دانلود تحقیق اضطراب

مقدمه : نگرانی یا اضطراب عادی واکنشی است طبیعی و لازم که در حقیقت جزیی از زندگی است وباعث یادگیری و رشد شخصیت و بالا بردن میزان کارآیی و هوشیاری و حتی تحریک فرد می شود .

اضطراب وقتی حالت مرضی پیدا می کند که از حد طبیعی بگذرد و با شدتی غیر عادی تعادل روانی فرد را مختل و باعث نقصان کارایی و پیدایش یک سلسله اختلالات جسمانی و روانی شود .

از مشکلات و اختلالات اساسی جوانان و نوجوانان پیدایش ترس و اضطراب در آنان است .

که سبب بروز دشواری هایی در کار تربیت و هدایت آنهاست .

این اختلال بویژه در آغاز بلوغ بسیار به چشم می خورد .

و وضع آنچنان پیچیده و درهم است که خود آنان نیز از این حالت خود در شگفت هستند بیماری و آشفتگی آنان را در مواردی از پای در می آورد .

و سبب پیدایش رکود و شکست هایی در کار و رفتارشان می شود .

ترس آنها اغلب بی حساب و نگرانیشان از آینده ای است که به نظرشان مبهم می آید .

تأسف و تأثر از گذشته عمر و از اینکه نتوانستند امادگی لازم برای آینده فراهم کنند سبب آن می شود که از عمر خویش نتوانند استفاده نمایند اضطراب غالباً واکنشی است خودآگاه یا ناخود آگاه به ناراحتیهایی که در خانواده رخ می دهد .

عقیده بر این است که ما در مضطرب تقریباً همیشه کودک مضطرب خواهد داشت .

اضطراب در بسیاری از بیماری های روانی گاهی در برخی موارد اضطراب بیمار غالباً از ناراحتی های جسمانی متعددی شکایت می کند .

گاهی در برخی موارد اضطراب فرد نوجوان با حالات افسردگی توام است .

لیک باید متذکر شد که فرد مضطرب حتماً یک فرد افسرده نیست ولی یک فرد افسرده می تواند یک فرد مضطرب باشد .

اختلالات اضطراب و افسردگی در طبقه بندی بیماری های روانی جزء اختلالات نوروتیک یا نوروزها هستند که لازم است قبل از این تعریف این دو واژه «اضطراب افسردگی» اختلالات نوروتیک را شرح دهیم .

1 اختلالات نوروتیک یا نوروزها و حالات عصبی نوروزها با حالات عصبی به آن دسته از اختلالات عاطفی روانی اطلاق می شود که علت عضوی نداشته و در آن بیمار نسبت به وضع خود آگاهی دارد .

و تجربیات ذهنی و خیالی پردازی های خود را با واقعیات محیط اطراف در نمی آمیزد .

رفتار فرد نوروتیک ممکن است شدیداً مختل شود .

ولی از هم گسیختگی شخصیت وجود ندارد.

نوروزها را باید از بیماری های روانی جدا کرد .

جدول زیر علائم تشخیص این دو را از یکدیگر بیان می کند .

نوروز یا حالات عصبی بیماری های روانی یا سایکوز 1 علائم شعور شعور بیمار سالم و درک محیط کامل است شعور بیمار مختل و درک محیط مشکل است 2 بینش بیمار تا حدی نسبت به خودبینش دارد به ندرت در مورد چگونگی بیماری خود بینش دارد 3 جنبه های اجتماعی رفتار بیمار به ندرت برای خود و دیگران خطرناک است رفتار بیمار برای خود یا دیگران خطرناک می باشد 4 چگونگی علائم امکان متعدد جسمانی و عدم وجود اوهام و تصورات واهی عدم وجود رفتار ضد اجتماعی سازگاری کم و بیش مناسب با محیط وجود اوهام و تصورات واهی اختلالات تکلم عدم توانایی برای داد و ستد اجتماعی و سازگاری با محیط 5 شدت علائم علائم محدود به برخی از جنبه های شخصیت ، تماس با محیط نسبتاً خوب قدرت فعالیت اجتماعی اختلال شدید در سازمان شخصیت عدم تماس با واقعیت ناتوانی در فعالیتهای اجتماعی معمولاً در نوجوانی علائم نوروزها با یکدیگر مخلوط می شوند بطوریکه در عمل با یک طرح مرضی خاص یا مجموعه ای از علایم روبرو می شویم و تابلو بیماری به گونه ایی است که مشخص کننده نوع خاصی از موروز است .

و بر خلاف واکنش های سازشی معمولاً ماهها و سالها باقی می ماند علایم به تدریج آغاز می شود .

و از لحاظ شدت ممکن است نوساناتی داشته باشد .

برخی از علائمی مانند لرزیدن دست به علت اضطراب و گریه به علت افسردگی آشکار است ، در افراد بالغ معمولاً نوروزهای اضطراب افسردگی وسواس و هیستری مشاهده می شود ،‌ قابل ذکر است .

بیش از نصف اشخاصی که با شکایات جسمی به مطب پزشکان امراض داخلی مراجعه می کنند از بیماریهای عصبی با اختلالات عاطفی رنج می برند این گونه اختلالات در تمام نقاط جهان دیده می شود .

اضطراب چیست ؟

وقتی فشارهای زندگی روزانه بر شخص به حدی رسیدند که او دیگر نتواند تعارض های درونی و بیرونی خود را حل کند مضطرب می شود .

اضطراب : هیجان ناخوشایندی است که با اصطلاحاتی مانند نگرانی دلشوره وحشت و ترس بیان می شود .

و همه ما آدمیان درجاتی از آن را گاه تجربه می کنیم زیر بنا و عامل اساسی انواع اختلالات رفتاری در آدمی تشویش و اضطراب است .

اضطراب عبارت است از پاسخی عاطفی و فیزیولوژیکی به احساس خطر همه جانبه درونی است .

که به سادگی کنار نمی رود .

اضطراب عمدتاً اختلال افراد جوان است .

که شروع آن معمولاً در اواسط دهه سوّم عمر است .

شخص مضطرب تنش و ترس شدید و مداوم دارد او دچار احساس مستمر و مبهم و کلی و نامشخص است .

که خود نیز از منبع و علت آن خبر ندارد .

فرق ترس با اضطراب چیست ؟

اضطراب نوروتیک نوعی اغراق در حالت نگرانی معمولی است .

همانطوری که افسردگی از نظر کمیت ، با حالت غم معمولی متفاوت است .

اضطراب نوروتیک در مقایسه با ترس های سالم ترسی است غیر واقعی و غیر منطقی از این جهت که یا احساس خطر از وجود عامل عینی بی اساس است و یا اینکه واکنش فرد نسبت به مسئله ای که خطر بسیار کمی دارد .

بی اندازه شدید است .

در افراد سالم وقتی عامل خطر بر طرف شود واکنش اضطراب یا ترس نیز برطرف می گردد و یا به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می یابد ، اما شخص مضطرب مقدار اضطراب در اثر تغییر عامل محیط تفاوت زیادی نمی کند .

شخص نوروتیک سعی می کند که از عوامل و شرایط اضطراب دوری گزیند .

در ترس علت و یا انگیزه ظاهری و یا باطنی مسأله پیداست و آدمی می داند از چه چیز می ترسد ، در حالیکه در اضطراب انگیزه ها روشن و ظاهری نیست و اغلب صورت ابهام دارد .

نظریه های اضطراب الف : اضطراب به عنوان یک تعارض ناهوشیاری فروید اضطراب روان رنجور را نتیجه یک تعارض ناهوشیاری دانسته که بین تکانه های نهاد « عمدتاً تکانه های جنسی و پرخاشگری » و محدودیت هایی که خود و فرا خود اعمال می کنند ایجاد می شود .

از آنجا که بسیاری از تکانه های نهاد با ارزشهای اجتماعی یا شخصی در تضاد هستند آدمی را دستخوش تهدید می کنند .

فروید سه نوع اضطراب را از یکدیگر متمایز می سازد .

الف : اضطراب واقعیت ب : اضطراب اخلاقی ج : اضطراب روان رنجوری که در هر سه اضطراب خود به وسیله نیروهای درونی یا بیرونی تهدید به اضمحلال می شود .

این سه نوع فقط از نظر منبع اضطراب با یکدیگر فرق می کنند یعنی دنیای واقعی خود یا جهان ناهوشیار یا امر و نهی والدین « برای اطلاع بیشتر به کتاب نظریه های مشاوره خانم دکتر خدیجه آرین مراجعه شود .

ب : اضطراب به عنوان پاسخ آموخته شده .

در نظریه یادگیری اجتماعی به جای تعارض های درونی ، شیوه هایی درمدار توجه قرار می گیرد که طی آن ، اضطراب از راه یادگیری با برخی موقعیت ها مرتبط می شود .

گاه ترس هایی که در دوران کودکی یاد گرفته شده به دشواری خاموش میشود.

برای نمونه هر گاه نخستین واکنش کودک به صورت کناره گیری یا فرار از موقعیت اضطراب زا باشد ، در آن صورت ممکن است کودک نتواند دریابد که چه وقت آن موقعیت خالی از خطر است .

یک بزرگسال نیز ممکن است از موقعیت هایی که در دوران کودکی برایش اضطراب زا بوده اند همچنان اجتناب کند زیرا هیچگاه به ارزیابی دوباره تهدید مزبور نمی پردازد یا در پی راه و روشی برای کنار آمدن با آن نیست .

ج : اضطراب در معنای نداشتن کنترل در سومین دیدگاه گفته می شود هنگامی اضطراب دست می دهد که آدمی با موقعیتی رو به رو شود که کنترلی بر آن ندارد .

ممکن است با موقعیت تازه ایی رو به رو گردیم و مجبور شویم آن را با دیدی که از دنیای خودمان داریم در هم آمیخته و سازمان دهیم .

یا چنانکه در مورد بسیاری از تجربه های ما پیش می آید ممکن است در موقعیت مبهمی قرار گیریم و مجبور شویم آن را در تصویری که از جهان داریم بگنجانیم .

در غالب نظریه های اضطراب ، کنترل ناپذیر بودن آنچه روی می دهد و احساس درماندگی در برابر آن هسته و مدار نظریه است .

مثلاً طبق نظریه روانکاوی ، اضطراب هنگامی ایجاد می شود که تکانه های کنترل ناپذیری خود را به خطر می اندازند مطابق نظریه یادگیری اجتماعی ، هنگامی آدمیان مضطرب می شوند که با محرک درد آوری رو به رو می شوند که فقط از راه اجتناب می توان آن را کنترل کرد .

پس درجه و شدت اضطراب که در موقعیتهای فشار زا احساس می شود .

تا حدود زیادی بستگی به این دارد که از نظر شخص آن موقعیت تا چه حد در کنترل و اختیار وی است .

علایم و جلوه های اضطراب چیست ؟

شخص مبتلا به نوروز اضطراب ، تنش و ترس شدید دارد .

فرد دچار احساس مستمر و مبهم و اضطرابی کلی و نامشخص است که خود نیز از منبع و علت آن خبر ندارد .

قبل از 5 تا 6 سالگی معمولاً اضطراب با گریه و فریاد و گاه با لرزش و برافروختگی شدید یا رنگ پریدگی چهره مشخص می شود .

فرد مضطرب شدیداً احساس عدم اعتماد به نفس می کند و حتی در مسائل بسیار کوچک نیز از قوا و کارآیی خود مطمئن نیست او احساس می کند که قدرت تمرکز روی مسائل را ندارد .

و حتی افکار و اعمالش متعلق به خودش نیستند ، این حالت به قدری شدید است که احساس می کند شخصیتش با سابق فرق کرده و دیگر او آن شخص قبلی نیست .

شروع واکنش نوروز اضطراب ممکن است ناگهانی و یا تدریجی باشد .

در هر دو صورت حالت مزمن دارد .

و این حالت اضطرابی با حمله های اضطرابی تشدید می شود .

این حمله ها ناگهان شروع می شود .

به اوج می رسد و پس از سپری شدن چند دقیقه با سرعت فروکش می کند در بحث از اختلال های اضطرابی باید به این چند نکته توجه داشته باشیم که : اختلالات اضطراب ، ناگهانی ظاهر نمی شود بلکه به تدریج و در طول زمان پیدا می شوند وبه عقیده بعضی از متخصصان ، روان نژندی های اضطراب در کودکی پی ریزی می شوند .

وقتی اضطراب بر همه جنبه های عملکرد روزانه فرد ، مسلط شود .

گویند او دارای اختلال اضطراب تعمیم یافته یا همه جانبه است .

که در این حال مدام حالت تنش دارد .

علایم ترس ، دلشورگی یا اختلال عضوی درونی تنش عضلانی و ناتوانی تمرکز در او دیده می شود .

ولی برای این نوع اضطراب هیچ دلیل آشکاری در محیط خارج دیده نمی شود .

اشخاصی که از اضطراب مزمن رنج می برند گاهی به حملات وحشت و هراس دچار می شوند و غالباً این حالت وقتی رخ می دهد که شخص مبتلا نمی تواند با فشارهای زندگی مواجه شود .

شخص ممکن است از تپش قلب – لرزش دستها و لبها –اشکال در تنفس و تعرق زیاد – خستگی بی حساب – خود خوری – تشنجات جسمی – عدم احساس گرسنگی و تشنگی – بهانه جویی برای ترس احساس نیاز فوق العاده به امور جنسی خودداری از انجام وظیفه احساس وجود اجبار و کراهت شکایت کند .

همراه با این علایم شخص احساس آشفتگی می کند و دلش از حادثه ناگواری خبر می دهد .

و گاه احساس می کند بزودی خواهد مرد ولی راجع به علت وقوع این مرگ و یا چگونگی این حادثه ناگوار هیچگونه عقیده ایی نمی تواند ابراز کند .

و هنگامی که بر شدت تشویش وی افزوده می شود .

شخص ممکن است مبادرت به بازکردن و یا پاره کردن یقه یا لباس خود نماید .

و قادر به سر پا ایستادن نباشد .

و از اطرافیان تقاضای کمک و فراخواندن پزشک کند .

این حمله ها ممکن است در روز اتفاق افتد ویا درشب شخص آشفته و سراسیمه از خواب بیدار شود .

فرد مضطرب ممکن است در خواب ببیند که از مکانهای مرتفع به زمین افتاده ویا مورد اصابت گلوله قرار گرفته و یا در دام راهزنان افتاده و پاهایش قدرت فرار کردن را ندارد .

فرد مضطرب گاهی ممکن است پرخوری کند .

و از شدت نگرانی تن به غذا دهد .

و از این طرق خود را آرامش ببخشد .

ولی این پرخوری مورد نیاز او نیست .

کشش درونی فوق العاده این افراد سبب واکنش های افراطی در مقابل محرکهای ناگهانی و غیر منتظره مانند نور یا صدا می گردد .

گرفتگی و درد عضلات و گردن و شانه ، اسهال مزمن و تکرر ادرار- اشکال در هضم غذا و کم خوابی از دیگر علایم اضطراب در فرد است .

منشأ و علل اضطراب و انگیزه های آن اضطراب در افراد بخصوص نوجوانان ممکن است علل مختلفی داشته باشد .

گاهی اضطراب ناشی از رفتار غلط والدین و در اثر شکست های مکرری است که برای فرد پیش آمده و در اثر سرزنش و تحقیری که فرد شده است چنین اضطرابی رامی توان اضطراب یاد گرفته شده یا مشروط نامید ممکن است که اضطراب نوجوان در اثر برداشت غلط و تعبیر و تفسیر های نادرست باشد .

که او از خود کرده است مثلاً پیوسته تصور می کند که حادثه ناگواری برای او در شرف اتفاق افتادن است .

یا چرا مورد توجه دیگران قرار نمی گیرد .

و یا معیار و میزانی که نمی توان به آن دست یافت برای خود قرارداده است .

گاهی اضطراب نوجوانان ناشی از تصمیم گیری هایی است که باید در مورد تحصیل – شغل و همسر گزینی اتخاذ نماید .

در مجموع می توان موقعیت های مولد فشار را که سبب تسریع بروز واکنش می شوند به شرح زیر تقسیم نمود .

1 – تهدید نسبت به هدف یا موقعیت از آنجا که معمولاً افراد مضطرب متزلزل هستند ، هر نوع تهدید که به مقام آنها لطمه وارد آورد یا از رسیدن آنان به اهداف و آرمانهایشان جلوگیری کند برایشان بسیار ناراحت کننده می باشد .

مثلاً ترس از عدم امکان یک موقعیت که حاصل آن از نظر نوجوان و جوان بی اعتبار شدن در میان گروه همسالان است می تواند عاملی برای اضطراب نو جوان باشد .

همینطور از دست دادن منبع اتکای شخصی می تواند سبب بروز اضطراب گردد .

2 – ترس از ظهور تمایلات خطرناک گاه خصومت های سر کوفته سد دفاعی شخص را به شکستن تهدید می کند و برای بروز در رفتار شخص روزنه ایی می جوید .

این خود تهدیدی برای ارزشهای اخلاقی و یا مقام اجتماعی شخص محسوب می گردد .

این امر در مورد اشخاص متزلزلی که برای ایجاد حس امنیت و حفظ موقعیت سالم و بی خطر برای خود همواره درجستجوی مقام های امن ، زیر دست و تابع می باشند و از ابراز هر گونه عقیده و احساس شخصی خودداری می کنند بیشتر صدق می کند .

3 – احساس گناه و ترس از تنبیه گاه تشویق و اضطراب نتیجه حادثه ای است که در شخص احساس گناه ایجاد کرده است .

از فرد ممکن است رفتاری سر بزند که قابل قبول خود نیست .

مثل دزدی – استمناء – دروغگویی اینها می توانند درفرد احساس گناه و اضطراب کند .

4 – تجدید فعالیتهای ضربه های قلبی گر چه عملاً همه واکنشهای تشویش راکه بر اساس استرس ها پایه گذاری شده است .

می توان زیر این عنوان ذکر کردولی منظور در اینجا فشارهایی است که زخمهای اولیه شخصیت را تازه می کنند و به این جهت مقابله با آنها مشکل است .

راههای درمان اضطراب چیست ؟

وجود ترس و اضطراب ممکن است در مواردی سبب پیدایش بیماری های روانی گردد و افراد را از حال اعتدال خارج گرداند .

ترسهایی که در افراد بوجود می آید در ارزشهای اجتماعی آنها اثر می گذارد .

و آنها را دچار مشکلای می سازد که حاصل آن جز شکست شخصیت چیزی نیست در طریق درمان اضطراب راه ها و شیوه های بسیاری است که با توجه به سن ـ جنس ـ نوع فرهنگ و حتی موقعیت جغرافیایی آنها در مورد بهبودی شخص مضطرب بکار میبرند .

در بزرگسالان درمان اضطراب احتیاج به بررسی و تحقیق درباره نحوه زندگی ،‌دوران رشد و شرح حال کامل بیمار از بدو تولد دارد .

درمان در کودکان و نوجوانان بیشتر تعلیم و تربیت آنان و حتی درمان والدین و ایجاد تماس و رابطه عاطفی صحیح و منطقی بین کودک و اعضاء خانواده باعث بهبودی سریع آنها می شود .

در مواردی که امکان آموزش والدین نباشد .

استقلال کودک با نوجوانان در محیط آرام و مساعد باعث قطع علائم اضطراب می شود .

در مجموع می توان گفت : سرگرم کردن به کار ـ داشتن فعالیت مداوم ـ خودداری از مسواس ،‌خواب طولانی خودداری از افکار آشفته بازگو کردن درد ـ شرکت در جلسات گروه درمانی ـ توجه داشتن به امور تسکین بخش «مثل نماز ـ دعا یا توجه به طبیعت» بیرون آمدن از حالت انزوا در مواقع ضروری استفاده ازداروهای0 آرام بخش با تجویز پزشک می توانند راه هایی برای درمان اضطراب باشند .

درمان اضطراب معمولاً با روان درمانی نیز براحتی انجام می پذیرد .

ولی به ندرت تشویش کاملاً از بین می رود و بقایای آن کم و بیش در شخص باقی می ماند .

لیکن تشویش را می توان به اندازه ایی تخفیف داد که سازش رضایتمندانه ای انجام شود .

ما همه سعی داریم خود را فردی با خلقیات متعادل و ثابت و ملایم و در همه حالات مسلط بر احوال خویش بنمایانیم .

چنین خواسته ای این باور غلط را تقویت می کند که حال هر روزه ما ثابت است .

احساسات ما تابع یک الگوی دوره ای است .

گاه بالاگاه پائین با تفسیرات لحظه به لحظه و روز به روز این حالات تابع الگوی سایر عملکردهای جسمانی نظیر درجه حرارت و میزان مواد شیمیایی در خون است .

احساسات چه خوب و چه بد به همراه یکدیگر به ما یک درک کلی از سرخوش بودن یا غمناک بودن می دهند .

منابع نوروز یا حالات عصبیبیماری های روانی یا سایکوز1ـ علائم شعورشعور بیمار سالم و درک محیط کامل استشعور بیمار مختل و درک محیط مشکل است2ـ بینشبیمار تا حدی نسبت به خودبینش داردبه ندرت در مورد چگونگی بیماری خود بینش دارد3ـ جنبه های اجتماعیرفتار بیمار به ندرت برای خود و دیگران خطرناک استرفتار بیمار برای خود یا دیگران خطرناک می باشد4ـ چگونگی علائمامکان متعدد جسمانی و عدم وجود اوهام و تصورات واهی عدم وجود رفتار ضد اجتماعی سازگاری کم و بیش مناسب با محیطوجود اوهام و تصورات واهی ـ اختلالات تکلم عدم توانایی برای داد و ستد اجتماعی و سازگاری با محیط5ـ شدت علائمعلائم محدود به برخی از جنبه های شخصیت ، تماس با محیط نسبتاً خوب قدرت فعالیت اجتماعیاختلال شدید در سازمان شخصیت عدم تماس با واقعیت ناتوانی در فعالیتهای اجتماعی نام کتابنام نویسندهنام مترجمنظریه های مشاورهلوئیس شیلینگخدیجه آرینروان شناسی رفتار غیر عادیدکتر پروین بیرجندیشناخت و هدایت و تربیت نوجوانان و جواناندکتر علی قائمیآسیب شناسی روانیدکتر شاملوروانشناسی عمومیدکتر علی اکبر شعاری نژادروانشناسی نوجوانان و جواناندکتر سید احمد احمدیشناخت و درمان طبیعی بیماری هادکتر گیلروکنی ماتیوزدکتر شهبازیانزمینه روانشناسی جلد 2ریتال ، اتکسنون ، ریچارد ، اتکیسنون ، ارنست ر ، هیلگاردجمعی از مؤلفین