مقدمه :
سراسر زندگی آدمی پر از خطرات ، مشکلات و سختی ها است یا بهتر بگوییم امتحان است . گاهی فراز و نشیب هایی در مسیر زندگی ریا، انسان را به نقطه ای میرساند که شخص به ادامه دادن آن شک می کند . دردها ، شادی ها و خوشی ها و همه و همه در چارچوب ذهن محدود ما معنی می شوند و به نسبت آگاهی و علم حاضر از طبیعت ، نظام هستی و خویشتن ، میزان آن کم و زیاد می شود و هر چه شناخت بیشتر باشد عدل را بیشتر می توان دید و کمتر تحت تأثیر قرار گرفت . مقاله ای را که در پیش رو دارید ، فرازهایی از چگونگی اعتیاد به مواد مخدر و راههای جلوگیری از آن است که با جمع آوری مطالب مختلف به صورت علمی و جامع دیدی واقع بینانه به اعتیاد دارد .
از طرفی امروز با دیدن آمار و ارقام مربوط به اعتیاد و مشکلات ناشی از آن بخصوص در میان جوانان ، حقیقتی دردناک در برابر دیدگان انسان ظاهر می شود . حقیقتی که نمی توان در مقابل آن بی اعتنا بود و به سادگی از آن صرف نظر کرد . اعتیاد به مواد مخدر به عنوان یک مشکل اجتماعی ، پدیده ای است استعماری که علاوه بر آثار ناهنجار و ایجاد زمینه های ناسالم اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی می تواند در ابعاد شخصیتی ، روانی و تربیتی جامعه تأثیر بسزایی بگذارد و آن را آلوده کند .
به عقیده سیاستمداران استعماری ، برای تصخیر یک مملکت هیچ عاملی بهتر از روانه کردن تریاک به آن جامعه نیست . آنها معتقداند برای مغلوب ساختن ملت ها یک کیلو تریاک و یک حلقه وافور از هزاران توپ و تانک کارسازتر است .
اعتیاد قصه ای تلخ از زندگی انسانهایی است که جوانیشان را پای دود به باد فنا سپرده اند و زمانی که به خود می آیند و می خواهند از این دام نجات یابند متوجه خواهند شد که نه فریادرسی خواهد آمد و نه خود توان برگشت و حالت قبلی را خواهد داشت و بحران قرص های روان گردان یا اکستاسی مانند دیگر آمفتامین ها ، مصرف منظم آن منجر به ایجاد تحمل می شود ، به طوری که برای رسیدن به اثر اولیه باید بر مقدار مصرف آن اضافه کرد که البته امکان وابستگی روانی به اثرات دارو نیز وجود دارد . اگر چه اکستاسی در روان درمانی دارای جایگاه بخصوصی است اما در حال حاضر استعمال آن در پزشکی مجاز نیست .
اکستاسی را به عنوان داروی رقص آور در مجالس و مهمانیهای بزمی مصرف می کنند تا اثرات احساسی و هیجانی را در رقص ، با موزیک تند برای چندین ساعت به وجود آورد . عوارض جانبی بیشتر به علت مصرف تفریحی آن است تا مقدار وصرف خود دارو . اکستاسی سیستم عصبی مرکزی را تحریک می کند ، بیداری و انرژی را بالا می برد . تشنگی ، خستگی و خواب را کاهش می دهد و بلعکس ضربان قلب و فشار خون را افزایش می دهد . ممکن است بر اثر رقص طولانی و عرق زیاد بدون آنکه فرصت جبران آب از دست رفته بدن باشد ، سکته قلبی ایجاد کند . حمله قلیب می تواند منجر به بی رمق شدن عضلات ، نارسایی کلیه ، ناراحتی های مربوط به لخته شدن خون ، تشنج و مرگ شود . در برخی موارد سدیم کم شده و مغز ورم می کند که اینها به خاطر مصرف زیاد مایعات بدون دفع کافی ادرار است که بیشتر از راه عرق دفع می گردد . استفراغ ، سردرد و خواب آلودگی و نیز آسیب کبدی و سکته مغزی از پیامدهای این دارو است .
البته هنوز اطلاعات اندکی درباره اثرات طولانی این دارو وجود دارد . برخی بیماری های روانی مثل اسکیزوفرنی و افسردگی ، اختلالات خواب ، مشکلات دندان ها و میل زیاد به خوردن شکلات گزارش شده اند . از آنحجایی که اکستاسی آسیبهایی به برخی از سلوللهای عصبی در حیوانات وارد می سازد امکان دارد بیماری های روانی خواصی را ایجاد کند . افسردگی حتی سالها پس از قطع دارو پیش بینی می شود . همچنین مصرف کنندگان اکستاسی دچار کاهش وزن ، ناراحتیهای دندان به علت قفل کردن فک و فشردن دندان ها و نیز اضطراب می شوند . اکستاسی با برخی داروها تداخل می کند . اگر با بازدارنده های منوآمین اکسیداز (MADIS) مصرف شود ، فشار خون را به طور خطرناکی بالا می برد . همچنین خطر ضربان غیر طبیعی قلب را چنانچه با داروهای دیژیتال ، لو و دوپا و استشناق برخی از بی حس کننده ها مصرف شود ، زیاد می کند . اکستاسی اثرات تسکینی داروهایی را که سیستم عصبی مرکزی را از کار باز می دارد خنثی می کند و این داروها اثر اکستاسی را بر مغز کاهش می دهد . تحقیقات پلیس در سال 1998 نشان می دهد که 33 در صد از 260 نوع مواد شناسایی شده ، از نوع روان گردان هایی مانند زاناکس (XANAX) می باشد که به وسیله یک دانش آموز در خارج از محیط مدرسه به فروش می رسیده است .
تعریف اعتیاد :
از نظر دانشمندان اعتیاد پدیده ای زیستی است که به ارگانیسم بدن امکان آن را می دهد که خود را به تدریج با پاره ای از مواد سمی سازش دهد و مصرف روزمره مقادیری از این مواد که برای بدن مضر است را تحمل کند .
با استعمال مواد مخدر تحریک پذیری سلول های عصبی و دستگاه عصبی افزوده شده و در نتیجه داروی بیشتری لازم است که آن را به حالت تعادل برگرداند و در واقع وی را به حالتی برساند که قبل از شروع اعتیاد وجود داشت .
شخص معتاد چون بدنش مقاومت اکتسابی پیدا می کند در نتیجه استعمال مکرر آن موجب کاسته شدن تدریجی اثرات آن می شود . بنابراین پس از مدتی شخص مقادیر بیشتری از دارو را می تواند بدون بروز ناراحتی تحمل کند . به طوری که اگر دارو به بدن نرسد باعث بروز اختلالات روانی و فیزیولوژیکی می شود . استمرار در مصرف دارو مقدار ان را برای مصرف کننده بیشتر می کند و این بدین معناست که هر روز بیشتر از روز قبل باید مصرف شود تا شخص معتاد به حالت عادی خود برسد .
تاریخچه :
بشر از دیرباز برای تسکین دردهای خود با استفاده از گیاهانی که با تجربه آنها را به دست آورد استفاده می نمود . سومری ها اولین کسانی بودند که تریاک را می شناختند و نام آن را گیاه شادی بخش نامیدند . کتب یونانی حاکی از آن است که تریاک در تاریخ بابل ، مصر ، یونان و روم شناخته شده بود . مجارستان اولین کشور اروپایی بود که تریاک را از 1200 سال قبل از میلاد می شناخت و این گونه به نظر می رسید که آن را به هند ، ایران ، و ترکیه و دیگر کشورها انتقال داد .
تاریخچه مواد مخدر در ایران
در ایران دانشمندان و پزشکانی همچون محمد بن زکریای رازی و ابن سینا اولین کسانی بودند که به خواص دارویی و شفا بخشی تریاک پی بردند . گروهی از مورخان استعمال تریاک در ایران را ره آورد حمله اعراب و گروهی دیگر ورود تریاک را بر اثر حمله چنگیز و پاره ای سوقات لشکرکشی نادرشاه به هند می دانند . آنچه مسلم است در زمان صفویه ، استعمال تریاک بیشتر به منظور تعدیل اصطراب خاطر بزرگان و درباریان و رجال عالی مقام معمول شد . همانطور که می دانید در زمان حیات حسن صباح ، وی و طرفدارانش به وسیله مشتقات برخی از گیاهان مخدر ، دارو می ساختند و به همین علت به حشیشیون معروف بودند .