چکیده : این پژوهش به منظور "اولویت بندی عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی شرکت برق منطقه ای کرمان " انجام گردیده است .
تعداد کارکنان رسمی وقراردادی شرکت برق منطقه ای کرمان دراین تحقیق 464 نفر می باشد که پس از قرار گرفتن درفرمول کوکران 169 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند ونمونه گیری بصورت تصادفی طبقه ای انجام شد عوامل سازمانی ، فنی ، فردی واخلاقی بعنوان عوامل موثر برافزایش بهر ه ور نیروی انسانی ازبین عوامل متعدد مطرح شدند.
وهمچنین برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای مشتمل بر 158 سوال بر پایه مدل درختی (AHP ) استفاده شد واطلاعات جمع آوری شده با روش AHP(تصمیم گیری چند معیاره ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت وضرایب روایی وپایایی پرسشنامه به ترتیب 94/0 و 806/0 بر آورد گردید نیز تجزیه وتحلیل داده ها نشان داد که : الف ) عوامل اخلاقی درایجاد بهره وری نسبت به عوامل فردی و سازمانی اولویت دارند .
ب ) عوامل فردی در ایجاد بهره وری نسبت به عوامل فنی و سازمانی اولویت دارند .
با توجه به این که درهر دسته از عوامل مجموعه ای از متغیرها مطرح بوده که مورد بررسی قرار گرفته اند تجزیه وتحلیل داده ها ترتیب آنها را مشخص کرده که بدین شرح است : متغیر های مربوط به عامل سازمانی موثر بربهره وری بدین ترتیب اولویت بندی شدند آموزش وتربیت کارکنان ، ایجاد انگیزش ، اطلاع یافتن از عملکرد، ایجاد رقابت وارتقای شغلی ِ ، ایجاد امکانات وخدمات رفاهی ، تغییر واصلاح نگرش ، نو آوری ، مساعد نمودن شرایط بهداشتی وایمنی ویکپارچگی متغییر های مربوط به عامل اخلاقی موثر بر بهره وری بدین ترتیب اولویت بندی شدند: تعهد ووفاداری ، سخت کوشی ، انتقال معلومات ، صداقت ، وجدان کاری ، رفتار وبر خورد مناسب با دیگران ، شرافت ، خالص سازی عمل ومبارزه با فساد اداری متغییرهای مربوط به عامل فنی موثر بربهره وری بدین ترتیب اولویت بندی شدند : استفاده از تجهیزات ، بروز کردن تجهیزات ، استفاده از سایتهای اینترنتی ، استفاده از سیستم های اداری ومالی مکانیزه واستفاده از شیوه های نوین تبلیغات متغییر های مربوط به عامل فردی موثربر بهره وری بدین ترتیب اولویت بندی شدند : سطح تحصیلات ، توان وآمادگی کار ، سازگاری محیطی ، سلامتی جسمی وروحی ، خلاقیت ، افزایش مهارت ومعلومات ، شناخت شغل ، رعایت مقررات وانضباط اداری واعتماد به نفس ودرپایان ، براساس یافته های حاصل از تحقیق به ارائه پیشنهاداتی برای سطوح مدیریت وکارکنان و توصیه هایی برای سایرپژوهشگران پرداخته شده است .
مقدمه زندگی را می توان بابهره وری جمع و از تفریط منهاواز تنبلی جذرگرفت.
«میوری» دنیای کنونی،دنیای تحولات ودگرگونیهاست سرشار ازتغییرات، تغییراتی که نه به طور کامل ، به تبع خواسته ها و اراده افراد پدید می آید.
آن هم خواسته هایی که ازنیاز های متفاوت وگسترده نهاد پیچیده انسانها سرچشمه میگیرد.
انسان به عنوان غامض ترین مخلوق خداوند سبحان منشاء تغییرات شگرفی است که میلیون ها سال است شاهد تغییرات درونی وبیرونی آن بوده ایم.
عصر کنونی، عصری است که انطباق با تغییرات به معنای واقعی آن و همگامی و همراهی با این تغییرات از خصوصیات ومشخصات بارز این دوره است به طوری که ضرورت حیات موسسات، سازمان ها و تشکل های مختلف درسطح جهان نیز این همراهی وانعطاف را طلب می نماید.
انسان های کنونی درعصری زندگی می کنند که متاثر از این تغییرات هستند تغییراتی که به نوعی به ریشه و اصل افراد رجعت می کند سکون وبی تحرکی در دنیای امروز ، نتیجه ای جز نابودی به همراه ندارند زیرا که برکه، مرگ آب است.
حال چگونه باید از تغییرات به نحو احسن استفاده نمائیم تا ازیک سطح بهینه و حرکت رو به جلو، بهره مند شویم.
پاسخ به این سوالات درمفهوم واقعی بهره وری درسازمان ها نهفته شده است.
بهره وری رمز حیات مستمر سازمان ها وبرپایی موسسات است.امروزه بهره وری فراتراز یک معیار وشاخص اقتصادی است و به عنوان یک رویکرد جامع یک فرهنگ ونگرشی نظام گرا ویک کلی از همه اجزا مطرح است.
به طوری که می تواند هر یک ازجنبه های اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی کشور، سازمان و یا حتی افراد را تحت تاثیرقرار دهد.
درپی ایجاد وزارت آب وبرق درسال 1342 و درروند تحقیقات نخست این وزارتخانه برای زیر پوشش بردن بخش های گوناگون کشور، شرکت برق منطقه ای جنوب شرق ایران در سال 1344 بنیاد نهاده شد تا سه بخش بزرگ کشور( کرمان، بخش هایی ازکناره خلیج فارس ودریای عمان (استان هرمزگان) واستان سیستان وبلوچستان) را زیر پوشش برد این شرکت بخش پهناوری ازسرزمین ایران رامدیریت می کرد ولی فرایند های بعدی در راستای سیاستگذاری های کلان درسطح کشور از جمله برنامه های تمرکز زدایی باعث گردید که این شرکت نوپا به چند شرکت جداگانه تقسیم گردد درگام نخست شرکت برق منطقه ای هرمزگان در تاریخ 2/9/1351 جدا شد ولی نام شرکت مادر تغییر نکرد وسرانجام در 30/4/59 و 15/7/60 باایجاد دوشرکت، برق منطقه ای کرمان وبرق منطقه ای سیستان وبلوچستان پرونده شرکت برق منطقه ای جنوب شرق ایران بسته شد وشرکت های جدید یاد شده مدیریت برق را دراین مناطق برعهده گرفتند (یک صدسال صنعت برق ایران، 1383) شرکت برق منطقه ای کرمان درتاریخ 30/4/59 تاسیس وطی شماره 2022 دراداره ثبت شرکت ها ومالکیت صنعتی به ثبت رسیده است آخرین اساسنامه آن در تاریخ 20/9/82 به تصویب رسیده است.
در حال حاضر شرکت جز شرکت های زیر مجموعه شرکت مادر تخصصی توانیر می باشد ودرکرمان واقع است.
موضوع فعالیت شرکت طبق ماده 4 اساسنامه به شرح ذیل می باشد: فعالیت اصلی شرکت طبق مفاد اساسنامه عبارت از توزیع نیروی برق در حوزه عمل شرکت برای انواع مصارف و یا خرید وفروش کلی و جزئی برق می باشد وهمچنین تاسیساتی که در اختیار شرکت گذارده می شود وهمکاری بااشخاص حقوقی وحقیقی برای انجام خدمات فوق وهمچنین امور پژوهشی وتحقیق به منظور پیشرفت وبهبود توسعه مبانی علمی وفنی واقتصادی در امور توزیع نیروی برق وبهره برداری واداره آن درحوزه عمل شرکت همچنین سرمایه گذاری و مشارکت در موسسات و شرکتهای واقعی که ارتباط با مقاصد شرکت داشته باشندو تامین ووارد کردن هرنوع تجهیزات ودستگاه ها در ارتباط با خدمات فوق وانجام کلیه خدمات فنی واداری ومالی مشترکین ومتقاضیان برق میباشد( سالنامه آماری شرکت برق منطقه ای کرمان) خدمات مذکور شرکت برق منطقه ای کرمان به شرح مندرج زیر صورت میگیرد: الف- قرار داد بهره برداری ب- قرار داد خدمات مشترکین پ-قرارداد توسعه و احداث ت-قرارداد طراحی ، برنامه ریزی ونظارت ث-قرار داد اصلاح وبهینه سازی ج-قرارداد روشنایی معابر شرکت برق منطقه ای کرمان افزون بر شهرکرمان شهرهای رفسنجان ، سیرجان، جیرفت، بم ، شهر بابک، زرند ، بردسیر ، بافت و...
را زیر پوشش دارد ومدیریت برق رسانی به این مناطق به ویژه مراکز صنعتی تازه بر پا شده در پهنه استان را برعهده دارد.
بنابر این می توان گفت امروزه شرکت برق کرمان یکی از مهم ترین وگسترده ترین سازمان ها و موسسات صنعتی محسوب می شود که بخش عظیمی ازنیاز ها وخواسته های جامعه دردل این سازمان محقق میگردد.
به علت این گستردگی شاید بتوان گفت یکی از الزامات مدیریتی این شرکت افزایش بهره وری پرسنل وکارکنان آن می باشد که قصور در انجام این وظیفه ممکن است منجر به ضایعات و مشکلات عدیده شود.
پس برای ایجاد محیطی سالم و پویا در شرکت می بایست هر کس با هرعنوان شغلی نسبت به این امر آشنا باشد وامور مربوطه را به مرحله اجرا بگذارد( ماندگار 1386) 1-1 - موضوع پژوهش: اولویت بندی عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی برق منطقه ای کرمان وارائه الگوی مناسب جهت افزایش آن 1-2- بیان مسئله : بهره وری عبارت است از استفاده بهینه ازمنابع گوناگون از جمله نیروی انسانی،در راستای اهداف زیر: الف- تولید کالاها وخدماتی که مصرف کنندگان ویااستفاده کنندگان آنها را با طیب خاطر طلب نمایند ب- رضایت شغلی کارکنان را به حداکثر برساند.
ج- مطلوبیت زندگی کارکنان را درتمام ابعاد زندگی آن افزایش دهد.
دراین تعریف نخست بحث از استفاده بهینه ازمنابع به میان می آید که مهم ترین بخش استفاده مطلوب ازمنابع انسانی است( محب علی، 1375) زیرا استفاده بهینه از سایرمنابع اعم از ماشین آلات، مواد، انرژی و غیره.
هر یک سقفی دارند وتحت هیچ شرایطی نمی توان از سقف آن تجاوز نمود برای مثال سقف استفاده ازمواد به صفر رساندن ضایعات وبهره گیری درست بجا و درست از آنهاست.
لیکن انسان، تنهاعامل تولید است که عملکرد وی هیچ گونه محدودیتی ندارد انسان از یک سو می تواند نقشی مخرب داشته باشد و از سوی دیگر تجلی واسوه خلاقیت واوج کمال باشد چرا که خداوند درنهاد مادوفرشته نهاده است فرشته خوبی و فرشته بدی وناراستی وما با کردار واندیشه خود میتوانیم یکی ازاین دو را به فرمان خویش در آوریم ودرعین حال خود، فرمانبردار آن باشیم(محب علی، 1375) بدیهی است ایمان به رستگاری انسان، حس کمال یابی وکمال جویی رادر فرد افزون میکند وتبعات آن حس پارسایی فردی است ونتیجه اش پارسایی خانوادگی که درنهایت به پارسایی اجتماعی منجر می شود.
سرباز ایرانی درشهریور20، به رغم مجهز بودن به اسلحه کافی بی انگیزه، و بی هدف درمقابل دشمن، واکنشی نداشت وعملکرد او انفعالی بود اما هم او شاهد والاترین تجلیات ایمان واعتقاد به خداوند ورشادت وشهادت جوانان وطن دربرابر دشمن متجاوز در دوران 8 سال دفاع مقدس بوده رسد آدمی به جایی که به جز خدانبیند .
بنابراین تلاش برای ارتقای بهره وری نیروی انسانی واستفاده بهینه از نیروی نامتناهی انسان راهی بی انتهاست و دراین راه پرفراز ونشیب ، یکی دیگر ازاهداف بهره وری، افزایش مطلوبیت زندگی با تمام ابعاد آن است.
در مکتب ما، بعدمادی ومعنوی زندگی، هر دو موردتاکید است ومعنای خسارت دنیا وآخرت یا سود دنیا و آخرت که درگفتگو های روزمره مابه کار گرفته میشود نشات گرفته از همین اعتقاد است بر همین اساس می توانیم بهره وری را ابزاری تلقی کنیم که ما را به اهداف خیر ومعقول دنیوی و اخروی نزدیک می کند.(محب علی، 1375) شرکت برق منطقه ای کرمان با استعانت از مطالب فوق ازبهره وری به عنوان معیاری درجهت بهبود مستمر شرایط موجود خود استفاده کرده است.بهبود ارتقای سطح بهره وری شرکت برق منطقه ای کرمان از راه های مختلفی امکان پذیر است شناخت عوامل موثر بر ارتقای بهره وری ومیزان تاثیر آنها مقدمه لازم در راه دستیابی به مکانیزم های ارتقای بهره وری است.
این عوامل طیف وسیعی دارد که می توان آنها را به طور کلی به دودسته عوامل بیرونی، عوامل درونی تقسیم بندی کرد.
درمیان عوامل درونی ،امکانات نرم افزاری وسخت افزاری سازمان برق منطقه ای وجود دارد و یکی ازمهم ترین عوامل نرم افزاری تاثیر گذار در بهره وری، عامل نیروی انسانی شاغل در سازمان هاست.
بهبود درعملکرد نیروی انسانی از طریق ایجاد سیستم های انگیزشی وبرنامه های آموزشی ونیز اجرای طرح های تعدیل نیروی انسانی، درصورتی که در یک چهارچوب هدفدار وقانونمند هدایت شود می تواند سطح بهره وری نیروی انسانی راافزایش دهد.( تفضلی، 1372) 1-5- اهداف تحقیق بهره وری مفهومی است جامع وکلی که افزایش آن به عنوان یک ضرورت جهت ارتقای سطح زندگی انسانهاو ساختن اجتماعی مرفه تر که هدف کلی برای همه کشور های جهان است همواره مدنظر مدیریت سازمان ها می باشد رسالت اصلی علم مدیریت، دستیابی به بهره وری بیشتر است واین امر همواره مدنظر مدیران برای اداره و مهندسی مجدد سازمانها بوده است.
(ابطحی ، 1375) لذا این بینش، که همانا استفاده صحیح وبهره گیری مناسب نیروی انسانی ازامکاناتش درسازمان ها میباشد نه تنها درصدد رفع نیاز های نیروی انسانی است بلکه درصدد تامین رفاه وآسایش و جلب رضایت هرچه بیشتر اوست زیرا که انسان غالباً با تامین نیاز هایش بهتر میتواند درراه میل به اهداف وپیشرفت و سازندگی گام بردارد.
ولی باتوجه به اینکه خواسته هاونیاز های اعضای سازمان های متفاوت، مختلف میباشد بنابر این بررسی اینکه در یک سازمان چه عواملی ازنظر کارکنان جهت افزایش بهره وری موثرتر است ضروری است.
به طور خلاصه هدف اصلی از انجام این تحقیق شناخت اولویت بندی عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی است تا از این رهگذر مدیریت بتواند برای دستیابی به راهکارهای مناسب جهت تقویت این عوامل اقدام نماید.
تا در نهایت بتواند رضایت مشتریان خویش را فراهم سازد.
این اهداف به طور خلاصه به صورت ذیل قابل بیان است.
شناسایی ترتیب عوامل از دید کارکنان شرکت برق منطقه ای کرمان تدوین الگو وارائه پیشنهاداتی برای افزایش بهره وری در سازمان 1-4- فرضیه های تحقیق: در تعیین عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی نظرات مختلفی وجود دارد واز عوامل متعددی نام برده شده است این عوامل را می توان به چهار عنوان کلی تقسیم بندی کرد که عبارتند از: سازمانی فنی(تجهیزاتی) فردی اخلاقی فرضیات این تحقیق بر اساس عناوین فوق تنظیم شده است.
فرضیه اول: عوامل اخلاقی درایجاد بهره وری نسبت به عوامل سازمانی اولویت دارند.
فرضیه دوم: عوامل فردی درایجاد بهره وری نسبت به عوامل فنی اولویت دارند.
فرضیه سوم: عوامل اخلاقی درایجاد بهره وری نسبت به عوامل فردی اولویت دارند.
فرضیه چهارم: عوامل فردی درایجاد بهره وری نسبت به عوامل سازمانی اولویت دارند.
1-5- ویژه کردن موضوع این تحقیق در محدوده زمانی سال های 86و87 در شرکت برق منطقه ای کرمان که یکی از سازمان های تابعه وزارت نیرو است ، انجام شده است.
1-6- ضرورت و اهمیت موضوع: بهره وری چه اهمیتی دارد؟
اسم اعظم، اکسیر وکیمیای جامعه مدرن توسعه است.
مهمترین وظیفه ای که دولت های ملی به ویژه بعد از جنگ جهانی دوم به عهده گرفته اند ایجاد توسعه است توسعه یک هدف ملی است که در زمان ما ظاهراً همه آن را پذیرفته اند از جابلقا تا جابلسا همه جا در جستجوی آنند برایش مدل ها و تئوریهای گوناگون طرح و تدوین می کند اما براهل علم پوشیده نیست که توسعه هر چه که باشد خوب یا بد ، زهر یا تریاق تنها سوار بر یک مرکب می توان به آن رسید و آن مرکب ، سازمان است که چندان هم رهوار نیست.
از این جاست که بهره وری اهمیت می یابد و ارزش کوشش و ایثار ملتی را به دست می آورد بدون سازمان رسیدن به توسعه محال است و بدون بهره وری سازمان قاتل جان است نه قاتق نان.
به بیان دیگر صرفه جویی در مصرف منابع، قیمت تمام شده را کاهش می دهد افزایش تقاضا سود موسسه را بالا می برد و سود بیشتر و مصرف بیشتر سطح زندگی را ارتقا می دهد.
(گروهی از اساتید مدیریت، 1375).
در چند سال گذشته مقوله بهره وری در جای جای میهن اسلامی با به شکل هایی گوناگون مطرح بوده است برنامه های رادیو و تلویزیونی به تیین مفهوم بهره وری اهتمام ورزیده اند.
دانشگاه ها در کنار مراکز آموزش مدیریت برای انتقال معنی و کاربرد روش های بهره وری دوره هایی ترتیب داده اند اخیراً بعضی مراکز دوره کارشناسی ارشد بهره وری را پر کرده اند.
در همین سالها کتاب ها و مقوله هایی که مستقیم یا غیر مستقیم به بهره وری مربوط می شوند ترجمه، تالیف و منتشر شده است به علاوه پوستر ها و تراکت هایی برای القای ارزش بهره وری در کنار خیابان ها در معرض دید عموم قرار گرفته است.
(کرباسیان، 1375) هر چند بعید است این اقدامات در بهبود و ارتقای بهره وری افراد ، ارگان ها، سازمان ها، موسسات و مجموعه های اجتماعی با هر نام و نشان تاثیری چشم افزا گذاشته باشد ولی بدون تردید توجیهی برای دایر شدن آنها بوده است با توجه به تبصره 35 قانون بودجه 1375 که دستگاه های اجرایی کشور را به تخصیص حداقل 5 درصد از بودجه شان برای افزایش بهره وری خود موظف می سازد اضافه شدن بر تعداد واحد های رسمی مسئول ارتقای بهره وری سازمان ها در حالیکه کمیته ها، گروه ها، شوراها، و نظایر آن ها نیز برای همین منظور تشکیل خواهند شد قابل تصور است.(رحمان سرشت، 1375) مزایای بهره وری برای شرکت برق منطقه ای کرمان الف) سود آوری می توان گفت که عمده ترین مشغله ای یک شرکت، همیشه کسب درآمد و یا به عبارت دیگر سود آوری است سود یک شرکت نیز تا حد زیادی به بهره وری در دراز مدت بستگی دارد در حالی که شاخص های سودآوری بیانگر این است که آیا سود ناویژه ، به طور مناسب هزینه ها را می پوشاند یا نه شاخص های بهره وری به ما می گویند که آیا کارایی و اثر بخشی یک کار به همان اندازه که می تواند باشد یا این که آیا کارایی و اثر بخشی آن با متوسط های صنعتی مطابقت می کند پس می توان نتیجه گرفت که سود آوری نمایانگر وضعیت مالی شرکت در زمان حال است و بهره وری ترسیم کننده ی وضعیت شرکت در آینده، یک شرکت تنها در صورتی می تواند به سودآوری مستمر خود امیدوار باشد که موضوع بهره وری را نادیده نگیرد در این صورت در دراز مدت با کاهش هزینه ها و افزایش تقاضا برای فرآورده های شرکت میزان سود آوری آن هم ارتقا خواهد یافت( مطهری، 1383) ب)رقابت بهره وری همچنین در میزان توان رقابت شرکت موثر است بدین معنی که در توانایی شرکت برای رقابت با سایر شرکت ها که کالا یا خدمات مشابهی را تولید یا عرضه می کنند تاثیر می گذارد یکی از معمولی ترین شاخص های سنجش، توان رقابت از طریق هزینه ی هر واحد از نیروی کار است که از طریق تقسیم هزینه ی نیروی کار به ارزش افزوده یا از تقسیم متوسط هزینه ی نیروی کار به بهره وری بدست می آید.
هزینه ی هر واحد کار نشانگر مقدار هزینه ای است که برای ایجاد هر دلار ارزش افزوده مصرف شده است اگر این نسبت بالا رود بدین معنی است که قدرت رقابت شرکت نزول کرده است (قنبری ،1383) حال این مطلب بیانگر چه نکاتی است ؟
این مطلب نشان می دهد که قدرت رقابت شرکت در صورتی بالا خواهد رفت که بهره وری آن در سطح معینی از دستمزد ها افزایش یابد در غیر این صورت کاهش می یابد.
اگر بار دیگر به مطلب بالا توجه کنید خواهید فهمید که می توان بدون کاهش قدرت رقابت شرکت، دستمزد کارگران را افزایش داد البته شرط این کار آن است که بهره وری را افزایش دهید.
پس بهره وری بالا موجب می شود که در عین حال هم شرکت و هم کارکنان از سود بیشتری برخوردار شوند.
بهبود بهره وری علاوه بر کاهش در هزینه ی نیروی کار، کاهش سایر هزینه را نیز به دنبال دارد به عنوان مثال انجام کار ها به طور صحیح و اصولی و تولید کالاهایی مناسب موجب خواهد شد تا از یک طرف مقدار ضایعات کم شود و از طرف دیگر کیفیت کالا ها و خدمات تولید و عرضه شده ارتقا یابد با کاهش ضایعات، هم در زمینه هزینه ی مواد و هم در زمینه سایر نهادها ها که در فرآیند تولید مورد استفاده قرار می گیرند صرفه جویی به عمل می آید.
از طرف دیگر، کیفیت بالای فرآورده های تولید شده وفاداری مشتری و در نتیجه فروش بیشتر را در پی خواهد داشت.(نجاتی، 1372) ج) مزایای بهره وری برای نیروی کار کارکنان معمولاً به آمار ها و مطالبی که درباره ی سود شرکت ارائه می شود چندان توجهی نمی کنند موضوع مهم برای آنها این است که یا دریافتی خالصشان افزایش یابد یا اینکه از کارشان راضی و خشنود باشند.
نخستین نتیجه ی بهبود بهره وری، افزایش فروش و کاهش هزینه هاست.
بنابر این بهره وری امکان پرداخت دستمزد هایی بالاتر به کارگران را فراهم می کند و افزون بر آن موجب سود آوری بیشتر شرکت می شود و توان رقابت آن را بالا می برد البته از آنجا که کار شرکت خوب بوده است آینده آن تضمین می شود و کارکنان نیز امنیت، شغلی خواهند داشت (پروکوپنکو،1372) علاوه بر این به لطف بهره وری بالا، شرکت می تواند درزمینه های سیستم های مدیریت و آموزش کارکنان ، سرمایه گذاری بیشتری بکند پس کارکنان نیز رفته رفته از مزایای بهره وری بالا، همچون آموزش، فرصت های ارتقای شغلی و محیط کاری بهتر بهره مند خواهند شد.
علاوه بر مزایای بدست آمده از بهره وری بالا که از آن سخن به میان آمد هر کارمند از اینکه بهره ور باشد چه منافع دیگری بدست می آورد؟
تعریف بهره وری از طریق مفاهیم کارایی و اثر بخشی، به ما خواهد گفت که چرا بهره ور شدن کارمند، این قدر با ارزش است.
وقتی کارایی بالا باشد به زمان و تلاش کمتری برای انجام کاری معین نیاز بوده و زمانی که بتوان اثر بخش تر باشد به این معنی است که تولید بهتری دارد و از طریق به هنگام بودن و کیفیت بالای تولیدات در جلب رضایت مصرف کننده سهیم هستند همه این مسائل به ایجاد رضایت شغلی بیشتر و شناسایی کار خوب آنان از طرف دیگران خواهد انجامید.دستاورد های اقتصادی و سایر منافع غیر محسوسی که ذکرشد، موجب می شود که کارکنان از کیفیت زندگی کاری بهره مند شوند و انگیزه ی آنها برای بهبود بهره وری شرکت تقویت شود.(اسبورن، 1371) Abstract: The aim of this research was to prioritize the effective factors in increasing productivity of man power in Kerman Regional Power Company.
464 official and contractual employees of this company were selected, 169 of which were chosen as samples after performing Kokran formula; random sampling was used.
Organizational, technical, personal and ethical factors, among various factors, were considered the effective factors in increasing productivity of man power.
Also, to collect data, a questionnaire consisting of 158 questions was used based on the tree model (AHP).
Collected information was analyzed using AHP method (multi-criterion decision making) and validity and reliability coefficients were estimated 0.94 and 0.806 respectively.
Data analysis revealed that: A) Ethical factors are prior to personal and organizational factors in creating productivity.
B) Personal factors are prior to technical and organizational factors in creating productivity.
Since every category has a series of variables which have been examined, data analysis has specified their priority as follows: variables related to effective organizational factors in productivity are prioritized as follows: employees training and education, creating motivation, knowing the performance, creating competition and occupational promotion, creating welfare facilities and services, changing and adjusting the attitude, innovation, improving hygienic and safety conditions and integration.
Variables related to effective ethical factors in productivity are prioritized as follows: liability and loyalty, hard working, knowledge transfer, honesty, working conscience, proper behavior with others, nobleness, operation purifying and fighting against administrative corruption.
Variables related to effective technical factors in productivity are prioritized as follows: making use of equipment, equipment updating, using internet sites, applying mechanized administrative and financial systems and using new ways of advertisement.
Variables related to effective personal factors in productivity are prioritized as follows: education level, work readiness and power, environmental adaptation, mental and physical health, creativity, increased knowledge and skill, job recognition, observing regulations and administrative discipline and self-confidence.
At the end, some recommendations have been presented for management and employees' levels and some advice has been given to other researchers according to the research findings.
= اثربخشی+ کارایی بهره وری = انجام کارهای درست +انجام درست کارها چه نیستچه هست- صرفا یک معیار اقتصادی و مالی نیست - الزاما کار بیشتر نیست -لزوما سخت تر کار کردن نیست -کم مصرف کردن نیست -زندگی برای کار کردن نیست -جلوگیری از کارهای مورد علاقه نیست -تجمل گرایی نیست -صرفا تولید بیشتر نیست -نفع طلبی فردی یا چشم پوشی از حاصل فعالیت نیست -استثمار و بهره کشی از زیردستان نیست- یک نگرش برای عقلایی کردن فعالیتها است.
- جلوگیری از کارهای لغو و بیهوده است.
-به معنای هوشمندانه کار کردن است.
-درست و بجا مصرف کردن است.
-استفاده صحیح از عمر برای زندگی بهتر و متعالی تر است.
-بهره برداری مناسب از مواهب طبیعی است.
-ایجاد محیطی دلپذیر و شاداب در حد امکانات است.
-هماهنگ کردن کیفیت و کمیت و هزینه در رقابت است.
-قرار گرفتن در جایگاه خود در جامعه است.
-همکاری و مشارکت برای منافع مشترک است.
ناکارآمدرسیدن به هدف ها و صرفه جویی در منابع (4)نرسیدن به هدفها و صرفه جویی در منابع (2)ناکارآمدرسیدن به هداف ها و تلف کردن منابع (3)نرسیدن به هدف ها و تلف کردن منابع (1) بهره وری چیست؟در جستجوی چیست؟بینش باور برنامه هوشمند کردن هدایت هماهنگی رای ها راهها راهبردها هدفها هزینه ها هسته ها وارده ها وظایف وسایل رفتارها روشها رهبری ها یافته ها یادگرفته ها یارائیبهر نتیجه گیری ، برتر ز پیش گشتن هر کس ، همیشه ، هر چیز راه درست رفتن هرچیز حد مطلوب ، هر روز بهتر از پیش ورزیدگی و وحدت ره را درست رفتن یا راه درست بهتر یاری و یادگیری مزایامحدودیت ها1-درک آن آسان است.
2-جمع آوری داده های اطلاعاتی راحت تر است.
3-محاسبه آن راحت تر است.
4-براحتی می توان آن را به مدیریت ارائه داد.
5-اگر با بهره وری کل بکار گرفته شود ، وسیله خوبی برای عیب یابی و بهبود بهره وی بخشهای نابسامان است.بهره وری جزئی1-ممکن است موجب گمراهی شود.
2-توانایی توضیح در مورد افزایش هزینه کلی را ندارد.
3-توجه و سرزنشهای تبعی را به سمت عرصه های نامطلوب کنترل مدیریتی سوق می دهد.
4-کنترل سود به کمک شاخص های بهره وری جزئی مانند پرتاب تیر در تاریکی است.1-داده های اطلاعاتی براحتی از سوابق شرکت قابل دستیابی است.
2-از دیدگاه اقتصاددانان جالب است.بهره وری عوامل کل1-نمی تواند تاثیر نهاده های مواد و انرژی را منظور کند.
2-وقتی جمع هزینه مواد زیاد است این روش مناسب نیست.
زیرا تاثیر مواد مستقیما در این معیار نشان داده نمی شود.
3-فقط نیروی کار و سرمایه به عنوان نهاده در نظر گرفته می شوند.1-می تواند تصویر اقتصادی واقعی شرکت را ارائه کند.
2-مدیریت عالی می تواند سود را با شاخص بهره وری کل کنترل کند.
3-اگر با معیارهای جزئی همراه شود می تواند توجهات مدیریت را به طریقی کارا جهت دهی کند.
4-تحلیل حساسیت براحتی قابل انجام است.
5-به سادگی می تواند به هزینه کل مربوط شود.بهره وری کل1-گردآوری داده های لازم ، بسیار دشوار است.
2-در سطح تولید و مشتریان ، داده های لازم برای محاسبه به دشواری قابل حصول است.
3-همانند شاخص های جزئی و عوامل کل نمی تواند ستاده ها و نهاده های نامحسوس را مستقیما در نظر گیرد.
سالکل اقتصادکشاورزیمعدنصنعتبرق و آب و گازساختمانبازرگانی و رستوران و هتلداریحمل و نقل وانبارداری و ارتباطاتخدمات مالی و پولی و مستغلاتخدمات عمومی و اجتماعی136841/274/117/3582/139/214/102/577/379/2714/1136964/290/138/3816/260/229/194/490/360/3118/1137085/204/236/3939/274/269/115/566/324/3125/1137188/217/255/3825/226/369/124/553/321/2825/1137291/221/297/3719/228/360/178/492/328/2826/1137391/228/203/3618/276/351/253/414/461/2729/1137403/032/296/3413/278/342/132/472/431/2932/1137508/332/261/3536/234/355/170/402/5-4/2438/1137721/354/295/3343/263/458/176/492/434/2336/1137823/339/212/2162/284/473/170/404/519/2334/1137933/347/268/3470/284/477/189/414/516/2332/1 نام کشورسالسالسالنام کشور198019901999ایران1931096846649مالزی462661038293اندونزی133214201430کره جنوبی40411286616955تایلند132526923348هنگ کنگ193102575239652 دورهایرانمالزیاندونزیکره جنوبیتایلندهنگ کنگ1970-198008/%-5/4%3/5%4/1%1/3%9/4%1980-19901%-3%5/2%1/6%5%5%1990-19997/1%3%3/1%2/3%2/1%5/1% دورهکشاورزیصنعتخدمات1357-13781/4%9/0%2%- ردیفعواملمتغیرهای همه عوامل1سازمانیایجاد رقابت و ارتقای شغلی بین کارکنان ، مساعد کردن شرایط بهداشتی و ایمنی کارکنان ، ایجاد امکانات و خدمات رفاهی برای کارکنان ، یکپارچگی در سازمان ، آموزش و تربیت کارکنان ،ایجاد انگیزش و خشنودی شغلی ، اطلاع یافتن از ارزیابی عملکردشان ،نوآوری ، تغییر و اصلاح نگرش کارکنان2فنیاستفاده از تجهیزات و ماشین آلات(نظیر کامپیوتر) ، به روز کردن تجهیزات ، استفاده از سایتهای اطلاعاتی و اینترنتی ، استفاده از سیستمهای اداری و مالی مکانیزه ، استفاده از شیوه های نوین در تبلیغات و بازاریابی3فردیسطح تحصیلات ، افزایش معلومات و مهارتهای شغلی ، رعایت مقررات و انضباط اداری ، فکر خلاق ، خلاقیت ، اعتماد به نفس ، شناخت شغل، توان یا آمادگی کار، سازگاری محیطی، سلامتی (جسمی و روحی)4اخلاقیوجدان کاری ،صداقت ، سخت کوشی ، انتقال معلومات ، تعهد و وفاداری، مبارزه با فساد اداری ، شرافت رفتار و برخورد مناسب با ارباب رجوع و همکاران، خالص سازی عمل فرد بهره ورفرد غیربهره ورآینده نگر و جامع اندیش استروزمرگی پیشه استبه منابع طبیعی و ملی بهای بیشتری می دهدفقط به منابع خود بها می دهدعلاقه مند به محیط کارش استبیزار و متنفر از محیط کارش می باشدشنونده خوبی استزیاد حرف می زندهمیشه در دسترس استبه سختی می توان به او دست یافتآماده تصمیم گیری استاز تصمیم گیری پرهیز می کندموضوعات را ساده می کندموضوعات را پیچیده می کندخوش بین استبدبین استکارش را با کیفیت انجام می دهدبه کارش اهمیت نمی دهدبه دیگران اعتبار می دهداز دیگران اعتبار می گیرددر انجام امور محوله از سرعت لازم برخوردار استتنبل و از زیرکار دروستبا مشکلات روبرو می شوداز مشکلات می گریزدبه اشتباه خود اذغان می کنددیگران را مقصر می داندبه دنبال زیردستان قوی می گرددبه دنبال زیردستان ضعیف می گرددپرشور و شوق استافسرده و بی حال استمسئولیت پذیر استبی قید و لا ابالی استطرز فکر مثبت داردطرز فکر منفی داردبه توزیع عادلانه دستاوردهای می اندیشددستاوردها را فقط برای خود می خواهدگناه وی به مسائل هوشمندان و واقع بینانه استفقط به سطح و ظاهر موضوعات می پردازد شرحشرحشرکت برق منطقه ای کرمانشرکت توزیع شمال کرمانشرکت توزیع جنوب کرمانمدیریت تولید زرندمدیریت تولید کرمانوضعیت تحصیلیزیر دیپلم16120819890-وضعیت تحصیلیدیلپم73116122399وضعیت تحصیلیفوق دیپلم5771552367وضعیت تحصیلیلیسانس1439773152829وضعیت تحصیلیفوق لیسانس و دکتری304433وضعیت تحصیلیجمع464496452170108سابقه کارتا 5 سال56145322333سابقه کار6 تا 10 سال505999-57سابقه کار11 تا 15 سال529174316سابقه کار16 تا 20 سال53914024-سابقه کار21 تا 25 سال12795153981سابقه کار26 تا 30 سال1001539201سابقه کاربالای 30 سال26152-سابقه کارجمع464496452170108سنزیر 30 سال55117711960سن31 تا 40 سال100149131846سن40 به بالا3092302501432سنجمع464496452170108رتبه1 الی 101232812138275رتبه11 الی 152672042257131رتبه16 الی 20741114172رتبهجمع464496452170108بخش مشاغل10000458372105بخش مشاغل200009092875562بخش مشاغل3000056312748بخش مشاغل4000011772541524بخش مشاغل700003515714436-بخش مشاغل800001216168509بخش مشاغلجمع464496452170108وضعیت تاهلمجرد3168351530وضعیت تاهلمتاهل43342841715578وضعیت تاهلجمع464496452170108نوع جنسیتزن6330216710نوع جنسیتمرد40146643116498نوع جنسیتجمع464496452170108