای شماره 5 ، 7 و 8 پاسخ درست نداده است.

در آخرین ستون این جدول از سمت چپ ، درصد عملکرد هر دانش آموز در کل آزمون نوشته می شود .

برای محاسبه این شاخص کافی است تعداد پاسخهای درست هر شاگرد ، که در ستون مربوط به جمع ردیفهای نوشته شده است به تعداد پرسشهای آزمون (در این جدول 8 پرسش) تقسیم و خارج قسمت درعدد 100 ضرب شود .

به عنوان مثال دانش آموزان (الف) به 6 پرسش از 8 پرسش پاسخ درست داده است که درصد عملکرد او در این آزمون برابر است با ، این عدد نشان می دهد که دانش آموز مورد نظر به 75 درصد هدفهای آموزشی رسیده است .

در همین جدول ملاحظه می شود که دانش آموزان (ش) فقط به 5/12 درصد هدفهای تدریس دست یافته و به 5/87 درصد هدفهای (5/87=5/12-100) نرسیده است .

جدول کار برای تجزیه و تحلیل یک آزمون 8 سوالی در مورد 16 دانش آموز فرضی در آخرین ردیف جدول از پائین ، درصد عملکرد کلاس در هر پرسش نشان داده است ، چنانکه ملاحظه می شود 7/68 درصد شاگردان کلاس ، یعنی حدود آنان به پرسش شماره 1 درست پاسخ داده اند ، اما تنها 25 درصد توانسته اند به پرسش شماره 7 پاسخ درست بدهند .

محاسبه درصد کلاس عملکرد کلاس در هر پرسش نیز بر مبنای همان فرمول بالا انجام می‌گیرد .

به این معنا کافی است تعداد کسانی را که به هر پرسش پاسخ درست داده اند .

(اعداد مندرج در جمع ستونها) به تعداد شاگردان کلاس (در این مثال 16 نفر) تقسیم و خارج قسمت را در عدد ثابت 100 ضرب کنیم .

بنابراین درصد عملکرد کلاس در مورد پرسش شماره 4 برابر است با ، در آخرین خانه ستون مربوط به درصد عملکرد هر دانش‌آموز در کل آزمون عدد 57 نوشته شده و دور آن یک مربع کشیده شده است این عدد درصد عملکرد کلاس را در کل آزمون نشان می دهد .

برای محاسبه این شاخص کافی است مجموع اعداد مندرج در آخرین ستون سمت چپ جدول را به تعداد آنها تقسیم کنیم .

در این جدول مجموع اعداد مندرج در ستون مذکور 5/912 است که خارج قسمت آن بر 16 تقریباً برابر 57 می شود () ، این شاخص نشان می دهد که بطور کلی 57 درصد یعنی اندکی بیش از نیمی از هدفهای تدریس تحقق یافته است و یا 57 درصد دانش آموزان به هدفهای مورد انتظار معلم رسیده اند .

استفاده از تجزیه و تحلیل نتایج امتحان در تدریس در صفحه های قبل ، روش تنظیم جدول کار برای تجزیه و تحلیل نتایج امتحانات عینی و روش انجام محاسبات آن مورد بحث قرار گرفت و چگونگی تعبیر و تفسیر نتایج حاصل از آن تشریح شد .

این جدول را بار دیگر مورد توجه قرار می دهیم و اقداماتی را که معلم باید بر اساس نتایج حاصل از آن ، در جهت رفع نارساییهای موجود و بهبود یادگیری شاگردان بعمل آورد ، بررسی می کنیم .

برای ارزشیابی هر یک از شاخص های محاسبه شده در جدول تجزیه و تحلیل امتحان ، لازم است ملاک معینی در نظر بگیریم بحث درباره ملاکهای ارزشیابی نیاز به بحث جداگانه ای دارد که از حوصله این مختصر خارج است اما در اینجا نمونه ای از یک ملاک را که بر اساس درصد عملکرد دانش آموزان تعیین می شود به اختصار مورد بحث قرار می دهیم .

مراد از درصد عملکرد دانش آموزان این است که نشان داده شود هر دانش‌آموز و یا بطور کلی دانش آموزان کلاس ، به چند درصد پرسشهای امتحان پاسخ درست دادده اند .

بر اساس اصولی که تاکنون مورد بحث قرار گرفته است ، اصل بر این است که هر پرسش امتحانی ، یکی از هدفهای مهم آموزشی را مورد سنجش قرار دهد .

بنابراین اصل بر این است که هر پرسش امتحانی ، یکی از هدفهای مهم آموزشی را مورد سنجش قرار دهد .

بنابراین ، درصد پاسخهای صحیح نشانگر درصد هدفهایی است که تحقیق یافته اند .

حال سطح پیشرفت دانش آموزان در رابطه با میزان تحقق هدفهای آموزشی با توجه به این ملاک سنجیده می شود .

از سوی دیگر ملاک عملکرد کلاس در هدفهای یادگیری مورد انتظار معلم ، درصد شاگردانی است که به این هدفها رسیده اند .

سطح کارآیی معلم در امر تدریس و نیز ثمربخشی مواد و وسایل آموزشی بر اساس این ملاک سنجیده می شود .

این ملاک را می توان با توجه به یکی از درجه های توصیفی مانند خیلی خوب ، خوب ، رضایت بخش ، ضعیف و خیلی ضعیف درجه بندی کرد .

در جدول زیر ، نمونه ای از درجه های توصیفی در رابطخ با درصد آنها داده شده است .

درصد عملکرد به عنوان ملاک ارزشیابی که در بالا به آن اشاره شد ، جنبه پیشنهادی دارد .

بنابراین نمی توان درصدهای معینی را در همه موارد و بطور مطلق به کار برد .

زیرا در تعیین این درصدها به عنوان ملاک ارزشیابی ، لازم است به عواملی مانند دشواری درس ،‌سابقه تجربی و مهارت معلم ، تواناییهای کلی دانش آموزان کلای ، شرایط و امکانات آموزشی و ...

توجه شود .

چنانکه معلمی ممکن است عملکرد 95 درصد به بالا و معلم دیگر 85 درصد به بالا را به عنوان ملاکی برای درجه توصیفی «خیلی خوب» بپذیرد اکنون با در نظر گرفتن ملاکهای یاد شده نتایج عملی زیر از جدول تجزیه و تحلیل مورد بحث بدست می آید : 1-نتایج جدول نشان می دهد که کمتر از نصف شاگردان به هدفهای مربوط به پرسشهای 5 و 6 و 7 و 8 رسیده اند .

این امر ممکن است به عوامل زیر مربوط باشد : الف-عدم هماهنگی مطالب درس با تواناییهای دانش آموزان ب-عدم آمادگی دانش آموزان به سبب ناکافی بودن زمینه های یادگیری قبلی آنان ج-نارسایی وسایل و شرایط آموزشی د-بی علاقگی شاگردان به درس مورد بحث (که این خود می تواند علل گوناگون داشته باشد ) هـ - نارسایی تدریس معلم و-ابهام و نارسایی در پرسشهای امتحانی ز-نداشتن تمرین کافی برای بهتر یادگرفتن درس .

ح-...

بنابراین معلم باید هر یک از عوامل بالا را مورد بررسی قرار دهد تا معلوم شود کدام عامل یا عاملها سبب عدم تحقق هدفهای مورد انتظار شده است و سپس برای رفع آنها اقدام نماید (یکی از روشهای بررسی عوامل بالا صحبت کردن با دانش آموز و نظرخواهی از آنهاست) در هر حال ، تدریس مجدد مطالب مربوط به سوالهای یاد شده برای دانش آموزان کلاس و انجام تمرینهای لازم در آن مورد ، امری اجتناب ناپذیر است .

2-براساس نتایج جدول ملاحظه می شودکه دانش آموزان ث ، ج ،‌ژ ، س ، ش بطور کلی صعیف بوده اند زیراسه نفر اول با 50 درصد و سه نفر بعدی به کمتر از 50 درصد از هدفها رسیده اند ، بنابراین معلم باید ضمن بررسی علل احتمالی این و ضعیف برای رفع آنها نیز اقدام کند .

آموزش مجدد درس ، آموزش جبرانی ، راهنمایی های فردی و دادن تمرینهای مناسب ، از جمله اقداماتی است که به بهبود یادگیری شاگردان کمک می کند .

3-درصد عملکرد کلاس در رابطه با کل هدفهای درس ، 57 محاسبه شده است ، مقایسه این شاخص با ملاکهای یاد شده نشان می دهد که سطح کارآیی معلم در امر تدریس «ضعیف» است و بنابراین او در تحقق هدفهای درس ناموفق بوده است البته علل احتمالی این امر ممکن است به دیگر عواملی که در بالا به آن اشاره شد نیز مربوط باشد .

در هر حال بررسی علل احتمالی و رفع نارساییهای موجود اقداماتی است که باید مورد توجه قرار گیرد .

لازم است معلم پس از انجام بررسیها و اقدامات جبرانی ، از نتایج کار خود اطمینان حاصل کند .

او می تواند برای این کار آزمون دیگری بر اساس همان محتوا و هدف ، اما با پرسشهای متفاوت بسازد و در کلاس اجرا نماید .

تجزیه و تحلیل نتایج این امتحان و مقایسه آن با امتحان قبلی ،‌میزان موفقیت او را در رفع نارساییها و بهبود یادگیری شاگردان نشان خواهد داد .

روشهای مختلف ارزشیابی پیشرفت تحصیلی : اغلب معلمان وقتی که به ارزشیابی شاگردان می اندیشند فکرشان متوجه تعریف محدود انواع آزمونهای کتبی و سوالات امتحان می شود ولی باید به خاطر داشت که بسیاری از ارزش‌گذاریهای ما بر اساس مشاهده فعالیت هایی است که شاگردان در درون مدرسه انجام می دهد .

مثلاً هنگامی که وقت شناسی ، انجام مطلوب فعالیتهای آموزشی را می سنجیم یا درباره حس همکاری آنان در فعالیت های آموزشی قضاوت می کنیم یا ابتکار شاگردی را در حل مسائل جدید می ستائیم ، همه ارزشیابی هستند .

اگر معلم خود را از قید ارزشیابی کتبی و شفاهی معمول برهاند بیشتر می تواند به اعتبار روش ارزشیابی خود متکی باشد .

با توجه به مسائل فوق حداقل چهار روش ارزشیابی پیشنهاد می شود : 1-ارزشیابی از طریق مشاهده 2-ارزشیابی از طریق انجام دادن کار 3-ارزشیابی از طریق آزمون شفاهی 4-ارزشیابی از طریق آزمون کتبی معلم می تواند از مجموع روشهای فوق یا ترکیب شده استفاده کند .

منابع و مآخذ : 1-مهارتهای آموزش و پرورش و روشها و فنون تدریس ، تالیف حسن شعبانی .

2-اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی ، تالیف دکتر علی اکبر سیف .

3-اصول برنامه ریزی درسی ، تالیف دکتر کورش فتحی .

فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه 1 هدفهای ارزشیابی و امتحان 3 تهیه بانک سوالات استاندارد 4 بارم بندی سوالها 7 تجزیه و تحلیل نتایج امتحان 7 روش تجزیه و تحلیل نتایج امتحان 12 استفاده از تجزیه و تحلیل نتایج امتحان در تدریس 17 روشهای مختلف ارزشیابی پیشرفت تحصیلی 22 منابع و مآخذ 23 سازمان مدیریت آموزش و پرورش ناحیه 3 کرج عنوان مقاله : ارزشیابی پیشرفت تحصیلی در دوره عمومی تهیه کننده : ایران سلیمان مدیر دبستان غیر دولتی دنیای دانش دانشجوی کارشناسی روانشناسی عمومی زمستان 1385 کرج رجایی شهر خیابان دهم غربی فاز2 پلاک 23 تلفن 02614423735 نام دانش‌آموزشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونشماره قسمت های مختلف پرسشهای آزمونجمع ردیفهادرصد عملکرد هر دانش آموز در کلنام دانش‌آموز12345678جمع ردیفهادرصد عملکرد هر دانش آموز در کلالف10111110675ب1111010055/62پ0111111175/87ت01110010035/37ث10110000450ج11110100450چ1111110175/87ح11111100675خ11111010675د1111011055/62ذ00111000450ر1111000055/62ز1111000055/62ژ1011000035/37س00110000225ش0011000015/12جمع111016157844735/912ستونهادرصد5/685/62/10075/935/4350255/1257 درصد عملکرد درجه توصیفینود درصد به بالا خیلی خوب خوب 74-60 رضایتبخش 29-25 ضعیف کمتر از بیست و پنج درصد خیلی ضعیف