مقدمه
از ویژگی ها ی مهم انسان ، قدرت اندیشه او و جلوه های اندیشه انسانی تفکر خلاق است . قدرتی که بتواند با آن به حل مشکلات بپردازد و به رشد و تعالی نایل شود . دنیای امروز نیازمند زنان و مردان خلاقی است که به رشد و ارتقاء در تمام زمینه های اجتماعی ، فرهنگی و فرهنگی و اقتصادی برسند .
به همین دلیل آموزش صحیح کودکان در جهت رشد خلاقیت آنان باید مورد توجه نظام های آموزش و پرورش جهان قرار بگیرد . در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته شکوفایی و پرورش خلاقیت دانش آموزان عالی ترین و مهمترین هدف آموزش و پرورش آنها به شمار می رود .
بدیهی است برای روز خلاقیت باید عناصر و عوامل گوناگون در کنار هم قرار گیرند تا این امر به شکل مطلوب صورت پذیرد. از جمله این عوامل و عناصر، ایجاد فضای مناسب و چگونگی روش یادگیری و یادهی است. تحقیقات نشان داده است دانش آموزانی که در فضای آزاد و به دور از استرس به یادگیری پرداخته اند خلاق تر عمل کرده اند. و به عکس دانش آموزانی که یادگیری به شکل سنتی را تجربه کرده اند به دلیل این که در فضایی پراز اضطراب و تنش که محصول شیوه های غلط است انگیزه های خلاقیت را از دست داده اند به همین سبب تغییر در روش یادهی – یادگیری و هم چنین تغییر در چگونگی ارزشیابی از دانش آموزان به خصوص مقطع ابتدایی که سال های آغاز شکل گیری و رشد خلاقیت در کودک است از مهم ترین موارد قابل توجه دست اندر کاران تعلیم و ترتیب باید قرار داده شود.
دلیل استفاده از نمایش خلاق در کلاس ریاضی
کودکان سنین دبستان قادر به تفکر انتزاعی همچون بزرگسالان نیستند و از طریق نمایشی کردن موضوعات راهی می یابند تا دانسته های خود را به شیوه ای مفهوم تر و ملموس تر به کار گیرند. هنگامی که کودکان ایده ای را به اجرا در می آورند خود به تمامی جذب آن می شوند و به طور عملی و فعال دست به تجربه می زند.
در کلاس ریاضی نیز این امر صادق است زیرا کودک با قرار دادن خود به جای اشیا و ارقام و اشکال ریاضی و تجربه ملموس این ها به آنها علاقه مند شده و اهمیت می دهد همچنین چون در نمایش خلاق کودکان با همفکری گروهی و مشارکت نمایش اجرا می کنند در این اجراها و نمایش ها تعامل انسانی را نیز تجربه می کنند همچنین می آموزند در آموزش ریاضی تنها به صورت تمرین اعداد و ارقام و یا گوش دادن به گفته های معلم در کلاس درس ریاضی که اغلب خشک و سرد می باشد نیست بلکه از طریق تعامل و همفکری و نمایش در محیطی شاد و خلاق که برخاسته از تفکرات خود دانش آموزان هست هم می توان مطالب ریاضی را فراگرفت.
نقش آموزگار در اجرای نمایش خلاق
در اینجا نقش آموزگار نقش راهنما است و فقط هدایت و رهبری را به صورت غیر مستقیم به عهده دارد. دانش آموزان یک مسأله ریاضی را به صورت نمایش نشان می دهند آموزگار باید به میزان درک آنها توجه کند و ببیند در چه مفاهیمی نیاز به تقویت دارند و چه دریافت های نادرستی داشته اند که باید آن ها را اصلاح کرد. آموزگار کارآمد باید به قابلیت ها و استعداد خلاقه و ارزش فردی هر یک از کودکان ایمان داشته باشد و روش و رفتارش چنان حال و هوایی از آرامش و امنیت روحی در کلاس ایجاد کند که کودکان از فکر کردن و بیان ایده هایشان هراسی به دل راه ندهند. او باید توانایی های خلاقه کودکان را باور داشته باشد و باعث ترغیب و تشویق کودکان شود. برعکس وارد اوردن فشار بیش از حد توان کودکان بر آنان ممکن است باعث سرخوردگی آنها شود دست کم گرفتن توانایی های آنان نیز به نوعی باعث بهم خوردن جریان تفکر می شود. آموزگار باید توان خود را در هدایت گروه و شیوه ی آموزش در نظر داشته باشد و چنین زمینه ایجاد خلاقیت یعنی لذت و رضایت خاطر را در کودکان فراهم کند. یادآوری شایستگی ها و ایجاد استقلال برای تصمیم گیری در کودکان باعث بروز خلاقیت می شود.
کودکان از فعالیت هایی که احساس مسلط بودن به آن دارند بیشتر لذت می برند و اگر احساس کنند که کار متعلق به آنهاست بیشتر وقت می گذارند.
رشد خلاقیت دانش آموزان از طریق نمایش خلاق در کلاس ریاضی
در روش آموزش سنتی که مبتنی بر یادگیری مطالب بدون تفکر و توجه به معنی آن است دانش آموزان به گونه ای تربیت می شوند که بدون توجه به چگونگی ارتباط مطالب و بدون تفکر برای به دست آوردن نمره خوب آنها را بیاموزند یا این که تحت شرایط سخت و خشک کلاس ریاضی از بدست آوردن نمره خوب نیز صرف نظر کرده و با مشقت و اضطراب زیاد به نمره ای در سطح قبولی و بسیار پایین در درس ریاضی بسنده کنند. این به این دلیل است که شیوه های سنتی با ساختار انعطاف ناپذیر و محدودیت زیادی که برای دانش آموزان قائل می شوند هم چنین با تکیه بر انتقال معلومات و محفوظات امکان هر گونه رشد فکری، ابتکار و اکتشاف را از یادگیرنده سلب می کنند به گونه ای که دانش آموز نمی تواند بین آموخته هایش و مسائل بیرونی ارتباط برقرار کند در حالی که با روش فعال تدریس و روش نمایشی ریاضی با دادن آزادی به دانش آموز به او فرصت می دهیم تا خود به جست و جو و کشف مسائل بپردازد. بدین ترتیب دانش آموز خود در فرآیند یادگیری دخیل می شود و انگیزه های درونی و به دنبال آن امکان بروز خلاقیت و همچنین یادگیری هر چه پایدارتر را افزایش می دهد.